35,369
רעדאגירונגען
ק (החלפת טקסט – "רבי [[" ב־"[[רבי ") |
({{קרד/ויקי/יידיש}}) |
||
| (8 מיטלסטע ווערסיעס פון 3 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע||ענגליש = literary work|העב=ספר מדרשים ואגדות על התורה|}} | |||
'''פרקי דרבי אליעזר''' (אדער: '''פרקי רבי אליעזר''', '''פרקים דרבי אליעזר''', אין ראשי תיבות: פדר"א) איז איינע פון די באוואוסטע [[מדרש]]ים אויף דער [[תורה]]. דער מדרש ווערט געבראכט אין עטליכע [[גאונים]] און בעיקר אין א סאך [[ראשונים]] פון [[אייראפע]] און פון [[אפריקע]] וואס האבן געלעבט אין דער [[מיטל אלטער]] עפאכע. בדרך כלל איז געווען אנגענומען אז דער [[תנא]] ר' [[אליעזר בן הורקנוס]] און זיינע [[תלמיד]]ים האבן מחבר געווען דעם ספר.{{הערה|א גאנצע ליסטע פון די ראשונים זענען אין די דעה אז דער תנא ר' אליעזר בן הורקנוס איז דער מחבר פון אונזער ספר - דריי ביישפילן וועט זיין גענוג: | '''פרקי דרבי אליעזר''' (אדער: '''פרקי רבי אליעזר''', '''פרקים דרבי אליעזר''', אין ראשי תיבות: פדר"א) איז איינע פון די באוואוסטע [[מדרש]]ים אויף דער [[תורה]]. דער מדרש ווערט געבראכט אין עטליכע [[גאונים]] און בעיקר אין א סאך [[ראשונים]] פון [[אייראפע]] און פון [[אפריקע]] וואס האבן געלעבט אין דער [[מיטל אלטער]] עפאכע. בדרך כלל איז געווען אנגענומען אז דער [[תנא]] ר' [[אליעזר בן הורקנוס]] און זיינע [[תלמיד]]ים האבן מחבר געווען דעם ספר.{{הערה|א גאנצע ליסטע פון די ראשונים זענען אין די דעה אז דער תנא ר' אליעזר בן הורקנוס איז דער מחבר פון אונזער ספר - דריי ביישפילן וועט זיין גענוג: | ||
:(א) דער [[רמב"ם]] אין מורה נבוכים חלק ב אנהייב פרק כו (עמ' רכא, אין קאפח'ס מהדורה) שרייבט אזוי: | :(א) דער [[רמב"ם]] אין מורה נבוכים חלק ב אנהייב פרק כו (עמ' רכא, אין קאפח'ס מהדורה) שרייבט אזוי: | ||
| שורה 17: | שורה 18: | ||
[[טעקע:DomeOfTheRock053011.jpg|קליין|300px|Dome of the Rock as viewed from Mount Scopus and showing the walls of the Old City]] | [[טעקע:DomeOfTheRock053011.jpg|קליין|300px|Dome of the Rock as viewed from Mount Scopus and showing the walls of the Old City]] | ||
יום טוב ליפמאן צונץ ערקלערט אז דער '''בנין בהיכל''' מיינט אט דער גאלדענר [[קופאל]] (אין ענגליש: The Dome of the Rock אין הברעיש: כיפת הסלע).וועלכער איז געבויט געווארן דורך עבד אלמלכ אין יאן 688 - 692). אויב מ'קלערט נישט אז דאס איז געשריבן געווארן דברי נבואה איז פון דא א שטארקע ראיה אז דער ספר איז נתחבר געווארן נאך אט די יארן. | [[יום טוב ליפמאן צונץ]] ערקלערט אז דער '''בנין בהיכל''' מיינט אט דער גאלדענר [[קופאל]] (אין ענגליש: The Dome of the Rock אין הברעיש: כיפת הסלע).וועלכער איז געבויט געווארן דורך עבד אלמלכ אין יאן 688 - 692). אויב מ'קלערט נישט אז דאס איז געשריבן געווארן דברי נבואה איז פון דא א שטארקע ראיה אז דער ספר איז נתחבר געווארן נאך אט די יארן. | ||
== די הקדמה == | == די הקדמה == | ||
די ערשטע צוויי פרקים פון דעם חיבור געבן איבער די געשיכטע ווי [[רבי אליעזר בן הורקנוס]] איז געקומען נאנט צו דער תורה. די פרקים געפונען זיך אין [[מדרש]] [[אבות דרבי נתן]] אין דעם זעלבן נוסח כמעט אות באות. צוליב דעם קלערן א סאך פארשערס אז די פרקים זענען נישט ארגינעל אין פרקי דרבי אליעזר. אבער אין אלע כתבי יד פון דעם מדרש געפונט זיך די צוויי פרקים. צוליב דעם און צוליב אנדערע ראיות האלט טרייטל | די ערשטע צוויי פרקים פון דעם חיבור געבן איבער די געשיכטע ווי [[רבי אליעזר בן הורקנוס]] איז געקומען נאנט צו דער תורה. די פרקים געפונען זיך אין [[מדרש]] [[אבות דרבי נתן]] אין דעם זעלבן נוסח כמעט אות באות. צוליב דעם קלערן א סאך פארשערס אז די פרקים זענען נישט ארגינעל אין פרקי דרבי אליעזר. אבער אין אלע כתבי יד פון דעם מדרש געפונט זיך די צוויי פרקים. צוליב דעם און צוליב אנדערע ראיות האלט טרייטל אז עס איז מעגלעך אז די פרקים זענען העכט ארגינעל און דער מחבר פון פרקי דר' אליעזר ער אליין האט געבראכט די פרקים פון אבות דרבי נתן צום אנפאנג פון זיין ספר. | ||
