אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:רבי שמואל דוד אונגאר"
אין תקציר עריכה |
ק (החלפת טקסט – "[[מיכאל בער ווייסמאנדל" ב־"[[רבי מיכאל בער ווייסמאנדל") |
||
| (15 מיטלסטע ווערסיעס פון 6 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 2: | שורה 2: | ||
|בילד= | |בילד= | ||
|באשרייבונג= | |באשרייבונג= | ||
| | |אידישע געבורט דאטום= תרמ"ו | ||
|געבורט ארט= | |געבורט ארט= | ||
| | |אידישע טויט דאטום= ט' אדר תש"ה | ||
|טעטיקייט ארט= | |טעטיקייט ארט= | ||
| שורה 18: | שורה 18: | ||
== זיינע יוגנט יארן == | == זיינע יוגנט יארן == | ||
שמואל דוד איז געבוירן אין יאר תרמ"ז אין [[פישטיאן]], [[אונגארן]] (היינט [[סלאוואקיי]]) צו זיין פאטער הרב יוסף משה אונגאר, שטאטס רב אין פישטיאן, און אן איידעם ביי הרב דוד פישער, אב"ד פישטיאן. דעם ערשטן טאג חוה"מ סוכות תר"ס, איז ער פאר'יתומ'ט פון זיין פאטער ביי דער עלטער פון צוועלף יאר. ווען ער איז געווארן בר־מצוה איז ער אריין לערנען אין דער ישיבה פון זיין פעטער הרב נח ברוך | שמואל דוד איז געבוירן אין יאר תרמ"ז אין [[פישטיאן]], [[אונגארן]] (היינט [[סלאוואקיי]]) צו זיין פאטער הרב יוסף משה אונגאר, שטאטס רב אין פישטיאן, און אן איידעם ביי הרב דוד פישער, אב"ד פישטיאן. דעם ערשטן טאג חוה"מ סוכות תר"ס, איז ער פאר'יתומ'ט פון זיין פאטער ביי דער עלטער פון צוועלף יאר. ווען ער איז געווארן בר־מצוה איז ער אריין לערנען אין דער ישיבה פון זיין פעטער הרב נח ברוך פישער, [[פרעשאוו]]ער רב. נאכדעם האט ער געלערנט אין דער ישיבה פון הרב [[שמואל ראזנבערג]], [[אונסדארף|אונסדארפער]] רב און מחבר פון "באר שמואל". | ||
אנקומענדיג אין די יארן האט ער געהייראט מרים לאה פישער, א טאכטער פון זיין פעטער און רבי'ן ר' נח ברוך פישער, פרעשאווער רב. | אנקומענדיג אין די יארן האט ער געהייראט מרים לאה פישער, א טאכטער פון זיין פעטער און רבי'ן ר' נח ברוך פישער, פרעשאווער רב. | ||
| שורה 48: | שורה 48: | ||
== בשעת חורבן == | == בשעת חורבן == | ||
ער איז געווען פון די גרויסע עסקנים אינאיינעם מיט זיין [[איידעם]] ר' [[מיכאל בער ווייסמאנדל]]. | ער איז געווען פון די גרויסע עסקנים אינאיינעם מיט זיין [[איידעם]] ר' [[רבי מיכאל בער ווייסמאנדל]]. | ||
==זיינע קינדער== | ==זיינע קינדער== | ||
| שורה 55: | שורה 55: | ||
* הרב [[שלום משה הלוי אונגאר]] אב"ד [[נייטרא]] | * הרב [[שלום משה הלוי אונגאר]] אב"ד [[נייטרא]] | ||
* הרב יעקב יצחק אונגאר | * הרב יעקב יצחק אונגאר | ||
* מרת ברכה רחל ווייסמאנדל הי"ד ערשטע ווייב פון ר' [[מיכאל בער ווייסמאנדל]] | * מרת ברכה רחל ווייסמאנדל הי"ד ערשטע ווייב פון ר' [[רבי מיכאל בער ווייסמאנדל]] | ||
