אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:בנימין זאב הערצל"
ק (טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: װו ← וואו) |
ק (החלפת טקסט – "ײַ" ב־"יי") |
||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
[[טעקע:Theodor Herzl.jpg|קליין]] | [[טעקע:Theodor Herzl.jpg|קליין]] | ||
'''בנימין זאב טעאדאר הערצל''' ([[דייטשיש]]: ''Theodor Herzl''; [[אונגעריש]]: ''Herzl Tivadar''{{כ}}; [[2טן מײ]], [[1860]] - [[3טן יולי]], [[1904]]) איז געווען א [[דיפלאמאט|דיפּלאָמאַט]] און א [[ייד]]ישער [[שרייבער| | '''בנימין זאב טעאדאר הערצל''' ([[דייטשיש]]: ''Theodor Herzl''; [[אונגעריש]]: ''Herzl Tivadar''{{כ}}; [[2טן מײ]], [[1860]] - [[3טן יולי]], [[1904]]) איז געווען א [[דיפלאמאט|דיפּלאָמאַט]] און א [[ייד]]ישער [[שרייבער|שרייבער]]. | ||
ער איז דער [[ערפינדער]] פון [[פאליטיק|פּאָליטישער]] [[ציוניזם]] און [[גרינדער]] פון דער [[אלוועלטלעכע ציוניסטישע באוועגונג|אלװעלטלעכער ציוניסטישער באװעגונג]]. | ער איז דער [[ערפינדער]] פון [[פאליטיק|פּאָליטישער]] [[ציוניזם]] און [[גרינדער]] פון דער [[אלוועלטלעכע ציוניסטישע באוועגונג|אלװעלטלעכער ציוניסטישער באװעגונג]]. | ||
| שורה 7: | שורה 7: | ||
ער איז [[געבורט|געבױרן]] געװאָרן אין [[בודאפעשט|בודאַפּעשט]], צו זיין פאטער יעקוב און אנט, [[לערנען|געלערנט]] [[יוריספּרודענץ]] אין [[ווין|װין]], [[שרייבן|געשריבן]] [[ערציילונג|דערצײלונגען]], [[פעליטאן|פעליעטאָנען]] און [[פיעס|פּיעסעס]]. | ער איז [[געבורט|געבױרן]] געװאָרן אין [[בודאפעשט|בודאַפּעשט]], צו זיין פאטער יעקוב און אנט, [[לערנען|געלערנט]] [[יוריספּרודענץ]] אין [[ווין|װין]], [[שרייבן|געשריבן]] [[ערציילונג|דערצײלונגען]], [[פעליטאן|פעליעטאָנען]] און [[פיעס|פּיעסעס]]. | ||
צװישן - פון די [[יאָר]] [[1891]] ביז צו די יאָר [[1895]] איז ער געװען דער [[רעפּאָרטער]] פון די װינער [[צייטונג]] "[[נױע | צװישן - פון די [[יאָר]] [[1891]] ביז צו די יאָר [[1895]] איז ער געװען דער [[רעפּאָרטער]] פון די װינער [[צייטונג]] "[[נױע פרייע פּרעסע]]" אין [[פאריז|פּאַריז]]. און אין יאר [[1897]] האט ער געגרינדעט א [[ציוניזם|ציוניסטישע]] [[צייטונג]] "[[די וועלט (הערצל)|די וועלט]]". | ||
אין [[1896]] האָט ער פאַרעפנטלעכט דעם [[העפט]] "[[ייִדנשטאַט]]" אין [[ | אין [[1896]] האָט ער פאַרעפנטלעכט דעם [[העפט]] "[[ייִדנשטאַט]]" אין [[דייטש]] און אָנגעהױבן זיינע [[פאליטיק|פּאָליטישע]] אָרגאַניזירונג [[אַקטיװיטעט]]. | ||
אין [[אויגוסט]] [[1897]] האָט ער צונױpגעזאַמלט דעם [[דער ציוניסטישע קאנגרעס|ערשטן ציוניסטישן קאָנגרעס]] אין [[באזעל|באַזעל]] וואוּ די "[[באזעל פּלאן|באַזעל פּלאַן]]" איז אָנגענומען געװאָרן און די [[אלוועלטלעכע ציוניסטישע באוועגונג]] איז געגרינדט געװאָרן. פון דעמאָלט אָן איז ער געװען [[פארזיצער|פאָרזיצער]] פון די קומענדיקע [[קאָנגרעס]]ן. | אין [[אויגוסט]] [[1897]] האָט ער צונױpגעזאַמלט דעם [[דער ציוניסטישע קאנגרעס|ערשטן ציוניסטישן קאָנגרעס]] אין [[באזעל|באַזעל]] וואוּ די "[[באזעל פּלאן|באַזעל פּלאַן]]" איז אָנגענומען געװאָרן און די [[אלוועלטלעכע ציוניסטישע באוועגונג]] איז געגרינדט געװאָרן. פון דעמאָלט אָן איז ער געװען [[פארזיצער|פאָרזיצער]] פון די קומענדיקע [[קאָנגרעס]]ן. | ||
ער האָט אָנגעפירט אונטערהאַנדלונגען מיט דעם [[טערקיי|טערקישן]] [[סולטאן|סולטאַן]], רוסישן [[צאר|צאַר]], | ער האָט אָנגעפירט אונטערהאַנדלונגען מיט דעם [[טערקיי|טערקישן]] [[סולטאן|סולטאַן]], רוסישן [[צאר|צאַר]], דייטשישן [[קײסער]], דעם [[פּױפּסט]] און מיט דעם [[איטאליע]]נישן [[קעניג]]. | ||
פאַר | פאַר זיין ציוניסטישע צייט, װערט הערצל באַטראַכט אַלס אַ ייִד װעלכער האָט געװאָלט פאַרראַטן זיין פּאָלק דורך איבערפירן זיי צום [[קריסטנטום]]. {{מקור}} | ||
נאך וואס הערצל איז נפטר געווארן אין [[1905]] ביים 7טן [[דער ציוניסטישער קאנגרעס|ציוניסטישן קאנגרעס]] איז [[דוד וואלפסאן]] אויסגעקליבן געווארן אלס דער פירער פון דער [[ציוניסטישע באוועגונג|ציוניסטישער באוועגונג]]. | נאך וואס הערצל איז נפטר געווארן אין [[1905]] ביים 7טן [[דער ציוניסטישער קאנגרעס|ציוניסטישן קאנגרעס]] איז [[דוד וואלפסאן]] אויסגעקליבן געווארן אלס דער פירער פון דער [[ציוניסטישע באוועגונג|ציוניסטישער באוועגונג]]. | ||
| שורה 23: | שורה 23: | ||
[[בילד:THEODOR HERZL'S WIFE, JULIA, IN 1898. פורטרט של יוליה, רעייתו של תיאודור הרצל - שנת 1898.D131-025.jpg|שמאל|ממוזער|150px|וייב פון הערצל, ג'ולי]] | [[בילד:THEODOR HERZL'S WIFE, JULIA, IN 1898. פורטרט של יוליה, רעייתו של תיאודור הרצל - שנת 1898.D131-025.jpg|שמאל|ממוזער|150px|וייב פון הערצל, ג'ולי]] | ||
[[בילד:THEODOR HERZL WITH HIS CHILDREN IN HIS VIENNA STUDY. תאודור הרצל עם ילדיו בחדר העבודה בווינה - שנת 1897..jpg|שמאל|ממוזער|220px| הערצל מיט די קינדער | [[בילד:THEODOR HERZL WITH HIS CHILDREN IN HIS VIENNA STUDY. תאודור הרצל עם ילדיו בחדר העבודה בווינה - שנת 1897..jpg|שמאל|ממוזער|220px| הערצל מיט די קינדער ביים שרייַבטיש]] | ||
{{גרונטסארטיר:הערצל, בנימין זאב}} | {{גרונטסארטיר:הערצל, בנימין זאב}} | ||
{{ביכער|PeEnYi=1929|PND=118550241|LCCN=n/50/37348|VIAF=76317061|TSURL=viaf/76317061}} | {{ביכער|PeEnYi=1929|PND=118550241|LCCN=n/50/37348|VIAF=76317061|TSURL=viaf/76317061}} | ||
רעוויזיע פון 11:21, 13 דעצעמבער 2022
בנימין זאב טעאדאר הערצל (דייטשיש: Theodor Herzl; אונגעריש: Herzl Tivadar; 2טן מײ, 1860 - 3טן יולי, 1904) איז געווען א דיפּלאָמאַט און א יידישער שרייבער.
ער איז דער ערפינדער פון פּאָליטישער ציוניזם און גרינדער פון דער אלװעלטלעכער ציוניסטישער באװעגונג.
ביאגראפיע
ער איז געבױרן געװאָרן אין בודאַפּעשט, צו זיין פאטער יעקוב און אנט, געלערנט יוריספּרודענץ אין װין, געשריבן דערצײלונגען, פעליעטאָנען און פּיעסעס.
צװישן - פון די יאָר 1891 ביז צו די יאָר 1895 איז ער געװען דער רעפּאָרטער פון די װינער צייטונג "נױע פרייע פּרעסע" אין פּאַריז. און אין יאר 1897 האט ער געגרינדעט א ציוניסטישע צייטונג "די וועלט".
אין 1896 האָט ער פאַרעפנטלעכט דעם העפט "ייִדנשטאַט" אין דייטש און אָנגעהױבן זיינע פּאָליטישע אָרגאַניזירונג אַקטיװיטעט.
אין אויגוסט 1897 האָט ער צונױpגעזאַמלט דעם ערשטן ציוניסטישן קאָנגרעס אין באַזעל וואוּ די "באַזעל פּלאַן" איז אָנגענומען געװאָרן און די אלוועלטלעכע ציוניסטישע באוועגונג איז געגרינדט געװאָרן. פון דעמאָלט אָן איז ער געװען פאָרזיצער פון די קומענדיקע קאָנגרעסן.
ער האָט אָנגעפירט אונטערהאַנדלונגען מיט דעם טערקישן סולטאַן, רוסישן צאַר, דייטשישן קײסער, דעם פּױפּסט און מיט דעם איטאליענישן קעניג.
פאַר זיין ציוניסטישע צייט, װערט הערצל באַטראַכט אַלס אַ ייִד װעלכער האָט געװאָלט פאַרראַטן זיין פּאָלק דורך איבערפירן זיי צום קריסטנטום. [מקור פארלאנגט]
נאך וואס הערצל איז נפטר געווארן אין 1905 ביים 7טן ציוניסטישן קאנגרעס איז דוד וואלפסאן אויסגעקליבן געווארן אלס דער פירער פון דער ציוניסטישער באוועגונג.
משפחה
ער מיט זיין ווייב יוליא נאשויער האבן געהאט דריי קינדערף פאלינא, האנס און טרודי.
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!