|
|
| שורה 1: |
שורה 1: |
| {{אידישקייט}} | | {{אידישקייט}} |
| <sup>דער ארטיקל רעדט וועגן '''משיח אין אידישקייט''', פאר אנדערע רעליגיעס זעט [[משיח (אלגעמיין)]]</sup>
| |
|
| |
|
| '''משיח''' אדער '''מלך המשיח''' איז דער מענטש וואס איז לויט דער אידישער רעליגיע ערווארטעט צו ברענגען די גאולה שלימה און אויסלייזן די [[איד]]ן פון גלות. גלייבן אז דער צוקונפטיגער משיח וועט ענדליך קומען איז איינס פון די פונדאמענטאלע טיילן אין [[אידישקייט]]. | | '''משיח''' אדער '''מלך המשיח''' איז דער מענטש וואס ערווארטעט צו ברענגען די גאולה שלימה און אויסלייזן די [[איד]]ן פון גלות. גלייבן אז דער צוקונפטיגער משיח וועט ענדליך קומען איז איינס פון די פונדאמענטאלע טיילן אין [[אידישקייט]]. |
|
| |
|
| == דער טערמין משיח == | | == דער טערמין משיח == |
| שורה 8: |
שורה 7: |
|
| |
|
| == דער אידישער משיח == | | == דער אידישער משיח == |
| דער ארגינעלע באגריף פון משיח איז צוערשט געווען אנטוויקלט אין דער [[אידישקייט|אידישער רעליגיע]], און איז שפעטער אדאפטירט געווארן, אין אנדערע פארעמען, דורך אנדערע רעליגיעס. דער באדייט פון משיח איז אבער אין דער אידישער רעליגיע שארף אין קאנטראסט ווי די אין אנדערע רעליגיעס. לויט דער אידישער טראדיציע, איז משיח (אדער "מלך המשיח") א מענטש א ריכטיגער בשר ודם, אן אפשטאמיגער פון בית דוד, א פיזישער אייניקל פון [[דוד המלך]] און זיין זון [[שלמה המלך|שלמה]]. ער וועט קומען אויספירן זיינע פליכטן בלויז איינמאל אינעם צוקונפט. זיינע אויפטוהנגען וואס מען ערווארט פון אים רעכנט אריין, די פאראייניגונג פון אלע [[צוועלף שבטים]], צוזאמנעמען אלע אידן קיין [[ארץ ישראל]], אויפבויען דעם דריטן [[בית המקדש]] אין [[ירושלים]], קעניגן איבערן אידישן פאלק און אנהויבן דעם גלאררייכן עפאכע פון ימות המשיח.
| | משיח (אדער "מלך המשיח") איז א מענטש א ריכטיגער בשר ודם, אן אפשטאמיגער פון בית דוד, א פיזישער אייניקל פון [[דוד המלך]] און זיין זון [[שלמה המלך|שלמה]]. ער וועט קומען אויספירן זיינע פליכטן בלויז איינמאל אינעם צוקונפט. זיינע אויפטוהנגען וואס מען ערווארט פון אים רעכנט אריין, די פאראייניגונג פון אלע [[צוועלף שבטים]], צוזאמנעמען אלע אידן קיין [[ארץ ישראל]], אויפבויען דעם דריטן [[בית המקדש]] אין [[ירושלים]], קעניגן איבערן אידישן פאלק און אנהויבן דעם גלאררייכן עפאכע פון ימות המשיח. |
|
| |
|
| == משיח בן דוד == | | == משיח בן דוד == |
| אין דער אידישער אמונה, ווערט דער משיח אויסדריקליך נישט פאררעכנט אלס א [[גאט]] אדער סיי וואספארא געטליכן באגריף. ער איז פאררעכנט פשוט צו זיין כלל ישראל'ס פירער און וועגווייזער און גאט וועט אים שיקן אויסצולייזן די אידן פון גלות. דערפאר רופט מען אים "משיח - בן דוד", א פאקטישער מענטש, א פולקאממער אייניקל פון [[דוד המלך|דוד]]. דער אידישער משיח איז ערווארטעט צו אהערשטעלן מיט זיך גאר גרויסע און ספעציעלע אייגנשאפטן, פיזיש און גייסטיש, אזש ער ווערט באטיטלט אלס איינער וואס "וועט נישט משפט'ן לויט וואס זיינע אויגן זעען און וואס זיינע אויערן הערן" און "מיט א בלאז פון זיין מויל וועט ער אוועקלייגן א רשע". אויך וועט ער, לויט טייל דעות, קענען באווייזן מופתים מיט אן איבערנאטירליכן קראפט<ref>השגת הראב"ד אויפן רמב"ם הלכות מלכים ומלחמות פרק יא הלכה ג, געבויט אויפן חז"ל אין {{בבלי|סנהדרין|צג|ב}} אז ער וועט זיין א "מורח ודאין"</ref>. ער וועט פארמאגן אן אונגעהויערע איינפלוס, סיי אויפן אידישן פאלק, און סיי אלוועלטליך אויף א פאליטישן פארנעם.
