אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:צווייטע וועלט-מלחמה"

קיין ענדערונג אין גרייס ,  פֿאַר 2 יאָר
ק
החלפת טקסט – "איצט" ב־"יעצט"
ק (החלפת טקסט – "וויכטיק" ב־"וויכטיג")
ק (החלפת טקסט – "איצט" ב־"יעצט")
שורה 62: שורה 62:


== צווישן די צוויי מלחמות ==
== צווישן די צוויי מלחמות ==
די [[ערשטער וועלט־מלחמה|ערשטע וועלט־מלחמה]] האט זיך געענדיגט אין [[1918]]-[[תרע"ח]] מיט מיליאנען ציווילע און מיליטערישע געפאלענע. עס האט זיך געענדיגט א ביטערע פעריאדע פאר די אייראפעישע לענדער. די גאנצע וועלט האט איצט ארויסגעקוקט אויף די קאנפערענצן וואס זענען פארגעקומען צווישן די וועלטמאכטן אויף אריינצורישן א נייעם פעריאדע פון [[שלום]] אויף דער וועלט. דער אפטימיסטישקייט איז געגאנגען אזוי ווייט אז מען האט אנגעהויבן צו רופן דעם איצט-פארענדיגטן קריג אלץ דער קריג צו ענדיגן קריגעריי.  
די [[ערשטער וועלט־מלחמה|ערשטע וועלט־מלחמה]] האט זיך געענדיגט אין [[1918]]-[[תרע"ח]] מיט מיליאנען ציווילע און מיליטערישע געפאלענע. עס האט זיך געענדיגט א ביטערע פעריאדע פאר די אייראפעישע לענדער. די גאנצע וועלט האט יעצט ארויסגעקוקט אויף די קאנפערענצן וואס זענען פארגעקומען צווישן די וועלטמאכטן אויף אריינצורישן א נייעם פעריאדע פון [[שלום]] אויף דער וועלט. דער אפטימיסטישקייט איז געגאנגען אזוי ווייט אז מען האט אנגעהויבן צו רופן דעם יעצט-פארענדיגטן קריג אלץ דער קריג צו ענדיגן קריגעריי.  


=== דער שלום אפמאך נאך דער  ערשטער וועלט־מלחמה ===
=== דער שלום אפמאך נאך דער  ערשטער וועלט־מלחמה ===
שורה 90: שורה 90:
אלס שטרעבונג צו ווילסאנ'ס אידעע פון זעלבסט-דעטערמינאציע פאר אלע לענדער האבן די שלום אפמאכער בפועל איבער געשריבן די מאפע פון אייראפע און דעם מיטל מזרח. פון דעם פריערדיגן עסטרייך-אונגארישער אימפעריע זענען פארמירט געווארן די זעלבסטשטענדיגע לענדער פון [[עסטרייך]], [[אונגארן]], [[יוגאסלאוויע]], און [[טשעכיי]]. [[פינלאנד]], [[עסטלאנד]], [[לאטוויע]], און [[ליטע]] האבן זיך דערקלערט זעלבסטשטענדיג פון [[רוסלאנד]]. [[פוילן]] איז צוזאמגעשטעלט געווארן פון שטחים וואס דייטשלאנד, רוסלאנד, און עסטרייך האבן געמוזט פארטיילן.
אלס שטרעבונג צו ווילסאנ'ס אידעע פון זעלבסט-דעטערמינאציע פאר אלע לענדער האבן די שלום אפמאכער בפועל איבער געשריבן די מאפע פון אייראפע און דעם מיטל מזרח. פון דעם פריערדיגן עסטרייך-אונגארישער אימפעריע זענען פארמירט געווארן די זעלבסטשטענדיגע לענדער פון [[עסטרייך]], [[אונגארן]], [[יוגאסלאוויע]], און [[טשעכיי]]. [[פינלאנד]], [[עסטלאנד]], [[לאטוויע]], און [[ליטע]] האבן זיך דערקלערט זעלבסטשטענדיג פון [[רוסלאנד]]. [[פוילן]] איז צוזאמגעשטעלט געווארן פון שטחים וואס דייטשלאנד, רוסלאנד, און עסטרייך האבן געמוזט פארטיילן.


די מענטשן פון צענטראל און מזרח אייראפע זענען דערביי צוטיילט געווארן אין גרעניצן וואס האבן נישט אלץ גענומען אין באטראכט די [[טראדיציאנאל]]ע ליניעס פון נאציאנאליטעט און שפראך. דאס האט געפירט דערביי אז פילע פון די ביז-איצטיגע פראבלעמען זענען בהכרח נאכאמאל ארויפגעשווימען, און ווי די היסטאריע האט געוויזן האט דאס שפעטער פיל צוגעגעבן צו די קריגס אנטוויקלונגען.
די מענטשן פון צענטראל און מזרח אייראפע זענען דערביי צוטיילט געווארן אין גרעניצן וואס האבן נישט אלץ גענומען אין באטראכט די [[טראדיציאנאל]]ע ליניעס פון נאציאנאליטעט און שפראך. דאס האט געפירט דערביי אז פילע פון די ביז-יעצטיגע פראבלעמען זענען בהכרח נאכאמאל ארויפגעשווימען, און ווי די היסטאריע האט געוויזן האט דאס שפעטער פיל צוגעגעבן צו די קריגס אנטוויקלונגען.


=== דאס אויפשטיין פון די דיקטאטורן ===
=== דאס אויפשטיין פון די דיקטאטורן ===