486
רעדאגירונגען
אידיש
(←ההידור באכילת ארעי בסוכה: אידיש) |
(אידיש) |
||
| שורה 19: | שורה 19: | ||
=== פרוכט און אנדערע עסנווארג === | === פרוכט און אנדערע עסנווארג === | ||
עסנווארג וואס זענען נישט פון די מיני דגן, ווי פרוכט און גרינצייג, פלייש, קטניות און אנדערע עסנווארג, ווערט נישט גערעכנט דאס עסן ווי אן אכילת קבע, און מען מעג זיי אויך עסן אינדערויסן פון סוכה{{הערה|ווי עס קומט ארויס פון די משנה אין מסכת סוכה ב, ה, אז רבן גמליאל האט מחמיר געווען אויף זיך ווי אן הידור צו עסן די | עסנווארג וואס זענען נישט פון די מיני דגן, ווי פרוכט און גרינצייג, פלייש, קטניות און אנדערע עסנווארג, ווערט נישט גערעכנט דאס עסן ווי אן אכילת קבע, און מען מעג זיי אויך עסן אינדערויסן פון סוכה{{הערה|ווי עס קומט ארויס פון די משנה אין מסכת סוכה ב, ה, אז רבן גמליאל האט מחמיר געווען אויף זיך ווי אן הידור צו עסן די טייטלען אין סוכה}}. דאך, ווען א מענטש איז קובע א סעודה אויף עסנווארג וואס זענען נישט פון דגן, האבן די ראשונים זיך חולק געווען אויב די באשלוס פון א מענטש צו אוועקשטעלן זיין מאלצייט אויף זיי רעכנט זיי ווי אן אכילת קבע. | ||
# לויט [[מהר"ם מרוטנבורג]] און דער [[רמב"ן]], איינער וואס איז זיך קובע אפילו צו עסן פרוכט (און כל שכן אויף עסן פלייש) - איז חייב בסוכה. | # לויט [[מהר"ם מרוטנבורג]] און דער [[רמב"ן]], איינער וואס איז זיך קובע אפילו צו עסן פרוכט (און כל שכן אויף עסן פלייש) - איז חייב בסוכה. | ||
# לויט [[רבנו פרץ]], [[מאירי]] און דער [[אור זרוע]], און אזוי | # לויט [[רבנו פרץ]], [[מאירי]] און דער [[אור זרוע]], און אזוי ווייזט אויס פון רמב"ם (הלכות סוכה פרק ג, הלכה ו), איינער וואס איז זיך קובע צו עסן פרוכט - איז פטור פון סוכה, אבער צו עסן פלייש, רייז, קעז און דאס גלייכן - איז חייב בסוכה. | ||
# לויט [[רא"ש]] און [[טור]], יעדע עסנווארג וואס איז נישט פון די חמשת מיני דגן - איז פטור מסוכה. | # לויט [[רא"ש]] און [[טור]], יעדע עסנווארג וואס איז נישט פון די חמשת מיני דגן - איז פטור מסוכה. | ||
==== פסק הלכה ==== | ==== פסק הלכה ==== | ||
# דער שולחן ערוך פסקנט ווי דער רא"ש, אז נאר א מאכל פון מיני דגן איז חייב בסוכה. און אזוי פסקנען נאך אחרונים {{הערה|שולחן ערוך הרב, יחווה דעת (חלק א', סימן ס"ה)}}. | # דער שולחן ערוך פסקנט ווי דער רא"ש, אז נאר א מאכל פון מיני דגן איז חייב בסוכה. און אזוי פסקנען נאך אחרונים {{הערה|שולחן ערוך הרב, יחווה דעת (חלק א', סימן ס"ה)}}. | ||
# אסאך אחרונים האבן געשריבן אז ווען מען איז קובע א סעודה אויף פלייש און אנדערע עסנווארג, איז גוט זיי צו עסן אין סוכה{{הערה| | # אסאך אחרונים האבן געשריבן אז ווען מען איז קובע א סעודה אויף פלייש און אנדערע עסנווארג, איז גוט זיי צו עסן אין סוכה{{הערה|צווישן זיי: ב"ח, אליה רבה, משנה ברורה תרלט טו, כף החיים טו}}. | ||
# עס זענען דא וואס זאגן אז עס איז א חוב צו | # עס זענען דא וואס זאגן אז עס איז א חוב צו עסן אין סוכה פלייש און אנדערע עסנווארג וואס מען איז קובע אויף זיי א סעודה{{הערה|גינת ורדים, חיד"א און דרך