מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
102,362
רעדאגירונגען
ק
אויסשטעל (שייכות צום דין המשנה קלארער אזוי לענ"ד)
ק (←מקור פון דער מצוה: הגהה) |
ק (אויסשטעל (שייכות צום דין המשנה קלארער אזוי לענ"ד)) |
||
| שורה 12: | שורה 12: | ||
[[אמוראים]] אין די [[גמרא]]{{הערה|{{תלמוד בבלי|פסחים|קיט|ב}}}} קריגן זיך, [[רב (אמורא)|רב]] האלט אז דאס מיינט אז מען זאל נישט גיין עסן ביי א צווייטע חבורה פון קרבן פסח. ער טייטשט אפ דאס ווארט אפיקומן = "אפיקו מאני" - ארויסנעמען כלים, אז מען זאל נישט ארויסטראגן די געשיר פונעם הויז אין וועלכע ער געפונט זיך צו טראגן צו א צווייט הויז. | [[אמוראים]] אין די [[גמרא]]{{הערה|{{תלמוד בבלי|פסחים|קיט|ב}}}} קריגן זיך, [[רב (אמורא)|רב]] האלט אז דאס מיינט אז מען זאל נישט גיין עסן ביי א צווייטע חבורה פון קרבן פסח. ער טייטשט אפ דאס ווארט אפיקומן = "אפיקו מאני" - ארויסנעמען כלים, אז מען זאל נישט ארויסטראגן די געשיר פונעם הויז אין וועלכע ער געפונט זיך צו טראגן צו א צווייט הויז. | ||
לויט [[שמואל (אמורא)|שמואל]] איז דער באדייט אז מען זאל גארנישט עסן נאכ'ן עסן די קרבן פסח, אנדערש ווי דער שטייגער צו עסן "[[קינוח | לויט [[שמואל (אמורא)|שמואל]] און [[רבי יוחנן]] איז דער באדייט אז מען זאל גארנישט עסן נאכ'ן עסן די קרבן פסח, אנדערש ווי דער שטייגער צו עסן "[[נאכשפייז|קינוח]]" נאך א סעודה. ער ערקלערט דאס ווארט אפיקומן = "אפיקו מין" - ארויסברענגען מינים, אז מען זאל נישט ארויסברענגען פארשידענע סארטן נאכשפייז נאכ'ן קרבן פסח. אין די ראשונים זענען פארהאן עטליכע ערקלערונגען צו דעם דין: כדי דער טעם פון די מצוה זאל בלייבן אין מויל{{הערה|{{רמב"ם|2=חמץ ומצה|3=ח|4=ט}}}}; כדי צו זיכער מאכן אז מען איז מקיים די הלכה אז קרבן פסח ווערט געגעסן "על השובע" - ווען מען איז זאט, ווייל אז מען וועט נישט קענען עסן נאכדעם וועט מען עסן צו די זעט בעפאר{{הערה|שם=כו|דער [[רמב"ן]] אין מלחמות ה', און בעל המאור, פסחים כו: בדפי הרי"ף}}; אדער כדי דער מענטש זאל געדענקען צו זאגן הלל אויך ווען ער גייט אריבער צו א צווייט פלאץ נאכ'ן עסן, ווי עס איז געווען דער סדר אין די צייטן פון בית המקדש{{הערה|בעל המאור, פסחים כו: בדפי הרי"ף}}{{הערה|זעט נאך א טעם ביים [[#חידוש פון אבני נזר|חידוש פון אבני נזר]] אפטיילונג}}. | ||
די הלכה איז ווי [[רב יהודה]] אין די שיטה פון שמואל, אז אויך היינטיגע צייטן איז ביי מצה דא דער דין אז מען זאל נישט עסן נאכדעם: "אין מפטירין אחר המצה אפיקומן"{{הערה|שם = תעח|{{שולחן ערוך|אורח חיים|תעח|א}}}}. וויבאלד מען דארף ענדיגן מיט מצה און דערנאך נישט פארזעצן מיט אפיקומן (ד.ה. עסן סיי וואס), רופט מען דעם לעצטן שטיקל מצה "אפיקומן"{{הערה|שלטי הגבורים אויף רי"ף, פסחים פרק עשירי, בשם לשון ריא"ז; בית יוסף אויף {{טור|אורח חיים|תעח}}}}. | |||
