אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:קוואדראטצאל"

221 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 1 יאָר
ק
החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע"
(קרדיט + קטגוריות)
ק (החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע")
 
(11 מיטלסטע ווערסיעס פון 4 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
אין [[מאטעמאטיק]], איז א '''קוואדראטצאל''' א [[גאנצע צאל]] וואס מ'קען שרייבן אלס דער קוואדראט פון אן (אנדער) גאנצע צאל, ד.ה. דער פראדוקט פון א גאנצע צאל מיט זיך אליין. למשל , 9 איז א קוואדראטצאל , ווייל מען קען זי שרייבן 3 × 3. אלע קוואדראטצאלן זענען [[נישט-נעגאטיוו]]. מ'קען אויך זאגן אזוי—א (נישט-נעגאטיוו) צאל איז א קוואדראטצאל ווען איר [[קוואדראט ווארצל]] איז אויך א גאנצע צאל. למשל,<span dir=ltr> √9 = 3</span>, טא איז 9 א קוואדראטצאל.
{{דעסקריפציע||ענגליש = product of some integer with itself|דייטש=Zahl, die durch die Multiplikation einer ganzen Zahl mit sich selbst entsteht|}}
אין [[מאטעמאטיק]], איז א '''קוואדראטצאל''' א [[גאנצע צאל]] וואס מ'קען שרייבן אלס דער קוואדראט פון אן (אנדער) גאנצע צאל, ד.ה. דער פראדוקט פון א גאנצע צאל מיט זיך אליין. למשל, 9 איז א קוואדראטצאל, ווייל מען קען זי שרייבן 3 × 3. אלע קוואדראטצאלן זענען [[נישט-נעגאטיוו]]. מ'קען אויך זאגן אזוי—א (נישט-נעגאטיוו) צאל איז א קוואדראטצאל ווען איר [[קוואדראט ווארצל]] איז אויך א גאנצע צאל. למשל,<span dir=ltr> √9 = 3</span>, טא איז 9 א קוואדראטצאל.




געוויינלעך שרייבט מען פאר דעם קוואדראט פון דעם נומער ''n'' נישט דעם פראדוקט ''n''&nbsp;×&nbsp;''n'', נאר דעם עקוויוואלענט [[עקספאנענציאציע]] ''n''<sup>2</sup>, ארויסגערעדט "''n'' קוואדראטירט".
געווענליך שרייבט מען פאר דעם קוואדראט פון דעם נומער ''n'' נישט דעם פראדוקט ''n''&nbsp;×&nbsp;''n'', נאר דעם עקוויוואלענט [[עקספאנענציאציע]] ''n''<sup>2</sup>, ארויסגערעדט "''n'' קוואדראטירט".
זענען דא <math> \lfloor \sqrt{n} \rfloor</math> קוואדראטצאלן ביז ''n'' (עד ועד בכלל).  
זענען דא <math> \lfloor \sqrt{n} \rfloor</math> קוואדראטצאלן ביז ''n'' (עד ועד בכלל).  


שורה 101: שורה 102:
א קוואדראטצאל איז אויך די סומע פון צוויי הינטעראנאנדיקע [[דרייעקיקע צאל]].
א קוואדראטצאל איז אויך די סומע פון צוויי הינטעראנאנדיקע [[דרייעקיקע צאל]].


א קוואדראטצאל קען ענדיגן נאר מיט די ציפערן 00,1,4,6,9, אדער 25 אין באזע 10, ווי פאלגנדיק:
א קוואדראטצאל קען ענדיגן נאר מיט די ציפערן 00,1,4,6,9, אדער 25 אין באזע 10, ווי פאלגנד:


