אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:רבי אהרן טייטלבוים"

{{אדמו"ר

|געבורט דאטע=[[ו' חשוון]] [[ה'תש"ח]]

|פאריגער= רבי [[משה טייטלבוים]]

רבי '''אהרן טייטלבוים''' (געבוירן [[ו' חשוון]] [[ה'תש"ח]]) איז איינער פון די צוויי היינטיגע [[סאטמאר (הויף)|סאטמאר]]ער [[רבי]]'ס. ער וואוינט אין דעם סאטמארער שטעטל, [[קרית יואל]], [[ניו יארק]]. ער איז דער עלטסטער זון פון רבי [[משה טייטלבוים]], דער פריערדיגער סאטמארער רבי, דער [[משה טייטלבוים|ברך משה]], וואס איז א ברודער-קינד פון דעם ערשטן סאטמארער רבי, ר' [[יואל טייטלבוים]], וואס האט געגרינדעט דאס שטעטל [[קרית יואל]] אין דער שטאט [[מאנרא]], [[ניו יארק]].

ער איז אן איידעם ביים פריערדיגן [[וויזשניץ (הויף)|וויזשניצער]] [[רבי]] פון [[בני ברק]] הרה"ק רבי [[משה יהושע האגער]], דער בעל ה"ישועות משה" .

ער איז געבוירן געווארן אין [[ניו יארק סיטי|ניו יארק]], צו רבי [[משה טייטלבוים]], וואס דעמאלסט געווען רב פון דער [[סיגעט (הויף)|סיגעטער]] קהילה אין [[בארא פארק]]. אין די תש"כ יארן האט ער חתונה געהאט מיט סאשא, טאכטער פון רבי [[משה יהושע האגער]], דער "ישועות משה" פון [[וויזשניץ (הויף)|וויזשניץ]].{{הערה|{{וואלה!|אודותיה ב - יקי אדמקר|הצצה: נשות האדמו"רים נחשפות|2750709|29סטן מאי 2014}}}} נאך דער חתונה האט ער געוואוינט א תקופה אין [[בני ברק]] און געלערנט אין [[כולל חזון איש]].

[[ניסן]] [[תשנ"ט]] האט אויסגעפלאצט א [[באמבע]] [[מחלוקה]] אין סאטמאר וואס ווערט פארעכנט אלס די גרעסטע חסידישע מחלוקה אין מאדערנער היסטאריע. דאס האט פאסירט ווען דער געזונט צושטאנד פון רבי [[משה טייטלבוים]], דער פריערדיגער רבי, האט אנגעהויבן צו נאכלאזן, סיי [[פיזיש]] און סיי [[גייסטיש]], אויטאמאטיש האט רבי אהרן אומאפיציעל אנגעהויבן צוביסלעך איבערנעמען די לייצעס פון סאטמאר, אלע שונאים פון ר' אהרן האבן שוין שלום געמאכט מיטן מצב אז ר' אהרן גייט זיין דער אויסשליסלכער פירער פון סאטמאר.

 

חול המועד פסח האבן שמועות אנגעהויבן קורסירן אז דער ברך משה וויל אנדערשט, און אלעס האט זיך דראמאטיש געטוישט, דער גבאי האט אפגעמאכט אז ער גייט נישט דערלאזן אז ר' אהרן זאל מאניפולירן סאטמאר, ער האט אנגעדרייט/איבערצייגט (געוואנדן וועלכער צד) דעם רבי'ן אז מ'דארף אויפנעמען דען אינגערן זון ר' זלמן לייב פאר רב אין וויליאמסבורג, און ר' זלמן לייב האט איבערגענומען וויליאמסבורג, אלע בתי מדרשים, מוסדות, קעמפס, מקוה, מצה בעקעריי, אלעס איז ארויסגעפאלן פון ר' אהרן'ס קאנטראל.

 

די בני יואל האבן דאס באטראכט ווי א [[נס]] מן השמים, און זענען געשפרינגען אויף די גאסן פאר [[שמחה]]. ווידער רבי אהרן מיט אלע וואס האבן אלס געבלוטיגט פאר סאטמאר וואס זענען בעיקר אויך געווען דעם ברך משה'ס חסידים, זענען אויפגעשוידערט געווארן.

 

 

דערנאך האט ער פארציילט פאר חסידים אז זיין טאטע איז קראנק און וועפט, און כסדר געוויינט אז מען זאל זאגן תהלים נאך אים. ווידער רבי זלמן לייב האט נישט געלאזט זאגן תהלים אפי' דעם לעצטן טאג ווען דער ברך משה האט שוין גע'גוסס'ט ווייל עס האט געלייגט זיין רבנות אין א פראגע צייכן.