החיים}}. | ||
# און עס זענען דא וואס זאגן אז די מחלוקת האחרונים איז געווען נאר אין פארגאנגענהייט, וואס דעמעלט איז מען נישט געווען איינגעוואוינט צו עסן גאנצע מאלצייטן אן ברויט אדער געבעקס פון דגן. אבער היינטיגע צייטן וואס מען איז געוואוינט צו עסן א גאצע מאלצייט פון עסנווארג נישט פון דגן, איז א חוב צו עסן | # און עס זענען דא וואס זאגן אז די מחלוקת האחרונים איז געווען נאר אין פארגאנגענהייט, וואס דעמעלט איז מען נישט געווען איינגעוואוינט צו עסן גאנצע מאלצייטן אן ברויט אדער געבעקס פון דגן. אבער היינטיגע צייטן וואס מען איז געוואוינט צו עסן א גאצע מאלצייט פון עסנווארג נישט פון דגן, איז א חוב צו עסן יעדע סעודת קבע אין סוכה{{הערה|[[פניני הלכה]] סוכות פרק ג, הלכה ד, ובהערה 5 שם}}. | ||
=== א געקעכטס פון חמשת מיני דגן === | === א געקעכטס פון חמשת מיני דגן === | ||
לגבי א | לגבי א געקעכטס פון חמשת מיני דגן (וואס זיין ברכה איז 'מזונות') איז פארהאן א מחלוקת אויב דער וואס עסט דערפון א כביצה איז מחויב צו עס עסן אין סוכה. לויט רא"ש און טור, און אזוי האט געפסקנט דער שולחן ערוך, נאר אויב ער עסט דערפון א שיעור קביעת סעודה (מאלצייט) איז א חוב צו עס עסן אין סוכה. אבער אויב ער פארזוכט נאר פון דעם און ער טראכט נישט זאט צו ווערן דערפון, אויך אויב עס איז מער ווי א כביצה - איז מען נישט מחויב צו עסן אין סוכה. פון די אנדערע זייט, לויט [[מגן אברהם]] און [[שולחן ערוך הרב]], אויך א געקעכטס וואס איז געמאכט פון דגן, דער וואס עסט דערפון א כביצה איז מחויב צו עסן אין סוכה, ווי די הלכה פון א געבעקס פון דגן. און אזוי האבן געפסקנט אפאר אחרונים{{הערה|זעהט יחווה דעת חלק א, סי' ס"ה. פניני הלכה סוכות פרק ג, הלכה ד, והערה 4 (און דארט האט ער געשריבן אז בשעת הצורך קען מען מקיל זיין צו עסן א געקעכטס פון דגן מער ווי א כביצה אינדרויסן פון סוכה)}}. | ||
=== געטראנקען === | === געטראנקען === | ||
| שורה 45: | שורה 45: | ||
== דרויסנדע לינקס == | == דרויסנדע לינקס == | ||
* [http://ph.yhb.org.il/13-03-04/ אכילה בסוכה], [[אליעזר מלמד|הרב אליעזר מלמד]], | * [http://ph.yhb.org.il/13-03-04/ אכילה בסוכה], [[אליעזר מלמד|הרב אליעזר מלמד]], אין וועבזייטל פניני הלכה | ||
* [http://etzion.org.il/he/%D7%9B%D7%96-%D7%90%D7%9B%D7%99%D7%9C%D7%94-%D7%91%D7%A1%D7%95%D7%9B%D7%94-%D7%91%D7%9C%D7%99%D7%9C%D7%94-%D7%A8%D7%90%D7%A9%D7%95%D7%9F-%D7%95%D7%9B%D7%9C-%D7%A9%D7%91%D7%A2%D7%94-%D7%9C%D7%A9%D7%99%D7%98%D7%AA-%D7%97%D7%9B%D7%9E%D7%99%D7%9D אכילה בסוכה בלילה הראשון וכל שבעה לשיטת חכמים], הרב שמואל שמעוני, | * [http://etzion.org.il/he/%D7%9B%D7%96-%D7%90%D7%9B%D7%99%D7%9C%D7%94-%D7%91%D7%A1%D7%95%D7%9B%D7%94-%D7%91%D7%9C%D7%99%D7%9C%D7%94-%D7%A8%D7%90%D7%A9%D7%95%D7%9F-%D7%95%D7%9B%D7%9C-%D7%A9%D7%91%D7%A2%D7%94-%D7%9C%D7%A9%D7%99%D7%98%D7%AA-%D7%97%D7%9B%D7%9E%D7%99%D7%9D אכילה בסוכה בלילה הראשון וכל שבעה לשיטת חכמים], הרב שמואל שמעוני, אין וועבזייטל ישיבת הר עציון | ||
==רעפערענצן== | ==רעפערענצן== | ||