אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "שאול המלך"

קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
27 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 1 יאָר
ק
(←‏אריינפיר: צוריקגעדרייט)
שורה 34: שורה 34:
די געשיכטע פון שאול המלך ווערט דערציילט אין [[ספר שמואל]].
די געשיכטע פון שאול המלך ווערט דערציילט אין [[ספר שמואל]].
=== אפשטאם און כאראקטער ===
=== אפשטאם און כאראקטער ===
שאול איז געווען א זון פון [[קיש]], א העלדישער גיבור פון [[שבט בנימין]]{{הערה|שם=שמואטב|{{תנ"ך|שמואל א|ט|א}}}}{{הערה|זיין ייחוס ביז יעקב אבינו ווערט אויסגערעכנט אין די מדרשים אויף מגילת אסתר, רעדנדיג פון מרדכי הצדיק'ס ייחוס. זע צב"ש {{אוצר החכמה|רבי צבי הירש ווייס|פרסומי ניסא|169908|ברוקלין, תשע"ב, זייט קמד|page=146}}.}}, און זיין פאמיליע האט ווארשיינליך געוואוינט אין [[גבעון]]{{הערה|[[#דעתמ|קיל]] זייט עז}}.
שאול איז געווען א זון פון [[קיש]], א העלדישער גיבור פון [[שבט בנימין]]{{הערה|שם=שמואטב|{{תנ"ך|שמואל א|ט|א}}}}{{הערה|זיין יחוס ביז יעקב אבינו ווערט אויסגערעכנט אין די מדרשים אויף מגילת אסתר, רעדנדיג פון מרדכי הצדיק'ס יחוס. זעט צב"ש {{אוצר החכמה|רבי צבי הירש ווייס|פרסומי ניסא|169908|ברוקלין, תשע"ב, זייט קמד|page=146}}.}}, און זיין פאמיליע האט ווארשיינליך געוואוינט אין [[גבעון]]{{הערה|[[#דעתמ|קיל]] זייט עז}}.


אין פסוק ווערט ער פארגעשטעלט אלס {{ציטוטון|בָּחוּר וָטוֹב, וְאֵין אִישׁ מִבְּנֵי יִשְׂרָאֵל טוֹב מִמֶּנּוּ}}{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|ט|ב}}.}}, וואס דאס מיינט לויט די מפרשים: יונג, אויסדערוועלט, שיין אין געשטעל און אין אויסקוק, גוט צו ג-ט און צו לייט, פאסיג צו מלוכה - אויף א פארנעם וואס קיין איד האט נישט איבערגעשטיגן. אויך איז ער געווען {{ציטוטון|מִשִּׁכְמוֹ וָמַעְלָה גָּבֹהַּ מִכָּל הָעָם}}, א קאפ העכער פונעם גאנצן פאלק.
אין פסוק ווערט ער פארגעשטעלט אלס {{ציטוטון|בָּחוּר וָטוֹב, וְאֵין אִישׁ מִבְּנֵי יִשְׂרָאֵל טוֹב מִמֶּנּוּ}}{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|ט|ב}}.}}, וואס דאס מיינט לויט די מפרשים: יונג, אויסדערוועלט, שיין אין געשטעל און אין אויסקוק, גוט צו גאט און צו לייט, פאסיג צו מלוכה - אויף א פארנעם וואס קיין איד האט נישט איבערגעשטיגן. אויך איז ער געווען {{ציטוטון|מִשִּׁכְמוֹ וָמַעְלָה גָּבֹהַּ מִכָּל הָעָם}}, א קאפ העכער פונעם גאנצן פאלק.


אין די ערשטע קאפיטלען איבער שאול ווערט ער פארגעשטעלט ווי אן אומבאקאנטער פשוט'ער מאן, וועלכער טראגט נישט קיין פירערשאפט פאזיציע נאר פארנעמט זיך מיט פריוואטע און היימליכע זאכן{{הערה|[[#דעתס|דעת סופרים]] זייט צד}}, און ער שטעלט זיך אויס צו זיין אן עניו און א באשיידענער{{הערה|[[#דעתמ|קיל]] זייט צה}}.
אין די ערשטע קאפיטלען איבער שאול ווערט ער פארגעשטעלט ווי אן אומבאקאנטער פשוט'ער מאן, וועלכער טראגט נישט קיין פירערשאפט פאזיציע נאר פארנעמט זיך מיט פריוואטע און היימליכע זאכן{{הערה|[[#דעתס|דעת סופרים]] זייט צד}}, און ער שטעלט זיך אויס צו זיין אן עניו און א באשיידענער{{הערה|[[#דעתמ|קיל]] זייט צה}}.


