אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:גלות נאציאנאליזם"
ק (←top: טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: װו ← וואו, ייִדן ← אידן (7)) צייכן: מילים_בעייתיות |
ק (החלפת טקסט – "ײַ" ב־"יי") |
||
| שורה 5: | שורה 5: | ||
פאַר דער צװײטער װעלט־מלחמה האָבן מער װי 75% פון דער װעלטס אידן געהערט צו דער ייִדיש־רעדנדיקער עדה. בירנבױם און אַנדערע גלות־נאַציאָנאַליסטן האָבן געמײנט אַז אַ אינטערנאַציאָנאַלע גלות־קולטור װעט געבױט װערן אין יענער שפּראַך. אָבער [[חײם זשיטלאָװסקי]], אַ באַרימטער פילאָסאָף, האָט געמײנט אַז אַלע עדות, אַריינגענומען די לאַדינאָ און מזרחדיקע עדות, האָבן אַ רעכט צו אָנערקענוג און האַלבאױטאָנאָמיע, אפילו אין אַ צוקונפטיקער ייִדישער מדינה. | פאַר דער צװײטער װעלט־מלחמה האָבן מער װי 75% פון דער װעלטס אידן געהערט צו דער ייִדיש־רעדנדיקער עדה. בירנבױם און אַנדערע גלות־נאַציאָנאַליסטן האָבן געמײנט אַז אַ אינטערנאַציאָנאַלע גלות־קולטור װעט געבױט װערן אין יענער שפּראַך. אָבער [[חײם זשיטלאָװסקי]], אַ באַרימטער פילאָסאָף, האָט געמײנט אַז אַלע עדות, אַריינגענומען די לאַדינאָ און מזרחדיקע עדות, האָבן אַ רעכט צו אָנערקענוג און האַלבאױטאָנאָמיע, אפילו אין אַ צוקונפטיקער ייִדישער מדינה. | ||
נתן בירנבױמס געדאַנקן זענען אָנגערעגנט געװאָרן פון [[שמעון דובנאָװס]] "בריװן װעגן אַלטע און | נתן בירנבױמס געדאַנקן זענען אָנגערעגנט געװאָרן פון [[שמעון דובנאָװס]] "בריװן װעגן אַלטע און נייע ייִדישקײט" און קאַרל רענערס "דער קאַמף דער עסטרייכישן נאַציע און דעם שטאָט". | ||
ביים היינטיקן טאָג קעמפן די גלות־נאַציאָנאַליסטן אי קעגן דער העגעמאָניע פונעם ציוניזם ,װי די הױפּט־אידיִאָלאָגיע פון נאַציאָנאַל־באַוואוּסטזיניקע אידן, אי קעגן דער אַסימילאַציע; װאָס האַלט אַז אידן זענען נאָר אַ רעליגיעזישע גרופּע אָדער ,נאָך ערגער, אַ צייטווייליגע גרופּע. | ביים היינטיקן טאָג קעמפן די גלות־נאַציאָנאַליסטן אי קעגן דער העגעמאָניע פונעם ציוניזם ,װי די הױפּט־אידיִאָלאָגיע פון נאַציאָנאַל־באַוואוּסטזיניקע אידן, אי קעגן דער אַסימילאַציע; װאָס האַלט אַז אידן זענען נאָר אַ רעליגיעזישע גרופּע אָדער ,נאָך ערגער, אַ צייטווייליגע גרופּע. | ||
רעוויזיע פון 11:12, 13 דעצעמבער 2022
דער גלות־נאַציאָנאַליזם איז אַ פּאָליטישע און פילאָסאָפישע אידיִאָלאָגיע אױסגעטראַכט פון נתן בירנבױם אינעם אָנהײב פונעם 20סטן יאָרהונדערט. עס האַלט אַז אידן דאַרפן ניט קײן לאַנד אָדער מדינה צו האָבן אַ נאַציאָנאַלע עקסיסטענץ. דערצו זענען אידן שױן אַ פאָלק פון פאַרשײדענע רייכע עדות/נאַציעס אינעם גלות. דער גלות־נאַציאָנאַליזם האַלט אַז אידן דאַרפן נאָר אָנערקענונג און האַלבאױטאָנאָמיע, צו שאַפן אַ געזונטע נאַציאָנאַלע קולטור אין גלות. אין אַ געוויסן זין איז דאָס טאַקע ניט קיין "נאַציאָנאַליזם".
בירנבױמס מאָטאָ איז געװען "ישׂראל גײט פאַר ציון". ד"ה אידן און זײערע קולטורן אין גלות זענען װיכטיקער װי אַ בענקשאַפט נאָך דעם װאָס איז נאָך נישטאָ.
פאַר דער צװײטער װעלט־מלחמה האָבן מער װי 75% פון דער װעלטס אידן געהערט צו דער ייִדיש־רעדנדיקער עדה. בירנבױם און אַנדערע גלות־נאַציאָנאַליסטן האָבן געמײנט אַז אַ אינטערנאַציאָנאַלע גלות־קולטור װעט געבױט װערן אין יענער שפּראַך. אָבער חײם זשיטלאָװסקי, אַ באַרימטער פילאָסאָף, האָט געמײנט אַז אַלע עדות, אַריינגענומען די לאַדינאָ און מזרחדיקע עדות, האָבן אַ רעכט צו אָנערקענוג און האַלבאױטאָנאָמיע, אפילו אין אַ צוקונפטיקער ייִדישער מדינה.
נתן בירנבױמס געדאַנקן זענען אָנגערעגנט געװאָרן פון שמעון דובנאָװס "בריװן װעגן אַלטע און נייע ייִדישקײט" און קאַרל רענערס "דער קאַמף דער עסטרייכישן נאַציע און דעם שטאָט".
ביים היינטיקן טאָג קעמפן די גלות־נאַציאָנאַליסטן אי קעגן דער העגעמאָניע פונעם ציוניזם ,װי די הױפּט־אידיִאָלאָגיע פון נאַציאָנאַל־באַוואוּסטזיניקע אידן, אי קעגן דער אַסימילאַציע; װאָס האַלט אַז אידן זענען נאָר אַ רעליגיעזישע גרופּע אָדער ,נאָך ערגער, אַ צייטווייליגע גרופּע.
רעפערענץ
גאָלדשמיט, עמנואל. מאָדערן ייִדישע קולטור. ניו־יאָרק: פאָרדאַם אוניװערסיטעט פאַרלאַג, 2000
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!