35,369
רעדאגירונגען
מילוני אויף המכלול העברי
ק (החלפת טקסט – "איצט" ב־"יעצט") |
(מילוני אויף המכלול העברי) |
||
| (9 מיטלסטע ווערסיעס פון 3 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
'''''דער האר פון די רינגס''''' איז א [[בוך]] געשריבן דורך [[J. ר' ר' טאלקין]]. עס איז געווען ערשטער [[געדרוקט]] אין 1954. עס איז צעטיילט אין דריי טיילן (אָדער בענד), וואָס זענען געהייסן ''[[די חברותאשאפט פון די רינג]'', ''[[די צוויי טאָווערס]]'', און ''[[די צוריקקער פון דעם מלך]]''. עס איז געשריבן נאָך ''[[דער האָבביט]]''. | '''''דער האר פון די רינגס''''' איז א [[בוך]] געשריבן דורך [[J. ר' ר' טאלקין]]. עס איז געווען ערשטער [[געדרוקט]] אין 1954. עס איז צעטיילט אין דריי טיילן (אָדער בענד), וואָס זענען געהייסן ''[[די חברותאשאפט פון די רינג]'', ''[[די צוויי טאָווערס]]'', און ''[[די צוריקקער פון דעם מלך]]''. עס איז געשריבן נאָך ''[[דער האָבביט]]''. | ||
''דער האר פון די רינגס'' קומט פאר אין טאלקיענס [[פיקטיווע]] וועלט, גערופן [[מיטל-ערד]]. מיטל-ערד האט זיין אייגענע [[געאָגראַפי]], | ''דער האר פון די רינגס'' קומט פאר אין טאלקיענס [[פיקטיווע]] וועלט, גערופן [[מיטל-ערד]]. מיטל-ערד האט זיין אייגענע [[געאָגראַפי]], עטליכע פאַרשידענע [[ראַסע (ביאָלאָגי)|ראַסע]]ס און פעלקער ([[שרעטל|עלוועס]], [[קאַרליק (מאַטאַלאַדזשי)|דוואַרוועס]], [[מענטשלעך]]] ס, [[האָביט]]ס, ענטס), זייערע [[שפּראַכן]], און אַ [[געשיכטע]] וואָס איז אַלט טויזנטער יאָר. | ||
די פּלאַנעווען פון ''דער האר פון די רינגס'' איז וועגן די מלחמה פון די פעלקער פון מיטל-ערד קעגן אַ פינסטער האר (וואס איז דער 'האר פון די רינגס' פון דעם טיטל). אין דער זעלביקער צייט זיי פּרובירן צו צעשטערן אַ רינג וואָס וואָלט געבן די פינסטער האר אַ פּלאַץ פון מאַכט אויב ער באַקומען עס, אָבער דער בלויז אָרט צו צעשטערן דעם רינג איז טיף אין די טעריטאָריע פון די פיינט. | די פּלאַנעווען פון ''דער האר פון די רינגס'' איז וועגן די מלחמה פון די פעלקער פון מיטל-ערד קעגן אַ פינסטער האר (וואס איז דער 'האר פון די רינגס' פון דעם טיטל). אין דער זעלביקער צייט זיי פּרובירן צו צעשטערן אַ רינג וואָס וואָלט געבן די פינסטער האר אַ פּלאַץ פון מאַכט אויב ער באַקומען עס, אָבער דער בלויז אָרט צו צעשטערן דעם רינג איז טיף אין די טעריטאָריע פון די פיינט. | ||
| שורה 19: | שורה 19: | ||
סאַוראָן און די עלווז צוזאַמען געמאכט זעכצן רינגען. די עלווז האָבן אויך געמאכט דריי רינגען אַליין, גערופן וויליאַ, נעניאַ און נאַריאַ. ד י ניינצ ן רינגע ן זענען געווע ן ד י "רינגע ס פו ן מאכט" . אָבער סאַוראָן בעסאָד פאָרדזשד אַ גרויס רינג פון זיין אייגן, די '' איין רינג ''. אין דעם רינג סאַוראָן שטעלן האַלב פון זיין מאַכט. ער האט פּלאַננעד צו קאָנטראָלירן די ווערערז פון די אנדערע רינגס מיט דעם איין