אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:רבי אלחנן וואסערמאן"

ק
החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע"
ק (החלפת טקסט – "שערי תשובה" ב־"")
ק (החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע")
 
(3 מיטלסטע ווערסיעס פון 2 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 9: שורה 9:
אין יאר [[ה'תרנ"ט]] ([[1899]]) ער האט חתונה געהאט מיט א טאכטער פון הרב [[מאיר אטלאס]], וואס ער איז געווען אין יענער צייט דער רב פון דער שטאט [[סאלאנט]].
אין יאר [[ה'תרנ"ט]] ([[1899]]) ער האט חתונה געהאט מיט א טאכטער פון הרב [[מאיר אטלאס]], וואס ער איז געווען אין יענער צייט דער רב פון דער שטאט [[סאלאנט]].


אין די יארן [[ה'תרס"ג]] - [[ה'תרס"ד]] ([[1903]]) ער האט געגרינדט די [[אמסיסטלאווער ישיבה]] אין [[רוסלאנד]] צוזאמען מיט רבי יואל באראנטשיק פון [[ריגע]]. אין יאר תרס"ז ([[1907]]) ער איז צוגעקומען קיין [[ראדין]], און ער האט זיך געלערנט אין "כולל קדשים" ביי דעם [[ישראל מאיר הכהן|חפץ חיים]], און ער איז געווארן זיין אויסגעצייכנטער תלמיד מובהק. אין כולל קודשים האט ער געלערנט חברותא דריי יאר מיט הרב [[יוסף שלמה כהנעמאן]].
אין די יארן [[ה'תרס"ג]] - [[ה'תרס"ד]] ([[1903]]) ער האט געגרינדט די [[אמסיסטלאווער ישיבה]] אין [[רוסלאנד]] צוזאמען מיט רבי יואל באראנטשיק פון [[ריגע]]. אין יאר תרס"ז ([[1907]]) ער איז צוגעקומען קיין [[ראדין]], און ער האט זיך געלערנט אין "כולל קדשים" ביי דעם [[ישראל מאיר הכהן|חפץ חיים]], און ער איז געווארן זיין אויסגעצייכנטער תלמיד מובהק. אין כולל קודשים האט ער געלערנט חברותא דריי יאר מיט הרב [[רבי יוסף שלמה כהנעמאן]].


אין יאר תר"ע ([[1910]]) ער האט אונטערגענומען דעם אמט פון ראש ישיבה אין שטאט [[בריסק]], אבער נאכן אויסברוך פון דער [[ערשטע וועלט מלחמה|ערשטער וועלט מלחמה]] אין 1914, ווען די באוואוינער פון בריסק  האבן זיך אנגעהויבן פארלאזן די שטאט, האט ער צוריקגעקערט קיין ראדין. אנהייב תרע"ו איז ער צוזאמען מיט זיין ישיבה אנטלאפן קיין [[סמילאוויטש]].
אין יאר תר"ע ([[1910]]) ער האט אונטערגענומען דעם אמט פון ראש ישיבה אין שטאט [[בריסק]], אבער נאכן אויסברוך פון דער [[ערשטע וועלט מלחמה|ערשטער וועלט מלחמה]] אין 1914, ווען די באוואוינער פון בריסק  האבן זיך אנגעהויבן פארלאזן די שטאט, האט ער צוריקגעקערט קיין ראדין. אנהייב תרע"ו איז ער צוזאמען מיט זיין ישיבה אנטלאפן קיין [[סמילאוויטש]].
שורה 22: שורה 22:


==זיין געזעלשאפטליכער אויפטו==
==זיין געזעלשאפטליכער אויפטו==
הרב וואסערמאן איז געווען פון די [[ציוניזם]] קעגנערס. און ער האט אויכעט געשריבן צו די [[מזרחי-באוועגונג]] רבנים אן אפענער בריוו, וועלכער אין אים דערקלערט ער זיין אפגרענצונג (באווארעניש) פון זייער באוועגונג. (דער בריוו הייסט "הנאום והמכתב" פארעפענטליכט אין "קובץ מאמרים" דער ערשטער טייל). זיין סיסטעם-דערקלערונג האט ער געשריבן אין זיין ספר "קובץ מאמרים". ער האט קארעספאנדירט אין געזעלשאפטלעכע-טעמעס מיט דעם [[אברהם ישעיה קארעליץ|חזון איש]] און [[רבי יוסף ראזין]]. זייענדיק אין ראדין האט זיך אים געטראפן צו לערנען א קורצע צייט מיט [[אברהם יצחק הכהן קוק|הרב קוק]]. כאטשיק ער האט זיך קעגנגעשטעלט צו זיין סיסטעם, האט ער אים געשיקט א בריוו נאכצופרעגן וואס מאכט ער, ווען ער איז קראנק געווארן.
הרב וואסערמאן איז געווען פון די [[ציוניזם]] קעגנערס. און ער האט אויכעט געשריבן צו די [[מזרחי-באוועגונג]] רבנים אן אפענער בריוו, וועלכער אין אים דערקלערט ער זיין אפגרענצונג (באווארעניש) פון זייער באוועגונג. (דער בריוו הייסט "הנאום והמכתב" פארעפענטליכט אין "קובץ מאמרים" דער ערשטער טייל). זיין סיסטעם-דערקלערונג האט ער געשריבן אין זיין ספר "קובץ מאמרים". ער האט קארעספאנדירט אין געזעלשאפטלעכע-טעמעס מיט דעם [[אברהם ישעיה קארעליץ|חזון איש]] און [[רבי יוסף ראזין]]. זייענדיק אין ראדין האט זיך אים געטראפן צו לערנען א קורצע צייט מיט [[הרב אברהם יצחק הכהן קוק|הרב קוק]]. כאטשיק ער האט זיך קעגנגעשטעלט צו זיין סיסטעם, האט ער אים געשיקט א בריוו נאכצופרעגן וואס מאכט ער, ווען ער איז קראנק געווארן.


ער איז געווען פון די "אגודת ישראל" רבנים, און ער האט אנגעוויזן דעם וועג צו [[אגודת ישראל]] אלס א פארטיי וואס איר צוועק איז צו פארשטארקן דאס [[אידישקייט|אידנטום]]. אין דעם דריטן [[אגודת ישראל קאנגרעס]] אין שטאט [[מארינבאד]], [[טשעכיי]], יאר תרצ"ז, ער איז געשטאנען אין דעם שפיץ פון געציילטע מיינונגען וואס האבן געהאט א קעגנערשאפט  צום [[טיילונג פלאן]]. זיין צוגאנג איז אפגעשטופט געווארן צוליב די פילע לאדענישן, וואס איז קלאר געווארן אז רוב רבנים שטיצן אונטער אין אן אויפשטעלונג פון א יידישן שטאט, אויך אויף א קליינעם טייל פון ארץ ישראל.
ער איז געווען פון די "אגודת ישראל" רבנים, און ער האט אנגעוויזן דעם וועג צו [[אגודת ישראל]] אלס א פארטיי וואס איר צוועק איז צו פארשטארקן דאס [[אידישקייט|אידנטום]]. אין דעם דריטן [[אגודת ישראל קאנגרעס]] אין שטאט [[מארינבאד]], [[טשעכיי]], יאר תרצ"ז, ער איז געשטאנען אין דעם שפיץ פון געציילטע מיינונגען וואס האבן געהאט א קעגנערשאפט  צום [[טיילונג פלאן]]. זיין צוגאנג איז אפגעשטופט געווארן צוליב די פילע לאדענישן, וואס איז קלאר געווארן אז רוב רבנים שטיצן אונטער אין אן אויפשטעלונג פון א יידישן שטאט, אויך אויף א קליינעם טייל פון ארץ ישראל.
שורה 62: שורה 62:
{{רעפערענצן}}
{{רעפערענצן}}


==דרויסנדע לינקס==
==דרויסנדיגע לינקס==
* [http://www.daat.ac.il/daat/ezrachut/tsiyonut/ikveta.pdf גרסה מקוונת של הספר עקבתא דמשיחא], אין דעת וועבסייט.
* [http://www.daat.ac.il/daat/ezrachut/tsiyonut/ikveta.pdf גרסה מקוונת של הספר עקבתא דמשיחא], אין דעת וועבסייט.
* [http://hydepark.hevre.co.il/hydepark/topic.asp?topic_id=959217 רבי אלחנן וואסערמאן והשמרנות החרדית], עצור כאן חושבים
* [https://forums.bhol.co.il/forums/topic.asp?topic_id=959217 רבי אלחנן וואסערמאן והשמרנות החרדית], עצור כאן חושבים
*[http://www.hebrewbooks.org/root/data/pdfs/CPCR/084toldosansheishemmcc.pdf תולדות אנשי שם, חלק א', ניו יארק, תש"י], עמודים 40-41
*[http://www.hebrewbooks.org/root/data/pdfs/CPCR/084toldosansheishemmcc.pdf תולדות אנשי שם, חלק א', ניו יארק, תש"י], עמודים 40-41