רוי:די סמערפס

דער אַרטיקל איז א יתום, קיין אַרטיקל לינקט צו עס. איר זענט געלאדנט צו ביישטייערן צו המכלול און פארבינדן צו עס פון ארטיקלען וואס אנטהאלטן "די סמערפס".

 

סטאטוען פון די סמערפס אין א פארק אין טערקיי

די סמערפס, די סמורפן אדער די שטרומפן (פראנצויזיש: Les Schtroumpfs, ענגליש: The Smurfs) איז א בעלגישער קאמיקס קאנצעסיע וועגן א פיקטיווע קאלאניע פון קליינע בלויע מענטש-ענליכע באַשעפענישן וואס וואוינען אין שוועמל-הייזער אין א וואלד. ערשט זענען די סמערפס געשאפן געווארן אלס א קאמיקס סעריע פונעם בעלגישער קינסטלער פּעיאָ (דער פסעוודאנים פון פּיער קוליפאָר) אין 1958, אין וועלכע זיי זענען גערופן Les Schtroumpfs ("די שטרומפן"). עס זענען דא העכער א הונדערט סמערפס, און זייערע נעמען שפיגלען אָפּ זייערע כאראקטעריסטיקס (אזוי ווי וויצלער-סמערף, וואס האט ליב מאכן קונצן אויף די אנדערע סמערפס). סמערפין איז געווען די ערשטע נקבה סמערף אין די סעריע. די סמערפס טראָגן פריגישע קאָלפּאַקעס, וואס זענען געווארן א סימבאל פון פרייהייט אין די מאדערנע עפאכע.

דאס ווארט smurf איז אריגינעל די האלענדישע איבערזעצונג פון דאס פראנצויזיש schtroumpf. לויט פּעיאָ איז דאס געווען א ווארט וואס ער האט געמאכט בעת א מאלצייט מיט אַנדרע פראַנקין, ווען ער האט פארגעסן דאס ווארט פאר זאַלץ.

דער "סמערפס" קאנצעסיע האט זיך אויסגעברייט צו רעקלאמעס, פילמס, טעלעוויזיע סעריעס, ווידעא שפילן, שפילפארקן און ליאלקעס.

כאראקטערן

טאַטע-סמערף איז דער פירער פון די קהילה. די אנדערע סמערפס זענען געהייסן בעיקר נאך זייערע פערזענליכקייטן, ענליך מיט דיזני'ס ווערסיע פון די זיבן קאַרליקעס (ווי בר-מוח, גיריק, גאווהדיק, פויל, לעפיש, וויצלער, פארחלומט, כעסיק). אנדערע זענען געהייסן נאך זייערע פאכן (ווי דיכטער, אקטיאר, פארמער, מאלער, שניידער, שאַכטיאר, ארכיטעקט, רעפארטער, סטאָליער, שערער און דאקטער). סמערפין, די ערשטע נקבה סמערף, איז געשאפן געווארן דורך גאַרגאַמעל צו ציען די אנדערע סמערפס. דערנאך האט טאַטע-סמערף פאַרוואנדלט זי אין איר יעצטיקע פארעם. צווישן די מער נייע כאראקטערן פון אנדערע זגאַלן זענען די סמערפס' שונאים - דער מכשף גאַרגאַמעל, זיין קאָטער אַזראַעל, האָגאַטאַ די העסליכע מכשפה און גאַרגאַמעל'ס קוואַטער בעלשאַצאַר - און זייערע פריינט דאס אינגל יאָהאַן און זיין יונגער פריינד פּיואיט און דער גוטער מכשף האָמניבוס.

שפראך

די סמערפס האבן א באזונדערער דיאלעקט וואס נוצט דאס אומבאשרייבלעך ווארט "סמערף" און אירע דעריוואטן אין פארשידענע וועגן אלס באדייטן אָן א סוף. זיי אפט פארבייטן נארמאלע סובסטאנטיוון און ווערבן מיט דאס ווארט "סמערף": "היינט גייען מיר סמערפן אויפן סמערף טייך". אלס א ווערב טייטש דאס ווארט "סמערף" געווענליך "צו מאכן", "צו זיין" אדער "צו טאן".

אין די אנימירטע סעריע פארבייטן זיי נאר עטליכע ווערטער (אדער טיילן פון זיי) מיט "סמערף". דער קאנטעקסט געבט צו פארשטיין דער דאזיגער מאדנער דיאלעקט, אבער דער גאנגבארער וואקאבולאר שליסט איין זאגן אז עפעס איז "סמערפיש" אדער א מאל "סמערפטאַסטיש".

אין Schtroumpf vert et vert Schtroumpf ("סמערף קעגן סמערף"; פובליצירט אין בעלגיע אין 1972) איז עס אנטדעקט געווארן אז דאס סמערף-דאָרף איז צעטיילט צווישן צפון און דרום, און אז די סמערפס וואס וואוינען אין יעדע זייט האבן אנדערע מיינונגען וועגן דאס באנוץ פונעם טערמין "סמערף": צום ביישפיל, די דרומדיקע סמערפס רופן א געוויסן אביעקט א "פלאַש סמערפער", און די צפונדיקע סמערפס רופן אים א "סמערף עפענער". דער מעשה ווערט באדאכט אלס א פאראדיע אויף דער "שפראך מלחמה" צווישן די פראנצויזיש און האלענדיש-רעדנדיקע קהילות אין בעלגיע.

דרויסנדיגע לינקס

• אפיציעלע וועבזייטל

דער בלאט קומט פון יידיש-וויקיפעדיע.
אריגינעלער בלאט • ערלויבעניש cc-by-sa 3.0.

דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!