* הב' רבקה חנה אונגאר הי"ד | * הב' רבקה חנה אונגאר הי"ד | ||
* רביצין חיה נחמה האלבערשטאם, ווייב פון הרב [[יקותיאל יהודה האלבערשטאם]] פון קלויזענבורג | * רביצין חיה נחמה האלבערשטאם, ווייב פון הרב [[רבי יקותיאל יהודה האלבערשטאם]] פון קלויזענבורג | ||
==זיינע ספרים== | ==זיינע ספרים== | ||
| שורה 63: | שורה 63: | ||
==זיינע תלמידים== | ==זיינע תלמידים== | ||
* זיין איידעם - | * זיין איידעם - [[רבי מיכאל בער ווייסמאנדל]] | ||
* | * [[רבי שמואל וואזנער]] - בעל שבט הלוי | ||
{{סעריע | {{סעריע | ||
|ליסטע = נייטרא רב | |ליסטע = נייטרא רב | ||
| | |פריערער = () | ||
|נעקסטער = הרב [[שלום משה הלוי אונגאר]] | |נעקסטער = הרב [[שלום משה הלוי אונגאר]] | ||
|יארן = תרצ"א - תש"ה | |יארן = תרצ"א - תש"ה | ||
| שורה 76: | שורה 76: | ||
{{גרונטסארטיר:אונגאר, שמואל דוד}} | {{גרונטסארטיר:אונגאר, שמואל דוד}} | ||
[[קאַטעגאָריע:סלאוואקישע | [[קאַטעגאָריע:סלאוואקישע אידן]] | ||
[[קאַטעגאָריע:רבני אונגארן]] | [[קאַטעגאָריע:רבני אונגארן]] | ||
[[קאַטעגאָריע:מועצת גדולי התורה]] | [[קאַטעגאָריע:מועצת גדולי התורה]] | ||
[[קאַטעגאָריע:רבנים אומגעקומען אין חורבן אייראפע]] | [[קאַטעגאָריע:רבנים אומגעקומען אין חורבן אייראפע|װ]] | ||
[[קאַטעגאָריע:ראשי ישיבות אין אייראפע]] | [[קאַטעגאָריע:ראשי ישיבות אין אייראפע]] | ||
{{רב-שטומף}} | {{רב-שטומף}} | ||
[[קאטעגאריע:אויף יידיש]] | |||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | |||
[[he:שמואל דוד אונגר]] | |||
יעצטיגע רעוויזיע זינט 15:20, 18 דעצעמבער 2023
| געבורט | תרמ"ו |
|---|---|
| טויט | ט' אדר תש"ה (אלט: 59 בערך) |
| זיינע רביס | הרב נח ברוך פישער, הרב שמואל ראזנבערג |
| חיבורים | נאות דשא |
הרב שמואל דוד אונגאר (ה'תרמ"ז - ט' אדר ה'תש"ה) איז געווען דער לעצטער רב פון נייטרא, סלאוואקיי, בעפאר דעם גרויסן חורבן אייראפע, און האט געפירט דארט א גרויסע ישיבה.
אין תרצ"ה האט מען ממנה געווען הרב אונגאר א וויצע־פרעזידענט פון דער מועצת גדולי התורה פון אגודת ישראל.
זיינע יוגנט יארן
שמואל דוד איז געבוירן אין יאר תרמ"ז אין פישטיאן, אונגארן (היינט סלאוואקיי) צו זיין פאטער הרב יוסף משה אונגאר, שטאטס רב אין פישטיאן, און אן איידעם ביי הרב דוד פישער, אב"ד פישטיאן. דעם ערשטן טאג חוה"מ סוכות תר"ס, איז ער פאר'יתומ'ט פון זיין פאטער ביי דער עלטער פון צוועלף יאר. ווען ער איז געווארן בר־מצוה איז ער אריין לערנען אין דער ישיבה פון זיין פעטער הרב נח ברוך פישער, פרעשאווער רב. נאכדעם האט ער געלערנט אין דער ישיבה פון הרב שמואל ראזנבערג, אונסדארפער רב און מחבר פון "באר שמואל".
