אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:יאדער-שפאלטונג"
ק (טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: ײַ ← יי) |
ק (החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע") |
||
| (5 מיטלסטע ווערסיעס פון 3 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע|נוקלעארע רעאקציע אדער ראדיאאקטיווער צעפאל אין וואס דער אטאמקערן ווערט צעשפאלטן אויף צוויי טיילן}} | |||
[[File:Nuclear fission.svg|250px|קליין|יאדער־שפאלטונג געמעל וואס ווייזט ווי א [[נייטראן]] ווערט איינגעזאפט אין אן [[אוראניום]] קערן, וואס ווערט אומסטאביל און צעשפאלט זיך אין צוויי נייע [[אטאם|אטאמען]], ארויסלאזנדיק ענערעגיע און נאך נייטראנען.]] | [[File:Nuclear fission.svg|250px|קליין|יאדער־שפאלטונג געמעל וואס ווייזט ווי א [[נייטראן]] ווערט איינגעזאפט אין אן [[אוראניום]] קערן, וואס ווערט אומסטאביל און צעשפאלט זיך אין צוויי נייע [[אטאם|אטאמען]], ארויסלאזנדיק ענערעגיע און נאך נייטראנען.]] | ||
'''יאדער-שפאַלטונג''', אין [[קערנפיזיק]] און [[קערנכעמיע]], איז א [[קערנרעאקציע]], אדער א [[ראדיאאקטיוויטעט|ראדיאאקטיווער צעפאל]], אין וועלכן דער קערן פון אן [[אטאם]] צעשפאלט זיך אין די קערנס פון אנדערע אטאמען. דער פראצעס קען זיין אדער צוויי קערנס וואס קומען צוזאמען אדער א דרויסנדיקער טיילכעל—למשל, א [[פראטאן]], א [[נייטראן]] אדער א הויכע־ענערגיע [[עלעקטראן]]—שטויסט צוזאמען מיט א קערן. | '''יאדער-שפאַלטונג''', אין [[קערנפיזיק]] און [[קערנכעמיע]], איז א [[קערנרעאקציע]], אדער א [[ראדיאאקטיוויטעט|ראדיאאקטיווער צעפאל]], אין וועלכן דער קערן פון אן [[אטאם]] צעשפאלט זיך אין די קערנס פון אנדערע אטאמען. דער פראצעס קען זיין אדער צוויי קערנס וואס קומען צוזאמען אדער א דרויסנדיקער טיילכעל—למשל, א [[פראטאן]], א [[נייטראן]] אדער א הויכע־ענערגיע [[עלעקטראן]]—שטויסט צוזאמען מיט א קערן. | ||
| שורה 8: | שורה 9: | ||
אפטמאל זענען די קערנס פראדוצירט דורך יאדער־שפאלטונג ראדיאאקטיוו, וואס שאפט א פראבלעם וואס מען קען טון די איבערגעלאזטע פראדוקטן. | אפטמאל זענען די קערנס פראדוצירט דורך יאדער־שפאלטונג ראדיאאקטיוו, וואס שאפט א פראבלעם וואס מען קען טון די איבערגעלאזטע פראדוקטן. | ||
{{-}} | {{-}} | ||
== | ==דרויסנדיגע לינקס== | ||
{{קאמאנסקאט|}} | {{קאמאנסקאט|}} | ||
| שורה 14: | שורה 15: | ||
[[קאַטעגאָריע:קערנכעמיע]] | [[קאַטעגאָריע:קערנכעמיע]] | ||
{{שטומף|וויסנשאפט}} | {{שטומף|וויסנשאפט}} | ||
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||
[[he:ביקוע גרעיני]] | |||
[[קאַטעגאָריע:וויקידאטא דעסקריפציע]] | |||
יעצטיגע רעוויזיע זינט 10:16, 8 יולי 2024
יאדער-שפאַלטונג, אין קערנפיזיק און קערנכעמיע, איז א קערנרעאקציע, אדער א ראדיאאקטיווער צעפאל, אין וועלכן דער קערן פון אן אטאם צעשפאלט זיך אין די קערנס פון אנדערע אטאמען. דער פראצעס קען זיין אדער צוויי קערנס וואס קומען צוזאמען אדער א דרויסנדיקער טיילכעל—למשל, א פראטאן, א נייטראן אדער א הויכע־ענערגיע עלעקטראן—שטויסט צוזאמען מיט א קערן.
אין דער רעאקציע קומט ארויס גאר א סך ענערגיע, וואס ווערט געניצט אין קערנדיקער קראפט און אין נוקלעארע וואפן.
יאדער־שפאלטונג איז אנטפלעקט געווארן אין דעצעמבער 1938 דורך דער דייטשער כעמיקער אטא האן, און אין יאנואר 1939 האבן ליזע מייטנער און איר נעפע אטא פריש מסביר געווען די טעאריע דערפון.
אפטמאל זענען די קערנס פראדוצירט דורך יאדער־שפאלטונג ראדיאאקטיוו, וואס שאפט א פראבלעם וואס מען קען טון די איבערגעלאזטע פראדוקטן.
דרויסנדיגע לינקס
| וויקימעדיע פונדאציע פּראיעקטן |
|---|
 בילדער און מידיע אויף וויקימעדיע קאמאנס: יאדער-שפאלטונג |
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!