אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:שטייער, עסטרייך"

רוי:שטייער, עסטרייך (זעט מקור)

רעוויזיע פון 01:32, 2 יאנואר 2023

קיין ענדערונג אין גרייס , פֿאַר 2 יאָר

ק

החלפת טקסט – "לעכער" ב־"ליכער"

מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן

102,362

רעדאגירונגען

@@ שורה 26: / שורה 26: @@
 ==היסטאריע==
-[[קעלטן]] האבן באפעלקערט דער געגנט ארום 600 יאר פאר דער קריסטנטוםקריסטלעכער ציילונג. דער נאמען פון דער שטאט און פונעם טייך "שטייער" שטאמט אורשפרינגליך פון די קעלטן. זייער [[קעניגרייך]] פון [[נאריקום]] איז געווארן א טייל פון דער [[רוימישע אימפעריע|רוימישער אימפעריע]] 15 יאר פאר דער קריסטלעכער ציילונג. א יישוב מיטן נאמען "געסאדונום" ([[לאטיין]]: Gesodunum) איז אנטפלעקט געווארן דורך דעם אור-אלטן געאגראפער קלאודיוס פטאלעמי (Claudius Ptolemy), און לויט פארשידענע אפשאצונגען פלעגט זיך געפינען ערגעץ אין דער געגנט פון שטעייר.  דער רוימישער אייזענער וועג, פלעגט פירן פון [[ערצבערג]] אינאיינעם מיטן ענס טייך צום "קאסטרא פון לאוריאקום" (היינט צו טאגס איז דאס ענס אויף דעם דוניי).
+[[קעלטן]] האבן באפעלקערט דער געגנט ארום 600 יאר פאר דער קריסטנטוםקריסטליכער ציילונג. דער נאמען פון דער שטאט און פונעם טייך "שטייער" שטאמט אורשפרינגליך פון די קעלטן. זייער [[קעניגרייך]] פון [[נאריקום]] איז געווארן א טייל פון דער [[רוימישע אימפעריע|רוימישער אימפעריע]] 15 יאר פאר דער קריסטליכער ציילונג. א יישוב מיטן נאמען "געסאדונום" ([[לאטיין]]: Gesodunum) איז אנטפלעקט געווארן דורך דעם אור-אלטן געאגראפער קלאודיוס פטאלעמי (Claudius Ptolemy), און לויט פארשידענע אפשאצונגען פלעגט זיך געפינען ערגעץ אין דער געגנט פון שטעייר.  דער רוימישער אייזענער וועג, פלעגט פירן פון [[ערצבערג]] אינאיינעם מיטן ענס טייך צום "קאסטרא פון לאוריאקום" (היינט צו טאגס איז דאס ענס אויף דעם דוניי).
 [[טעקע:Schloss Lamberg.jpg|קליין|לינקס|דער לאמבערג שלאס]]
@@ שורה 36: / שורה 36: @@
 שטייער, וואס איז שוין אנגערופן געווארן א שטאט דעמאלטס, האט פארלוירן איר הויכן שטאנד אלס א "הערצאגישע הויפטקווארטיר", אבער טראצדעם האט זי זיך פעסט געהאלטן און געהיטן איר סטאטוס פון אן אייזענער שטאט. אונטער דער הערשאפט פון דער באבענבערגער הויז, דער ווירטשאפטליכער צושטאנד פון דער שטאט האט זיך צימליך אנטוויקלט, און הויפטזעכלעך האבן זיי געהייכט די אינדוסטריע פון שמידעריי . נאך דער אויסשטארבונג פון דער באבענבערגער דינאסטיע אין יאר 1246, שטייער צוזאמען מיט דער עסטרייכישער הערצאגשאפט, זענען איינגענומען געווארן דורך אטאקאר דעם צווייטן, וועלכער איז געווען דער קעניג פון [[בעהמען]], און שפעטער האט זיי איבערגענומען דער [[האפסבורגער הויז]] אין הויפט פון רודאלף דעם ערשטן, קעניג פון [[דייטשלאנד]], פאלגנדיג זיין זיג אין דער "מארשפעלד" שלאכט (דייטשיש: Marchfeld schlacht) אין יאר 1278. די פריוויליעגיעס און האנדל רעכטן פון דער שטאט, זענען באשטעטיגט געווארן דורך רודאלף'ס זון, קעניג אלבערט דער ערשטער אין 1287, און די בירגערס האבן שטארק הנאה געהאט פונעם הויכן שטאנד פון שטייער וואס האט זיך ערווארבן א נאמען פון א וויכטיגן און א בארימטן צענטער פון האנדל אין אייזן אומעטום אין דער [[הייליגע רוימישע אימפעריע|הייליגער רוימישער אימפעריע]], און הויפטזעכלעך אין דער רעפובליק פון [[ווענעציע]].
