אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:ירדן"
({{קרד/ויקי/יידיש}}) |
|||
| (8 מיטלסטע ווערסיעס פון 3 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{מדינה| | {{מדינה| | ||
| נאמען = | | נאמען = | ||
| שטאַט = האשעמיטישע קעניגרייך פון | | שטאַט = האשעמיטישע קעניגרייך פון ירדן | ||
| פאן בילד = Flag of Jordan.svg | | פאן בילד = Flag of Jordan.svg | ||
| סימבאל בילד = Coat of Arms of Jordan.svg | | סימבאל בילד = Coat of Arms of Jordan.svg | ||
| שורה 8: | שורה 8: | ||
| קאנטינענט = [[אזיע]] | | קאנטינענט = [[אזיע]] | ||
| אפיציעלע שפראך = [[אראביש]] | | אפיציעלע שפראך = [[אראביש]] | ||
| הויפטשטאט = [[אמאן, | | הויפטשטאט = [[אמאן, ירדן|אמאן]] | ||
| רעגירונג = [[מאנארכיע]] | | רעגירונג = [[מאנארכיע]] | ||
| ראש מלוכה טיטל = קעניג | | ראש מלוכה טיטל = קעניג | ||
| שורה 30: | שורה 30: | ||
[[טעקע:Amman.JPG|קליין|250px|רוימישער טעאטער פון פילאדעלפיא, די אלטע שטאט פון אמאן]] | [[טעקע:Amman.JPG|קליין|250px|רוימישער טעאטער פון פילאדעלפיא, די אלטע שטאט פון אמאן]] | ||
[[בילד:Petra Jordan BW 21.JPG|קליין| פטרה פון יארדניע]] | [[בילד:Petra Jordan BW 21.JPG|קליין| פטרה פון יארדניע]] | ||
'''יאָרדאַניע''' (העבאריש: '''ירדן''') איז אַ לאַנד אין [[אַזיע|מערב־אַזיע]]. איר הויפּטשטאָט איז [[אמאן, | '''יאָרדאַניע''' (העבאריש: '''ירדן''') איז אַ לאַנד אין [[אַזיע|מערב־אַזיע]]. איר הויפּטשטאָט איז [[אמאן, ירדן|אַמאַן]]. | ||
ירדן איז געווען א טייל פון פאלעסטינע, און דער [[בריטישער מאנדאט]] האבן אויפגעשטעלט דאס לאנד אין יאר 1922, און זיי האבן געשטעלט פאר קעניג דעם פרינץ אבדאללא, פון די האשעמיטן שבט, וואס זענען אין מקור [[בעדואינער]], דאס לאנד איז א מדברדיקע, עס הערשט א גרויסע מאנגל אין [[וואסער]], טרוקן און הייס. | |||
פון צפון איז איר | פון צפון איז איר גרעניץ [[סיריע]], מערב [[ישראל]], פון מזרח [[איראק]], און פון דרום האט זי איר גרעניץ מיט [[סאודי אראביע]]. | ||
איר באפעלקערונג איז געשאצט אויף 5,759,732 און עס ווערט צוטיילט אויף 62 מענטשן, אויף יעדע סקווער קילאמעטער. | איר באפעלקערונג איז געשאצט אויף 5,759,732 און עס ווערט צוטיילט אויף 62 מענטשן, אויף יעדע סקווער קילאמעטער. | ||
דאס לאנד איז פאקטיש געווען א מאנדאט אונטער דעם [[פאראייניגטן קעניגרייך]], ביזן יאר 1944, דאן איז זי געווארן זעלבסטשטענדיק, און אבדאללא איז געווארן פולשטענדיק, דער קעניג פון טראנס | דאס לאנד איז פאקטיש געווען א מאנדאט אונטער דעם [[פאראייניגטן קעניגרייך]], ביזן יאר 1944, דאן איז זי געווארן זעלבסטשטענדיק, און אבדאללא איז געווארן פולשטענדיק, דער קעניג פון טראנס ירדן. | ||
אין יאר 1948 האט | אין יאר 1948 האט ירדן מלחמה געהאלטן קעגן ישראל, און איינגענומען די מערב ברעג פונעם [[ירדן]] טייך, און [[ירושלים אלטשטאט]], [[לאטראן]], און אנדערע ערטער ווי [[שכם]], [[חברון]], [[יריחו]], און [[ראמאללא]], די מלחמה איז אנגעפירט געווארן דורך בריטישע גענערעלער, און די הויפט גענעראל איז געווען גלאב פאשא, דערנאך האט ירדןן אנעקסירט די [[מערב ברעג]], אבער בלויז גרויס בריטאניען, און [[פאקיסטאן]] האבן אנערקענט אינדעם. | ||
אין 1951, איז [[אבדאללא קעניג פון | אין 1951, איז [[אבדאללא קעניג פון ירדן]] געהרגט געווארן, אין אן אטענטאט אויפן [[הר הבית]], ווען א [[פאלעסטינער]] האט אים דערשאסן, ווען ער האט באזוכט די על אקסא מעטשעט. | ||