| | משיח איז ערווארטעט צו אהערשטעלן מיט זיך גאר גרויסע און ספעציעלע אייגנשאפטן, פיזיש און גייסטיש, אזש ער ווערט באטיטלט אלס איינער וואס "וועט נישט משפט'ן לויט וואס זיינע אויגן זעען און וואס זיינע אויערן הערן" און "מיט א בלאז פון זיין מויל וועט ער אוועקלייגן א רשע". אויך וועט ער, לויט טייל דעות, קענען באווייזן מופתים מיט אן איבערנאטירליכן קראפט<ref>השגת הראב"ד אויפן רמב"ם הלכות מלכים ומלחמות פרק יא הלכה ג, געבויט אויפן חז"ל אין {{בבלי|סנהדרין|צג|ב}} אז ער וועט זיין א "מורח ודאין"</ref>. ער וועט פארמאגן אן אונגעהויערע איינפלוס, סיי אויפן אידישן פאלק, און סיי אלוועלטליך אויף א פאליטישן פארנעם. |
|
| |
|
| === זיין אידענטיטעט === | | === זיין אידענטיטעט === |
| שורה 64: |
שורה 63: |
|
| |
|
| דער [[רמב"ם]] שרייבט אויף אים אז ער האט געהאט אלע אייגנשאפטן וואס דער צוקונפטיגער מלך המשיח דארף האבן און איז געווען ראוי צו זיין דער משיח אויב וואלט מען זוכה געווען, נאר ביים ענדע האט זיך עס טראגיש אויסגעלאזט צוליב די זינד פונעם דור. | | דער [[רמב"ם]] שרייבט אויף אים אז ער האט געהאט אלע אייגנשאפטן וואס דער צוקונפטיגער מלך המשיח דארף האבן און איז געווען ראוי צו זיין דער משיח אויב וואלט מען זוכה געווען, נאר ביים ענדע האט זיך עס טראגיש אויסגעלאזט צוליב די זינד פונעם דור. |
|
| |
| === אין חב"ד ===
| |
| טייל [[ליובאוויטש (חסידות)|ליובאוויטשער]] [[חסידים]] גלויבן אז [[רבי מנחם מענדל שניאורסאהן]], דער לעצטער לובאוויטשער רבי, איז געווען ראוי צו זיין משיח און וואלט געווען משיח טאמער די אידן וואלטן אויסגעלייזט געווארן אין זיין צייט. מאנכע גלויבן נאכמער אז ער איז נאך היינט דער משיח וועלכער וועט געשיקט ווערן ווען די צייט וועט קומען. עדי כדי כך זענען דא אזעלכע וואס גלויבן אז ער לעבט נאך און זיין טויט איז בלויז געווען א פארבלענדעניש.
| |
|
| |
|
| == חבלי משיח == | | == חבלי משיח == |