מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
102,362
רעדאגירונגען
ק
החלפת טקסט – "לינדז" ב־"לינז"
ק (החלפת טקסט – "נייטיק" ב־"נויטיג") |
ק (החלפת טקסט – "לינדז" ב־"לינז") |
||
| (10 מיטלסטע ווערסיעס פון 6 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע||ענגליש = basic structural and functional unit of all organisms|העב=יחידה בסיסית בכל האורגניזמים|דייטש=kleinste lebende Einheit aller Organismen|}} | |||
[[טעקע:Epithelial-cells.jpg|קליין]] | [[טעקע:Epithelial-cells.jpg|קליין]] | ||
א '''צעל''' איז דער קלענסטער לעבעדיקער איינס, מיט וואָס יעדער לעבעדיקער [[אָרגאַניזם]] איז צונויפגעשטעלט. דאָס וואָרט '''צעל''' שטאַמט פון [[לאטיין]] ''cellula'', אַ קעמערל. עס הייסט אַזוי, ווייל גענוי אַזוי קוקט דאָס אויס ווי קליינע קעמערלעך. די צעל איז אַזוי ווי אַ ציגל פאַר אַ בנין מיט וואָס דער קערפּער איז געבויט. די שטודיע פון צעלן ווערט גערופן [[צעל-ביאלאגיע]]. | א '''צעל''' איז דער קלענסטער לעבעדיקער איינס, מיט וואָס יעדער לעבעדיקער [[אָרגאַניזם]] איז צונויפגעשטעלט. דאָס וואָרט '''צעל''' שטאַמט פון [[לאטיין]] ''cellula'', אַ קעמערל. עס הייסט אַזוי, ווייל גענוי אַזוי קוקט דאָס אויס ווי קליינע קעמערלעך. די צעל איז אַזוי ווי אַ ציגל פאַר אַ בנין מיט וואָס דער קערפּער איז געבויט. די שטודיע פון צעלן ווערט גערופן [[צעל-ביאלאגיע]]. | ||
| שורה 52: | שורה 53: | ||
== מענטשישע צעלן == | == מענטשישע צעלן == | ||
אַלץ צוזאַמען זענען פאַרהאַן 100 טריליאָן צעלן אין דעם מענטש | אַלץ צוזאַמען זענען פאַרהאַן 100 טריליאָן צעלן אין דעם מענטש. | ||
== היסטאריע פון צעל פארשונג == | == היסטאריע פון צעל פארשונג == | ||
[[טעקע:RobertHookeMicrographia1665.jpg|קליין|הוק'ס געמעל פון צעלן אין קאריק, 1665]] | [[טעקע:RobertHookeMicrographia1665.jpg|קליין|הוק'ס געמעל פון צעלן אין קאריק, 1665]] | ||
* 1632–1723: אנטאני וואן ליוונהוק האט זיך אויסגעלערנט וויאזוי צו מאכן [[ | * 1632–1723: אנטאני וואן ליוונהוק האט זיך אויסגעלערנט וויאזוי צו מאכן [[לינז|לינזן]], ער האט קאנסטרוקטירט אפטישע מיקראסקאפן און האט געמאלט פראטאזאא , ווי למשל ''[[Vorticella]]'' פון רעגנוואסער, און [[באקטעריע|באקטעריעס]] פון זיין אייגענעם מויל. | ||
* 1665: [[ראבערט הוק]] האט אנטפלעקט צעלן אין [[קאריק]], דערנאך אין לעבעדיגן פלאנצן־געוועב, ניצנדיק א פריערדיגן מיקראסקאפ. ער האט געשאפן דאס ווארט ''צעל'' (פון [[לאטיין]] ''cella'', ''צעלא'' טייטש "א קליין קאמערל"<ref name="etymonline1" />) אין זיין בוך ''מיקראגראַפיאַ'' (1665).<ref name="Hooke">{{cite book|last1=Hooke|first1=Robert|name-list-style=vanc|title=Micrographia: ...