אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:רבי איסר זלמן מעלצער"

ק
החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע"
ק (החלפת טקסט – "[[אהרן קאטלער" ב־"[[רבי אהרן קאטלער")
ק (החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע")
 
(5 צווישנדיגע ווערסיעס פונעם זעלבן באַניצער נישט געוויזן)
שורה 5: שורה 5:
|באלאנג = [[מתנגדים|ליטווישע]]
|באלאנג = [[מתנגדים|ליטווישע]]
|באשעפטיגונג = [[תלמוד]], [[מדרש]], [[מוסר]], [[הלכה]]
|באשעפטיגונג = [[תלמוד]], [[מדרש]], [[מוסר]], [[הלכה]]
|זיינע רביס = [[נפתלי צבי יהודה בערלין|הנצי"ב מוולוז'ין]], הרב [[נתן צבי פינקל]] (דער אלטער פון סלאבאדקע) און הרב [[רבי חיים סאלאווייטשיק]]
|זיינע רביס = [[רבי נפתלי צבי יהודה בערלין|הנצי"ב מוולוז'ין]], הרב [[רבי נתן צבי פינקל]] (דער אלטער פון סלאבאדקע) און הרב [[רבי חיים סאלאווייטשיק]]
|תלמידים = זיינע זין הרב [[צבי יהודה מעלצער]] און פראפ' [[פייוול מעלצער]]{{ש}}הרב [[רבי אלעזר מנחם מן שך]]{{ש}} הרב [[רבי שלמה זלמן אויערבאך]]{{ש}} הרב [[חיים יעקב גאלדוויכט]] {{ש}}הרב [[יוסף אליהו הענקין]]
|תלמידים = זיינע זין הרב [[צבי יהודה מעלצער]] און פראפ' [[פייוול מעלצער]]{{ש}}הרב [[רבי אלעזר מנחם מן שך]]{{ש}} הרב [[רבי שלמה זלמן אויערבאך]]{{ש}} הרב [[חיים יעקב גאלדוויכט]] {{ש}}הרב [[יוסף אליהו הענקין]]
}}
}}
שורה 28: שורה 28:


==זיין חתונה==
==זיין חתונה==
ווען [[שרגא פייוול פראנק]] - דער גביר פון דעם שטעטל אַלעקסאט אריבער דעם [[נעמאן טייך]] פון [[קאוונע]] (היינט א פארשטאט פון קאוונע) - איז נפטר געווארן, האט זיין אלמנה גאלדא געוואלט מקיים זיין זיין [[צוואה]] חתונה מאכן זייער טעכטער צו אויסגעצייכנטע תלמידי חכמים. זי איז געפארן צו דער [[וואלאזשינער ישיבה]] בכדי צו טרעפן א [[שידוך]] פאר איר עלצטער טאכטער. דער ראש ישיבה - הרב [[נפתלי צבי יהודה בערלין]] האט זיך געקווענקלט צווישן רב משה מרדכי עפשטיין און רב איסר זלמן מעלצער. טא האט זי געבעטן איר שוואגער - איר שוועסטער'ס מאן - צו פארהערן זיי ביידע, אבער האט שווער געקענט מכריע זיין. ווען זיי זענען געפארן, זי און איר שוואגער מיט די צוויי תלמידים צום קאוונער רב, הרב [[יצחק אלחנן ספעקטאר]], אויך ער האט שווער געקענט קלויבן צווישן זיי. צום סוף האט ער געפרעגט צי זי האט אין שטוב נאך א טאכטער חתונה צו מאכן, און טאקע אום תרנ"ב האט איר טאכטער חיה מנוחה חתונה געהאט מיט הרב משה מרדכי עפשטיין, און איר טאכטער ביילא הינדא האט חתונה געהאט מיט הרב איסר זלמן מעלצער.
ווען [[שרגא פייוול פראנק]] - דער גביר פון דעם שטעטל אַלעקסאט אריבער דעם [[נעמאן טייך]] פון [[קאוונע]] (היינט א פארשטאט פון קאוונע) - איז נפטר געווארן, האט זיין אלמנה גאלדא געוואלט מקיים זיין זיין [[צוואה]] חתונה מאכן זייער טעכטער צו אויסגעצייכנטע תלמידי חכמים. זי איז געפארן צו דער [[וואלאזשינער ישיבה]] בכדי צו טרעפן א [[שידוך]] פאר איר עלצטער טאכטער. דער ראש ישיבה - הרב [[רבי נפתלי צבי יהודה בערלין]] האט זיך געקווענקלט צווישן רב משה מרדכי עפשטיין און רב איסר זלמן מעלצער. טא האט זי געבעטן איר שוואגער - איר שוועסטער'ס מאן - צו פארהערן זיי ביידע, אבער האט שווער געקענט מכריע זיין. ווען זיי זענען געפארן, זי און איר שוואגער מיט די צוויי תלמידים צום קאוונער רב, הרב [[רבי יצחק אלחנן ספעקטאר]], אויך ער האט שווער געקענט קלויבן צווישן זיי. צום סוף האט ער געפרעגט צי זי האט אין שטוב נאך א טאכטער חתונה צו מאכן, און טאקע אום תרנ"ב האט איר טאכטער חיה מנוחה חתונה געהאט מיט הרב משה מרדכי עפשטיין, און איר טאכטער ביילא הינדא האט חתונה געהאט מיט הרב איסר זלמן מעלצער.


ווען איסר זלמן איז געווארן א חתן איז ער שוין געווען א יתום, ווייל זיין פאטער איז נפטר געווארן פריער. ער איז צוריקגעגאנגען אלס חתן צו זיין מאמענס שטוב. דארט האט ער געכאפט א [[לונגען אנטצינדונג]]. די משפחה איז געווען זייער ארעם און האט נישט געהאט א געלט צו באצאלן א דאקטער. אינצווישנצייט האט אויסגעבראכן אין מיר א שריפה, במילא איז די משפחה אנטלאפן פון מיר. וואו זיי זענען אנגעקומען האבן די ארטיגע אידן געדונגען פאר זיי א שטוב און האבן באזארגט דעם חולה א טעפל מילך יעדן טאג. מ'האט מודיע געווען די משפחה פון דער כלה אז דער חתן איז קראנק. זי האט געפרעגט די דאקטוירים, און זיי האבן געזאגט אז ער וועט נאך לעבן א יאר. די כלה איז געווען צופרידן מיט דעם, אבער איר משפחה האט געוואלט פרעגן ביים [[חפץ חיים]]. ער האט געענטפערט גאנץ קורץ: זענען דא מענטשן וואס זענען געזונט, און ס'זענען דא מענטשן וואס לעבן לאנג. זיי האבן חתונה געהאט און געלעבט צוזאם העכער פון זעכציג יאר.<ref name="Hamodia"/>
ווען איסר זלמן איז געווארן א חתן איז ער שוין געווען א יתום, ווייל זיין פאטער איז נפטר געווארן פריער. ער איז צוריקגעגאנגען אלס חתן צו זיין מאמענס שטוב. דארט האט ער געכאפט א [[לונגען אנטצינדונג]]. די משפחה איז געווען זייער ארעם און האט נישט געהאט א געלט צו באצאלן א דאקטער. אינצווישנצייט האט אויסגעבראכן אין מיר א שריפה, במילא איז די משפחה אנטלאפן פון מיר. וואו זיי זענען אנגעקומען האבן די ארטיגע אידן געדונגען פאר זיי א שטוב און האבן באזארגט דעם חולה א טעפל מילך יעדן טאג. מ'האט מודיע געווען די משפחה פון דער כלה אז דער חתן איז קראנק. זי האט געפרעגט די דאקטוירים, און זיי האבן געזאגט אז ער וועט נאך לעבן א יאר. די כלה איז געווען צופרידן מיט דעם, אבער איר משפחה האט געוואלט פרעגן ביים [[חפץ חיים]]. ער האט געענטפערט גאנץ קורץ: זענען דא מענטשן וואס זענען געזונט, און ס'זענען דא מענטשן וואס לעבן לאנג. זיי האבן חתונה געהאט און געלעבט צוזאם העכער פון זעכציג יאר.<ref name="Hamodia"/>
שורה 35: שורה 35:


==די סלאבאדקער ישיבה==
==די סלאבאדקער ישיבה==
אום תרנ"ד האט דער [[נתן צבי פינקל|אלטער פון סלאבאדקע]] געזוכט א מגיד שיעור פאר זיין ישיבה "כנסת ישראל" (במקום ר' [[איצעלע פאנאוועזשער]]). ער האט געקליבן די צוויי שוואגערס, ר' איסר זלמן מיט ר' משה מרדכי עפשטיין צו ווערן מגידי שיעור. ר' איסר זלמן איז דעמאלסט געווען אלט 24. ער איז געקומען אונטער דער השפעה פון דער [[מוסר באוועגונג]], וואס דער אלטער איז געווען איינער פון איר פירערס. ער איז געבליבן אין סלאבאדקע דריי יאר.
אום תרנ"ד האט דער [[רבי נתן צבי פינקל|אלטער פון סלאבאדקע]] געזוכט א מגיד שיעור פאר זיין ישיבה "כנסת ישראל" (במקום ר' [[איצעלע פאניוועזשער]]). ער האט געקליבן די צוויי שוואגערס, ר' איסר זלמן מיט ר' משה מרדכי עפשטיין צו ווערן מגידי שיעור. ר' איסר זלמן איז דעמאלסט געווען אלט 24. ער איז געקומען אונטער דער השפעה פון דער [[מוסר באוועגונג]], וואס דער אלטער איז געווען איינער פון איר פירערס. ער איז געבליבן אין סלאבאדקע דריי יאר.


== סלוצקער ישיבה==
== סלוצקער ישיבה==
שורה 64: שורה 64:
* די ווייב פון הרב [[יצחק מאיר בן מנחם]] (פאטשינער), אב"ד [[פתח תקווה]], דיין אינעם בית הדין הגדול.
* די ווייב פון הרב [[יצחק מאיר בן מנחם]] (פאטשינער), אב"ד [[פתח תקווה]], דיין אינעם בית הדין הגדול.
** חתנו של הרב בן מנחם, הרב [[אביעזר פילץ]], מכהן כראש [[ישיבת תושיה]] [[תפרח]], וכן בנו הרב מנחם בן מנחם הוא מראשי הישיבה.
** חתנו של הרב בן מנחם, הרב [[אביעזר פילץ]], מכהן כראש [[ישיבת תושיה]] [[תפרח]], וכן בנו הרב מנחם בן מנחם הוא מראשי הישיבה.
* הרב [[רבי אלעזר מנחם מן שך]], ראש ישיבה פון [[פאנאוועזשער ישיבה|פאנאוועזש]] ומנהיג הציבור ה[[חרדים|חרדי]]-[[ליטאים (זרם)|ליטאי]], האט געהייראט גוטל, טאכטער פון זיין שוועסטער פרומא רבקה.
* הרב [[רבי אלעזר מנחם מן שך]], ראש ישיבה פון [[פאניוועזשער ישיבה|פאנאוועזש]] ומנהיג הציבור ה[[חרדים|חרדי]]-[[ליטאים (זרם)|ליטאי]], האט געהייראט גוטל, טאכטער פון זיין שוועסטער פרומא רבקה.


