אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "אליעזר עבד אברהם"

ק
←‏אידענטיטעט און פערזענליכקייט: מכלוליזאציע פון מקורות, הגהה המשך
(יעצט איז בעסער? (לויט שמוע"ב))
ק (←‏אידענטיטעט און פערזענליכקייט: מכלוליזאציע פון מקורות, הגהה המשך)
שורה 6: שורה 6:


== אידענטיטעט און פערזענליכקייט ==
== אידענטיטעט און פערזענליכקייט ==
פארשידענע דעות זענען פארהאן אין די מדרשים איבער זיין אידענטיטעט. אין [[פרקי דרבי אליעזר]]{{הערה|פרק טז}} שטייט אז אברהם האט אים באקומען אלס געשאנק פון [[נמרוד]] נאכן ווערן געראטעוועט פון [[אור כשדים]], און נאך וואס ער האט געארבעט צו געפינען א כלה פאר יצחק האט אים אברהם באפרייט, {{ציטוטון|ונתן לו הקדוש ברוך הוא שכרו בעולם הזה, בשביל שלא יהא שכר לרשעים בעולם הבא, והקימו למלך, והוא [[עוג מלך הבשן]]}}. די דעה ווערט אויך דערמאנט אין [[ילקוט שמעוני]]{{הערה|פרשת חוקת, רמז תשסה. זעט אויך [[תנא דבי אליהו]] זוטא, פרק כד, אז עוג מלך הבשן האט באדינט אברהם.}}.
פארשידענע דעות זענען פארהאן אין די מדרשים איבער זיין אידענטיטעט. אין [[פרקי דרבי אליעזר]]{{הערה|{{פרקי דרבי אליעזר|טז}}}} שטייט אז אברהם האט אים באקומען אלס געשאנק פון [[נמרוד]] נאכן ווערן געראטעוועט פון [[אור כשדים]], און נאך וואס ער האט געארבעט צו געפינען א כלה פאר יצחק האט אים אברהם באפרייט, {{ציטוטון|ונתן לו הקדוש ברוך הוא שכרו בעולם הזה, בשביל שלא יהא שכר לרשעים בעולם הבא, והקימו למלך, והוא [[עוג מלך הבשן]]}}. די דעה ווערט אויך דערמאנט אין [[ילקוט שמעוני]]{{הערה|{{ילקוט שמעוני|במדבר|תשסה}}. זעט אויך {{תנא דבי אליהו|זוטא|כד}}, אז עוג מלך הבשן האט באדינט אברהם.}}.


די [[בעלי התוספות]]{{הערה|דעת זקנים, פרשת חיי שרה}} האבן זיך געמוטשעט מיט די ווערטער, וויבאלד אין חז"ל ווערט געברענגט אז אליעזר איז אריין לעבעדיגערהייט אין גן עדן{{הערה|שם=גן-עדן}}, דאקעגן עוג מלך הבשן איז אומגעברענגט געווארן דורך משה. זיי האבן פארענטפערט אז עוג איז א טיטל פאר די קעניגן פון [[בשן]] (אזוי ווי [[פרעה]] אין [[מצרים]]), און אליעזר עבד אברהם איז נישט דער עוג וואס משה האט אומגעברענגט{{ביאור|די בעלי התוספות ברענגען נישט די ווערטער "שלא יהא שכר לרשעים בעולם הבא", וואס לויט די גירסא מוז מען זאגן אז אליעזר זעלבסט איז געווען א רשע און איז נישט אריין אין גן עדן{{הערה|ילקוט הפלאות, אליעזר עבד אברהם א}}. אדער גייט עס אויף די אפשטאמיגע פון אליעזר, אז זיי האבן זוכה געווען צו די מלוכה איבער בשן כדי דערמיט אפצוצאלן דעם זכות פון אליעזר{{הערה|פירוש עין טוב, אויף פרקי דרבי אליעזר פרק ט"ז}}}}. אנדערע ווייזן אבער אויף אז דאס איז א מחלוקת צווישן מדרשים, און לויט איין דעה איז אליעזר זעלבסט געווען דער עוג וועמען משה האט אומגעברענגט און ער איז נישט אריין אין גן עדן{{הערה|פירוש הרד"ל, אויף פרקי דרבי אליעזר פרק ט"ז}}. לויט דער [[אר"י]], זענען אליעזר און עוג געקומען פון די זעלבע שורש נשמה, אליעזר פון די גוטע זייט און עוג פון די שלעכטע{{הערה|[[s:עץ חיים/שער מט/פרק ט|עץ חיים, שער מ"ט פרק ט']]}}.
די [[בעלי התוספות]]{{הערה|דעת זקנים, פרשת חיי שרה}} האבן זיך געמוטשעט מיט די ווערטער, וויבאלד אין חז"ל ווערט געברענגט אז אליעזר איז אריין לעבעדיגערהייט אין גן עדן{{הערה|שם=גן-עדן}}, דאקעגן עוג מלך הבשן איז אומגעברענגט געווארן דורך משה. זיי האבן פארענטפערט אז עוג איז א טיטל פאר די קעניגן פון [[בשן]] (אזוי ווי [[פרעה]] אין [[מצרים]]), און אליעזר עבד אברהם איז נישט דער עוג וואס משה האט אומגעברענגט{{ביאור|די בעלי התוספות ברענגען נישט די ווערטער "שלא יהא שכר לרשעים בעולם הבא", וואס לויט די גירסא מוז מען זאגן אז אליעזר זעלבסט איז געווען א רשע און איז נישט אריין אין גן עדן{{הערה|ילקוט הפלאות, אליעזר עבד אברהם א}}. אדער גייט עס אויף די אפשטאמיגע פון אליעזר, אז זיי האבן זוכה געווען צו די מלוכה איבער בשן כדי דערמיט אפצוצאלן דעם זכות פון אליעזר{{הערה|פירוש עין טוב, אויף פרקי דרבי אליעזר פרק ט"ז}}}}. אנדערע ווייזן אבער אויף אז דאס איז א מחלוקת צווישן מדרשים, און לויט איין דעה איז אליעזר זעלבסט געווען דער עוג וועמען משה האט אומגעברענגט און ער איז נישט אריין אין גן עדן{{הערה|פירוש הרד"ל, אויף פרקי דרבי אליעזר פרק ט"ז}}. לויט דער [[אר"י]], זענען אליעזר און עוג געקומען פון די זעלבע שורש נשמה, אליעזר פון די גוטע זייט און עוג פון די שלעכטע{{הערה|[[s:עץ חיים/שער מט/פרק ט|עץ חיים, שער מ"ט פרק ט']]}}.


