מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
102,362
רעדאגירונגען
ק
החלפת טקסט – "איבעריג" ב־"איבריג"
ק (החלפת טקסט – "יידישער אויטאנאמע" ב־"אידישער אויטאנאמע") |
ק (החלפת טקסט – "איבעריג" ב־"איבריג") |
||
| שורה 124: | שורה 124: | ||
רוסלאנד האט די גרעסטע אויסוואל פון עטניק גרופעס אבער מאכן נישט אויס מער ווי 18 פראצענט פון דעם סך הכל באפעלקערונג צאל. די דריי גרעסטע עטניק גרופעס וועלכע מאכן אויס מער ווי איין פראצענט פון די באפעלקערונג זענען: טאטארס (פון אזיע) מיט 3.8 פראצענט, אוקריינעיענס מיט 3 פראצענט, און טשאוואש (א געמיינדע אין מזרח רוסלאנד) מיט 1.2 פראצענט. אנדערע מינאריטעטן זענען: בעלארוסן (א קליין לאנד אין אייראפע), דייטשן, באשקירס (א רוסישע מוסולמענער גרופע), אידן (ווערן פאררעכנט אלס אן עטנישע גרופע אין רוסלאנד) און נאך צענדליגער קלענערע. פון אלע עטנישע גרופעס האבן 32 גרופעס זייערע אייגענע טעריטאריעס וואו זיי האלטן זיך צוזאמען. אין די לעצטע עטליכע יאר האט עס אביסל אנגעהויבן אויסוועפן ווען אסאך עטניקס האבן זיך אריבעגעצויגן צו די גרעסערע שטעט אדער אנדערע ראיאנען. | רוסלאנד האט די גרעסטע אויסוואל פון עטניק גרופעס אבער מאכן נישט אויס מער ווי 18 פראצענט פון דעם סך הכל באפעלקערונג צאל. די דריי גרעסטע עטניק גרופעס וועלכע מאכן אויס מער ווי איין פראצענט פון די באפעלקערונג זענען: טאטארס (פון אזיע) מיט 3.8 פראצענט, אוקריינעיענס מיט 3 פראצענט, און טשאוואש (א געמיינדע אין מזרח רוסלאנד) מיט 1.2 פראצענט. אנדערע מינאריטעטן זענען: בעלארוסן (א קליין לאנד אין אייראפע), דייטשן, באשקירס (א רוסישע מוסולמענער גרופע), אידן (ווערן פאררעכנט אלס אן עטנישע גרופע אין רוסלאנד) און נאך צענדליגער קלענערע. פון אלע עטנישע גרופעס האבן 32 גרופעס זייערע אייגענע טעריטאריעס וואו זיי האלטן זיך צוזאמען. אין די לעצטע עטליכע יאר האט עס אביסל אנגעהויבן אויסוועפן ווען אסאך עטניקס האבן זיך אריבעגעצויגן צו די גרעסערע שטעט אדער אנדערע ראיאנען. | ||
אגב, די אפיציעלע אידישע ראיאנען וואס די קאמוניסטישע רעגירונג האט געשענקט פאר די אידן צו וואוינען איז די איינציגסטע עטניק ראיאן וואס איז באזעצט מיט אנדערע עטניקס ווייל די אידן האבן ליבערשט אויסגעקליבן צו בלייבן אין זייערע דעמאלטדיגע וואוין ערטער. די אידן האבן פארלאזט רוסלאנד דורכאויס די סאוויעט צייטן צוליב די שוועריקייטן צו האלטן אידישקייט. | אגב, די אפיציעלע אידישע ראיאנען וואס די קאמוניסטישע רעגירונג האט געשענקט פאר די אידן צו וואוינען איז די איינציגסטע עטניק ראיאן וואס איז באזעצט מיט אנדערע עטניקס ווייל די אידן האבן ליבערשט אויסגעקליבן צו בלייבן אין זייערע דעמאלטדיגע וואוין ערטער. די אידן האבן פארלאזט רוסלאנד דורכאויס די סאוויעט צייטן צוליב די שוועריקייטן צו האלטן אידישקייט. | ||