חז"ל אידענטיפיצירן מיט שאול דעם "איש בנימין" וואס איז געקומען דערציילן [[עלי הכהן]] אז דער ארון איז געפאנגען געווארן ביי די פלשתים. חז"ל זאגן אז שאול האט דאן ארויסגעכאפט די לוחות פון גלית'ס הענט און געלאפן דערמיט קיין שילה, א ווייטקייט פון 60 מיל{{הערה|מדרש שמואל, פרשה י"א}}.  
חז"ל אידענטיפיצירן מיט שאול דעם "איש בנימין" וואס איז געקומען דערציילן פאר [[עלי הכהן]] אז דער ארון איז געפאנגען געווארן ביי די פלשתים. חז"ל זאגן אז שאול האט דאן ארויסגעכאפט די לוחות פון גלית'ס הענט און געלאפן דערמיט קיין [[שילה]], א ווייטקייט פון זעכציג מיל{{הערה|מדרש שמואל, פרשה י"א}}.  


חז"ל באמערקן אז שאול איז געווען א "הפכפך", איינער וואס האט פארמאגט קעגנזייטיגע כאראקטערן אינאיינעם. די אייגנשאפט דערקענט מען אויך אין דער געשיכטע אין די פסוקים{{הערה|לויט [[#דעתמ|קיל]], מבוא זייט 110-111}}: פון איין זייט איז שאול א פשוט'ער מאן{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|ט|ה}}.}}, אן עניו מיט א באשיידענע כאראקטער{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|ט|כא}}.}}, קליין אין זיינע אויגן{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|טו|יז}}.}}, אנטלויפט פון כבוד{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|י|כב}}.}}, און פארנומען מיט זיין רינדער אויך נאכ'ן ווערן געקרוינט{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|יא|ה}}.}}. פון דער אנדערער זייט, נאכ'ן ווערן געזאלבט רופט זיין הויפטשטאט אויף זיין נאמען{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|טו|לד}}.}}, שטעלט מאנומענטן{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|טו|יב}}.}}, פירט איין קעניגליכע דיסציפלינען{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|כ|כה}}.}}, און טראגט אויף זיך קעניגליכע סימבאלן{{הערה|{{תנ"ך|שמואל ב|א|י}}.}}. שאול טוט פארקוקן אויף די וואס האבן אים לכתחילה אונטערגעשאצט{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|י|כז}}.}}, אבער הייסט אויס'הרג'ענען די כהנים פון נוב{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|כב|יז|יט}}.}}; ער פארסירט שטרענג וואס ער האט באשוואוירן ביי די מלחמה אין מכמש{{הערה|שם=שמואטב}}, אבער איז נישט מקפיד מחרים צו זיין עמלק{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|טו}}.}}, אדער אויף זיין שבועה צו יונתן נישט צו שעדיגן דוד{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|יז|כה}}.}}. פון איין זייט טוט ער מאביליזירן אלע אידן מיט א שטייפע האנט{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|יא|ז}}.}}, און פון דער צווייטער זייט טוט ער שפעטער מורא באקומען פון דעם פאלק{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|טו|כד}}}}.
חז"ל באמערקן אז שאול איז געווען א "הפכפך", איינער וואס האט פארמאגט קעגנזייטיגע כאראקטערן אינאיינעם. די אייגנשאפט דערקענט מען אויך אין דער געשיכטע אין די פסוקים{{הערה|לויט [[#דעתמ|קיל]], מבוא זייט 110-111}}: פון איין זייט איז שאול א פשוט'ער מאן{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|ט|ה}}.}}, אן עניו מיט א באשיידענע כאראקטער{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|ט|כא}}.}}, קליין אין זיינע אויגן{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|טו|יז}}.}}, אנטלויפט פון כבוד{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|י|כב}}.}}, און פארנומען מיט זיינע רינדער אויך נאכ'ן ווערן געקרוינט{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|יא|ה}}.}}. פון דער אנדערער זייט, נאכ'ן ווערן געזאלבט רופט ער זיין הויפטשטאט אויף זיין נאמען{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|טו|לד}}.}}, שטעלט מאנומענטן{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|טו|יב}}.}}, פירט איין קעניגליכע דיסציפלינען{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|כ|כה}}.}}, און טראגט אויף זיך קעניגליכע סימבאלן{{הערה|{{תנ"ך|שמואל ב|א|י}}.}}. שאול טוט פארקוקן אויף די וואס האבן אים לכתחילה אונטערגעשאצט{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|י|כז}}.}}, אבער הייסט אויס'הרג'ענען די כהנים פון נוב{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|כב|יז|יט}}.}}; ער פארסירט שטרענג וואס ער האט באשוואוירן ביי די מלחמה אין מכמש{{הערה|שם=שמואטב}}, אבער איז נישט מקפיד מחרים צו זיין עמלק{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|טו}}.}}, אדער אויף זיין שבועה צו יונתן נישט צו שעדיגן דוד{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|יז|כה}}.}}. פון איין זייט טוט ער מאביליזירן אלע אידן מיט א שטייפע האנט{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|יא|ז}}.}}, און פון דער צווייטער זייט טוט ער שפעטער מורא באקומען פון דעם פאלק{{הערה|{{תנ"ך|שמואל א|טו|כד}}}}.


===קרוינונג===
===קרוינונג===

נאוויגאציע מעניו