אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "מאנטאג"

1,261 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 2 יאָר
←‏אין אידישקייט: פארברייטערט (המשך)
(←‏אין אידישקייט: פארברייטערט (המשך))
(←‏אין אידישקייט: פארברייטערט (המשך))
שורה 22: שורה 22:
מען פירט זיך צו [[קריאת התורה|ליינען אין דער תורה]] יעדן מאנטאג און [[דאנערשטאג]] ביי שחרית, כדי עס זאל נישט אריבערגיין דריי טעג פון וואך אן [[תורה]]{{הערה|{{רמב"ם|תפלה|יב|א}}}}. דאס איז איינגעפירט געווארן דורך [[משה רבינו]]{{הערה|{{רמב"ם|תפלה|יב|א}}; ספר הפרדס, מהדורת עהרענרייך עמוד של"ח.}}, אדער דורך [[עזרא|עזרא הסופר]]{{הערה|{{ירושלמי|מגילה|ד|א}}; [[מסכת סופרים]], פרק עשירי.}}. מען האט באשטימט דווקא מאנטאג און דאנערשטאג, ווייל משה רבינו איז ארויפגעגאנגען באקומען די [[לוחות הברית|צווייטע לוחות]] אין דאנערשטאג און אראפגעקומען אין מאנטאג, און די טעג זענען דעריבער ימי רצון{{הערה|{{בבלי|בבא קמא|פב|א|מפרש=תוספות|ד"ה=כדי}}; לבוש, אורח חיים סימן קל"ד סעיף א'.}}.
מען פירט זיך צו [[קריאת התורה|ליינען אין דער תורה]] יעדן מאנטאג און [[דאנערשטאג]] ביי שחרית, כדי עס זאל נישט אריבערגיין דריי טעג פון וואך אן [[תורה]]{{הערה|{{רמב"ם|תפלה|יב|א}}}}. דאס איז איינגעפירט געווארן דורך [[משה רבינו]]{{הערה|{{רמב"ם|תפלה|יב|א}}; ספר הפרדס, מהדורת עהרענרייך עמוד של"ח.}}, אדער דורך [[עזרא|עזרא הסופר]]{{הערה|{{ירושלמי|מגילה|ד|א}}; [[מסכת סופרים]], פרק עשירי.}}. מען האט באשטימט דווקא מאנטאג און דאנערשטאג, ווייל משה רבינו איז ארויפגעגאנגען באקומען די [[לוחות הברית|צווייטע לוחות]] אין דאנערשטאג און אראפגעקומען אין מאנטאג, און די טעג זענען דעריבער ימי רצון{{הערה|{{בבלי|בבא קמא|פב|א|מפרש=תוספות|ד"ה=כדי}}; לבוש, אורח חיים סימן קל"ד סעיף א'.}}.


מען פירט זיך צו פארלענגערן דעם [[תחנון]] אין מאנטאג און דאנערשטאג, ווייל די טעג זענען ימי רצון{{הערה|שם=רמאקלד|{{שלחן ערוך|אורח חיים|קלד|א|מפרש=רמ"א}}}}. די [[ראמאניאטן]] האבן אין די טעג צוגעלייגט פסוקים פון תחנונים אין די [[פסוקי דזמרה]], ביים שטיקל פון "הודו"{{הערה|סדור תפילות השנה כמנהג קהילות רומניא, דפוס ווענעציע, דף י ע"א}}.
מען פירט זיך צו פארלענגערן דעם [[תחנון]] אין מאנטאג און דאנערשטאג, ווייל די טעג זענען ימי רצון{{הערה|{{שלחן ערוך|אורח חיים|קלד|א|מפרש=רמ"א}}}}. די [[ראמאניאטן]] האבן אין די טעג צוגעלייגט פסוקים פון תחנונים אין די [[פסוקי דזמרה]], ביים שטיקל פון "הודו"{{הערה|סדור תפילות השנה כמנהג קהילות רומניא, דפוס ווענעציע, דף י ע"א}}.


טייל [[ספרדים]] האבן געזאגט [[סליחות]] יעדן מאנטאג און דאנערשטאג{{הערה|ספר סדר היום, כוונת תחנונים. זעט: קובץ עץ חיים (באבוב), חלק י"ט עמוד שנ"ה, איבער די מנהגים דערוועגן.}}. אנדערע האבן זיך געפירט צו אויפשטיין צו סליחות יעדן מאנטאג און דאנערשטאג פון [[אלול|חודש אלול]]{{הערה|[[רבי מנחם המאירי]], חיבור התשובה מאמר שני פרק א'. זעט מחזור ארם-צובא, עמוד של"ט.}}.
טייל [[ספרדים]] האבן געזאגט [[סליחות]] יעדן מאנטאג און דאנערשטאג{{הערה|ספר סדר היום, כוונת תחנונים. זעט: קובץ עץ חיים (באבוב), חלק י"ט עמוד שנ"ה, איבער די מנהגים דערוועגן.}}. אנדערע האבן זיך געפירט צו אויפשטיין צו סליחות יעדן מאנטאג און דאנערשטאג פון [[אלול|חודש אלול]]{{הערה|[[רבי מנחם המאירי]], חיבור התשובה מאמר שני פרק א'. זעט מחזור ארם-צובא, עמוד של"ט.}}.


וויבאלד מאנטאג און דאנערשטאג זענען ימי רצון, זענען איינגעפירט געווארן פארשידענע [[תענית]]ים אין די טעג{{הערה|שם=רמאקלד}}. אין [[אשכנזים|אשכנז]] און צרפת האט מען זיך געפירט צו פאסטן [[בה"ב|תענית בה"ב]] נאך די ימים טובים{{הערה|{{שלחן ערוך|אורח חיים|תצב}}}}. אין די [[ישיבות המקובלים]] פירן זיך טייל צו פאסטן און אפרעכטן פארשידענע תיקונים אין מאנטאג און דאנערשטאג פון די [[שובבי"ם]] וואכן. א [[קריסטנטום|קריסטליכער]] טעקסט פון [[1'טער יארהונדערט|ערשטן יארהונדערט]] ווארנט מען זאל נישט פאסטן אין מאנטאג אדער דאנערשטאג, אן אנערקענטער אידישער מנהג{{הערה|[[wikisource:Didache_(Lightfoot_translation)#Chapter_8|Didache, Chapter 8]]|כיוון=שמאל}}.
וויבאלד מאנטאג און דאנערשטאג זענען ימי רצון, זענען איינגעפירט געווארן פארשידענע [[תענית]]ים אין די טעג{{הערה|{{שלחן ערוך|אורח חיים|קלד|א|מפרש=רמ"א}}. זעט אויך {{שלחן ערוך|אורח חיים|תקנב|יא}} און די נושאי כלים}}. ווען עס האט נישט [[רעגן|גערעגנט]] אין צייט, האבן די יחידים אנגעהויבן פאסטן מאנטאג און דאנערשטאג{{הערה|{{בבלי|תענית|י|א}}}}. אין [[אשכנזים|אשכנז]] און צרפת האט מען זיך געפירט צו פאסטן [[בה"ב|תענית בה"ב]] נאך די ימים טובים{{הערה|{{שלחן ערוך|אורח חיים|תצב}}}}. אין די [[ישיבות המקובלים]] פירן זיך טייל צו פאסטן און אפרעכטן פארשידענע תיקונים אין מאנטאג און דאנערשטאג פון די [[שובבי"ם]] וואכן. פארהאן ווער עס זאגט אז מען האט גוזר געווען צו פאסטן יעדן מאנטאג און דאנערשטאג, אויפן [[חורבן בית המקדש]] און [[חילול השם]]{{הערה|{{שלחן ערוך|אורח חיים|תקפ|ג}}}}. א [[קריסטנטום|קריסטליכער]] טעקסט פון [[1'טער יארהונדערט|ערשטן יארהונדערט]] ווארנט מען זאל נישט פאסטן אין מאנטאג אדער דאנערשטאג, אן אנערקענטער אידישער מנהג{{הערה|[[wikisource:Didache_(Lightfoot_translation)#Chapter_8|Didache, Chapter 8]]|כיוון=שמאל}}.
 