רוסיש איז דעם לאנד'ס אפיציעלע און מערסט גענוצטע שפראך אין ביזנעס, רעגירונג, און אין שולעס. די עטניק גרופעס האבן זיך זייערע אייגענע שפראכן, אבער אינגאנצען 4.5 פראצענט פון זיי קענען נישט קיין רוסיש. די | רוסיש איז דעם לאנד'ס אפיציעלע און מערסט גענוצטע שפראך אין ביזנעס, רעגירונג, און אין שולעס. די עטניק גרופעס האבן זיך זייערע אייגענע שפראכן, אבער אינגאנצען 4.5 פראצענט פון זיי קענען נישט קיין רוסיש. די איבריגע עטניקס זענען ביילינגיול (צוויי-שפראכיג). טייל עטניק ראיאנען האבן דערקלערט אפיציעלע עטניק שפראך ראיאנען, אבער מיליאנען נישט-רוסישע האבן אדאפטירט רוסיש אלס זייער מאמע-לשון. אלעס צוזאמען ווערט גערעדט איבער הונדערט שפראכן אין רוסלאנד אבער מען קען דאס זעלטן הערן ווייל די סאוויעטן האבן גוט אריינגעבאקן די רוסישע שפראך אין יעדן. | ||
דורכאויס די סאוויעט צייטן איז רעליגיע געווען פארבאטן און די רעגירונג האט קאנטראלירט אלע רעליגיעזע אינסטיטוטן. אין די שפעטע 980' יארן האט די רעגירונג אביסל אנגעהויבן גרינגער מאכן אירע פאליסיס בנוגע רעליגיע און אין 990' האט זי געשענקט נאכמער פרייהייט. מיט'ן צוזאמענפאל פון קאמוניזם אין 991' איז רעליגיע געווארן 100 פראצענט פריי און עס האבן זיך באלד אנגעהויבן וועבן רעליגיעזע גרופעס וועלכע האלטן אן זייערע טראדיציאנאלע רעליגיע'ס. | דורכאויס די סאוויעט צייטן איז רעליגיע געווען פארבאטן און די רעגירונג האט קאנטראלירט אלע רעליגיעזע אינסטיטוטן. אין די שפעטע 980' יארן האט די רעגירונג אביסל אנגעהויבן גרינגער מאכן אירע פאליסיס בנוגע רעליגיע און אין 990' האט זי געשענקט נאכמער פרייהייט. מיט'ן צוזאמענפאל פון קאמוניזם אין 991' איז רעליגיע געווארן 100 פראצענט פריי און עס האבן זיך באלד אנגעהויבן וועבן רעליגיעזע גרופעס וועלכע האלטן אן זייערע טראדיציאנאלע רעליגיע'ס. | ||
די גרעסטע טייל רוסן זענען קריסטליכע גלויביגע אבער זענען נישט צופיל פארנומען מיט זייער רעליגיע און גייען ווייניג צו א געבעט-הויז. די צווייטע גרעסטע רעליגיעזע גרופע אין לאנד זענען די מוסולמענער וועלכע האבן זיך זייערע עייגענע ראיאנען אין דעם וואלגע טייך ראיאן. אנדערע באקאנטע רעליגיעזע גרופעס זענען: קאטויליקן, פראטעסטאנטן, און, להבדיל, אידן. די קאטויליקן און פראטעסטאנטן האבן זיך אויך זייערע געגענטער אבער די אידן וואוינען צושפרייט אין גאנץ רוסלאנד נאך היינט צו טאג. | די גרעסטע טייל רוסן זענען קריסטליכע גלויביגע אבער זענען נישט צופיל פארנומען מיט זייער רעליגיע און גייען ווייניג צו א געבעט-הויז. די צווייטע גרעסטע רעליגיעזע גרופע אין לאנד זענען די מוסולמענער וועלכע האבן זיך זייערע עייגענע ראיאנען אין דעם וואלגע טייך ראיאן. אנדערע באקאנטע רעליגיעזע גרופעס זענען: קאטויליקן, פראטעסטאנטן, און, להבדיל, אידן. די קאטויליקן און פראטעסטאנטן האבן זיך אויך זייערע געגענטער אבער די אידן וואוינען צושפרייט אין גאנץ רוסלאנד נאך היינט צו טאג. | ||
| שורה 379: | שורה 379: | ||
די יארן האבן זיך גערוקט און די אידישע באפעלקערונג האט זיך געמערט מיט הויכע נומערן. אין די מיטעלע 19 הונדערט יארן האט די רוסישע אידישע באפעלקערונג געציילט איבער 5 מיליאן. די רעגירונג האט אבער נאך אלס נישט געוואלט נאכגעבן פאר די אידן צו האבן געהעריגע רעכטן און דאס האט שפעטער געפירט צו אן אינערליכע פאליטישע אויפשאקלונג אינערהאלב די אידישע געמיינדע וועלכע האט שפעטער געגרינדעט אן אייגענע אידישע ארבעט'ס קראפט, באקאנט מיט'ן