אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "תענית אסתר"

==דער אפשטאם די תענית==

די תענית האט נישט קיין מקור בפירוש אין חז"ל. לויט טייל ראשונים האבן מרדכי און אסתר נאך מתקן געווען די תענית, ווי מען זעט פון די פסוק אין די מגילה, "לְקַיֵּם אֵת יְמֵי הַפֻּרִים הָאֵלֶּה בִּזְמַנֵּיהֶם כַּאֲשֶׁר קִיַּם עֲלֵיהֶם מָרְדֳּכַי הַיְּהוּדִי וְאֶסְתֵּר הַמַּלְכָּה וְכַאֲשֶׁר קִיְּמוּ עַל נַפְשָׁם וְעַל זַרְעָם דִּבְרֵי הַצֹּמוֹת וְזַעֲקָתָם"; פון דא איז משמע אז די אידן האבן פריער געהאט מקבל געווען "דברי הצומות וזעקתם", וואס מיינט לויט דער שיטה תענית אסתר. די [[ר"ן]] טייטשט אבער דעם פסוק אז עס מיינט אז די אידן האבן מקבל געווען די מצוות פון פורים פונקט ווי זיי האבן מקבל געווען די [[פיר תעניתים]] וואס די [[נביאים]] האבן מתקן געווען נאכן [[חורבן בית המקדש]]{{הערה|ר"ן אויפן רי"ף מסכת תענית דף ז עמוד א מדפי הרי"ף}}.

לויט [[רבינו תם]]{{הערה|געברענגט אין רא"ש, מסכת מגילה סימן א}} און [[רבי אחאי גאון]] אין [[שאילתות]]{{הערה|פרשת ויקהל שאילתא ס"ז}} ווערט תענית אסתר דערמאנט אין גמרא. זיי טייטשן, אנדערש ווי רש"י{{הערה|וואס טייטשט: "הכל נקהלו להנקם מאויביהם בין בשושן בין בשאר מקומות, כמו שכתוב בספר, הלכך לא צריך קרא לרבויי שיהא ראוי לקרייה, דעיקר הנס בו היה"}}, אז דאס וואס די גמרא{{הערה|{{בבלי|מגילה|ב|א}}}} דרוקט זיך אויס אויף י"ג אדר "זמן קהילה לכל", מיינט אז עס איז א פאטס טאג, ווען מען נעמט זיך צוזאמען די זאגן [[תפילות]] און [[תחנונים]].

אנדערע ראשונים זאגן אז תענית אסתר איז א שפעטערע [[מנהג]] וואס איז איינגעפירט געווארן, און עס איז נאכנישט געווען אין די צייטן ווען מגילת תענית האט נאך נוהג געווען{{הערה|[[רמב"ן]], מלחמות ה' אויף די רי"ף מסכת מגילה דף ד עמוד א מדפי הרי"ף; אבן עזרא אסתר פרק ט פסוק ל}}. דער [[אבודרהם]] שרייבט אז די תקנה איז פון נאך [[חתימת התלמוד]]{{הערה|[[רבי דוד אבודרהם]], '''אבודרהם''', ונציה, שכ"ו, סדר תעניות דף צג עמוד ב}}. עס ווערט דערמאנט בפירוש הערשט אין [[מדרש תנחומא]]{{הערה|פרשת בראשית סימן ג. זע ביי רבי יקותיאל יהודה הלברשטאם, '''דברי יציב''' חלק ב, נתניה, תשנ"ו, סימן רצ}}. און אן ענדליכן מנהג ווערט געברעגנט אין מסכת סופרים{{הערה|שם=סופרים}}.

י"ג אדר איז אויסגערעכנט אין [[מגילת תענית]] אלץ [[יום נקנור]], צו פייערן דעם זיג פון [[יהודה המכבי]] איבער די [[יוון|יווני]]'שע קרעפטן אין שפיץ פון ניקנור אין שנת [[ג'ת"ר]]. אין די טעג אויסגערעכנט אין מגילת תענית האט מען איידער די חורבן נישט געטארט פאסטן, דאס רעכנט לכאורה אויך אריין י"ג אדר, די טאג פון תענית אסתר. דאס שטימט גוט מיט די שיטה אז תענית אסתר איז הערשט איינגעפירט געווארן שפעטער.

די אנדערע ראשונים האלטן אז תענית אסתר איז אן אויסנאם, און די תקנה צו פאסטן דאן איז אנגעגאנגען אויך איידער די חורבן ווייל עס איז א פריערדיגע תקנה. דער [[ראב"ד]]{{הערה|ווערט געברענגט אין די ר"ן אויפן רי"ף מסכת תענית דף ז עמוד א מדפי הרי"ף און אין די ריטב"א דארט דף י עמוד ב}} און דער [[כלבו]]{{הערה|'''כלבו''' סימן סב}} זענען מסביר אז תענית אסתר איז א "תענית של שמחה" לזכר הנס, אנדערש ווי געווענליכע פאסטעג וואס זענען אלץ [[אבילות]].