זיין זון טאלאל, איז געווארן קעניג נאך אים, אבער זיין זון איז אראפ נאך א יאר, ווען | זיין זון טאלאל, איז געווארן קעניג נאך אים, אבער זיין זון איז אראפ נאך א יאר, ווען מען האט אנטדעקט, אז ער איז גייסטיש קראנק. | ||
[[ | [[חוסעין, קעניג פון ירדן|כוסיין]] איז געווארן קעניג אין 1952, און ער האט געפירט דאס לאנד פאר לאנגע יארן, ער האט געטאן א פאטאלע טעות, ביים זיך אנשליסן אינעם אראבישן קריג, ביי די [[זעקסטאגיגע מלחמה]], ווי ער האט פארלוירן די מערב ברעג צו ישראל, ביי די [[יום כיפור מלחמה]], האט ער טאקע נישט מלחמה געהאלטן קעגן ישראל דירעקט, פארקערט ער האט געווארענט ישראל אז [[עגיפטן]], און [[סיריע]] גרייטן זיך צו אטאקירן ישראל. | ||
אין יאר 1969, האבן פאלעסטינע טעראריסטן אים פרובירט אומצוברענגן, און דערפאר האט ער דורכגעפירט א בלוטיקע נקמה, ער האט געשיקט די ארמיי, צו אטאקירן פאלעסטינע באזעס, וואס זיי האבן אויפגעשטעלט אינערהאלב | אין יאר 1969, האבן פאלעסטינע טעראריסטן אים פרובירט אומצוברענגן, און דערפאר האט ער דורכגעפירט א בלוטיקע נקמה, ער האט געשיקט די ארמיי, צו אטאקירן פאלעסטינע באזעס, וואס זיי האבן אויפגעשטעלט אינערהאלב ירדןן, פאר טעראר צוועקן, און אומגעבענגט צענדליקע טויזענט פאלעסטינער, שפעטער האט מען גערופן די צייט "[[בלעק סעפטעמבער]]", און די פאלעסטינער האבן אויפגעשטעלט זייערע טעראר באזעס, אין [[לבנון]], די סירישע האבן געדראט מיט א קריג, אבער ער האט מצליח געווען און עס איז גארנישט געווען. | ||
אין יאר 1994, נאכדעם וואס ער האט יארן לאנג געפירט געהיימע געשפרעכן מיט ישראל, האט כוסעין אונטערגעשריבן א שלום אפמאך מיט ישראל, מיט [[יצחק רבין]]. | אין יאר 1994, נאכדעם וואס ער האט יארן לאנג געפירט געהיימע געשפרעכן מיט ישראל, האט כוסעין אונטערגעשריבן א שלום אפמאך מיט ישראל, מיט [[יצחק רבין]]. | ||
אין יאר 1999 איז [[ | אין יאר 1999 איז [[חוסעין, קעניג פון ירדן]] געשטארבן, אין אן אמעריקאנער שפיטאל אין מינעסאטע, און זיין זון אבדאללא, האט איבערגענומען די מאכט, | ||
{{אזיע שטאטן}} | {{אזיע שטאטן}} | ||
{{אראבישע ליגע}} | {{אראבישע ליגע}} | ||
[[קאטעגאריע:אראבישע ליגע|װ]] | |||
{{לענדער ארום דעם ים סוף}} | {{לענדער ארום דעם ים סוף}} | ||
[[קאַטעגאָריע: | [[קאַטעגאָריע:ירדן|*]] | ||
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
[[HE:ירדן]] | |||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | |||
יעצטיגע רעוויזיע זינט 12:05, 18 יולי 2024
| האשעמיטישע קעניגרייך פון ירדן | |||||
| |||||
| נאַציאָנאַלע זינגליד: | |||||
 | |||||
| קאָנטינענט | אזיע | ||||
| אָפיציעלע שפּראַך | אראביש | ||||
| הויפּטשטאָט | אמאן | ||||
| רעגירונג | מאנארכיע | ||||
| קעניג פּרעמיער מיניסטער |
אבדאללא דער צווייטער | ||||
| גרינדונג דאַטום |
1946 | ||||
| פלאַך מאָס וועלט גראַדונג פלאַך פּראָצענט וואַסער |
קוואַדראַט ק"מ [[ליסטע פון לענדער לויט שטח|]] | ||||
| באַפעלקערונג - צאָל - וועלט גראַדונג - ענגקייט |
5,759,735 מענטשן פאַר אַ ק"מ | ||||
| פּראָדוקט ווערדע | (0ט) | ||||
| וואַלוטע | יארדאנישע דינער | ||||
| צייט זאָנע | |||||
| אינטערנעט דאָמען | . | ||||
| טעלעפאָן קאָד | + | ||||
יאָרדאַניע (העבאריש: ירדן) איז אַ לאַנד אין מערב־אַזיע. איר הויפּטשטאָט איז אַמאַן.