# אז דער לעצטער ציפער פון א  [[צאל]] איז 0, זיין קוואדראט לאזט אויס 00 און דער פריערדיקער [[ציפער]]ן מוזן אויף פארמירן א קוואדראט.
# אז דער לעצטער ציפער פון א  [[צאל]] איז 0, זיין קוואדראט לאזט אויס 00 און דער פריערדיגער [[ציפער]]ן מוזן אויף פארמירן א קוואדראט.
# אז דער לעצטער ציפער פון א צאל איז 1 אדער 9, זיין קוואדראט לאזט אויס 1 און די צאל פארמירט פון די פריערדיקע ציפער מוז טיילן זיך אויף פיר.
# אז דער לעצטער ציפער פון א צאל איז 1 אדער 9, זיין קוואדראט לאזט אויס 1 און די צאל פארמירט פון די פריערדיגע ציפער מוז טיילן זיך אויף פיר.
# אז דער לעצטער ציפער פון א צאל איז 2 אדער 8, זיין קוואדראט לאזט אויס 4 און דער פריערדיקער ציפער מוז זיין גראד.
# אז דער לעצטער ציפער פון א צאל איז 2 אדער 8, זיין קוואדראט לאזט אויס 4 און דער פריערדיגער ציפער מוז זיין גראד.
# אז דער לעצטער ציפער פון א צאל איז 3 אדער 7, זיין קוואדראט לאזט אויס 9 און די צאל פארמירט פון די פריערדיקע ציפער מוז טיילן זיך אויף פיר.
# אז דער לעצטער ציפער פון א צאל איז 3 אדער 7, זיין קוואדראט לאזט אויס 9 און די צאל פארמירט פון די פריערדיגע ציפער מוז טיילן זיך אויף פיר.
# אז דער לעצטער ציפער פון א צאל איז 4 אדער 6, זיין קוואדראט לאזט אויס 6 און דער פריערדיקער ציפער מוז זיין '''נומיק'''.  
# אז דער לעצטער ציפער פון א צאל איז 4 אדער 6, זיין קוואדראט לאזט אויס 6 און דער פריערדיגער ציפער מוז זיין '''נומיק'''.  
# אז דער לעצטער ציפער פון א צאל איז 5, זיין קוואדראט לאזט אויס 25 און דער פריערדיקער ציפער מוז זיין 0, 2, 06 אדער 56.
# אז דער לעצטער ציפער פון א צאל איז 5, זיין קוואדראט לאזט אויס 25 און דער פריערדיגער ציפער מוז זיין 0, 2, 06 אדער 56.


א גרינגן וועג צו  קוואדראטירן א צאל איז צו טרעפן צוויי צאלן וואס האבן זי אלס דורכשניט, 21<sup>2</sup>{{ר}}: 20 און  22, און טאפלען די צוויי צאלן און צולייגן דעם קוואדראט פון דער ווייט פונעם דורכשניט: 22×20 = 440&nbsp;+&nbsp;1<sup>2</sup> = 441. דאס ארבעט צוליב דער אידענטיטעט: (''x''&nbsp;–&nbsp;''y'')(''x''&nbsp;+&nbsp;''y'') {{ר}}= ''x''<sup>2</sup>&nbsp;–&nbsp;''y''<sup>2</sup>
א גרינגן וועג צו  קוואדראטירן א צאל איז צו טרעפן צוויי צאלן וואס האבן זי אלס דורכשניט, 21<sup>2</sup>{{ר}}: 20 און  22, און טאפלען די צוויי צאלן און צולייגן דעם קוואדראט פון דער ווייט פונעם דורכשניט: 22×20 = 440&nbsp;+&nbsp;1<sup>2</sup> = 441. דאס ארבעט צוליב דער אידענטיטעט: (''x''&nbsp;–&nbsp;''y'')(''x''&nbsp;+&nbsp;''y'') {{ר}}= ''x''<sup>2</sup>&nbsp;–&nbsp;''y''<sup>2</sup>
שורה 130: שורה 131:
* Conway, J. H. and Guy, R. K. ''The Book of Numbers''. New York: Springer-Verlag, pp. 30-32, 1996. ISBN 0-387-97993-X
* Conway, J. H. and Guy, R. K. ''The Book of Numbers''. New York: Springer-Verlag, pp. 30-32, 1996. ISBN 0-387-97993-X


== וועבלינקען ==
==דרויסנדיגע לינקס==
* Dario Alpern, [http://www.alpertron.com.ar/FSQUARES.HTM Sum of squares]. A Java applet to decompose a natural number into a sum of up to four squares.
* Dario Alpern, [http://www.alpertron.com.ar/FSQUARES.HTM Sum of squares]. A Java applet to decompose a natural number into a sum of up to four squares.
* [http://web.archive.org/web/20070625162103/http://mathdl.maa.org/convergence/1/?pa=content&sa=viewDocument&nodeId=1296&bodyId=1433 Fibonacci and Square Numbers] at [http://web.archive.org/web/20060212072618/http://mathdl.maa.org/convergence/1/ Convergence]
* [http://web.archive.org/web/20070625162103/http://mathdl.maa.org/convergence/1/?pa=content&sa=viewDocument&nodeId=1296&bodyId=1433 Fibonacci and Square Numbers] at [http://web.archive.org/web/20060212072618/http://mathdl.maa.org/convergence/1/ Convergence]
שורה 137: שורה 138:
[[קאַטעגאָריע:נומערן]]
[[קאַטעגאָריע:נומערן]]
[[קאַטעגאָריע:אריטמעטיק]]
[[קאַטעגאָריע:אריטמעטיק]]
[[קאטעגאריע:אומבאקוקט]]
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]]
[[קאטעגאריע:אויף יידיש]]  
[[קאַטעגאָריע:וויכטיגע ארטיקלען]]
{{קרד/ויקי/יידיש}}
{{קרד/ויקי/יידיש}}
[[he:מספר ריבועי]]