רוי:באואינג

באָואינג (ענגליש: Boeing) איז די וועלט'ס גרעסטע עראספעיס פירמע הויפטקווארטירט אין שיקאגא, אילינאוס. די פירמע איז צעטיילט צו צוויי אפטיילונגן, די ערשטע די קאמערציאלע אפטיילונג וועלכע פראדוצירט קאמערציאלע לופטמאשין פאר לופטליניעס און די צווייטע איז איר דעפענס לופטמאשין פראדוקציע. באואינג איז אמעריקע'ס צווייטע גרעסטע דעפענס לופטמאשין קאנטראקטאר נאך לאקהיד מארטין וואס מיינט אויך די וועלט'ס צווייטע גרעסטע דעפענס לופטמאשין קאנטראקטאר. באואינג איז א ריכטיגע אמעריקאנער פירמע וועלכע פראדוצירט אלע אירע מאדעלן אין אמעריקע און גיט ארבעט פאר 152,000 אמעריקאנער צעטיילט אין 10 סטעיטס רוב פון זיי אין עווערעט, וואשינגטאן, נישט ווייט פון סיעטל און דאס איבעריגע אין קאליפארניע, מיזורי, טעקסאס, אריזאנע, קענזעס, און פענסעלוועניע.

היסטאריע

די פירמע איז געגרינדעט געווארן דורך וויליאם באואינג אין 916' אינאיינעם מיט א נעיווי אינדזשעניר אלס א שותף. מר. באואינג איז געווען א געלערנטער מענטש און איז רייך געווארן פון האלץ מסחר וואו ער האט זיך אויך אויסגעלערנט צו בויען קונצליכע סטרוקטורן וועלכע איז אים צוניץ געקומען ווען ער האט אנגעהויבן בויען פליגער. די פירמע איז געוואקסן ווען זי האט אפגעקויפט עטליכע קליינע לופטמאשין פירמעס אבער עס האט זיך נישט גוט איינגעגעבן און די פירמע איז שפעטער צעטיילט געווארן צו 3 טיילן און באואינג איז געבליבן איינע פון זיי. באואינג האט דעמאלט פרובירט אליינס אריינגיין אין די לופטליניע ביזנעס אבער עס האט נישט געארבעט און זי האט זיך ארויסגעצויגן דערפון ווען זי האט באקומען גוטע קאנטראקטן פון פען אמעריקן לופטליניעס צו בויען א רייע פליגער. די פירמע איז געווארן באקאנט אין 934' ווען זי האט פראדוצירט די 314 קליפער וועלכע איז דעמאלט געווען די גרעסטע קאמערציאלע פליגער וועלכע האט אריינגענומען 90 פאסאזשירן בייטאג און 40 ביינאכט. פען אמעריקן האט שטארק מצליח געווען א דאנק דעם קליפער און האט אנגעהויבן מאכן טעגליכע פלייטס פון אמעריקע קיין לאנדאן און שפעטער צו אנדערע פאפולערע דעסטינאציעס. דער פליגער איז געווען גרויס קעגן וויפיל פאסאזשירן עס האט אויפגענומען און האט זיך געהויבן פון וואסער. ווען די צווייטע וועלט קריג האט אויסגעבראכן האט די רעגירונג געצווינגן אלע אינדוסטריאלע פירמעס צו ארבעטן פאר די מיליטער און באואינג האט אנגעהויבן בויען מיליטערישע פליגערס. די פירמע האט געזוכט צו מאכן וואס מער פליגער און האט זיך פארברייטערט פיל-פאכיג אבער זינט עס זענען נישט געווען קיין ארבייטער ווייל רוב מענער זענען געגאנגן קעמפן קיין אייראפע, האט די פירמע אויפגענומען זייערע פרויען און האט באוויזן צו פראדוצירן 350 פליגער פער מאנאט. דורכאויס די קריג האט באואינג פראדוצירט די היסטארישע בי-17 באמבארדירער אינאיינעם מיט לאקהיד מארטין און דאגלעס לופטמאשין. אין דער זעלבער צייט האט בעל לופטמאשין פראדוצירט די היסטארישע בי-29 באמבארדירער. מיט די צוויי פליגער האבן אמעריקאנער כוחות געהאגעלט באמבעס אויף דייטשע טרופן אין פראנקרייך און שפעטער אין דייטשלאנד. נאך די קריג האט דאס מיליטער מער נישט געברויכט אזויפיל פליגער און די פירמע האט בלית ברירה אויפגעזאגט 70,000 ארבייטער און זיך געפלאגט איבערצוארבעטן די פארבליבענע מיליטערישע פליגער צו קאמערציאלע פליגער און