1,047
רעדאגירונגען
ק
אנולירט רעוויזיע 337772 פון תנא קמא (שמועס), אויסשטעל
צייכן: אַנולירונג |
צייכן: אַנולירונג |
||
| שורה 11: | שורה 11: | ||
דער פיוט איז באזירט אויף פילע דרשות פון דער [[גמרא]] און מדרש וואס פארציילן איבער די שיינקייט פונעם שבת, און דאס גרויסקייט פון איר מכבד זיין. יעדער סטראַף רעדט פון א צווייטער מימרא: | דער פיוט איז באזירט אויף פילע דרשות פון דער [[גמרא]] און מדרש וואס פארציילן איבער די שיינקייט פונעם שבת, און דאס גרויסקייט פון איר מכבד זיין. יעדער סטראַף רעדט פון א צווייטער מימרא: | ||
{| | {| | ||
! !! טעקסט !! אין אידיש{{ | ! !! טעקסט !! אין אידיש{{הערה|דורך [[מענדעלע מוכר ספרים]]{{ש}}אין זיין זמירות ישראל (זשיטאמיר 1875). געדרוקט אין אלע ווערק, אכטער באנד, זז' 29–33.}} !! style="width:30%;" | מאמר חז"ל | ||
|- | |- | ||
| 1 | | 1 | ||
| {{#tag:poem|'''י'''וֹם שַׁבָּת קוֹדֶשׁ הוּא | |||
אַשְׁרֵי הָאִישׁ שׁוֹמְרֵהוּ | אַשְׁרֵי הָאִישׁ שׁוֹמְרֵהוּ | ||
וְעַל הַיַּיִן זָכְרֵהוּ | וְעַל הַיַּיִן זָכְרֵהוּ | ||
וְאַל יָשִׂים אֶל לִבּוֹ | וְאַל יָשִׂים אֶל לִבּוֹ | ||
הַכִּיס רֵק וְאֵין בּוֹ | הַכִּיס רֵק וְאֵין בּוֹ | ||
:יִשְׂמַח וְיִרְוֶה, וְאִם לֹוֶה, הַצּוּר יִפְרַע אֶת חוֹבוֹ | :יִשְׂמַח וְיִרְוֶה, וְאִם לֹוֶה, הַצּוּר יִפְרַע אֶת חוֹבוֹ}} | ||
| {{#tag:poem|דער טאג פון שבת הײליג איז ער, | | {{#tag:poem|דער טאג פון שבת הײליג איז ער, | ||
װאױל דעם װאס היט איהם װי עס געהער. | װאױל דעם װאס היט איהם װי עס געהער. | ||
| שורה 31: | שורה 31: | ||
|- | |- | ||
| 2 | | 2 | ||
| {{#tag:poem|'''הַ'''בָּשָׂר יַיִן וְדָגִים | |||
וְאַל יֶחֱסַר בְּתַעֲנוּגִים | וְאַל יֶחֱסַר בְּתַעֲנוּגִים | ||
וְאִם שְׁלָשׁ אֵלֶּה לְפָנָיו צָגִים | וְאִם שְׁלָשׁ אֵלֶּה לְפָנָיו צָגִים | ||
זֶה יִהְיֶה שְׂכָרוֹ | זֶה יִהְיֶה שְׂכָרוֹ | ||
אֲשֶׁר חָפֵץ בִּיקָרוֹ | אֲשֶׁר חָפֵץ בִּיקָרוֹ | ||
:יוֹסֵף חָצָה, דָג וּמָצָא, מַרְגָּלִית בִּבְשָׂרוֹ | :יוֹסֵף חָצָה, דָג וּמָצָא, מַרְגָּלִית בִּבְשָׂרוֹ}} | ||
| {{#tag:poem|פלײש, װײן און פיש װעט איהם ניט פעהלען, | | {{#tag:poem|פלײש, װײן און פיש װעט איהם ניט פעהלען, | ||