אנקומענדיג אין די יארן האט ער געהייראט מרים לאה פישער, א טאכטער פון זיין פעטער און רבי'ן ר' נח ברוך פישער, פרעשאווער רב.
אלס רב
אין עלטער פון איין און צוואנציג איז הרב שמואל דוד אויפגענומען געווארן אלס רב אין דעם שטעטל קראמפאך ווי ער האט געדינט פאר די קומענדיגע פינף יאר, ווי אויך האט ער דארט געגרינדעט א ישיבה אויפן עצה פון זיין רבי'ן דער אונסדארפער רב.
דאן איז געקומען אן איינלאדנונג פון טירנוי אז די כסא הרבנות איז זיי ליידיג געווארן, און וויבאלד טירנוי איז געווען א גרעסערע שטאט ווי קראמפאך איז הרב שמואל דוד געשטעלט געווארן דארט, ווי ער האט געדינט רבנות פאר די קומענדיגע פופצן יאר, ווי אויך האט ער איבערגעפלאנצט דארט די ישיבה וועלכע איז שטארק געוואקסן מיט די צייט.
אין יאר תרצ"א איז נפטר געווארן הרב אברהם אהרן כ"ץ - דער רב פון שטאט נייטרא. די ראשי הקהילה פון נייטרא האבן פון אלע קאנדידאטן דאס מערסטע געגליכן דעם טירנויער רב אלס ממלא מקום פארן רבנות שטעלע, און האבן געשיקט לאדענען הרב שמואל דוד צו אננעמען דאס פאסטן אין נייטרא. נאך עטליכע טעג איבערטראכטן האט דער רב געזאגט פאר איינע פון זיינע נאנטע "איך פיל אז עס וועט קומען א טאג וואס אין גאנץ אייראפע וועט נישט זיין קיין תורה און נאר אין נייטרא וועט זיין לימוד התורה" (וואס שפעטער איז טאקע אזוי געווען בשעת חורבן אייראפע) און דערפאר האט ער באשלאסן איבערצולאזן טירנוי און אננעמען דאס רבנות אין נייטרא.
די בארימטע נייטרא ישיבה
אין נייטרא האבן די שטאטישע אידן שטארק געשטיצט דעם נייעם רב הרב אונגאר, און האבן דערפאר אסאך צדקה געגעבן פארן צוועק פון זיין ישיבה וועלכע ער האט איבערגעפלאנצט פון טירנוי. גאר שיין האט זיך די ישיבה געבויט אין נייטרא און האט געגרייכט שוין אין איר ערשטן זמן דארט, אריבער 200 תלמידים.
בשעת חורבן
ער איז געווען פון די גרויסע עסקנים אינאיינעם מיט זיין איידעם ר' רבי מיכאל בער ווייסמאנדל.
זיינע קינדער
- הרב יוסף בן ציון אונגאר הי"ד
- הרב חיים ידידי' אונגאר הי"ד
- הרב שלום משה הלוי אונגאר אב"ד נייטרא
- הרב יעקב יצחק אונגאר
- מרת ברכה רחל ווייסמאנדל הי"ד ערשטע ווייב פון ר' רבי מיכאל בער ווייסמאנדל
- הב' רבקה חנה אונגאר הי"ד
- רביצין חיה נחמה האלבערשטאם, ווייב פון הרב רבי יקותיאל יהודה האלבערשטאם פון קלויזענבורג
זיינע ספרים
- "נאות דשא" על התורה - חידושי אגדה און דברי מוסר והתעוררות (ווי אויך חידושים פון זיין פאטער הרב יוסף משה). מאונט קיסקא תשכ"ג (1963).
זיינע תלמידים
- זיין איידעם - רבי מיכאל בער ווייסמאנדל
- רבי שמואל וואזנער - בעל שבט הלוי
| פריערדיגער: () |
נייטרא רב "נאות דשא" |
נאָכפאלגער: הרב שלום משה הלוי אונגאר |
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!