אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:פנחס גאלדשמידט"

ק
החלפת טקסט – "זעלבשטענדיק" ב־"זעלבסטשטענדיג"
ק (החלפת טקסט – " ווו " ב־" וואו ")
ק (החלפת טקסט – "זעלבשטענדיק" ב־"זעלבסטשטענדיג")
שורה 9: שורה 9:
[[טעקע:PINCHAS-1-.jpg|לינקס|קליין| גאָלדשמידט אין 1998]]
[[טעקע:PINCHAS-1-.jpg|לינקס|קליין| גאָלדשמידט אין 1998]]
[[טעקע:9b_Pinchas_Goldschmidt,_Vorsitzender_der_Europäischen_Rabbinerkonferenz_bei_der_Einweihung_der_Speyerer_Synagoge.jpg|לינקס|קליין| גאלדשמידט ביי די 2011 איינשווערונג פון בית שלום בית כנסת אין שפיער, דייטשלאנד]]
[[טעקע:9b_Pinchas_Goldschmidt,_Vorsitzender_der_Europäischen_Rabbinerkonferenz_bei_der_Einweihung_der_Speyerer_Synagoge.jpg|לינקס|קליין| גאלדשמידט ביי די 2011 איינשווערונג פון בית שלום בית כנסת אין שפיער, דייטשלאנד]]
הרב '''פנחס גאלדשמידט''' (געבוירן דעם 21סטן יולי 1963) איז דער רב פון דער ליטווישער אידישער קהילה אין [[מאסקווע|מאָסקווע]], רוסלאנד זינט 1993 דינענדיג אין דער [[מאסקווער כאראל שול]] און א מיטגליד פון דער פרעזידענטשאפט [[רוסלענדישער-יידישער קאנגרעס|פונעם רוסישן אידישן קאנגרעס]], וואס נעמט אריין בעיקר די געמיינדעס וועלכע זענען צוגעבונדן מיט דעם [[ליטוואקעס|ליטווישן]] שטראם אין [[רוסלאנד]]. ער האָט אויך געגרינדעט און אָנגעפירט דעם מאָסקווער [[בית דין]] פון דער [[קהל פון זעלבשטענדיקע שטאטן]] (CIS) זינט 1989, און זינט 2011 דינט ער אלס פרעזידענט פון דער [[קאנפערענץ פון אייראפעישע רבנים|קאנפערענץ פון אייראפעאישע רבנים]] (CER) וועלכע פאראייניגט איבער זיבן הונדערט כלל רבנים פון [[דובלין]] ביז [[כאבאראווסק]].
הרב '''פנחס גאלדשמידט''' (געבוירן דעם 21סטן יולי 1963) איז דער רב פון דער ליטווישער אידישער קהילה אין [[מאסקווע|מאָסקווע]], רוסלאנד זינט 1993 דינענדיג אין דער [[מאסקווער כאראל שול]] און א מיטגליד פון דער פרעזידענטשאפט [[רוסלענדישער-יידישער קאנגרעס|פונעם רוסישן אידישן קאנגרעס]], וואס נעמט אריין בעיקר די געמיינדעס וועלכע זענען צוגעבונדן מיט דעם [[ליטוואקעס|ליטווישן]] שטראם אין [[רוסלאנד]]. ער האָט אויך געגרינדעט און אָנגעפירט דעם מאָסקווער [[בית דין]] פון דער [[קהל פון זעלבסטשטענדיגע שטאטן]] (CIS) זינט 1989, און זינט 2011 דינט ער אלס פרעזידענט פון דער [[קאנפערענץ פון אייראפעישע רבנים|קאנפערענץ פון אייראפעאישע רבנים]] (CER) וועלכע פאראייניגט איבער זיבן הונדערט כלל רבנים פון [[דובלין]] ביז [[כאבאראווסק]].