 

אלע פרואוון מצד די [[אהרונים]] צו צוריקנעמען קאנטראל פון וויליאמסבורג איז געווען אומפרוכטבאר, קודם ביי [[דין תורה]] האבן די [[זאליס]] נאר געוואלט גיין צו זייערע דיינים וואס זענען זאלוניש געשטימט, נאכדעם אין געריכט האט מען זיי באוואשן אז זיי זענען שקצים פארן גיין און ערכאות,{{הערה|[https://www.yeshiva.org.il/midrash/17128 ווי די הלכה לויטעט]}} און זיי האבן טאקע אלעמאל פארלוירן.

 

אין ווינטער תשמ"ה איז ר' אהרן אויפגענומען געווארן אלס רב אין [[קרית יואל]] אויפן דירעקטן באפעל פון זיין טאטן, ר' משה. טייל אנאליסטן האלטן אז דער אורזאך פון זיין טאטן אריין צו שטעלן ר' אהרן אין קרית יואל איז געווען צו פארשטערקערן זיין מאכט אין דעם שטעטל וואס איז געווען אנגעוואוירן צוליב דעם וואקסענעדן התנגדות קעגן אים, בעיקר די עלעמענטן וואס זענען געווען אין מאכט אין די צייטן פון ר' [[יואל טייטלבוים]], און האבן דאס פארלוירן נאכן הסתלקות פון ר' יואל. אט די קעגנערס האט מען אנגערופן '''רביצין מענטשן''', צוליב דעם וואס זיי האבן זיך ארומגרופירט ארום דער רביצין פון ר' יואל, מרת [[אלטא פייגא טייטלבוים]], (טייל האבן אפי' געהאלטן אז די רביצין זעלבסט איז געווען קעגן ר' [[משה טייטלבוים]], דאס איז אבער נישט קלאר).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ווען ר' אהרן איז געוואויר געווארן אז דער רב וואס האט מגייר געווען די ווייבל איז גאר איינער פון זיינע ארכי-קעגנער הרב ר' [[יצחק מאנדל]] און אויך אז מען האט גע[[טובל]]ט די פרוי אין דער [[מקוה]] פון [[בני יואל]] און צוגאב האט די משפחה פון די ערשטע ווייב געוואלט זייער שטארק אז דער אינגערמאן זאל נישט קענען חתונה האבן און זיי זענען פראמיניטע עסקנים פון קרית יואל, האט ער באשלאסן צו שלאגן פאליטישע קאפיטאל און מאכן א שטונק דערקעגן און אויסגעדרייט זיין דאטשיג מיט א בלעכענעם פנים ערקלערט אז די מאמע, א צובראכענע אלמנה און רעספעקטירטער חשובע פרוי, וואס האט דאס געהערט די עצה פון אים זאגט גאר ליגענט.

ער האט ליידער אליין מפרסם געווען די מעשה וואס קיינער האט נישט געוואוסט דערמיט זאגנדיג אז די פראבלעם מיטן גיור איז אז אנדערע וועלן דאס נאכטאן, און אזוי ארום באשמוצט די משפחה אויף די גאנצע וועלט, עס האבן זיך צו אים דאן צוגעשטעלט 2 [[ליטווישע]] רבנים, ר' [[שמחה בונם קאהן]] פון [[לעיקוואד]] און נאך איינער פון בארא פארק. וואס האבן געזאגט אז אין זייערע קרייזן איז דאס יא שכיח אז אידן פארליבן זיך אין גויט'עס, דעריבער מוז מען דאס באקעמפן כאטשיג אין סאטמאר קרייז איז דאס דערווייל נישט שכיח ממילא וואלט דאס איינצעלער אויסנאם אויב עס איז ווען שטיל נישט געווען א פראבלעם.

 

 

על אף וואס קיינער פארמישט אין דעם סקאנדאל האט נישט געהאט מיט [[וויליאמסבורג]] איינגעלייגט, נישט ער, נישט ר' [[יצחק מאנדל]] און נישט די עלטערן און נישט די פארפאלק, דאך צוליב זיין ווייזן אז ער איז נאכאלס גרויס האט ער געמאכט מיט גרויס פאמפע אן אסיפה אין וויליאמסבורג, אין [[סיגוט]]ער שול, אז אלע רבנים פון טריי-סטעיט ניו יארק זאלן זיך קענען באטייליגן דערין, כדי צו דאס ווי מער צו פארשפרייטן האט מען געהאט בילדער און לאנגע באריכטן דערוועגן אין זיין צייטונג דער בלאט, כאטשיג רוב רבנים זענען נישט געווען פון וויליאמסבורג.