-אין דער [[13טן י"ה|13טן יארהונדערט]] און אויכעט אין דעם [[14טער י"ה|14טן]], איז שטייער געווען א הויפטקווארטיר פון דער קריסטלעכער וואלדענסערער באוועגונג, און א פלאץ וואו די טרויעריג בארימטע אינקוויזיטארן ימ"ש אין הויפט פונעם קאטוילישען רשע פעטרוס צוויקער, האבן גע'רודפ'ט, געפיינינגט און געמיטשעט מענטשן. דערצו די פראטעסטאנטישע רעפארמאציע האט זיך בליץ שנעל אומגעשפרייט צווישן די בירגער אין יאר 1525, און די הערן פון דעם האפסבורגער הויז האבן זיך אנטקעגנגעשטעלט דורך דער אנטקעגנדיגער רעפארמאציע. דער ווירטשאפטליכער צושטאנד האט זיך שטארק און היפש פארערגערט, ווען דער אייזן האנדל האט זיך צוברעקלט געווארן, ווען די עסטרייכישע עסטרייך איז דערלאנגט געווארן צום הערצאג פון בייערן מאקסימיליאן דער ערשטער. דורך די [[נאפאלעאן באנאפארטע|נאפאלעאנישע]] מלחמות און שלאכטן, איז די שטאט איינגענומען געווארן עטליכע מאל דורך די [[פראנקרייך|פראנצויזישע]] מאכטן.
+אין דער [[13טן י"ה|13טן יארהונדערט]] און אויכעט אין דעם [[14טער י"ה|14טן]], איז שטייער געווען א הויפטקווארטיר פון דער קריסטליכער וואלדענסערער באוועגונג, און א פלאץ וואו די טרויעריג בארימטע אינקוויזיטארן ימ"ש אין הויפט פונעם קאטוילישען רשע פעטרוס צוויקער, האבן גע'רודפ'ט, געפיינינגט און געמיטשעט מענטשן. דערצו די פראטעסטאנטישע רעפארמאציע האט זיך בליץ שנעל אומגעשפרייט צווישן די בירגער אין יאר 1525, און די הערן פון דעם האפסבורגער הויז האבן זיך אנטקעגנגעשטעלט דורך דער אנטקעגנדיגער רעפארמאציע. דער ווירטשאפטליכער צושטאנד האט זיך שטארק און היפש פארערגערט, ווען דער אייזן האנדל האט זיך צוברעקלט געווארן, ווען די עסטרייכישע עסטרייך איז דערלאנגט געווארן צום הערצאג פון בייערן מאקסימיליאן דער ערשטער. דורך די [[נאפאלעאן באנאפארטע|נאפאלעאנישע]] מלחמות און שלאכטן, איז די שטאט איינגענומען געווארן עטליכע מאל דורך די [[פראנקרייך|פראנצויזישע]] מאכטן.
 אין דער [[צווייטע וועלט קריג|צווייטער וועלט קריג]], איז שטייער, איבערהויפט אלס א וויכטיגער צענטראלער אינדוסטריעלער צענטער אין עסטרייך, האט געליטן פון שווערע שאדנס און פארלוסטן. דער ערשטער אנגריף איז געווען אין [[23סטן פעברואר|23 פעברואר]] [[1944]] דורך דעם אמעריקאנישער לופט מיליטער אלס "דער גרויסער וואך" פלאן ([[ענגליש]]: The big week), דער אמעריקאנישער אנגריף האט זיך געענדיגט מיט 15 טויטע און 55 פארוואונדעטע מענטשן. א טאג נאכדעם אום [[24סטן פעברואר]], זענען געשטארבן 212 מענטשן און 371 זענען פארוואונדעט געווארן. דורך דער גאנצער קריג העכער ווי 1,000 באמבעס זענען אפגעווארפן געווארן אויף דער שטאט. 112 געביידעס זענען צעשמעטערט און פארניכטעט געווארן אינגאנצן און 400 געביידעס זענען שווער באשעדיגט געווארן.