װעט ער די דרײ געריכט צום טיש שטעלען, | װעט ער די דרײ געריכט צום טיש שטעלען, | ||
| שורה 46: | שורה 46: | ||
|- | |- | ||
| 3 | | 3 | ||
| {{#tag:poem|'''וְ'''אִם שֻׁלְחָן כַּדָת עָרוּךְ | |||
וּמַלְאָךְ אֵ-ל יַעֲנֶה בָּרוּךְ | וּמַלְאָךְ אֵ-ל יַעֲנֶה בָּרוּךְ | ||
זֶה יִהְיֶה זְמַן אָרוּךְ | זֶה יִהְיֶה זְמַן אָרוּךְ | ||
וְאוֹיְבָיו יִהְיוּ כְדוֹמֶן | וְאוֹיְבָיו יִהְיוּ כְדוֹמֶן | ||
וּמַלְאָךְ רַע יַעֲנֶה אָמֵן | וּמַלְאָךְ רַע יַעֲנֶה אָמֵן | ||
:בְּעַל כָּרְחוֹ, יְסַפֵּר שְׁבָחוֹ, שְׁמוֹ יַעֲלֶה כְּטוֹב שָׁמֶן | :בְּעַל כָּרְחוֹ, יְסַפֵּר שְׁבָחוֹ, שְׁמוֹ יַעֲלֶה כְּטוֹב שָׁמֶן }} | ||
| {{#tag:poem|איז דער טיש געגרײט אָרענטליך־פײן, | | {{#tag:poem|איז דער טיש געגרײט אָרענטליך־פײן, | ||
און גאט’ס מלאָך זאגט : „זאלסט געבענשט זײן“, | און גאט’ס מלאָך זאגט : „זאלסט געבענשט זײן“, | ||
| שורה 63: | שורה 63: | ||
|- | |- | ||
| 4 | | 4 | ||
| {{#tag:poem|'''נָ'''שִׁים נֵרוֹת תַּדְלִיקֶנָּה | |||
וְחֹק נִדּוֹת תַּחֲזִיקֶנָּה | וְחֹק נִדּוֹת תַּחֲזִיקֶנָּה | ||
וְהַחַלּוֹת תַּסִּיקֶנָּה | וְהַחַלּוֹת תַּסִּיקֶנָּה | ||
יָגֵן בַּעֲדָן זְכוּתָן | יָגֵן בַּעֲדָן זְכוּתָן | ||
יוֹם בֹּא עֵת לֵדָתָן | יוֹם בֹּא עֵת לֵדָתָן | ||
:וְאִם לֹא עָבְרוּ, וְנִזְהָרוּ, אֲזַי קְרוֹבָה לֵדָתָן:{{ביאור|דער אריגינעלער נוסח איז געווען "ואם עברו ולא נזהרו אזי קרובה מיתתן"{{הערה|תיקוני שבת}}, עס איז געטוישט געווארן אויף "ואם לא עברו ונזהרו אזי קרובה לידתן" כדי עס זאל גיין פּאזיטיוו, הגם די ווערטער זענען נישט אזוי פינקטליך און דער גראם פון "לידתן" שטייט שוין נאכאמאל. | :וְאִם לֹא עָבְרוּ, וְנִזְהָרוּ, אֲזַי קְרוֹבָה לֵדָתָן:{{ביאור|דער אריגינעלער נוסח איז געווען "ואם עברו ולא נזהרו אזי קרובה מיתתן"{{הערה|תיקוני שבת}}, עס איז געטוישט געווארן אויף "ואם לא עברו ונזהרו אזי קרובה לידתן" כדי עס זאל גיין פּאזיטיוו, הגם די ווערטער זענען נישט אזוי פינקטליך און דער גראם פון "לידתן" שטייט שוין נאכאמאל.}}}} | ||
| {{#tag:poem|װײבער אזעלכע װאס ליכט בענשען, | | {{#tag:poem|װײבער אזעלכע װאס ליכט בענשען, | ||
און האלטען זײער צײט װי מענשען, | און האלטען זײער צײט װי מענשען, | ||