רינג. אבער די עלווז לעסאָף איינגעזען אַז Annatar טאַקע איז געווען דער בייז סאַוראָן און פארבארגן די רינגס פון מאַכט. | סאַוראָן און די עלווז צוזאַמען געמאכט זעכצן רינגען. די עלווז האָבן אויך געמאכט דריי רינגען אַליין, גערופן וויליאַ, נעניאַ און נאַריאַ. ד י ניינצ ן רינגע ן זענען געווע ן ד י "רינגע ס פו ן מאכט" . אָבער סאַוראָן בעסאָד פאָרדזשד אַ גרויס רינג פון זיין אייגן, די '' איין רינג ''. אין דעם רינג סאַוראָן שטעלן האַלב פון זיין מאַכט. ער האט פּלאַננעד צו קאָנטראָלירן די ווערערז פון די אנדערע רינגס מיט דעם איין רינג. אבער די עלווז לעסאָף איינגעזען אַז Annatar טאַקע איז געווען דער בייז סאַוראָן און פארבארגן די רינגס פון מאַכט. | ||
סאַוראָן דעמאָלט סטאַרטעד אַ מלחמה. בעת דער מלחמה האט ער צוריקגענומען די זעכצן רינגען וואס ער האט געמאכט צוזאמען מיט די עלפים. זיבן פון די רינגען האָט ער געגעבן צו די מלכים פון די קאַרליקן, און ניין רינגען האָט ער געגעבן פאַר | סאַוראָן דעמאָלט סטאַרטעד אַ מלחמה. בעת דער מלחמה האט ער צוריקגענומען די זעכצן רינגען וואס ער האט געמאכט צוזאמען מיט די עלפים. זיבן פון די רינגען האָט ער געגעבן צו די מלכים פון די קאַרליקן, און ניין רינגען האָט ער געגעבן פאַר מענטשליכע מלכים. די מענטש מלכים געווארן די ''[[Nazgûl]]'', די רינגוואָריטס, גהאָסטלי קנעכט פון סאַוראָן. | ||
געפירט דורך [[גיל-גאַלאַד]] און [[עלענדיל]], די עלוועס און די מענטשן פון [[גאָנדאָר]] און [[אַרנאָר]] האָבן געגרינדעט די ''לעצטע בונד פון מענטשן און עלוועס'' צו קעמפן סאַוראָן. עס איז געווען אַ לאַנג מלחמה און סידזש פון סאַוראָן ס פעסטונג באַראַד-דעור. אין די לעצטע שלאַכט, גיל-גאַלאַד און עלענדיל זענען געהרגעט דורך סאַוראָן. נאָך זיין פאָטער'ס טויט, האָט עלענדיל'ס זון [[איסילדור]] אָפּגעשניטן דעם איין רינג פון סאַוראָנס האַנט. סאַוראָן איז דיפיטיד און די מלחמה | געפירט דורך [[גיל-גאַלאַד]] און [[עלענדיל]], די עלוועס און די מענטשן פון [[גאָנדאָר]] און [[אַרנאָר]] האָבן געגרינדעט די ''לעצטע בונד פון מענטשן און עלוועס'' צו קעמפן סאַוראָן. עס איז געווען אַ לאַנג מלחמה און סידזש פון סאַוראָן ס פעסטונג באַראַד-דעור. אין די לעצטע שלאַכט, גיל-גאַלאַד און עלענדיל זענען געהרגעט דורך סאַוראָן. נאָך זיין פאָטער'ס טויט, האָט עלענדיל'ס זון [[איסילדור]] אָפּגעשניטן דעם איין רינג פון סאַוראָנס האַנט. סאַוראָן איז דיפיטיד און די מלחמה געענדיגט. | ||
ווייל האַלב פון סאַוראָן ס מאַכט איז געווען אין די איין רינג, סאַוראָן איז נישט געשטארבן גאָר. זיין גייסט האט נאך עקזיסטירט אזוי לאנג ווי דער רינג האט עקזיסטירט. די עלווז האָבן געזאָגט צו איסילדור צו צעשטערן דעם איין רינג, אָבער איסילדור האט נישט וועלן צו און עס געהאלטן. | ווייל האַלב פון סאַוראָן ס מאַכט איז געווען אין די איין רינג, סאַוראָן איז נישט געשטארבן גאָר. זיין גייסט האט נאך עקזיסטירט אזוי לאנג ווי דער רינג האט עקזיסטירט. די עלווז האָבן געזאָגט צו איסילדור צו צעשטערן דעם איין רינג, אָבער איסילדור האט נישט וועלן צו און עס געהאלטן. | ||