===דער מצה פאר אפיקומן=== | ===דער מצה פאר אפיקומן=== | ||
אין די ראשונים זענען פארהאן עטליכע שיטות איבער וואס עס איז דער | אין די ראשונים זענען פארהאן עטליכע שיטות איבער וואס עס איז דער גדר פון די לעצטע שטיקל מצה וואס מען עסט פאר "אפיקומן": | ||
*[[רש"י]] און דער רשב"ם האלטן אז דאס איז אויפ'ן פלאץ פון די '''מצה''' וואס מען האט געגעסן אינאיינעם מיט'ן קרבן פסח, און מען איז פונקט ווי דאן יוצא דערמיט דעם חיוב פון [[אכילת מצה]]{{הערה|פסחים קיט:, ד"ה אין מפטירין אחר הפסח אפיקומן.}}{{ביאור|דער משנה ברורה אין שער הציון{{הערה|אורח חיים תעז סק"ד}} שרייבט מען זאל אינזין האבן ביי די ברכה פון אכילת מצה צו פטר'ן אויך די אפיקומן, צוליב די שיטה אז מען איז יוצא די חיוב פון עסן מצה מיט אפיקומן.}}. | *[[רש"י]] און דער רשב"ם האלטן אז דאס איז אויפ'ן פלאץ פון די '''מצה''' וואס מען האט געגעסן אינאיינעם מיט'ן קרבן פסח, און מען איז פונקט ווי דאן יוצא דערמיט דעם עיקר חיוב פון [[אכילת מצה]]{{הערה|פסחים קיט:, ד"ה אין מפטירין אחר הפסח אפיקומן.}}{{ביאור|דער משנה ברורה אין שער הציון{{הערה|אורח חיים תעז סק"ד}} שרייבט מען זאל אינזין האבן ביי די ברכה פון אכילת מצה צו פטר'ן אויך די אפיקומן, צוליב די שיטה אז מען איז יוצא די חיוב פון עסן מצה מיט אפיקומן.}}. | ||
*דער [[רא"ש]] האלט אז עס קומט אלס זכר צום '''קרבן פסח''' וואס מען האט געגעסן ביים סוף פונעם סעודה{{הערה|{{ויקיטקסט|רבינו אשר על הש"ס/פסקי הרא"ש/פסחים/פרק י#סימן לד|פסחים פרק י סימן לד}}.}}. | *דער [[רא"ש]] האלט אז עס קומט אלס זכר צום '''קרבן פסח''' וואס מען האט געגעסן ביים סוף פונעם סעודה{{הערה|{{ויקיטקסט|רבינו אשר על הש"ס/פסקי הרא"ש/פסחים/פרק י#סימן לד|פסחים פרק י סימן לד}}.}}. | ||
*[[תוספות]]{{הערה|לויט איין וועג אין {{תלמוד בבלי|פסחים|קכ|א}}, ד"ה באחרונה.}} און די [[ריטב"א]] זאגן אז די מצה פון אפיקומן קומט אויף צו ענדיגן די סעודה, אז דער טעם פון די מצה זאל פארבלייבן{{הערה|[https://he.wikisource.org/wiki/הגדה_של_פסח_ריטב%22א#:~:text=שאין%20זה%20אלא%20כדי%20שישאר%20טעם%20מצה%20בפיו ריטב"א, סדר ההגדה].}}. | *[[תוספות]]{{הערה|לויט איין וועג אין {{תלמוד בבלי|פסחים|קכ|א}}, ד"ה באחרונה.}} און די [[ריטב"א]] זאגן אז די מצה פון אפיקומן קומט נאר אויף צו ענדיגן די סעודה, אז דער טעם פון די מצה זאל פארבלייבן{{הערה|[https://he.wikisource.org/wiki/הגדה_של_פסח_ריטב%22א#:~:text=שאין%20זה%20אלא%20כדי%20שישאר%20טעם%20מצה%20בפיו ריטב"א, סדר ההגדה].}}. | ||
==עסן און טרינקען נאכ'ן אפיקומן== | ==עסן און טרינקען נאכ'ן אפיקומן== | ||
{{להשלים|}} | |||