| שורה 80: | שורה 80: | ||
|- | |- | ||
| 5 | | 5 | ||
| {{#tag:poem|'''תְ'''נוּ שֶׁבַח וְשִׁירָה | |||
לָאֵל אֲשֶׁר שַׁבָּת בָּרָא | לָאֵל אֲשֶׁר שַׁבָּת בָּרָא | ||
וְלָנוּ בוֹ נָתַן תּוֹרָה | וְלָנוּ בוֹ נָתַן תּוֹרָה | ||
קָרָא לְמשֶׁה מַתָּנָה | קָרָא לְמשֶׁה מַתָּנָה | ||
בְּבֵית גְּנָזַי הִיא טְמוּנָה | בְּבֵית גְּנָזַי הִיא טְמוּנָה | ||
:לְךָ יָאֲתָה, וְקַח אוֹתָהּ, תְּנָהּ לַעֲדַת מִי מָנָה | :לְךָ יָאֲתָה, וְקַח אוֹתָהּ, תְּנָהּ לַעֲדַת מִי מָנָה}} | ||
| {{#tag:poem|גיט צו גאט אַ שבח א פײנעם, | | {{#tag:poem|גיט צו גאט אַ שבח א פײנעם, | ||
פאר דעם הײליגען שבת זײנעם, | פאר דעם הײליגען שבת זײנעם, | ||
| שורה 95: | שורה 95: | ||
|- | |- | ||
| 6 | | 6 | ||
| {{#tag:poem|'''נֶ'''פֶשׁ כִּי נֶאֱנָחָה | |||
בָּא שַׁבָּת בָּא מְנוּחָה | בָּא שַׁבָּת בָּא מְנוּחָה | ||
גִּיל וְשָׂשׂוֹן וְשִׂמְחָה | גִּיל וְשָׂשׂוֹן וְשִׂמְחָה | ||
בֵּרְכוֹ וְקִדְּשׁוֹ בְּמָן | בֵּרְכוֹ וְקִדְּשׁוֹ בְּמָן | ||
מִלְּרֶדֶת לְעַם לֹא אַלְמָן | מִלְּרֶדֶת לְעַם לֹא אַלְמָן | ||
:וְהַשַּׁבָּת, נֶפֶשׁ מְשִׁיבַת, בְּפִיסַת בָּר אֲשֶׁר טָמָן | :וְהַשַּׁבָּת, נֶפֶשׁ מְשִׁיבַת, בְּפִיסַת בָּר אֲשֶׁר טָמָן}} | ||
| {{#tag:poem|אז דאס הארץ װײנט, צרות טרעטען צו, | | {{#tag:poem|אז דאס הארץ װײנט, צרות טרעטען צו, | ||
קוּמט דער שבת, קומט מנוּחה אי רוה, | קוּמט דער שבת, קומט מנוּחה אי רוה, | ||
| שורה 114: | שורה 114: | ||
|- | |- | ||
| 7 | | 7 | ||
| {{#tag:poem|'''חֻ'''קּוֹתֶיהָ בְּמָרָה | |||
נִצְטַוּוּ בְּאַזְהָרָה | נִצְטַוּוּ בְּאַזְהָרָה | ||
כַּהֲרָרִים בִּשְׂעָרָה | כַּהֲרָרִים בִּשְׂעָרָה | ||
תְּלוּיִם הִלְכוֹתֶיהָ | תְּלוּיִם הִלְכוֹתֶיהָ | ||
שׁוֹמְרֵי מִצְוֹתֶיהָ | שׁוֹמְרֵי מִצְוֹתֶיהָ | ||
:יִנְחָלוּ, לְיוֹם שֶׁכֻּלּוֹ, שַׁבָּת בְּצִבְאוֹתֶיהָ | :יִנְחָלוּ, לְיוֹם שֶׁכֻּלּוֹ, שַׁבָּת בְּצִבְאוֹתֶיהָ}} | ||
| {{#tag:poem|היט מען פוּן שבת די פיל געבאט, | | {{#tag:poem|היט מען פוּן שבת די פיל געבאט, | ||
בעקוּמט מען עולם הבא פוּן גאט.}} | בעקוּמט מען עולם הבא פוּן גאט.}} | ||