|date=1665|publisher=Royal Society of London|location=London, England|pages=113|url=https://archive.org/stream/mobot31753000817897#page/113/mode/2up}}" ... I could exceedingly plainly perceive it to be all perforated and porous, much like a Honey-comb, but that the pores of it were not regular [...] these pores, or cells, [...] were indeed the first microscopical pores I ever saw, and perhaps, that were ever seen, for I had not met with any Writer or Person, that had made any mention of them before this ... " – Hooke describing his observations on a thin slice of cork. See also: [http://www.ucmp.berkeley.edu/history/hooke.html Robert Hooke]</ref> | * 1665: [[ראבערט הוק]] האט אנטפלעקט צעלן אין [[קאריק]], דערנאך אין לעבעדיגן פלאנצן־געוועב, ניצנדיק א פריערדיגן מיקראסקאפ. ער האט געשאפן דאס ווארט ''צעל'' (פון [[לאטיין]] ''cella'', ''צעלא'' טייטש "א קליין קאמערל"<ref name="etymonline1" />) אין זיין בוך ''מיקראגראַפיאַ'' (1665).<ref name="Hooke">{{cite book|last1=Hooke|first1=Robert|name-list-style=vanc|title=Micrographia: ...|date=1665|publisher=Royal Society of London|location=London, England|pages=113|url=https://archive.org/stream/mobot31753000817897#page/113/mode/2up}}" ... I could exceedingly plainly perceive it to be all perforated and porous, much like a Honey-comb, but that the pores of it were not regular [...] these pores, or cells, [...] were indeed the first microscopical pores I ever saw, and perhaps, that were ever seen, for I had not met with any Writer or Person, that had made any mention of them before this ... " – Hooke describing his observations on a thin slice of cork. See also: [http://www.ucmp.berkeley.edu/history/hooke.html Robert Hooke]</ref> | ||
*1839: טעאדאר שוואן און מאטיאס יאקאב שליידן האבן מסביר געווען דעם פרינציפ אז פלאנצן און בעלי חיים זענען צוזאמענגעשטעלט פון צעלן. זיי האבן מדייק געווען אז צעלן זענען אן אלגעמיינער איינץ פון סטרוקטור און אנטוויקלונג, און מיט דעם האבן זיי געגרינדעט די צעל טעאריע | *1839: טעאדאר שוואן און מאטיאס יאקאב שליידן האבן מסביר געווען דעם פרינציפ אז פלאנצן און בעלי חיים זענען צוזאמענגעשטעלט פון צעלן. זיי האבן מדייק געווען אז צעלן זענען אן אלגעמיינער איינץ פון סטרוקטור און אנטוויקלונג, און מיט דעם האבן זיי געגרינדעט די צעל טעאריע | ||
| שורה 70: | שורה 71: | ||
==רעפערענצן== | ==רעפערענצן== | ||
{{רעפליסטע | {{רעפליסטע | ||
| | |הערות= | ||
<ref name="NCBI">{{NCBI-scienceprimer|article=What Is a Cell?|url=https://web.archive.org/web/20130503014839/http://www.ncbi.nlm.nih.gov/About/primer/genetics_cell.html|access-date=3 May 2013}} {{ר}}30סטן מערץ 2004.</ref> | <ref name="NCBI">{{NCBI-scienceprimer|article=What Is a Cell?|url=https://web.archive.org/web/20130503014839/http://www.ncbi.nlm.nih.gov/About/primer/genetics_cell.html|access-date=3 May 2013}} {{ר}}30סטן מערץ 2004.</ref> | ||
}} | }} | ||
| שורה 77: | שורה 78: | ||
[[קאַטעגאָריע:ביאלאגיע]] | [[קאַטעגאָריע:ביאלאגיע]] | ||
[[קאַטעגאָריע:גענעטיק]] | [[קאַטעגאָריע:גענעטיק]] | ||
[[קאַטעגאָריע: | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
[[קאַטעגאָריע: | [[קאַטעגאָריע:עלעמענטארע ארטיקלען צו פארברייטערן]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||
[[he:תא]] | |||