אין שולחן ערוך און רמ"א שטייט אז מען זאל נישט טרינקען נאך די [[פיר כוסות]] נאר וואסער{{הערה|{{שולחן ערוך|אורח חיים|תפא|א}}.}}. | אין שולחן ערוך און רמ"א שטייט אז מען זאל נישט טרינקען נאך די [[פיר כוסות]] נאר וואסער{{הערה|{{שולחן ערוך|אורח חיים|תפא|א}}.}}. | ||
| שורה 59: | שורה 53: | ||
אין שולחן ערוך ווערט גע'פסק'נט: {{ציטוטון|ויהא זהיר לאכלו קודם חצות}}{{הערה|שם=תעז}}. דאך זענען געווען גדולים וואס האבן נישט מקפיד געווען דערויף, און האבן זיך נישט געיאגט מיט'ן סדר צו ענדיגן פאר חצות{{הערה|זעט אין {{היברובוקס|2=מנהגי בעל החת"ם סופר|3=33771|עמוד=51}} און {{היברובוקס|[[מנחת יצחק]]|שו"ת מנחת יצחק חלק ט'|14684|סימן מח|עמוד=59}}.}}. | אין שולחן ערוך ווערט גע'פסק'נט: {{ציטוטון|ויהא זהיר לאכלו קודם חצות}}{{הערה|שם=תעז}}. דאך זענען געווען גדולים וואס האבן נישט מקפיד געווען דערויף, און האבן זיך נישט געיאגט מיט'ן סדר צו ענדיגן פאר חצות{{הערה|זעט אין {{היברובוקס|2=מנהגי בעל החת"ם סופר|3=33771|עמוד=51}} און {{היברובוקס|[[מנחת יצחק]]|שו"ת מנחת יצחק חלק ט'|14684|סימן מח|עמוד=59}}.}}. | ||
==חידוש פון אבני נזר=== | ===חידוש פון אבני נזר=== | ||
דער [[אבני נזר]]{{הערה|{{היברובוקס|אבני נזר|אבני נזר - חלק א-ב|1344|עמוד=414}}}} לערנט אז דער טעם פון רבי אלעזר בן עזריה אז מען דארף עסן די קרבן פסח און אפיקומן פאר חצות, איז צוליב וואס ער לערנט ארויס דעם דין פון פסוק וְעָבַרְתִּי בְאֶרֶץ מִצְרַיִם בַּלַּיְלָה הַזֶּה{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|יב}}.}} וואס דער אויבערשטער האט גע'הרג'עט די מצרי'שע בכורים ביי חצות, און דערפאר דארף מען עסן די קרבן פסח און אפיקומן ביי חצות. וויבאלד מען קען נישט קאנצענטרירן און עסן פונקט ביי חצות, דארף מען דאס עסן פאר חצות, און גארנישט עסן דערנאך, כדי די טעם זאל בלייבן אין מויל ביי חצות. | דער [[אבני נזר]]{{הערה|{{היברובוקס|אבני נזר|אבני נזר - חלק א-ב|1344|עמוד=414}}}} לערנט אז דער טעם פון רבי אלעזר בן עזריה אז מען דארף עסן די קרבן פסח און אפיקומן פאר חצות, איז צוליב וואס ער לערנט ארויס דעם דין פון פסוק וְעָבַרְתִּי בְאֶרֶץ מִצְרַיִם בַּלַּיְלָה הַזֶּה{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|יב}}.}} וואס דער אויבערשטער האט גע'הרג'עט די מצרי'שע בכורים ביי חצות, און דערפאר דארף מען עסן די קרבן פסח און אפיקומן ביי חצות. וויבאלד מען קען נישט קאנצענטרירן און עסן פונקט ביי חצות, דארף מען דאס עסן פאר חצות, און גארנישט עסן דערנאך, כדי די טעם זאל בלייבן אין מויל ביי חצות. | ||
| שורה 86: | שורה 80: | ||
{{רעפערענצן}} | {{רעפערענצן}} | ||
{{ | {{חג הפסח}} | ||
{{הבהרה הלכתית}} | {{הבהרה הלכתית}} | ||