אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:רבי אלחנן וואסערמאן"

קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
ק
החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע"
ק (רבי פייפלינקס)
ק (החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע")
 
(5 מיטלסטע ווערסיעס פון 2 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 9: שורה 9:
אין יאר [[ה'תרנ"ט]] ([[1899]]) ער האט חתונה געהאט מיט א טאכטער פון הרב [[מאיר אטלאס]], וואס ער איז געווען אין יענער צייט דער רב פון דער שטאט [[סאלאנט]].
אין יאר [[ה'תרנ"ט]] ([[1899]]) ער האט חתונה געהאט מיט א טאכטער פון הרב [[מאיר אטלאס]], וואס ער איז געווען אין יענער צייט דער רב פון דער שטאט [[סאלאנט]].


אין די יארן [[ה'תרס"ג]] - [[ה'תרס"ד]] ([[1903]]) ער האט געגרינדט די [[אמסיסטלאווער ישיבה]] אין [[רוסלאנד]] צוזאמען מיט רבי יואל באראנטשיק פון [[ריגע]]. אין יאר תרס"ז ([[1907]]) ער איז צוגעקומען קיין [[ראדין]], און ער האט זיך געלערנט אין "כולל קדשים" ביי דעם [[ישראל מאיר הכהן|חפץ חיים]], און ער איז געווארן זיין אויסגעצייכנטער תלמיד מובהק. אין כולל קודשים האט ער געלערנט חברותא דריי יאר מיט הרב [[יוסף שלמה כהנעמאן]].
אין די יארן [[ה'תרס"ג]] - [[ה'תרס"ד]] ([[1903]]) ער האט געגרינדט די [[אמסיסטלאווער ישיבה]] אין [[רוסלאנד]] צוזאמען מיט רבי יואל באראנטשיק פון [[ריגע]]. אין יאר תרס"ז ([[1907]]) ער איז צוגעקומען קיין [[ראדין]], און ער האט זיך געלערנט אין "כולל קדשים" ביי דעם [[ישראל מאיר הכהן|חפץ חיים]], און ער איז געווארן זיין אויסגעצייכנטער תלמיד מובהק. אין כולל קודשים האט ער געלערנט חברותא דריי יאר מיט הרב [[רבי יוסף שלמה כהנעמאן]].


אין יאר תר"ע ([[1910]]) ער האט אונטערגענומען דעם אמט פון ראש ישיבה אין שטאט [[בריסק]], אבער נאכן אויסברוך פון דער [[ערשטע וועלט מלחמה|ערשטער וועלט מלחמה]] אין 1914, ווען די באוואוינער פון בריסק  האבן זיך אנגעהויבן פארלאזן די שטאט, האט ער צוריקגעקערט קיין ראדין. אנהייב תרע"ו איז ער צוזאמען מיט זיין ישיבה אנטלאפן קיין [[סמילאוויטש]].
אין יאר תר"ע ([[1910]]) ער האט אונטערגענומען דעם אמט פון ראש ישיבה אין שטאט [[בריסק]], אבער נאכן אויסברוך פון דער [[ערשטע וועלט מלחמה|ערשטער וועלט מלחמה]] אין 1914, ווען די באוואוינער פון בריסק  האבן זיך אנגעהויבן פארלאזן די שטאט, האט ער צוריקגעקערט קיין ראדין. אנהייב תרע"ו איז ער צוזאמען מיט זיין ישיבה אנטלאפן קיין [[סמילאוויטש]].
שורה 22: שורה 22:


==זיין געזעלשאפטליכער אויפטו==
==זיין געזעלשאפטליכער אויפטו==
הרב וואסערמאן איז געווען פון די [[ציוניזם]] קעגנערס. און ער האט אויכעט געשריבן צו די [[מזרחי-באוועגונג]] רבנים אן אפענער בריוו, וועלכער אין אים דערקלערט ער זיין אפגרענצונג (באווארעניש) פון זייער באוועגונג. (דער בריוו הייסט "הנאום והמכתב" פארעפענטליכט אין "קובץ מאמרים" דער ערשטער טייל). זיין סיסטעם-דערקלערונג האט ער געשריבן אין זיין ספר "קובץ מאמרים". ער האט קארעספאנדירט אין געזעלשאפטלעכע-טעמעס מיט דעם [[אברהם ישעיה קארעליץ|חזון איש]] און [[רבי יוסף ראזין]]. זייענדיק אין ראדין האט זיך אים געטראפן צו לערנען א קורצע צייט מיט [[אברהם יצחק הכהן קוק|הרב קוק]]. כאטשיק ער האט זיך קעגנגעשטעלט צו זיין סיסטעם, האט ער אים געשיקט א בריוו נאכצופרעגן וואס מאכט ער, ווען ער איז קראנק געווארן.
הרב וואסערמאן איז געווען פון די [[ציוניזם]] קעגנערס. און ער האט אויכעט געשריבן צו די [[מזרחי-באוועגונג]] רבנים אן אפענער בריוו, וועלכער אין אים דערקלערט ער זיין אפגרענצונג (באווארעניש) פון זייער באוועגונג. (דער בריוו הייסט "הנאום והמכתב" פארעפענטליכט אין "קובץ מאמרים" דער ערשטער טייל). זיין סיסטעם-דערקלערונג האט ער געשריבן אין זיין ספר "קובץ מאמרים". ער האט קארעספאנדירט אין געזעלשאפטלעכע-טעמעס מיט דעם [[אברהם ישעיה קארעליץ|חזון איש]] און [[רבי יוסף ראזין]]. זייענדיק אין ראדין האט זיך אים געטראפן צו לערנען א קורצע צייט מיט [[הרב אברהם יצחק הכהן קוק|הרב קוק]]. כאטשיק ער האט זיך קעגנגעשטעלט צו זיין סיסטעם, האט ער אים געשיקט א בריוו נאכצופרעגן וואס מאכט ער, ווען ער איז קראנק געווארן.