== ביאגראפיע ==
== ביאגראפיע ==
שורה 16: שורה 16:
ער האט געלערנט ביי הרב [[משה סאלאווייטשיק (שווייץ)|משה סאלאווייטשיק]], און שפעטער אין דער [[פאנאוועזשער ישיבה]] אין [[בני ברק]], ישיבת [[מרכז הרב]] און ישיבת [[נר ישראל]] אין [[באלטימאר, מערילענד|באלטימאר]], וואו ער האט אויך באקומען היתר הוראה. אין דער זעלבער צייט האט ער געלערנט אין די דזשאָהנס האָפּקינס אינסטיטוט, וואו ער האט באקומען אַ מאַסטער'ס גראַד.
ער האט געלערנט ביי הרב [[משה סאלאווייטשיק (שווייץ)|משה סאלאווייטשיק]], און שפעטער אין דער [[פאנאוועזשער ישיבה]] אין [[בני ברק]], ישיבת [[מרכז הרב]] און ישיבת [[נר ישראל]] אין [[באלטימאר, מערילענד|באלטימאר]], וואו ער האט אויך באקומען היתר הוראה. אין דער זעלבער צייט האט ער געלערנט אין די דזשאָהנס האָפּקינס אינסטיטוט, וואו ער האט באקומען אַ מאַסטער'ס גראַד.


צווישן 1987 און 1989 איז ער געווען רב אין [[נוף הגליל|אויבער נצרת]], און איז געווען שטארק פארמישט אין דער גייסטיגער ארייננעמען פון עולים פון [[סאוועטן פארבאנד]]. אין 1989 איז ער געשיקט געוואָרן דורך זיין רבי, רבי משה סאָלאָווייטשיק, צו פּרעזידירן דעם [[בית דין]] פון די סאוועטן פארבאנד און שפּעטער פון די [[קהל פון זעלבשטענדיקע שטאטן]], אין 1990 האָט ער געשאַפן די גיידליינס אין צוזאַמענאַרבעט מיט דעם מדינת ישׂראלדיגן אינערן־מיניסטעריום, כּדי צו באַשטעטיגן די אידן וואָס האָבן באַהאַלטן זייער אידישער אידענטיטעט אין דער סאָוועטישער צייט.<ref>[http://www.zomet.org.il Zomet Institute]</ref>
צווישן 1987 און 1989 איז ער געווען רב אין [[נוף הגליל|אויבער נצרת]], און איז געווען שטארק פארמישט אין דער גייסטיגער ארייננעמען פון עולים פון [[סאוועטן פארבאנד]]. אין 1989 איז ער געשיקט געוואָרן דורך זיין רבי, רבי משה סאָלאָווייטשיק, צו פּרעזידירן דעם [[בית דין]] פון די סאוועטן פארבאנד און שפּעטער פון די [[קהל פון זעלבסטשטענדיגע שטאטן]], אין 1990 האָט ער געשאַפן די גיידליינס אין צוזאַמענאַרבעט מיט דעם מדינת ישׂראלדיגן אינערן־מיניסטעריום, כּדי צו באַשטעטיגן די אידן וואָס האָבן באַהאַלטן זייער אידישער אידענטיטעט אין דער סאָוועטישער צייט.<ref>[http://www.zomet.org.il Zomet Institute]</ref>


אין [[רוסלאנד]] האָט הרב גאלדשמידט געאַרבעט ווידער אויפצושטעלן אידישן כלל־לעבן, אַריינגערעכנט [[שולע]]ס, אַ בית דין, א חברא קדישא, כשר'ע זופּ־קיכן, ישיבות און פּאָליטישע שירעם סטרוקטורן, ווי דער [[רוסלענדישער-יידישער קאנגרעס|רוסישער אידישער קאָנגרעס]], וואס ער איז געווען איינער פון די גרינדער און וואו ער דינט אלס מיטגלידער פונעם פרעזידענטשאפט, און דער קאָנגרעס פון אידישע רעליגיעזע אָרגאַניזאַציעס און אַססאָסיאַציעס אין רוסלאַנד (CJROAR).<ref>{{צייגט וועב|url=http://www.ncsj.org/AuxPages/092805Goldschmidt.shtml|archiveurl=https://archive.today/20120905002715/http://www.ncsj.org/AuxPages/092805Goldschmidt.shtml|archivedate=5טן סעפטעמבער 2012|title=Moscow Rabbi Returns – 12.19.2005|publisher=National Coalition Supporting Soviet Jewry}}</ref> אויך אויף זיין איניציאטיוו זענען געגרינדעט געווארן די "אהלי יעקב" ישיבה אין מאסקווע, און די "עץ חיים" אלגעמיינע אידישע שולע. הרב גאלדשמידט איז באקאנט אלס רב פון טייל פון די [[רוסישע אליגארכן]] און ביליאנערן, אריינגערעכנט [[ארקאדי גיידאמאק|ארקאדי גאידאמאק]]. דער רב האט געשריבן א שו"ת איבער [[הלכה]]'ישע פראבלעמען פון די אידן פון [[קהל פון זעלבשטענדיקע שטאטן]] וואס הייסט "זכרון בספר".[[טעקע:Jerzy_Buzek_-_Pinchas_Goldschmidt_-_Jose_Manuel_Barroso_-_Herman_Van_Rompuy_-_2011.jpg|קליין| גאָלדשמידט און אי.יו. פירער Jerzy Buzek, José Manuel Barroso און Herman Van Rompuy, [[בריסל ראיאן|בריסל]], 2011]]
אין [[רוסלאנד]] האָט הרב גאלדשמידט געאַרבעט ווידער אויפצושטעלן אידישן כלל־לעבן, אַריינגערעכנט [[שולע]]ס, אַ בית דין, א חברא קדישא, כשר'ע זופּ־קיכן, ישיבות און פּאָליטישע שירעם סטרוקטורן, ווי דער [[רוסלענדישער-יידישער קאנגרעס|רוסישער אידישער קאָנגרעס]], וואס ער איז געווען איינער פון די גרינדער און וואו ער דינט אלס מיטגלידער פונעם פרעזידענטשאפט, און דער קאָנגרעס פון אידישע רעליגיעזע אָרגאַניזאַציעס און אַססאָסיאַציעס אין רוסלאַנד (CJROAR).<ref>{{צייגט וועב|url=http://www.ncsj.org/AuxPages/092805Goldschmidt.shtml|archiveurl=https://archive.today/20120905002715/http://www.ncsj.org/AuxPages/092805Goldschmidt.shtml|archivedate=5טן סעפטעמבער 2012|title=Moscow Rabbi Returns – 12.19.2005|publisher=National Coalition Supporting Soviet Jewry}}</ref> אויך אויף זיין איניציאטיוו זענען געגרינדעט געווארן די "אהלי יעקב" ישיבה אין מאסקווע, און די "עץ חיים" אלגעמיינע אידישע שולע. הרב גאלדשמידט איז באקאנט אלס רב פון טייל פון די [[רוסישע אליגארכן]] און ביליאנערן, אריינגערעכנט [[ארקאדי גיידאמאק|ארקאדי גאידאמאק]]. דער רב האט געשריבן א שו"ת איבער [[הלכה]]'ישע פראבלעמען פון די אידן פון [[קהל פון זעלבסטשטענדיגע שטאטן]] וואס הייסט "זכרון בספר".[[טעקע:Jerzy_Buzek_-_Pinchas_Goldschmidt_-_Jose_Manuel_Barroso_-_Herman_Van_Rompuy_-_2011.jpg|קליין| גאָלדשמידט און אי.יו. פירער Jerzy Buzek, José Manuel Barroso און Herman Van Rompuy, [[בריסל ראיאן|בריסל]], 2011]]