| שורה 35: | שורה 35: | ||
אין אפריל פון יאָר 3018, דער [[איסטאַרי|מאַזעק]] [[גאַנדאַלף]] די גרוי, וואָס איז אַ פריינד פון בילבאָ און פראָדאָ, קומט צו באַג ענד. ער דערציילט פראָדאָ אַז זיין 'מאַגיש רינג' איז טאַקע דער [[איין רינג (מיטל-ערד)|איין רינג]] פון [[סאַוראָן]], און דערציילט אים זיין באַקסטאָרי. סאַוראָן איז אומגעקערט און ווערט מער שטאַרק, ווייל ער קען נישט שטאַרבן בשעת די רינג נאָך עקזיסטירט. סאַוראָן איז יעצט אויך זוכן פאַר די רינג. גאַנדאַלף דערציילט פראָדאָ אַז ער דאַרף פאַרלאָזן די שירע און נעמען די איין רינג צו [[ריווענדעלל]], אַן עלווען שטאָט. [[Samwise Gamgee]], פראָדאָס גערטנער און קנעכט, וועט גיין מיט פראָדאָ. גאַנדאַלף הבטחות צו טרעפן די צוויי האָבבאַץ האַלב וועג אין די שטאָט [[ברי (מיטל-ערד)|ברי]]. דעמאָלט גאַנדאַלף גייט אַוועק. | אין אפריל פון יאָר 3018, דער [[איסטאַרי|מאַזעק]] [[גאַנדאַלף]] די גרוי, וואָס איז אַ פריינד פון בילבאָ און פראָדאָ, קומט צו באַג ענד. ער דערציילט פראָדאָ אַז זיין 'מאַגיש רינג' איז טאַקע דער [[איין רינג (מיטל-ערד)|איין רינג]] פון [[סאַוראָן]], און דערציילט אים זיין באַקסטאָרי. סאַוראָן איז אומגעקערט און ווערט מער שטאַרק, ווייל ער קען נישט שטאַרבן בשעת די רינג נאָך עקזיסטירט. סאַוראָן איז יעצט אויך זוכן פאַר די רינג. גאַנדאַלף דערציילט פראָדאָ אַז ער דאַרף פאַרלאָזן די שירע און נעמען די איין רינג צו [[ריווענדעלל]], אַן עלווען שטאָט. [[Samwise Gamgee]], פראָדאָס גערטנער און קנעכט, וועט גיין מיט פראָדאָ. גאַנדאַלף הבטחות צו טרעפן די צוויי האָבבאַץ האַלב וועג אין די שטאָט [[ברי (מיטל-ערד)|ברי]]. דעמאָלט גאַנדאַלף גייט אַוועק. | ||
פראָדאָ און סאַם גרייטן זיך צו פאַרלאָזן די שירע אין סעפטעמבער 3018. אויף זייער וועג צו פאַרלאָזן די שירע זענען זיי שוין נאכגעגאנגען דורך סאַוראָן ס [[רינגווראַיטה]] ס. פראָדאָס קאַזאַנז, [[מעריאַדאָק בראַנדיבוק|מעריאַדאָק "מערי" בראַנדיבוק]] און [[ | פראָדאָ און סאַם גרייטן זיך צו פאַרלאָזן די שירע אין סעפטעמבער 3018. אויף זייער וועג צו פאַרלאָזן די שירע זענען זיי שוין נאכגעגאנגען דורך סאַוראָן ס [[רינגווראַיטה]] ס. פראָדאָס קאַזאַנז, [[מעריאַדאָק בראַנדיבוק|מעריאַדאָק "מערי" בראַנדיבוק]] און [[פערגרין טאָק|פּערגרין "פּיפּין" גענומען]] קומען אויך מיט זיי. די פיר כאַביץ רייזע צו מזרח דורך די ''אַלטע וואַלד'', און איבער די ''בעראָו-דאַונז''. זיי קומען צו ברי, אָבער גאַנדאַלף איז נישט דאָרט. זיי טרעפן אַ מענטש מיטן נאָמען סטרידער, און זיי באַקומען אַ בריוו פון גאַנדאַלף. אינעם בריוו ווערט מען געזאָגט צו גיין מיט סטרידער, וועלכער הייסט טאַקע [[אַראַגאָרן]]. | ||