נאמען "אלגעמיינער אידישער ארבייטער". די ארבעט'ס קראפט איז אבער געווען מער ווי איר נאמען. עס האט אויך איבערגעארבעט און פארשטערקערט די אידישע דעפענסיווע גרופע וועלכע האבן געקעמפט מיט די פאגראם אנפירער. מען שאצט אז די גרופע האט געהאט 33,000 מיטגלידער. | די יארן האבן זיך גערוקט און די אידישע באפעלקערונג האט זיך געמערט מיט הויכע נומערן. אין די מיטעלע 19 הונדערט יארן האט די רוסישע אידישע באפעלקערונג געציילט איבער 5 מיליאן. די רעגירונג האט אבער נאך אלס נישט געוואלט נאכגעבן פאר די אידן צו האבן געהעריגע רעכטן און דאס האט שפעטער געפירט צו אן אינערליכע פאליטישע אויפשאקלונג אינערהאלב די אידישע געמיינדע וועלכע האט שפעטער געגרינדעט אן אייגענע אידישע ארבעט'ס קראפט, באקאנט מיט'ן נאמען "אלגעמיינער אידישער ארבייטער". די ארבעט'ס קראפט איז אבער געווען מער ווי איר נאמען. עס האט אויך איבערגעארבעט און פארשטערקערט די אידישע דעפענסיווע גרופע וועלכע האבן געקעמפט מיט די פאגראם אנפירער. מען שאצט אז די גרופע האט געהאט 33,000 מיטגלידער. | ||
אין יענע יארן האט די [[ציוניזם|ציוניסטישע באוועגונג]] אנגעהויבן מאכן פארשריט און אסאך אידיש רוסישע גרופעס האבן זיך אנגעשלאסן אין די ציוניסטישע פועלי ציון פארטיי וועלכע האט שוין דעמאלט געהאט איר ציל אויפצושטעלן א אידישע לאנד אין פאלעסטינע. די מאסיווע מערכה וואס די ערליכע קהלות האבן אויפגעשטעלט אפצוהאלטן די ציוניסטן האט אבער נישט דעגרייכט רוסלאנד וואו די געליטענע אידן האבן מיט האפענונג איבערגעליינט דער יודנשטאט בוך (געשריבן דורך [[הערצל]]) צענדליגער מאל. נאך די צווייטע וועלט קריג האט זיך אנגעהויבן א מאסן אידישע אימיגראציע פון רוסלאנד וועלכע זענען אנטלאפן צו זוכן א בעסער'ן צוקונפט. די גרעסטע טייל האט אימיגרירט קיין נארט אמעריקע און די | אין יענע יארן האט די [[ציוניזם|ציוניסטישע באוועגונג]] אנגעהויבן מאכן פארשריט און אסאך אידיש רוסישע גרופעס האבן זיך אנגעשלאסן אין די ציוניסטישע פועלי ציון פארטיי וועלכע האט שוין דעמאלט געהאט איר ציל אויפצושטעלן א אידישע לאנד אין פאלעסטינע. די מאסיווע מערכה וואס די ערליכע קהלות האבן אויפגעשטעלט אפצוהאלטן די ציוניסטן האט אבער נישט דעגרייכט רוסלאנד וואו די געליטענע אידן האבן מיט האפענונג איבערגעליינט דער יודנשטאט בוך (געשריבן דורך [[הערצל]]) צענדליגער מאל. נאך די צווייטע וועלט קריג האט זיך אנגעהויבן א מאסן אידישע אימיגראציע פון רוסלאנד וועלכע זענען אנטלאפן צו זוכן א בעסער'ן צוקונפט. די גרעסטע טייל האט אימיגרירט קיין נארט אמעריקע און די איבריגע קיין אויסטראליע, אפריקע און מדינת ישראל. | ||
אין סך הכל האבן איבער צוויי מיליאן אידן פארלאזט רוסלאנד צווישן די יארן פון 881' ביז 914'. עס וואוינען נאך היינט צענדליגער טויזנטער אידן און רוסלאנד וועלכע האבן שוין אלע פרייהייטן אבער לעבן אין נויט צוליב די שלעכטע עקענאמיע. | אין סך הכל האבן איבער צוויי מיליאן אידן פארלאזט רוסלאנד צווישן די יארן פון 881' ביז 914'. עס וואוינען נאך היינט צענדליגער טויזנטער אידן און רוסלאנד וועלכע האבן שוין אלע פרייהייטן אבער לעבן אין נויט צוליב די שלעכטע עקענאמיע. | ||