אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:פלאנעט"
ק (בוט העברות האט באוועגט בלאט פלאנעט צו רוי:פלאנעט אן לאזן א ווייטערפירונג: סינון) |
ק (הוספת קישור בינוויקי he:כוכב לכת) |
||
| שורה 39: | שורה 39: | ||
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||
[[he:כוכב לכת]] | |||
רעוויזיע פון 14:27, 20 אפריל 2023
א פלאנעט (פון גריכיש Πλανήτης, "וואנדערער") איז א הימלישער קערפער וואס ארביטירט ארום דער זון אדער א שטערן.
א פלאנעט איז דעפינירט דורכן אינטערנאציאנאלן אסטראנאמישן פארבאנד (IAU) אזוי:
א הימלישער קערפער, אין דער זון סיסטעם[1],
- (א) ארביטירט ארום דער זון;
- (ב) זיין מאסע איז גענוג גרויס אז עס איז קיילעכדיג פון דער אייגענער כח המשיכה;
- (ג) ער רוימט אוועק פון זיין אָרביט אנדערע קערפערלעך;
אדער דרויסן פון דער זון סיסטעם[2],
- (1) געפינט זיך אין אן ארביט ארום א שטערן אדער דער רעשט פון א שטערן;
- (2) זיין מאסע איז צו קליין צו שאפן א קערנשמעלצונג;
- (3) זיין מאסע איז גענוג גרויס צו זיין א פלאנעט אין אונזער זון סיסטעם;
די דעפיניציע פון א פלאנעט אין דער זון סיסטעם איז הערשט אנגענומען געווארן אום 2006, אבער די דעפיניציע פון א פלאנעט מחוץ דער זון סיסטעם איז שוין אנגענומען געווארן אום 2003.
פלאנעטן אין דער זון סיסטעם
לויט די היינטיגע דעפיניציעס זענען דא אין דער זון סיסטעם דריי ערליי קערפער:
- פלאנעטן;
- קארליק פלאנעטן;
- קליינע קערפער אין דער זון סיסטעם (אסטערוידן, קאמעט, א.א.וו.);
די אכט פלאנעטן זענען: פיר ערדישע פלאנעטן מערקור, ווענוס, ערד פלאנעט, מאדים, און פיר גאז ריזן יופיטער, סאטורן, אוראנוס און נעפטון - די לעצטע צוויי רופט מען אייז ריזן.
די פלאנעטן פון דער זון סיסטעם ווערן קלאסיפיצירט אין דריי קאטעגאריעס:
- ערדישע פלאנעטן - די פלאנעטן וואס זענען ענליך צום ערד־פלאנעט, וואס זענען צוזאמענגעשטעלט בעיקר פון שטיינערים. די קאטעגאריע שליסט איין מערקור, ווענוס, די ערד און מאדים; אז מען רעכנט אריין אין דער קאטעגאריע אויך קארליק פלאנעטן דארף מען מיטרעכענען צערעס און די אסטערוידן.
- גאז ריזן - די פלאנעטן באשטייען בעיקר פון גאזן און זענען אסאך ווייניגער געדיכט ווי די ערדישע פלאנעטן. די קאטעגאריע שליסט איין יופיטער, ה, אוראנוס און נעפטון.
- איבערננפטונישע קערפער - די זענען די קערפער וואס געפינען זיך ווייטער פון דער זון ווי דער ארביט פון נעפטון. די קאטעגאריע שליסט איין די קארליק פלאנעטן פלוטאן, עריס, האומעע און מאקע-מאקע.
זעט אויך
רעפערענצן
- ↑ אלגעמיינע אסיפה פון דעם אינטערנאציאנאלן אסטראנאמישן פארבאנד – אויגוסט 2006: רעזולטאט פון דער אפשטימונג - IAU אוגוסט 2006. (ענגליש)
- ↑ ארבעט גרופע אין עבודה וועגן פלאנעטן מחוץ דער זון סיסטעם (WGESP) פון דעם - IAU פעברואר 2001, צוריקבאקומען מאי 2006. (ענגליש)
די זון סיסטעם |
|---|
|
| די זון · מערקור · ווענוס · ערד · מאדים · צערעס · יופיטער · סאטורן · אוראנוס · נעפטון · פלוטאן · עריס |
| פלאנעטן · קארליק-פלאנעטן · לבנות: ערדיש · מארסיש · אסטערוידיש · יופיטעריש · סאטורניש · אוראניש · נעפטוניש · פלוטאניש · ערידיש |
| SSSBs: מעטעארוידן· אסטערוידן (אסטערויד פאס) · Centaurs · TNOs (קויפער פאס/פארשפרייטער דיסק) · קאמעטן (אורט וואלקן) |
| זעט אויך אסטראנאמישע אביעקטן און דער זון-סיסטעמ'ס רשימה פון אביעקטן, סארטירט לויט ראדיוס אדער מאסע. |
| רשימה פון פּלאַנעטן |
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!