אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:אלישע ראדין"
ק (החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע") |
|||
(20 מיטלסטע ווערסיעס פון 5 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע||ענגליש = Russian Hebrew writer (1888-1946)|העב=משורר עברי ויידי בברית המועצות (1888–1946)|}} | |||
{{יתום}} | {{יתום}} | ||
'''אלישע ראָדין''' (1888 – 1946) איז געווען אַ ייִדישער און אַ | '''אלישע ראָדין''' (1888 – 1946) איז געווען אַ ייִדישער און אַ העברעאישער [[דיכטער]]. | ||
==ביִאָגראַפיע== | ==ביִאָגראַפיע== | ||
ראָדין איז געבוירן געווארן אברהם אליהו ראָדין אינעם שטעטל [[אמסטיסלאוו|אַמסטיסלאַוו]], [[מאָהילעווער גובערניע]], [[רוסלענדישע אימפּעריע]] ( | ראָדין איז געבוירן געווארן אברהם אליהו ראָדין אינעם שטעטל [[אמסטיסלאוו|אַמסטיסלאַוו]], [[מאָהילעווער גובערניע]], [[רוסלענדישע אימפּעריע]] (יעצט – אין באַשטאַנד פון ווייסרוסלאַנד). ער האָט געביטן זיין נאָמען אויף אלישע. | ||
אלישע ראָדין האָט אָנטיילגענונמען אין דער ערשטער רוסישער רעוואָלוציע פון 1905 – 1907. שוין דעמלט האָט ער געשריבן לידער, תחילת – נאָר אויף ייִדיש. אין דער צווייטער העלפט פון די 1920ער יאָרן האָט ער צוליב רדיפות פון די | אלישע ראָדין האָט אָנטיילגענונמען אין דער ערשטער רוסישער רעוואָלוציע פון 1905 – 1907. שוין דעמלט האָט ער געשריבן לידער, תחילת – נאָר אויף ייִדיש. אין דער צווייטער העלפט פון די 1920ער יאָרן האָט ער צוליב רדיפות פון די העברעאישע שרייבער און פאַרבאָט אויף דער העברעאישער קולטור אינעם ראַטנפאַרבאַנד אויפגעהערט צו שרייבן ייִדיש און אָנגעהויבן שרייבן לידער אין העברעאיש. | ||
אלישע ראָדין איז אָריבערגעפאָרן קיין [[מאָסקווע]]. דאָרט האָט ער אָנטיילגענומען אין דער אָרבעט פון אַן אונטערערדישן סעמינאַר אויף צוצוגרייטן לערער פון | אלישע ראָדין איז אָריבערגעפאָרן קיין [[מאָסקווע]]. דאָרט האָט ער אָנטיילגענומען אין דער אָרבעט פון אַן אונטערערדישן סעמינאַר אויף צוצוגרייטן לערער פון העברעאיש. ער האָט זיך איבערגעשריבן מיט [[חיים נחמן ביאַליק]], וועלכער האָט פאַרלאָזט דעם [[ראַטנפאַרבאַנד]] אין 1921. זינט 1929 האָט אלישע ראָדין געשיקט זיינע העברעאישע לידער און פאַרצייכענונגען אין תל-אָביבער צייטונגען און זשורנאַלן ("דבר", "הארץ", "גיליונות" און אַנדערע). צוליב דעם, האָט מען אלישע ראָדינען אויסגעשלאָסן פונעם פאַרבאַנד פון סאָוועטישע שרייבער. ער איז געווען אונטער השגחה פון [[נ.ק.וו.ד.]] ביזן סוף פון זיין לעבן. | ||
בעת דער מלחמה האָט אלישע ראָדין איבערגעזעצט פון [[ | בעת דער מלחמה האָט אלישע ראָדין איבערגעזעצט פון [[אידיש]] אין [[העברעאיש]] דאָקומענטן פונעם [[אידישער אנטי פאשיסטישער קאמיטעט|ייִדישן אַנטי-פאַשיסטישן קאָמיטעט]]. זיין בן-יחיד גריגאָרי איז אומגעקומען אויפן פראָנט אין 1942. דאָס האָט פאַרקיצט דעם דיכטערס יאָרן און ער איז געשטאָרבן אין מאָסקווע אין 1946. | ||
== | ==זיינע ביכער== | ||
* לידער און פּאָעמען, כאַרקאָוו, 1918 | * לידער און פּאָעמען, כאַרקאָוו, 1918 | ||
* העראָיק, האָמעל, 1921 | * העראָיק, האָמעל, 1921 | ||
שורה 24: | שורה 25: | ||
== | ==דרויסנדיגע לינקס== | ||