 

דער בלאט און זיינע ארונים בראש פון אים מיט עטליכע דרשות איז דעמאלטס געווען בעיקר פארנומען צו פארשפרייטן קעגן ווייבל צו באשמוצען און פייניגן א גיורת אז זי האט זיך נישט מגייר געווען כדת משה וישראל, זי האט אבער אפגעענטפערט מיט עטליכע בריווען צו רבנים וואס בשעתו נתפרסם געווארן אויפן [[אינטערנעט]] צו זאגן אז די פאלשע קלאנגען פון די ארונים זענען ריינע בייזוויליגע פארטייאישע רדיפות קעגן איר, און זי האלט יא איין אלע מצוות און מנהגים פון חרדישע אידן און זי האט זיך נישט מגייר געווען צוליב די ליבע פון איין מענטש איר מאן, נאר די מאן האט אין איר אריינגעלייגט א ליבע צו גאט זיין תורה און זיין פאלק, דעריבער וויל זי זיין א טייל פון דעם פאלק אידן. אבער וויבאלד דער איד האט נישט געוואלט געבן נאך פרסום פארן סיפור האבן זיי נישט אפגעדרוקט אירע ווערטער,

ער האט איינגעפירט אן הלכה'דיגע תיקון צו טוישן די [[ווייץ]] וואס מען נוצט פאר די מצות פאר [[פסח]], פון די ביז איצטיגע [[לאנג איילענד]] ווייץ, וואס איז באנוצט געווארן דורך סאטמארע אידן פון תש"ח ביז תשכ"ו און פון תשכ"ט און ווייטער, צו די מער מהודר'דיגע [[אריזאנער ווייץ|אריזאנע ווייץ]], און געזאגט אז ''מען האט אריינגעווארן א פלאק אין די מצות.''  

 

ביי די 31 יאר אלט האט אים זיין פעטער, רבי [[יואל טייטלבוים|יואל]], געשטעלט אלס ראש ישיבה פון דער גרויסער סאטמארער ישיבה גדולה אויף סענדס סט., אויפן פלאץ וואס ר' [[נתן יוסף מייזעלס]] און ר' מרדכי שטיין האבן פיגורירט פארן יארן לאנג. ביזן היינטיגן, כמעט 30 יאר, וואס איז ער פירט די ישיבה.  

ער איז פארעכנט אלס א וואונדערליכער בעל מחדש און מגיד. ער האלט רעגלמעסיג דרשות און שיעורים וואס ענהאלט פילפולים, רמזים, דברי חסידות אין ענליכס. ר' אהרן טייטלבוים האט שוין אפגעשריבן מערערע ספרי חידושי תורה אויף [[תורה]] און ש"ס. איבער 30 בענדער פון זיינע חידושים זענען שוין געדריקט געווארן. זיינע חסידים קוקן עס אלס א פאזיטיווער כשרון, פארגלייכענדיג אים צו זיין עלטער-פעטער ר' [[יואל טייטלבוים]].

*  רבי [[מנחם מענדל טייטלבוים]] סאטמארער (ארונים) רב אין [[וויליאמסבורג]], האט געהייראט זיין שוועסטער-קינד, ברכה סימא, די טאכטער פון רבי בעריש מייזליש, רב פון סאטמארער קהילה אין בארא פארק.

* מרת חיה, די ווייב פון רבי [[חנוך העניך אשכנזי]], א [[מו"ץ]] און רב פון דער עצי תמרים געגנט אין קרית יואל, און ראש כולל "פתורא דשבתא". חודש [[שבט]], [[ה'תשפ"ב]], נאך די פטירה פון זיין פאטער רבי יצחק אשכנזי פון אלעסק [[פלעטבוש]], איז ער געקרוינט אלס אדמו"ר מ[[אלעסק (הויף)|אלעסק]], אין קרית יואל.

* רבי [[חיים צבי טייטלבוים ((וויליאמסבורג)|חיים צבי טייטלבוים]], רב אין [[סיגעט|סיגעטער]] שוהל אין וויליאמסבורג, האט געהייראט מרת רבקה חיה שרה, טאכטער פון רבי חנניה יו"ט ליפא טייטלבוים.

* מרת חנה, די ווייב פון רבי דוד דוב דושינסקי, זון פון רבי [[יוסף צבי דושינסקי (דער צווייטער|יוסף צבי דושינסקי]], דער דושינסקיא רבי פון [[ירושלים]], און רב אין ביהמ"ד אהל פיגא אין ק"י.

{{רעפליסטע}}{{סדרה|די געווען=הרב [[משה טייטלבוים]] זצ"ל <BR>''ברך משה''|די קומענדיק=--|רשימה=[[סאטמאר (הויף)|אדמורי סאטמאר]]}}  

== וועבלינקען ==

[[קאַטעגאָריע:אמעריקאנער אדמורי"ם]]