ירדן איז געווען א טייל פון פאלעסטינע, און דער בריטישער מאנדאט האבן אויפגעשטעלט דאס לאנד אין יאר 1922, און זיי האבן געשטעלט פאר קעניג דעם פרינץ אבדאללא, פון די האשעמיטן שבט, וואס זענען אין מקור בעדואינער, דאס לאנד איז א מדברדיקע, עס הערשט א גרויסע מאנגל אין וואסער, טרוקן און הייס.
פון צפון איז איר גרעניץ סיריע, מערב ישראל, פון מזרח איראק, און פון דרום האט זי איר גרעניץ מיט סאודי אראביע.
איר באפעלקערונג איז געשאצט אויף 5,759,732 און עס ווערט צוטיילט אויף 62 מענטשן, אויף יעדע סקווער קילאמעטער.
דאס לאנד איז פאקטיש געווען א מאנדאט אונטער דעם פאראייניגטן קעניגרייך, ביזן יאר 1944, דאן איז זי געווארן זעלבסטשטענדיק, און אבדאללא איז געווארן פולשטענדיק, דער קעניג פון טראנס ירדן.
אין יאר 1948 האט ירדן מלחמה געהאלטן קעגן ישראל, און איינגענומען די מערב ברעג פונעם ירדן טייך, און ירושלים אלטשטאט, לאטראן, און אנדערע ערטער ווי שכם, חברון, יריחו, און ראמאללא, די מלחמה איז אנגעפירט געווארן דורך בריטישע גענערעלער, און די הויפט גענעראל איז געווען גלאב פאשא, דערנאך האט ירדןן אנעקסירט די מערב ברעג, אבער בלויז גרויס בריטאניען, און פאקיסטאן האבן אנערקענט אינדעם.
אין 1951, איז אבדאללא קעניג פון ירדן געהרגט געווארן, אין אן אטענטאט אויפן הר הבית, ווען א פאלעסטינער האט אים דערשאסן, ווען ער האט באזוכט די על אקסא מעטשעט.
זיין זון טאלאל, איז געווארן קעניג נאך אים, אבער זיין זון איז אראפ נאך א יאר, ווען מען האט אנטדעקט, אז ער איז גייסטיש קראנק.
כוסיין איז געווארן קעניג אין 1952, און ער האט געפירט דאס לאנד פאר לאנגע יארן, ער האט געטאן א פאטאלע טעות, ביים זיך אנשליסן אינעם אראבישן קריג, ביי די זעקסטאגיגע מלחמה, ווי ער האט פארלוירן די מערב ברעג צו ישראל, ביי די יום כיפור מלחמה, האט ער טאקע נישט מלחמה געהאלטן קעגן ישראל דירעקט, פארקערט ער האט געווארענט ישראל אז עגיפטן, און סיריע גרייטן זיך צו אטאקירן ישראל.
אין יאר 1969, האבן פאלעסטינע טעראריסטן אים פרובירט אומצוברענגן, און דערפאר האט ער דורכגעפירט א בלוטיקע נקמה, ער האט געשיקט די ארמיי, צו אטאקירן פאלעסטינע באזעס, וואס זיי האבן אויפגעשטעלט אינערהאלב ירדןן, פאר טעראר צוועקן, און אומגעבענגט צענדליקע טויזענט פאלעסטינער, שפעטער האט מען גערופן די צייט "בלעק סעפטעמבער", און די פאלעסטינער האבן אויפגעשטעלט זייערע טעראר באזעס, אין לבנון, די סירישע האבן געדראט מיט א קריג, אבער ער האט מצליח געווען און עס איז גארנישט געווען.
אין יאר 1994, נאכדעם וואס ער האט יארן לאנג געפירט געהיימע געשפרעכן מיט ישראל, האט כוסעין אונטערגעשריבן א שלום אפמאך מיט ישראל, מיט יצחק רבין.
אין יאר 1999 איז חוסעין, קעניג פון ירדן געשטארבן, אין אן אמעריקאנער שפיטאל אין מינעסאטע, און זיין זון אבדאללא, האט איבערגענומען די מאכט,
| אַזיע-לענדער |
|---|
| אוזבעקיסטאן · אזערביידזשאן · אינדאנעזיע · אינדיע · איראק · איראן · אָמאַן · אפגאניסטאן · ארמעניע · בהוטאן · באכריין · באנגלאדעש · ברוניי · גרוזיע · דרום קארעא · וויעטנאם · טאדזשיקיסטאן · טורקמעניסטאן · טיילאנד · טערקיי · יאפאן · ירדן · מדינת ישראל · כינע · לאַאָס · לבנון · מאלדיוון · מאלייזיע · מאנגאליע · מזרח טימאר · מיאנמאר · נעפאל · סאודי אראביע · סיריע · סינגאפור · סרי לאנקא · פאקיסטאן · פאראייניגטע אראבישע עמיראטן · פיליפינען · ציפערן · צפון קארעא · קאזאכסטאן · קאטאר · קאמבאדיע · קואווייט · קירגיזסטאן · רוסלאנד · תימן |
| לענדער אין דער אַראַבישער ליגע | ||
|---|---|---|
|
| לענדער ארום דעם ים סוף | |
|---|---|
|
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!