אין [[תרגום יונתן]]{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|יד|יד}}}} שרייבט ער: '''אליעזר בר נמרוד''', דאס מיינט "אליעזר זון פון נמרוד". אויך דער [[ילקוט שמעוני]]{{הערה|פרשת חיי שרה רמז קט}} שרייבט: "הוא אליעזר בן נמרוד".
אין [[תרגום יונתן]]{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|יד|יד|מפרש=תרגום יונתן}}}} שטייט: "אליעזר בר נמרוד". אויך אין ילקוט שמעוני ווערט געברענגט אז אליעזר איז געווען א זון פון נמרוד{{הערה|{{ילקוט שמעוני|בראשית|קט}}}}.


אין [[מדרש רבה]] שטייט געשריבן אז ער איז [[כנען (תנ"ך פערזענליקייט)|כנען]], וואס [[נח]] האט אים געשאלטן צו זיין א קנעכט{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|ס|ז}}, {{מדרש רבה|ויקרא|יז|ה}}.}}. דער מדרש לייגט צו אז דורכן זיין דער קנעכט פון אברהם, איז ער ארויס פון די קללה פון נח. לויט די מדרש, דורכאויס זיין שליחות צו געפינען א כלה פאר יצחק, האט ער געגלוסט אז יצחק זאל הייראטן זיין טאכטער און ער האט מרמז געווען פאר אברהם דערויף, אבער אברהם האט דאס אפגעווארפן וועגן די קללה פון נח{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|נט|ט}}.}}.
אין [[מדרש רבה]] שטייט געשריבן אז ער איז [[כנען (תנ"ך פערזענליקייט)|כנען]], וואס [[נח]] האט אים געשאלטן צו זיין א קנעכט{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|ס|ז}}, {{מדרש רבה|ויקרא|יז|ה}}.}}. דער מדרש לייגט צו אז דורכן זיין דער קנעכט פון אברהם, איז ער ארויס פון די קללה פון נח. לויט די מדרש, דורכאויס זיין שליחות צו געפינען א כלה פאר יצחק, האט ער געגלוסט אז יצחק זאל הייראטן זיין טאכטער און ער האט מרמז געווען פאר אברהם דערויף, אבער אברהם האט דאס אפגעווארפן וועגן די קללה פון נח{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|נט|ט}}.}}.
שורה 21: שורה 21:


לויטן [[אר"י]]{{הערה|שער הפסוקים פרשת חיי שרה}} איז [[גלגול נשמות|מגולגל]] געווארן די [[נשמה]] פון אליעזר אין [[כלב בן יפונה]].
לויטן [[אר"י]]{{הערה|שער הפסוקים פרשת חיי שרה}} איז [[גלגול נשמות|מגולגל]] געווארן די [[נשמה]] פון אליעזר אין [[כלב בן יפונה]].
== זיינע שליחות'ן לויט מדרשי חז"ל==
== זיינע שליחות'ן לויט מדרשי חז"ל==
אלס הויפט קנעכט פון אברהם, ווי דער פסוק איז מעיד {{ציטוטון|ויאמר אברהם אל עבדו זקן ביתו המושל בכל אשר לו{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|כד|ב}}.}}}} איז אליעזר געשיקט געווארן דורך אברהם צו פארשידענע שליחות'ן.
אלס הויפט קנעכט פון אברהם, ווי דער פסוק איז מעיד {{ציטוטון|ויאמר אברהם אל עבדו זקן ביתו המושל בכל אשר לו{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|כד|ב}}.}}}} איז אליעזר געשיקט געווארן דורך אברהם צו פארשידענע שליחות'ן.