אין יאנואר 2005 האבן פינף הונדערט מענטשן, אריינגערעכנט [[צייטונג]]ס [[רעדאקטירונג|רעדאקטארן]], פובליק אינטעלעקטואלן און ניינצן דומא (רוסישע לעגיסלאַטיווע קערפערשאַפט) דעפוטאטן פארעפנטלעכט אן אפעלאט צום פראקוראר גענעראל פון רוסלאנד, וואס האט געבעטן צו פארמאכן דאס אידישע ארגאניזירטע לעבן אין רוסלאנד. א שפעטערדיגע [[טעלעוויזיע פראגראם|טעלעוויזיע]]-אריינרופן-שאו, ביי וועלכע 100,000 מענטשן האבן טעלעפאָנירט, האט געזאגט אז 54% פון די באטייליגטע שטיצן דעם געדאנק פון פארבאטן אלע אידישע ארגאניזאציעס אין רוסלאנד. גאלדשמידט האט געשריבן אן ענטפער געווענדעט צו דמיטרי ראגאזין, פירער פון דער [[נאציאנאליזם|נאציאנאליסטישער]] ראדינא (מוטערלאנד) [[פאליטישע פארטיי|פארטיי]], וועלכער האט זיך דעמאלט אנטשולדיגט און זיך דערווייטערט פון דער פעטיציע.<ref>JTA 23 June 2005 Lev Krichevsky</ref>
אין יאנואר 2005 האבן פינף הונדערט מענטשן, אריינגערעכנט [[צייטונג]]ס [[רעדאקטירונג|רעדאקטארן]], פובליק אינטעלעקטואלן און ניינצן דומא (רוסישע לעגיסלאַטיווע קערפערשאַפט) דעפוטאטן פארעפנטלעכט אן אפעלאט צום פראקוראר גענעראל פון רוסלאנד, וואס האט געבעטן צו פארמאכן דאס אידישע ארגאניזירטע לעבן אין רוסלאנד. א שפעטערדיגע [[טעלעוויזיע פראגראם|טעלעוויזיע]]-אריינרופן-שאו, ביי וועלכע 100,000 מענטשן האבן טעלעפאָנירט, האט געזאגט אז 54% פון די באטייליגטע שטיצן דעם געדאנק פון פארבאטן אלע אידישע ארגאניזאציעס אין רוסלאנד. גאלדשמידט האט געשריבן אן ענטפער געווענדעט צו דמיטרי ראגאזין, פירער פון דער [[נאציאנאליזם|נאציאנאליסטישער]] ראדינא (מוטערלאנד) [[פאליטישע פארטיי|פארטיי]], וועלכער האט זיך דעמאלט אנטשולדיגט און זיך דערווייטערט פון דער פעטיציע.<ref>JTA 23 June 2005 Lev Krichevsky</ref>


שורה 34: שורה 34:
אין 2008 האָט דער [[זשערוסאלעם פאסט|זשערוסאלעם פּאָסט]] געשטעלט גאָלדשמידט אויפן 31סטן אָרט אין איר יערלעכער רשימה פון די פופציג מערסטע איינפלוסרייכע אידן אין דער וועלט.<ref>{{צייגט וועב|url=https://www.jpost.com/50-most-influential-jews/31-Rabbis-Berel-Lazar-and-Pinchas-Goldschmidt-565500|title=31. Rabbis Berel Lazar and Pinchas Goldschmidt}}</ref>
אין 2008 האָט דער [[זשערוסאלעם פאסט|זשערוסאלעם פּאָסט]] געשטעלט גאָלדשמידט אויפן 31סטן אָרט אין איר יערלעכער רשימה פון די פופציג מערסטע איינפלוסרייכע אידן אין דער וועלט.<ref>{{צייגט וועב|url=https://www.jpost.com/50-most-influential-jews/31-Rabbis-Berel-Lazar-and-Pinchas-Goldschmidt-565500|title=31. Rabbis Berel Lazar and Pinchas Goldschmidt}}</ref>