| די געזעצן פון שבת זענען געגעבן געווארן אין מרה{{הערה|{{תנ"ך|שמות|טו|כה|מפרש=רש"י}}.}}. דערנאך זאגט עס אז די הלכות פון שבת זענען ווי בערג וואס הענגען אויף א האר, ווי עס שטייט אין מסכת חגיגה{{הערה|{{בבלי|חגיגה|י|א}}.}}, ווייל ס'איז דא ווייניג פסוקים און אסאך הלכות. | | די געזעצן פון שבת זענען געגעבן געווארן אין מרה{{הערה|{{תנ"ך|שמות|טו|כה|מפרש=רש"י}}.}}. דערנאך זאגט עס אז די הלכות פון שבת זענען ווי בערג וואס הענגען אויף א האר, ווי עס שטייט אין מסכת חגיגה{{הערה|{{בבלי|חגיגה|י|א}}.}}, ווייל ס'איז דא ווייניג פסוקים און אסאך הלכות. | ||
|- | |- | ||
| 8 | | 8 ||{{#tag:poem| '''זֶּ'''ה הָאוֹת אֲשֶׁר שָׂם אֵל | ||
| | |||
בֵּינוֹ וּבֵין בְּנֵי יִשְׂרָאֵל | בֵּינוֹ וּבֵין בְּנֵי יִשְׂרָאֵל | ||
וּבַשְּׁבִיעִי אֲשֶׁר הוֹאֵל | וּבַשְּׁבִיעִי אֲשֶׁר הוֹאֵל | ||
סַמְבַּטְיוֹן הַנָּהָר | סַמְבַּטְיוֹן הַנָּהָר | ||
שֶׁבְּכָל יוֹם רָץ וְנִמְהָר | שֶׁבְּכָל יוֹם רָץ וְנִמְהָר | ||
:יוֹכִיחַ, בּוֹ מָנוֹחַ, תָּשִׁיב לְמִין אֲשֶׁר שׁוֹאֵל{{ | :יוֹכִיחַ, בּוֹ מָנוֹחַ, תָּשִׁיב לְמִין אֲשֶׁר שׁוֹאֵל{{הערה|פארהאן וואס זענען גורס אנדערש, כדי עס זאל שטימען מיט די גראם פון די אנדערע בתים}}}} | ||
| {{#tag:poem|דאס איז דער צײכען פוּן גאט דעם הער, | | {{#tag:poem|דאס איז דער צײכען פוּן גאט דעם הער, | ||
צװישען איהם און ישראל שטעהט ער | צװישען איהם און ישראל שטעהט ער | ||
| שורה 142: | שורה 141: | ||
|- | |- | ||
| 9 | | 9 | ||
| {{#tag:poem|'''ק'''וֹלֵי קוֹלוֹת יֶחְדָּלוּן | |||
בְּעֵת שִׁירַי יִגְדָּלוּן | בְּעֵת שִׁירַי יִגְדָּלוּן | ||
כִּי כַטַּל הֵם יִזָּלוּן | כִּי כַטַּל הֵם יִזָּלוּן | ||
וְאַל יַסִּיגוּ גְבוּלִי | וְאַל יַסִּיגוּ גְבוּלִי | ||
בְּאוֹרַח שִׁיר נָפַל חֶבְלִי | בְּאוֹרַח שִׁיר נָפַל חֶבְלִי | ||
:הִתְקוֹשְׁשׁוּ, וְאַל תְּשַׁמְּשׁוּ, בְּנֵזֶר שִׁיר שָׁפְרָה לִי | :הִתְקוֹשְׁשׁוּ, וְאַל תְּשַׁמְּשׁוּ, בְּנֵזֶר שִׁיר שָׁפְרָה לִי}} | ||
| {{#tag:poem|עס הערען אױף די קולות זײנע, | | {{#tag:poem|עס הערען אױף די קולות זײנע, | ||
װען איך זינג הױך די זמירות מײנע, | װען איך זינג הױך די זמירות מײנע, | ||
| שורה 158: | שורה 157: | ||
| | | | ||
|} | |} | ||
{{ביאורים}} | {{ביאורים}} | ||