רוי:הינדא בערגנער

שריפטשטעלערין

הינדא בערגנער (1870 - 1942) איז געווען אַ אידישע שרייבערקע.

יונגע יארן

זי איז געבוירען געוואָרען הינדא ראזנבלאט 1870 אין שטעטל רעדים אין גאַליציע, היינטיגע צייטן אין דרום־מזרח עק פון פּוילן.

איר משפּחה איז געווען ערליך און מען האָט איר געהאָדעוועט חסידיש.

קאריערע

הינדא בערגנער איז באַוווסט פאַר איר באַשרייבונג איבער טאָג־טעגליכע לעבן אין אַ גאַליציאַנער שטעטל אויפּן שוועל צו דער מאָדערנער געזעלשאַפט לסוף 19טן יאָרהונדערט. עס איז אויך באַזונדער ווייל זי שרייבט פון אַ פרויס קוקווינקל.

בערגנערס איינציקע בוך איז ארויסגעגעבן נאָך דעם ווען זי איז נפטר געווארן. אירע זין האָט עס 1946 אין מאנטרעאל פּובליקירט. דאָס בוך הייסט "אין די לאַנגע ווינטערנעכט ־ משפּחה־זכרונות פון אַ שטעטל אין גאַליציע (1900־1870)." די זין האָט מיט אָנהייב 1937 באַקומען בריוו פון דער מאַמען, וואוּ זי באַשרייבט וועגן איר קינדער־יאָרן. זי האָט זיי געשיקט אירע זכרונות, איין בויגן נאָך דער צווייטער.

בערגנער האָט כּמעט איר גאַנץ לעבן געוואוינט אין איר געבורטס־שטעטל, אין פאַרגלייך מיט איר זין וואוּ זענען ווייט פון גאַליציע איבערגעציען.

זי האָט פרי באַקומען אַ חשק זיך צו לערנען, און האָט גערעדט יידיש, פויליש און דייטש.

איר מאַמע האָט באַטראַכטעט ניט־יידישע וויסן ווי אַפּיקורסיש. אין איר בוך שרייבט הינדא בערגנער אַזוי: "ליינען אַ פּויליש אָדער דייטש ביכל, האָט זי אָנגערופן מתעסק זיין זיך מיט טרייף־פּסול און דאָס פאַרביטן מיט הייסן ליינען מיר די צאינה וראינה." אבער איר טאַטע, אַ סוחר אין רעדעם, האַט געהאָלפן און איר אָנגעמוטיקט. ער איז געווען אַ ביסל מער פאָזיטיוו צו דער מאָדערנער וועלט, ווי די מאַמע.

הינדא בערגנער איז געשטאָרבן אין 1942 בשעת דער צווייטער וועלט־מלחמה, אין דעם בעלזשיץ נאַצי לאַגער.[1][2]

  1. https://jwa.org/encyclopedia/article/bergner-hinde
  2. אין די לאַנגע ווינטערנעכט, משפּחה־זכרונות פון אַ שטעטל אין גאַליציע (1879־1900) , מאנטרעאל (1946)

דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!