געוויסע [[סופר]]ים זענען מדקדק צו שרייבן [[מזוזה|מזוזות]] און [[תפילין]] און [[קמיע|קמיעות]] נאר אין באשטימטע שעות אין מאנטאג און דאנערשטאג, ווייל דאס וואס ווערט געשריבן אין יענע צייטן איז מצליח{{הערה|סידור רש"י, אות תנ"ה}}.


עזרא הסופר האט איינגעפירט אז [[בית דין]] זאל זיצן און משפט'ן יעדע מאנטאג און דאנערשטאג{{הערה|{{בבלי|כתובות|ג|א}}}}, ווייל אידן פון די דערפער קומען דאן אריין צו די שטעט פאר קריאת התורה{{הערה|{{בבלי|בבא קמא|פב|א}}}}, אדער ווייל די [[ספר תורה]] איז שוין גרייט אין פאל וואס מען דארף איינעם [[שבועה|באשווערן]]{{הערה|{{טור|חושן משפט|א}}, בשם [[רב האי גאון]]}}. בזמן הזה גייט נישט אן די תקנה, און יעדע טאג פון וואך קען ווערן באשטימט פאר ישיבת בית דין{{הערה|{{טור|חושן משפט|א}}}}.
עזרא הסופר האט איינגעפירט אז [[בית דין]] זאל זיצן און משפט'ן יעדע מאנטאג און דאנערשטאג{{הערה|{{בבלי|כתובות|ג|א}}}}, ווייל אידן פון די דערפער קומען דאן אריין צו די שטעט פאר קריאת התורה{{הערה|{{בבלי|בבא קמא|פב|א}}}}, אדער ווייל די [[ספר תורה]] איז שוין גרייט אין פאל וואס מען דארף איינעם [[שבועה|באשווערן]]{{הערה|{{טור|חושן משפט|א}}, בשם [[רב האי גאון]]}}. בזמן הזה גייט נישט אן די תקנה, און יעדע טאג פון וואך קען ווערן באשטימט פאר ישיבת בית דין{{הערה|{{טור|חושן משפט|א}}}}.
שורה 33: שורה 35:


אין דער באשטימטער [[אידישער לוח]], [[לא אד"ו ראש#לא בד"ו פסח|קען זיך פסח נישט אנהייבן]] אין א מאנטאג, וויבאלד עס זענען פארהאן 163 טעג צווישן פסח און [[ראש השנה]] וואס וועט אלזא דארפן אויספאלן אין מיטוואך{{הערה|{{היברובוקס|רב יהודאי גאון|הלכות פסוקות|31930|הלכות מועד עמ' קפז, מהדורת חברת מקיצי נרדמים, ירושלים, תשי"א|עמוד=215}}}}.
אין דער באשטימטער [[אידישער לוח]], [[לא אד"ו ראש#לא בד"ו פסח|קען זיך פסח נישט אנהייבן]] אין א מאנטאג, וויבאלד עס זענען פארהאן 163 טעג צווישן פסח און [[ראש השנה]] וואס וועט אלזא דארפן אויספאלן אין מיטוואך{{הערה|{{היברובוקס|רב יהודאי גאון|הלכות פסוקות|31930|הלכות מועד עמ' קפז, מהדורת חברת מקיצי נרדמים, ירושלים, תשי"א|עמוד=215}}}}.
לויט טייל מקורות, זאל מען נישט אנהייבן זאכן אין מאנטאג און [[מיטוואך]], ווייל זייער [[מזל]] איז נישט גוט{{הערה|{{שלחן ערוך|יורה דעה|קעט|ב}}}}.


==אין אלגעמיינע קולטורן==
==אין אלגעמיינע קולטורן==