==זיינע תלמידים==
==זיינע תלמידים==
* זיין זון, הרב [[צבי יהודה מעלצער]] רב פון [[רחובות]] פון תש"ז ביז תשי"א און דער גרינדער פון "[[ישיבת הדרום]]", שווער פון הרב [[יהודה עמיטל]], והוגה הרעיון של "ישיבה צבאית".
* זיין זון, הרב [[צבי יהודה מעלצער]] רב פון [[רחובות]] פון תש"ז ביז תשי"א און דער גרינדער פון "[[ישיבת הדרום]]", שווער פון הרב [[יהודה עמיטל]], והוגה הרעיון של "ישיבה צבאית".
* זיין זון, פראפ' [[פייוול מעלצער]], מנהל פון דער "רוחמה" שולע, מרצה השיעור היומי בתנ"ך ב"קול ירושלים" ומחבר פרוש למספר ספרים בסדרת '''[[דעת מקרא]]'''.
* זיין זון, פראפ' [[פייוול מעלצער]], מנהל פון דער "רוחמה" שולע, מרצה השיעור היומי בתנ"ך ב"קול ירושלים" ומחבר פרוש למספר ספרים בסדרת '''[[דעת מקרא]]'''.
* [[הרב שך]], ראש ישיבה אין [[פאנאוועזשער ישיבה|פאנאוועזש]] און פירער פון די [[ליטווישע]] אין ארץ ישראל
* [[הרב שך]], ראש ישיבה אין [[פאניוועזשער ישיבה|פאנאוועזש]] און פירער פון די [[ליטווישע]] אין ארץ ישראל
* הרב [[רבי שלמה זלמן אויערבאך]], ראש ישיבת [[קול תורה (ישיבה)|קול תורה]]
* הרב [[רבי שלמה זלמן אויערבאך]], ראש ישיבת [[קול תורה (ישיבה)|קול תורה]]
* זיין איידעם, הרב [[רבי אהרן קאטלער]] ראש ישיבת [[ישיבת קלעצק-לייקווד|ישיבת קלעצק-לעיקוואד]] .
* זיין איידעם, הרב [[רבי אהרן קאטלער]] ראש ישיבת [[ישיבת קלעצק-לייקווד|ישיבת קלעצק-לעיקוואד]] .
* זיין איידעם, הרב '''יצחק בן מנחם''' (פאטשינער), אב"ד [[פתח תקווה]], ודיין בבית הדין הגדול.
* זיין איידעם, הרב '''יצחק בן מנחם''' (פאטשינער), אב"ד [[פתח תקווה]], ודיין בבית הדין הגדול.
* הרב [[יוסף אליהו הענקין]], מנהיג רוחני פון אידנטום אין די [[פאראייניגטע שטאטן]], און פירער פון דער צדקה ארגאניזאציע "עזרת תורה".
* הרב [[יוסף אליהו הענקין]], מנהיג רוחני פון אידנטום אין די [[פאראייניגטע שטאטן]], און פירער פון דער צדקה ארגאניזאציע "עזרת תורה".
* הרב [[שלמה גורן]], הויפט רב אין ארץ ישראל.
* הרב [[הרב שלמה גורן]], הויפט רב אין ארץ ישראל.
* הרב [[יהודה עמיטל]], ראש [[ישיבת הר עציון]] (האט געהייראט זיין אייניקל).
* הרב [[יהודה עמיטל]], ראש [[ישיבת הר עציון]] (האט געהייראט זיין אייניקל).
* הרב [[אברהם יעקב זאלאזניק]], ראש [[ישיבת עץ חיים]].
* הרב [[אברהם יעקב זאלאזניק]], ראש [[ישיבת עץ חיים]].
שורה 83: שורה 83:
*[[אז נדברו יראי ה']], על קשרי הידידות בין הגרא"ז מעלצער מיט רב [[הרב אברהם יצחק הכהן קוק]] (הראי"ה) יו"ל על ידי ארגון [[אור האורות]], תשס"ח.
*[[אז נדברו יראי ה']], על קשרי הידידות בין הגרא"ז מעלצער מיט רב [[הרב אברהם יצחק הכהן קוק]] (הראי"ה) יו"ל על ידי ארגון [[אור האורות]], תשס"ח.


==דרויסנדע לינקס==
==דרויסנדיגע לינקס==
* [http://www.daat.ac.il/daat/chinuch/mosdot/ets-2.htm '''ישיבת "עץ החיים" דקלצק''', ד"ר הלל זיידמאן], אתר דעת
* [http://www.daat.ac.il/daat/chinuch/mosdot/ets-2.htm '''ישיבת "עץ החיים" דקלצק''', ד"ר הלל זיידמאן], אתר דעת
*[http://www.hebrewbooks.org/root/data/pdfs/CPCR/084toldosansheishemmcc.pdf תולדות אנשי שם, חלק א', ניו יארק, תש"י], עמוד 86
*[http://www.hebrewbooks.org/root/data/pdfs/CPCR/084toldosansheishemmcc.pdf תולדות אנשי שם, חלק א', ניו יארק, תש"י], עמוד 86