ער איז געווען פון די "אגודת ישראל" רבנים, און ער האט אנגעוויזן דעם וועג צו [[אגודת ישראל]] אלס א פארטיי וואס איר צוועק איז צו פארשטארקן דאס [[אידישקייט|אידנטום]]. אין דעם דריטן [[אגודת ישראל קאנגרעס]] אין שטאט [[מארינבאד]], [[טשעכיי]], יאר תרצ"ז, ער איז געשטאנען אין דעם שפיץ פון געציילטע מיינונגען וואס האבן געהאט א קעגנערשאפט  צום [[טיילונג פלאן]]. זיין צוגאנג איז אפגעשטופט געווארן צוליב די פילע לאדענישן, וואס איז קלאר געווארן אז רוב רבנים שטיצן אונטער אין אן אויפשטעלונג פון א יידישן שטאט, אויך אויף א קליינעם טייל פון ארץ ישראל.
ער איז געווען פון די "אגודת ישראל" רבנים, און ער האט אנגעוויזן דעם וועג צו [[אגודת ישראל]] אלס א פארטיי וואס איר צוועק איז צו פארשטארקן דאס [[אידישקייט|אידנטום]]. אין דעם דריטן [[אגודת ישראל קאנגרעס]] אין שטאט [[מארינבאד]], [[טשעכיי]], יאר תרצ"ז, ער איז געשטאנען אין דעם שפיץ פון געציילטע מיינונגען וואס האבן געהאט א קעגנערשאפט  צום [[טיילונג פלאן]]. זיין צוגאנג איז אפגעשטופט געווארן צוליב די פילע לאדענישן, וואס איז קלאר געווארן אז רוב רבנים שטיצן אונטער אין אן אויפשטעלונג פון א יידישן שטאט, אויך אויף א קליינעם טייל פון ארץ ישראל.
שורה 44: שורה 44:
*'''על ה[[ציונות דתית|ציונות הדתית]]:'''
*'''על ה[[ציונות דתית|ציונות הדתית]]:'''
:"עס איז קלאר דאס וויבאלד דער מאדערנער נאציאנאליזם ביי אידן איז עבודה זרה, קומט ממילא אויס אז די נאציאנאל-רעליגיעזע שיטה איז [[עבודה זרה בשיתוף]]....
:"עס איז קלאר דאס וויבאלד דער מאדערנער נאציאנאליזם ביי אידן איז עבודה זרה, קומט ממילא אויס אז די נאציאנאל-רעליגיעזע שיטה איז [[עבודה זרה בשיתוף]]....
ווי פּראבּירט מען א מענטש, ווי זאל מען וויסן וואס ער איז אין זיין פנימיות? לפי מהללו, מען זאל זען וועמען ער איז מהלל. אויב ער שטענדיק מהלל טובים, איז זיין שורש טוב, אויב מען זעט אז ער איז מהלל רשעים, איז א סימן דאס ער איז אליין דאס זעלבע (שערי תשובה לרבינו יונה). בשעת מען זעט וועמען די נאניאנאלע-רעליגיעזע זענען מהלל און מכבד, ווייס מען וואס זיי אליין זענען".
ווי פּראבּירט מען א מענטש, ווי זאל מען וויסן וואס ער איז אין זיין פנימיות? לפי מהללו, מען זאל זען וועמען ער איז מהלל. אויב ער שטענדיק מהלל טובים, איז זיין שורש טוב, אויב מען זעט אז ער איז מהלל רשעים, איז א סימן דאס ער איז אליין דאס זעלבע ( לרבינו יונה). בשעת מען זעט וועמען די נאניאנאלע-רעליגיעזע זענען מהלל און מכבד, ווייס מען וואס זיי אליין זענען".
   
   
*'''דער פלאץ פון ארץ ישראל אין אידנטום''':
*'''דער פלאץ פון ארץ ישראל אין אידנטום''':
שורה 62: שורה 62:
{{רעפערענצן}}
{{רעפערענצן}}


==דרויסנדע לינקס==
==דרויסנדיגע לינקס==
* [http://www.daat.ac.il/daat/ezrachut/tsiyonut/ikveta.pdf גרסה מקוונת של הספר עקבתא דמשיחא], אין דעת וועבסייט.
* [http://www.daat.ac.il/daat/ezrachut/tsiyonut/ikveta.pdf גרסה מקוונת של הספר עקבתא דמשיחא], אין דעת וועבסייט.
* [http://hydepark.hevre.co.il/hydepark/topic.asp?topic_id=959217 רבי אלחנן וואסערמאן והשמרנות החרדית], עצור כאן חושבים
* [https://forums.bhol.co.il/forums/topic.asp?topic_id=959217 רבי אלחנן וואסערמאן והשמרנות החרדית], עצור כאן חושבים
*[http://www.hebrewbooks.org/root/data/pdfs/CPCR/084toldosansheishemmcc.pdf תולדות אנשי שם, חלק א', ניו יורק, תש"י], עמודים 40-41
*[http://www.hebrewbooks.org/root/data/pdfs/CPCR/084toldosansheishemmcc.pdf תולדות אנשי שם, חלק א', ניו יארק, תש"י], עמודים 40-41


{{גרונטסארטיר:וואסערמאן, אלחנן}}
{{גרונטסארטיר:וואסערמאן, אלחנן}}

נאוויגאציע מעניו