די האָבבאַץ פאָרזעצן זייער נסיעה צו ריווענדעלל מיט Aragorn. אויפן בארג [[וועטערטופ]] ווערן זיי אטאקירט דורך די רינגוואטן, און פראָדא ווערט שווער פארוואונדעט דורך זייער פירער, דער [[מכשפה-מלך פון אַנגמאַר|מעכאַ-מלך]]. Aragorn קענען באַשיצן זיי, און העלפּס פראָדאָ צו בלייבן לעבעדיק. אויפן וועג טרעפן זיי דעם שרעטל גלארפינדל. באלד פאר ריווענדעל ווערן זיי ווידער אטאקירט. פראָדאָ קען אַנטלויפן אויף גלאָרפינדל ס פערד, נאכגעגאנגען דורך די רינגוואָריטס. פראָדאָ גייט אַריבער דעם טייך [[ברוין]], ווייטער פון וואָס איז ריווענדעלל, אָבער די רינגוואָריטס נאָך נאָכפאָלגן אים. מיטאמא ל פארפלייצ ט דע ר טייך, וועלכע ר טראג ט אווע ק ד י רינגווערטער . פראָדאָ פאלט אומבאוואוסטזיין צוליב דעם שטעכן וואונד. | די האָבבאַץ פאָרזעצן זייער נסיעה צו ריווענדעלל מיט Aragorn. אויפן בארג [[וועטערטופ]] ווערן זיי אטאקירט דורך די רינגוואטן, און פראָדא ווערט שווער פארוואונדעט דורך זייער פירער, דער [[מכשפה-מלך פון אַנגמאַר|מעכאַ-מלך]]. Aragorn קענען באַשיצן זיי, און העלפּס פראָדאָ צו בלייבן לעבעדיק. אויפן וועג טרעפן זיי דעם שרעטל גלארפינדל. באלד פאר ריווענדעל ווערן זיי ווידער אטאקירט. פראָדאָ קען אַנטלויפן אויף גלאָרפינדל ס פערד, נאכגעגאנגען דורך די רינגוואָריטס. פראָדאָ גייט אַריבער דעם טייך [[ברוין]], ווייטער פון וואָס איז ריווענדעלל, אָבער די רינגוואָריטס נאָך נאָכפאָלגן אים. מיטאמא ל פארפלייצ ט דע ר טייך, וועלכע ר טראג ט אווע ק ד י רינגווערטער . פראָדאָ פאלט אומבאוואוסטזיין צוליב דעם שטעכן וואונד. | ||
| שורה 56: | שורה 56: | ||
=== די צוויי טאָווערס === | === די צוויי טאָווערס === | ||
==== ספר וואו ==== | ==== ספר וואו ==== | ||
דער בוך הייבט זיך אן מיט [[אראגארן]], וואס געפינט א שטארבנדיקע [[באָראָמיר]]. באָראָמיר דערציילט אים אַז זיי זענען אַטאַקירט דורך אָרקס, וואָס גענומען [[מעריאַדאָק בראַנדיבוק|מערי]] און [[ | דער בוך הייבט זיך אן מיט [[אראגארן]], וואס געפינט א שטארבנדיקע [[באָראָמיר]]. באָראָמיר דערציילט אים אַז זיי זענען אַטאַקירט דורך אָרקס, וואָס גענומען [[מעריאַדאָק בראַנדיבוק|מערי]] און [[פערגרין טוק|פּיפּין]] מיט זיי. באָראָמיר זאגט אַז ער איז נעבעכדיק פאַר אַלץ און שטאַרבן. [[לעגאָלאַס]] און [[גימלי זון פון גלוין|גימלי]] קומען. אלס [[לוויה]] האבן די דריי אריינגעלייגט באָראָמירס קערפער אין איינעם פון זייערע שיפלן, וואָס זיי האָבן געלאָזט פאַלן אַראָפּ פונעם וואַסערפאַל [[ראַורוס]]. זיי געפינען אויס אַז פראָדאָ און סאַם לינקס זיי צו גיין צו [[מאָרדאָר]], און אַז די אָרקס וואָס אַטאַקירט זיי זענען [[סאַרומאַן]] ס אָרקס, וואָס האָבן גענומען מערי און פּיפּין. זיי באַשליסן צו נאָכפאָלגן די אָרקס צו מערב צו ראַטעווען לעבעדיק און פּיפּין. מערב פון די אמין מויל קומען זיי אריין אין לאנד [[רוהן (מיטל-ערד)|רוהן]], שטוב פון די רוהירים, די ''פערד-הארים''. זיי טרעפן אַ גרופּע פון Rohirrim געפירט דורך [[Éomer]], פּלימעניק פון מלך [[Théoden]] פון Rohan. Éomer און זיין מענטשן האָבן געהרגעט די אָרק גרופּע אויף דער גרעניץ פון די [[וואַלד]] פאַנגאָרן, אָבער זיי האָבן נישט זען מערי אָדער פּיפּין. Éomer גיט זיי צוויי [[פערד]] ס, און Aragorn, Legolas, און Gimli פאָר צו די פאַנגאָרן וואַלד. | ||
מערי און פּיפּין זענען געכאַפּט און אַוועקגענומען דורך אַ גרופּע פון סאַרומאַנס אָרקס, די אורוק-האַי. ווען די אָרקס זענען סעראַונדאַד און געהרגעט דורך די ראָהיררים גרופּע, די צוויי האָבבאַץ אַנטלויפן אין די [[פאַנגאָרן|פאַנגאָרן וואַלד]]. דאָרט טרעפן זיי זיך [[טריבעאַרד]], אַן ''ענט''. ענץ זענען ריז [[בוים]]-ווי [[באַשעפעניש]] ס. טריבעאַרד נעמט מיט זיך די כאַביץ, און זיי זאָגן אים וואָס כאַפּאַנז אין דער וועלט אַרויס פאַנגאָרן. די ענטס האָבן אַ זיצונג גערופן די ''ענטמאָאָט''. בעשאַס די ''ענטמאָאָט'', די ענץ באַשליסן צו קעמפן סאַרומאַן. טריבעאַרד, די אנדערע ענט, און די צוויי האָבביץ גיין צו יסענגאַרד, סאַרומאַן ס היים. | מערי און פּיפּין זענען געכאַפּט און אַוועקגענומען דורך אַ גרופּע פון סאַרומאַנס אָרקס, די אורוק-האַי. ווען די אָרקס זענען סעראַונדאַד און געהרגעט דורך די ראָהיררים גרופּע, די צוויי האָבבאַץ אַנטלויפן אין די [[פאַנגאָרן|פאַנגאָרן וואַלד]]. דאָרט טרעפן זיי זיך [[טריבעאַרד]], אַן ''ענט''. ענץ זענען ריז [[בוים]]-ווי [[באַשעפעניש]] ס. טריבעאַרד נעמט מיט זיך די כאַביץ, און זיי זאָגן אים וואָס כאַפּאַנז אין דער וועלט אַרויס פאַנגאָרן. די ענטס האָבן אַ זיצונג גערופן די ''ענטמאָאָט''. בעשאַס די ''ענטמאָאָט'', די ענץ באַשליסן צו קעמפן סאַרומאַן. טריבעאַרד, די אנדערע ענט, און די צוויי האָבביץ גיין צו יסענגאַרד, סאַרומאַן ס היים. | ||
| שורה 70: | שורה 70: | ||
=== דער צוריקקער פון דעם מלך === | === דער צוריקקער פון דעם מלך === | ||
==== ספר V ==== | ==== ספר V ==== | ||
[[גאַנדאַלף]] און [[ | [[גאַנדאַלף]] און [[פערגרין טוק|פּיפּין]] אָנקומען אין [[מינאַס טירית]], די הויפּטשטאָט פון [[גאָנדאָר]]. דאָרט טרעפן זיי [[דענעטהאָר|דענעטהאָר צווייטער]], פארוואלטער פון גאָנדור, און פאטער פון [[באָראָמיר]] און [[פאראמיר]]. פּיפּין ווערט אַ מיטגליד פון די ''גאַרדז פון די סיטאַדעל''. מינאַס טיריטה פּריפּערז פאַר מלחמה. | ||
די רוהירים און [[אַראַגורן]], [[לעגאָלאַס]], [[גימלי זון פון גלוין|גימלי]], און [[מעריאדאָק בראַנדיבוק|מרי]] זענען אויפן וועג צו [[העלמס טיף]]. אויפן וועג טרעפן זיי זיך מיט דער ''גריי חברה'' וואס קומט פון [[ריווענדעלל]]. עס איז אַ גרופּע פון דרייסיג דונעדאַין, וואָס זענען די מענטשן פון Aragorn. מיט דער גרופּע זענען אויך [[עלאַדאַן און עלרוהיר]], די קינדער פון [[עלראָנד]]. Aragorn ניצט די palantír. Aragorn באַשלאָסן צו נעמען צו די ''וועגן פון די טויטע''. Aragorn, Legolas, Gimli, און די גריי פירמע גיין צו עדאָראַס, דונהאַרראָוו, און דורך די ''פּאַטס פון די דעד'' דורך די ווייסע בערג. דאָרט רופט אַראַגאָרן אַן אַרמיי פון טויטע גייסטער אים צו העלפן. די גריי פירמע און די '' דעד מענטשן פון דונהאַרראָוו '' דעמאָלט גיין מזרח. | די רוהירים און [[אַראַגורן]], [[לעגאָלאַס]], [[גימלי זון פון גלוין|גימלי]], און [[מעריאדאָק בראַנדיבוק|מרי]] זענען אויפן וועג צו [[העלמס טיף]]. אויפן וועג טרעפן זיי זיך מיט דער ''גריי חברה'' וואס קומט פון [[ריווענדעלל]]. עס איז אַ גרופּע פון דרייסיג דונעדאַין, וואָס זענען די מענטשן פון Aragorn. מיט דער גרופּע זענען אויך [[עלאַדאַן און עלרוהיר]], די קינדער פון [[עלראָנד]]. Aragorn ניצט די palantír. Aragorn באַשלאָסן צו נעמען צו די ''וועגן פון די טויטע''. Aragorn, Legolas, Gimli, און די גריי פירמע גיין צו עדאָראַס, דונהאַרראָוו, און דורך די ''פּאַטס פון די דעד'' דורך די ווייסע בערג. דאָרט רופט אַראַגאָרן אַן אַרמיי פון טויטע גייסטער אים צו העלפן. די גריי פירמע און די '' דעד מענטשן פון דונהאַרראָוו '' דעמאָלט גיין מזרח. | ||
| שורה 76: | שורה 76: | ||
די ראָהיררים און מערי קומען צו דונהאַרראָוו. King Théoden נעמט די Rohirrim אַרמיז און גייט צו העלפן גאָנדאָר אין דער מלחמה. פריילעך טאר מען נישט גיין מיט זיי, נאר ער גייט אין געהיים מיט א קריגער מיטן נאמען דערנהלם. | די ראָהיררים און מערי קומען צו דונהאַרראָוו. King Théoden נעמט די Rohirrim אַרמיז און גייט צו העלפן גאָנדאָר אין דער מלחמה. פריילעך טאר מען נישט גיין מיט זיי, נאר ער גייט אין געהיים מיט א קריגער מיטן נאמען דערנהלם. | ||
אין מינאַס טיריטה זיי טרעפן Faramir, וואָס דערציילט זיי פון זיין באַגעגעניש מיט פראָדאָ. דעם אנדערן טאג פארמיר גייט אַוועק צו באַשיצן די אַלט שטאָט אָסגיליאַט, אָבער די שטאָט פאלן, און אַזוי טאָן די | אין מינאַס טיריטה זיי טרעפן Faramir, וואָס דערציילט זיי פון זיין באַגעגעניש מיט פראָדאָ. דעם אנדערן טאג פארמיר גייט אַוועק צו באַשיצן די אַלט שטאָט אָסגיליאַט, אָבער די שטאָט פאלן, און אַזוי טאָן די ויסווייניגסט דיפענסיז פון מינאַס טירית. בעשאַס די צוריקציענ פאַרמיר איז באַדלי ווונדאַד. מינאס טירית ווערט בא[[סידזש]] פון די ארמייען פון מורדור, אנגעפירט דורך דעם [[מכשפה-מלך פון אנגמאר|מכשפה-מלך]], דער פירער פון די [[נאזגול]] וואס (עס האט מען געזאגט) קען נישט געהרגעט ווערן דורך קיין מענטש. דענעטהאָר ווערט [[משוגע]] און פאַרברענט זיך, און הרגעט כּמעט אויך דעם פאַרוואונדעטן פאַראַמיר, אָבער דאָס ווערט פאַרהיטן דורך פּיפּין און גאַנדאַלף. | ||
די רוהירים קומען. די אַרמיז פון גאָנדאָר און ראָהאַן קעמפן די אַרמיז פון מאָרדאָר אין די ''שלאַכט פון די פּעלעננאָר פעלדער''. דאָרט, מלך טהעאָדען איז געהרגעט. דערנהעלם, וועלכער איז טאַקע געווען [[Éowyn]] (אַ פרוי), הרגעט דעם [[מכשפה-מלך פון אַנגמאַר|מכשפה-מלך]] מיט מעריס הילף. אראגארן קומט מיט א פליט פון שווארצע שיפן און נאך א מיליטער מענטשן פון דרום גאנדאר ארויף דעם טייך [[אנדוין]]. צוזאַמען זיי געווינען די ''שלאַכט פון די פּעלעננאָר פעלדער''. | די רוהירים קומען. די אַרמיז פון גאָנדאָר און ראָהאַן קעמפן די אַרמיז פון מאָרדאָר אין די ''שלאַכט פון די פּעלעננאָר פעלדער''. דאָרט, מלך טהעאָדען איז געהרגעט. דערנהעלם, וועלכער איז טאַקע געווען [[Éowyn]] (אַ פרוי), הרגעט דעם [[מכשפה-מלך פון אַנגמאַר|מכשפה-מלך]] מיט מעריס הילף. אראגארן קומט מיט א פליט פון שווארצע שיפן און נאך א מיליטער מענטשן פון דרום גאנדאר ארויף דעם טייך [[אנדוין]]. צוזאַמען זיי געווינען די ''שלאַכט פון די פּעלעננאָר פעלדער''. | ||
| שורה 92: | שורה 92: | ||
די פיר האָבבאַץ און גאַנדאַלף פאַרלאָזן ריווענדעלל, צו אַרומפאָרן צוריק צו די שירע. גאנדאלף פארלאזט די כאביץ נאך ברי. די פיר האָבבאַץ קומען צו די שירע, אָבער סאַרומאַן מיט זיין מענטשן האָבן גענומען איבער די ערד. פראָדאָ, סאַם, מערי און פּיפּין פירן די אנדערע האָבביץ אין דעם קאַמף קעגן זיי, און זיי פריי זיך און די שירע. נאָך אַ שלאַכט, די פיר האָבבאַץ געפינען סאַרומאַן און גרימאַ אין באַג סוף. פראָדאָ וויל צו שיקן זיי אַוועק אַנכערד, אָבער סאַרומאַן איז געהרגעט דורך גרימאַ. Gríma איז שאָס דורך האָבביט אַרטשערס. | די פיר האָבבאַץ און גאַנדאַלף פאַרלאָזן ריווענדעלל, צו אַרומפאָרן צוריק צו די שירע. גאנדאלף פארלאזט די כאביץ נאך ברי. די פיר האָבבאַץ קומען צו די שירע, אָבער סאַרומאַן מיט זיין מענטשן האָבן גענומען איבער די ערד. פראָדאָ, סאַם, מערי און פּיפּין פירן די אנדערע האָבביץ אין דעם קאַמף קעגן זיי, און זיי פריי זיך און די שירע. נאָך אַ שלאַכט, די פיר האָבבאַץ געפינען סאַרומאַן און גרימאַ אין באַג סוף. פראָדאָ וויל צו שיקן זיי אַוועק אַנכערד, אָבער סאַרומאַן איז געהרגעט דורך גרימאַ. Gríma איז שאָס דורך האָבביט אַרטשערס. | ||
עטליכע יאָר שפּעטער פראָדאָ און סאַם גיין צו טרעפן בילבאָ, עלראָנד, און גאַלאַדריעל, און עטליכע אנדערע עלווז. זיי אַלע גיין צו די [[מיטהלאָנד|גריי האַווענס]], וואוּ זיי טרעפן גאַנדאַלף, און אויך מערי און פּיפּין. די רינג-טרעגערס בילבאָ און פראָדאָ, צוזאַמען מיט גאַנדאַלף און די עלווז, לאָזן מיטל-ערד און גיין מערב אַריבער די ים צו וואַלינאָר. דער פערט עלטער פון מיטל-ערד הייבט זיך. די דריי פארבליבענע כאַבאַץ גיין צוריק צו די שירע, און סאַם קערט צו זיין פרוי און קינד. | |||
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||
[[HE:שר הטבעות]] | |||
[[קאַטעגאָריע:מילוני אויף המכלול העברי]] | |||