די פארשערס וועלכע האלטן אז די ערשטע צוויי פרקים זענען נישט ארגינעל אין דעם חיבור ערקלערן אז דער מדרש האט באקומען זיין נאמען "פרקי ד'''רבי אליעזר'''" צוליב די ערשטע דרשה אין דעם דריטן פרק (= אייגנטליך דער ערשעטר פרק לויט די פארשערס) וועלכע ווערט געברכאט אין ר' אליעזר'ס נאמען: "ר' אליעזר בן הורקנוס פתח מי ימלל גבורות ה'...", און אזוי ווי דער שטייגער אין די מיטל אלטער עפאכע צו א נאמען געבען א ספר נאך דער ערשטער חכם וואס ווערט אין אים דערמאנט. | די פארשערס וועלכע האלטן אז די ערשטע צוויי פרקים זענען נישט ארגינעל אין דעם חיבור ערקלערן אז דער מדרש האט באקומען זיין נאמען "פרקי ד'''רבי אליעזר'''" צוליב די ערשטע דרשה אין דעם דריטן פרק (= אייגנטליך דער ערשעטר פרק לויט די פארשערס) וועלכע ווערט געברכאט אין ר' אליעזר'ס נאמען: "ר' אליעזר בן הורקנוס פתח מי ימלל גבורות ה'...", און אזוי ווי דער שטייגער אין די מיטל אלטער עפאכע צו א נאמען געבען א ספר נאך דער ערשטער חכם וואס ווערט אין אים דערמאנט. | ||
| שורה 43: | שורה 44: | ||
:::אנהייב פנ"ד (עמ' תקיב): {{דיק|ירידה שמינית שירד הקב"ה באהל מועד|}} | :::אנהייב פנ"ד (עמ' תקיב): {{דיק|ירידה שמינית שירד הקב"ה באהל מועד|}} | ||
אבער נאר אכט פון די צען ווערן דערמנאט און די לעצטע צוויי פעלן. | אבער נאר אכט פון די צען ווערן דערמנאט און די לעצטע צוויי פעלן. | ||
:* אין פארשידענע פרקים פאר ענדיקט דעם מחבר זיינע פרקים מיט ברכות פון [[שמונה עשרה]]. אבער די לעצטע ברכה איז ברכת רופא חולים. אין ס'איז נישטא מער. | :* אין פארשידענע פרקים פאר ענדיקט דעם מחבר זיינע פרקים מיט ברכות פון [[שמונה עשרה]]. אבער די לעצטע ברכה איז ברכת רופא חולים. אין ס'איז נישטא מער. | ||
:::חתימת פרק כז (עמ' רל): {{דיק|וענו העליונים ואמרו בא"י מגן אברהם|}} | :::חתימת פרק כז (עמ' רל): {{דיק|וענו העליונים ואמרו בא"י מגן אברהם|}} | ||
| שורה 97: | שורה 98: | ||
=== כסא של אליהו === | === כסא של אליהו === | ||
[[כסא של אליהו]] ביי א [[ברית מילה|ברית]] ווערט דערמאנט צום ערשטן מאל אין פרקי דרבי אליעזר (סוף פרק כ"ט): | [[כסא של אליהו]] ביי א [[ברית מילה|ברית]] ווערט דערמאנט צום ערשטן מאל אין פרקי דרבי אליעזר (סוף פרק כ"ט): | ||
:אמר לו הקדוש ברוך הוא (לאליהו): לעולם אתה מקנא, קנאת בשיטים על גילוי עריות... וכאן אתה מקנא. חייך, שאין ישראל עושים ברית מילה עד שאתה רואה בעיניך. מכאן התקינו חכמים שיהיו עושים מושב כבוד למלאך הברית. | :אמר לו הקדוש ברוך הוא (לאליהו): לעולם אתה מקנא, קנאת בשיטים על [[גילוי עריות]]... וכאן אתה מקנא. חייך, שאין ישראל עושים ברית מילה עד שאתה רואה בעיניך. מכאן התקינו חכמים שיהיו עושים מושב כבוד למלאך הברית. | ||
=== בלאזן שופר אין אלול === | === בלאזן שופר אין אלול === | ||
אזוי ווערט געבראכט אין פרקי דרבי אליעזר פרק מו (עמ' תכב-תכג): | אזוי ווערט געבראכט אין פרקי דרבי אליעזר פרק מו (עמ' תכב-תכג): | ||
| שורה 202: | שורה 203: | ||
{{רעפערענצן}} | {{רעפערענצן}} | ||
[[he:פרקי דרבי אליעזר]] | [[he:פרקי דרבי אליעזר]] | ||
[[קאַטעגאָריע:מדרשי אגדה]] | |||
[[קאַטעגאָריע:אידישע ליטעראטור פון מיטל אלטער]] | |||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | |||