בן הא הא איז א תנא וואס ווערט דערמאנט איין מאל אין משניות, מיט זיין מימרא "לפום צערא אגרא"[1]. לויט די אנגענומענע מיינונג, האט ער געלעבט אין די תקופה פון די זוגות, אין דור פון הלל הזקן.

צוזאמען מיט אים ווערט דערמאנט בן בג בג, וואס האט געהאט אן ענליכן נאמען און ענליכע געשיכטע. טייל האלטן אז בן בג בג און בן הא הא זענען דער זעלבער מאן[2].

לויט תוספות, זענען בן בג בג און בן הא הא געווען גרים, און זייערע נעמען זענען רמזים דערויף: ה', און "בג" וואס איז גימטריא ה', צייגט אויף אברהם און שרה צו וועמען מען האט צוגעלייגט א ה' צו זייער נאמען[3]. רבי שמואל די אוזידא זאגט אז די צונעמען האט מען זיי געגעבן זיי צו באהאלטן פון די רוימישע אימפעריע וואס פלעגט נאכיאגן גרים[4], און דער תוספות יום טוב שרייבט אז זיי האבן נישט מאריך ימים געווען און דערפאר האט מען זיי נישט גערופן ביים נאמען, אזוי ווי מען טרעפט ביי שמעון בן עזאי[5].

אין די גמרא אין מסכת חגיגה ווערט געברענגט א שמועס צווישן בר הי הי און הלל איבער ענינים אין עבודת ה'; עס ווערט דארט אויך דערמאנט אז בר הי הי האט זוכה געווען צו גילוי אליהו[6]. די אנגענומענע מיינונג איז אז בר הי הי איז דער זעלבער בן הא הא (אויף אראמיש), און הלל איז דער ערשטער הלל הזקן[א]. טייל נעמען אבער אן אז דאס איז א שפעטערער הלל, וועלכער איז געווען אן אמורא[8]; לויט דעם איז מעגליך אז בר הי הי איז נישט דער זעלבער ווי בן הא הא דער תנא[9], אדער איז בן הא הא געווען אן אמורא וואס זיינע רייד זענען שפעטער צוגעלייגט געווארן צו די משנה[10].

דער אר"י האט מגלה געווען אז בן הא הא ליגט אין דער געגנט פון עין זיתים, אבער מען קען נישט טרעפן דעם גענויעם ארט[11].

נאטיצן

  1. רבי שלמה אלגאזי שרייבט אז בן הא הא איז געווען דער וועלכער איז געקומען צו הלל הזקן זיך מגייר זיין מיטן תנאי אז ער וועט ווערן דער כהן גדול, און שפעטער האט ער זיך מגייר געווען לשמה, ווי פארציילט אין
    פאראמעטער פעלערן אין מוסטער:בבלי

    פאראמעטער [ ללא ] ערשיינען נישט אין מוסטער דעפיניציע
    לוא־פעלער: (ביים רופן מוסטער:בבלי) נמצא פרמטר לא בשימוש "ללא=".שבת לא, א[7].

רעפערענצן

  1. משנה, אבות ה, כב
  2. רבי יהודה הברצלוני, פירוש לספר יצירה עמוד 7, בשם יש אומרים; רבי מנחם המאירי, משנה, אבות ה, כב, בשם שמעתי; רבי יוסף אבן נחמיאש, אבות דארט, בשם רבי יהודה בן הרא"ש; רבי אברהם זכות, ספר יוחסין, מאמר א אות ה, בשם שמעתי. דער מיינונג ווערט אבער אפגעווארפן אין ערכי תנאים ואמוראים, ערך יוחנן בן בג בג; רבי יהודה הברצלוני, דארט; רבי אברהם זכות, דארט; סדר הדורות, ערך בן בג בג. אין פירוש המשניות להרמב"ם, הקדמה, ווערן זיי אויסגערעכנט באזונדער.
  3. תוספות, חגיגה ט, ב, ד"ה בר הי
  4. מדרש שמואל אבות ה כב
  5. תוספות יום טוב, אבות ה, כב
  6. חגיגה ט, ב
  7. גופי הלכות, דף קמ"ג עמוד ב'
  8. רבי שמשון בן צמח דוראן, תשב"ץ חלק ראשון, סימן קל"ו. זעט אויך ספר יוחסין, מאמר א אות ה; כנוס סופרים, ערך בר הא הא
  9. רבי אהרן היימאן, "בר הא הא", תולדות תנאים ואמוראים, לאנדאן תר"ע
  10. ישעיה אשר זעליג מיללער, סדר הדורות חלק שני, מילואים אות קכ"ו

  11. פאראמעטער פעלערן אין מוסטער:אוצר החכמה

    פאראמעטער [ עמוד ] ערשיינען נישט אין מוסטער דעפיניציע
    ישראל הערצבערג – ישראל מאיר גבאי, מקומות קדושים וקברי צדיקים בגליל ב, ירושלים תשע"א, זייט 225