ביי [[2022 רוסיש אינוואזיע פון אוקראינע|דער רוסלאנד-אוקראינע מלחמה]] אין מערץ 2022, איז ער אומגעראכטן אַוועק פון רוסלאנד, ווי ער האט געזאגט, צו העלפן זיין פאטער. ער האָט באַשטימט זיין דעפּוטאַט, הרב דוד יאָשובייעוו, אַלס זיין נאָכפאָלגער – און האָט געמאָלדן אַז ער וועט ווייטער דינען אלס ראש בית-דין פון די [[קהל פון זעלבשטענדיקע שטאטן]] און באַלטישע לענגער. די ערשטע וואָכן נאָך זיין אַוועקפאָרן איז הרב גאָלדשמידט געווען אין די הויפּטשטעט פון מזרח-אייראָפּע, ערשט אין [[אונגארן]], און געהאָלפן אידישע פליטים פון אוקראַינע, אָבער אין א געוויסער פונקט איז ער אָנגעקומען קיין [[ישראל]] און איז שוין זינט דעמאָלט אין ישראל. לויט א [[טוויטער|טוויט]] פון זיין שניר, זשורנאַליסט אַוויטאַל כיזשיק-גאָלדשמידט, האט ער פארלאזט רוסלאנד נאכדעם וואס ער איז געדריקט געווארן דורך די אויטאריטעטן צו אויסדריקן שטיצע פאר דער מלחמה אין אוקראינע - און ער האט זיך אפגעזאגט דאס צו טאן. כיזשיק-גאָלדשמידט'ס באַשולדיגונג איז אָפּגעוואָרפן געוואָרן דורך עטליכע קוועלער אין דער מאָסקווער אידישער קהילה, אריינגערעכנט די פרעסע דינסט פון דער מאָסקווער כאָראַל שול, וואו פנחס גאָלדשמידט איז ווידערוויילט געוואָרן אלס הויפּט-רב פון מאָסקווע דעם זעלבן 7טן יוני.
ביי [[2022 רוסיש אינוואזיע פון אוקראינע|דער רוסלאנד-אוקראינע מלחמה]] אין מערץ 2022, איז ער אומגעראכטן אַוועק פון רוסלאנד, ווי ער האט געזאגט, צו העלפן זיין פאטער. ער האָט באַשטימט זיין דעפּוטאַט, הרב דוד יאָשובייעוו, אַלס זיין נאָכפאָלגער – און האָט געמאָלדן אַז ער וועט ווייטער דינען אלס ראש בית-דין פון די [[קהל פון זעלבסטשטענדיגע שטאטן]] און באַלטישע לענגער. די ערשטע וואָכן נאָך זיין אַוועקפאָרן איז הרב גאָלדשמידט געווען אין די הויפּטשטעט פון מזרח-אייראָפּע, ערשט אין [[אונגארן]], און געהאָלפן אידישע פליטים פון אוקראַינע, אָבער אין א געוויסער פונקט איז ער אָנגעקומען קיין [[ישראל]] און איז שוין זינט דעמאָלט אין ישראל. לויט א [[טוויטער|טוויט]] פון זיין שניר, זשורנאַליסט אַוויטאַל כיזשיק-גאָלדשמידט, האט ער פארלאזט רוסלאנד נאכדעם וואס ער איז געדריקט געווארן דורך די אויטאריטעטן צו אויסדריקן שטיצע פאר דער מלחמה אין אוקראינע - און ער האט זיך אפגעזאגט דאס צו טאן. כיזשיק-גאָלדשמידט'ס באַשולדיגונג איז אָפּגעוואָרפן געוואָרן דורך עטליכע קוועלער אין דער מאָסקווער אידישער קהילה, אריינגערעכנט די פרעסע דינסט פון דער מאָסקווער כאָראַל שול, וואו פנחס גאָלדשמידט איז ווידערוויילט געוואָרן אלס הויפּט-רב פון מאָסקווע דעם זעלבן 7טן יוני.


== פערזענליכע לעבן ==
== פערזענליכע לעבן ==