דאס פארקויפט פאר לופטליניעס. אבער נישט פאר לאנג איז מען געשלאפן און די קאלטע קריג האט אנגעהויבן ווערן א רעאליטעט און דאס מיליטער איז געווען אין א פארמעסט מיט די סאוויעטן איבער מיליטערישע געצייג און פליגער. באואינג האט דעמאלט אנגעהויבן פראדוצירן מיסילס און נייע פליגער פון פארשידענע סארטן. אין דער זעלבער צייט זענען די ערשטע דזשעט פליגער ערשינען דורך עטליכע אייראפעאישע פירמעס און באואינג האט באשלאסן אויך צו פראדוצירן א דזשעט פליגער וועלכע איז שפעטער געבוירן געווארן אלס די בי-707 און איז נאכגעפאלגט געווארן מיט די בי-720, און בי-727 וועלכע האבן איבערגעשטיגן די אייראפעאישע מאדעלן מיט פארשידענע טעכנאלאגיעס. לופטליניעס און פילאטן האבן שטארק געגליכן די באואינג מאדעלן און די פירמע האט געהאט א גרויסע סוקסעס. די בי-727 איז פארבליבן א שטארקע מאדעל ביז אין 84' ווען די פירמע האט אפגעשטעלט איר פראדוקציע אבער נאך היינט זענען פאראן נאנט צו טויזענט בי-727'ס אין דער לופטן. אין די 60'גער יארן איז באואינג אפגעקויפט געווארן פון א ריזיגע העליקאפטער פירמע וועלכע האט אינאיינעם מיט באואינג פראדוצירט די טשינוק און סי-נייט מיליטערישע העליקאפטערס מיט וועלכע אמעריקע האט שטאלצירט. קאמערציאלע פראדוקציע איז ווייטער געגאנגן און אין די ענדע 60'גער יארן איז באואינג ערשינען מיט צוויי לעגענדערע מאדעלן די בי-737 און די 747-100 פליגער וועלכע זענען געווארן די סטאנדארט פון קאמערציעלע לופטמאשין. די 737 איז ביז'ן היינטיגן טאג פארבליבן די בעסט פארקויפטע פליגער אין אוויאציע היסטאריע און פארקויפט זיך נאך היינט אין די הונדערטער ווען דער מאדעל ווערט כסדר פארבעסערט. אין די 70'גער יארן איז באואינג דורכגעגאנגן איר שווערסטע צייטן ווען די ספעיס אפאלא פראגראם איז אפגערופן געווארן. באואינג איז געווען פון די גרעסטע שותפים אין דעם אפאלא און האט שאדן געהאט אסאך געלט. אין יענע צייטן איז געווען א רעסעסיע פאר די לופטליניע אינדוסטרי און קאנגרעס האט אפגעזאגט באואינג'ס סופערסאניק פראגראם וועלכע האט געזאלט קאנקורירן מיט די היסטארישע בריטיש-פראנצויזישע קאנקארד. עס איז דורך איבער א יאר וואס באואינג האט נישט באקומען קיין איין באשטעלונג און די פירמע האט אויפגעזאגט האלב פון אירע 80,000 ארבייטער. די פירמע'ס אויפלעבונג איז געווען די 747 דזשאמבא וועלכע איז געווען א געוואגטע אונטערנעמונג אבער האט אויפגעשאקעלט די אוויאציע וועלט און איז געווארן באואינג'ס צווייטע גרעסטע סוקסעס און ביז ערבוס האט פראדוצירט איר עי-380 מאדעל איז באואינג געווען די איינציגסטע דזשאמבא פליגער. די 80'גער יארן איז געווען די בעסטע פאר באואינג ווען די פירמע האט באקומען טויזענטער ארדערס און האט באקומען א גרויסע קאנטראקט פון נאס"א פאר די נייע ספעיס שאטעל פראגראם. אין יענע יארן האט באואינג אנטוויקעלט איר 757 מאדעל אוןנאך אסאך אנדערע מאדעלן וועלכע ווערן ברייט באנוצט דורך רוב לופטליניעס פון די וועלט. אבער אויך אין די 80'גער יארן איז געבוירן געווארן וואס איז שפעטער געווארן באואינג'ס גרעסטע קאנקורענט, די פראנצויזישע ערבוס פירמע וועלכע איז געוואקסן צו אייראפע'ס גרעסטע לופטמאשין פראדוצירער און איז גאנץ לעצטענס געווארן נומער איינס אין די קאמערציאלע לופטמאשין מיט מער ארדערס און דעליוועריס ווי באואינג אין די לעצטע צוויי יאר.

קאנקורענט מיט ערבוס

ערבוס איז געווארן אן ערנסטער קאנקורענט קעגן באואינג אין די 80'גער יארן ווען זי האט אנגעהויבן דעליווערן איר עי-320 מאדעלן און זינט די פירמע איז געגרינדעט געווארן צו זיין א קאנקורענט קעגן באואינג האט מען דאס נאנט באטראכט די אלע יארן ביז ערבוס האט עווענטועל באוויזן איבערצושטייגן באואינג אין 03' און נאכאמאל אין 04' און אין 05'. בעת די שורות זענען געשריבן געווארן האט ערבוס ווידער איבערגעשטיגן באואינג אויך מיט ארדערס געבנדיג איר אן אויבערהאנט איבער באואינג דריי יאר נאכאנאנד. ביי די לעצטע אוויאציע פארשטעלונג האט ערבוס באקומען 280 באשטעלונגן אין די ווערט פון 34 ביליאן דאלאר ווען באואינג האט נאר באקומען 146 באשטעלונגן אין די ווערט פון 15 ביליאן דאלאר. אבער איבער די יאר האט באואינג געמאלדן מער באשטעלונגן ווי ערבוס און עס האט אויסגעקוקט אז באואינג וועט זיך צוריק כאפן אבער די וואך האט ערבוס האט באקומען לעצטע מינוטיגע ארדערס. נאך אלץ זענען די צוויי פירמעס נישט קיין פארגלייך ווען מען קוקט צוריק די היסטאריע פון ביידע. באואינג איז פיל לענגער אין ביזנעס און האט רוב פון די יארן פארקויפט דאס מערסטע פליגער ווען ערבוס איז נאר יעצט גרויס געווארן נאך 33 יאר אין ביזנעס. אלעס אינאיינעם שאצט מען אז ערבוס האט 3,850 לופטמאשין אין סערוויס ווען באואינג האט איבער 20,000 וואס מיינט זעקס קעגן איינס. באואינג איז אויך אין קאנקורענט מיט לאקהיד מארטין איבער רעגירונג קאנטראקטן פאר מיליטערישע פליגער. אין 03' האט לאקהיד מארטין געקלאגט באואינג פאר אינדוסטריאלע שפיאנאזש און די פירמע איז באשטראפט געווארן מיט'ן פארלירן קאנטראקטן ווערט פון א ביליאן דאלאר און זי איז פארבאטן געווארן פון נעמען נייע קאנטראקטן פאר 20 מאנאטן וועלכע ענדיגט זיך דעם קומענדיגן מערץ. אויך מיט ערבוס האט באואינג געהאט לעגאלע פראבלעמען אין ווען זי האט געקלאגט ערבוס צו די ווארלד טרעיד ארגאניזאציע האט ערבוס צוריק געקלאגט באואינג מיט אנדערע קלאגעס. אין די ענדע האבן ביידע פירמעס געשלאסן אן אפמאך אז זיי וועלן זיך אויסגלייכן צווישן זיך און ארויסלאזן די ווארלד טרעיד ארגאניזאציע דערפון. באואינג'ס יעצטיגע אינוועסמענט איז די דריעמליינער וועלכע וועט זיין א פארגעשריטענע פליגער וועלכע וועט נוצן ווייניג ברענשטאף. די דריעמליינער האט באקומען אסאך ארדערס אבער פון וואס באואינג חלומ'ט שטייט זי נאך זייער ווייט. באואינג וועט אויך איבערמאכן דעם 747 דזשאמבא פליגער צו אביסל א גרעסערע מאדעל אלס א דירעקטע קאנקורענט צו די ערבוס עי-380.

דער בלאט קומט פון יידיש-וויקיפעדיע.
אריגינעלער בלאט • ערלויבעניש cc-by-sa 3.0.

דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!