* [http://aleph.nli.org.il/F/15J8I3DMVE9D3IR8FL4K9UU2TBH2QSFNVCAQ8A5RGKNLFE9A1L-12093?func=find-c&=&=&=&=&con_lng=heb&local_base=nnl01&ccl_term=WAU%3D%D7%A8%D7%95%D7%93%D7%99%D7%9F%2C%20%D7%90%D7%9C%D7%99%D7%A9%D7%A2%2C%201888-1946&adjacent=Y רשימה פון אלישע ראָדינס פּובליקאַציעס אין דער נאַציאָנאַלער ביבליאָטעק פון ישראל] | * [http://aleph.nli.org.il/F/15J8I3DMVE9D3IR8FL4K9UU2TBH2QSFNVCAQ8A5RGKNLFE9A1L-12093?func=find-c&=&=&=&=&con_lng=heb&local_base=nnl01&ccl_term=WAU%3D%D7%A8%D7%95%D7%93%D7%99%D7%9F%2C%20%D7%90%D7%9C%D7%99%D7%A9%D7%A2%2C%201888-1946&adjacent=Y רשימה פון אלישע ראָדינס פּובליקאַציעס אין דער נאַציאָנאַלער ביבליאָטעק פון מדינת ישראל] | ||
* [http://jpress.org.il/Default/Scripting/ArticleWin_TAU.asp?From=Archive&Skin=TAUHe&BaseHref=DAV/1962/11/16&EntityId=Ar00705&ViewMode=HTML אברהם סוצקעווער, פגישות עם אלישע רודין] {{לינקשפראך|העברעיש}} | * [http://jpress.org.il/Default/Scripting/ArticleWin_TAU.asp?From=Archive&Skin=TAUHe&BaseHref=DAV/1962/11/16&EntityId=Ar00705&ViewMode=HTML אברהם סוצקעווער, פגישות עם אלישע רודין] {{לינקשפראך|העברעיש}} | ||
{{גרונטסארטיר:ראדין, אלישע}} | {{גרונטסארטיר:ראדין, אלישע}} | ||
[[קאַטעגאָריע:ליטווישע | [[קאַטעגאָריע:ליטווישע אידן]] | ||
[[קאַטעגאָריע:העברעיש שפראך דיכטער]] | [[קאַטעגאָריע:העברעיש שפראך דיכטער]] | ||
[[קאַטעגאָריע: | [[קאַטעגאָריע:אידישע דיכטער]] | ||
[[קאַטעגאָריע:יידיש שפראך שרייבערס]] | [[קאַטעגאָריע:יידיש שפראך שרייבערס]] | ||
[[קאטעגאריע:אויף יידיש]] | |||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | |||
[[he:אלישע רודין]] | |||
[[קאַטעגאָריע:סאוויעטישע אידן]] | |||
[[קאַטעגאָריע:יידיש-שפראך דיכטער]] | |||
[[קאַטעגאָריע:סאוויעטישע דיכטער]] |
יעצטיגע רעוויזיע זינט 09:02, 8 יולי 2024
אלישע ראָדין (1888 – 1946) איז געווען אַ ייִדישער און אַ העברעאישער דיכטער.
ביִאָגראַפיע
ראָדין איז געבוירן געווארן אברהם אליהו ראָדין אינעם שטעטל אַמסטיסלאַוו, מאָהילעווער גובערניע, רוסלענדישע אימפּעריע (יעצט – אין באַשטאַנד פון ווייסרוסלאַנד). ער האָט געביטן זיין נאָמען אויף אלישע.
אלישע ראָדין האָט אָנטיילגענונמען אין דער ערשטער רוסישער רעוואָלוציע פון 1905 – 1907. שוין דעמלט האָט ער געשריבן לידער, תחילת – נאָר אויף ייִדיש. אין דער צווייטער העלפט פון די 1920ער יאָרן האָט ער צוליב רדיפות פון די העברעאישע שרייבער און פאַרבאָט אויף דער העברעאישער קולטור אינעם ראַטנפאַרבאַנד אויפגעהערט צו שרייבן ייִדיש און אָנגעהויבן שרייבן לידער אין העברעאיש.
אלישע ראָדין איז אָריבערגעפאָרן קיין מאָסקווע. דאָרט האָט ער אָנטיילגענומען אין דער אָרבעט פון אַן אונטערערדישן סעמינאַר אויף צוצוגרייטן לערער פון העברעאיש. ער האָט זיך איבערגעשריבן מיט חיים נחמן ביאַליק, וועלכער האָט פאַרלאָזט דעם ראַטנפאַרבאַנד אין 1921. זינט 1929 האָט אלישע ראָדין געשיקט זיינע העברעאישע לידער און פאַרצייכענונגען אין תל-אָביבער צייטונגען און זשורנאַלן ("דבר", "הארץ", "גיליונות" און אַנדערע). צוליב דעם, האָט מען אלישע ראָדינען אויסגעשלאָסן פונעם פאַרבאַנד פון סאָוועטישע שרייבער. ער איז געווען אונטער השגחה פון נ.ק.וו.ד. ביזן סוף פון זיין לעבן.
בעת דער מלחמה האָט אלישע ראָדין איבערגעזעצט פון אידיש אין העברעאיש דאָקומענטן פונעם ייִדישן אַנטי-פאַשיסטישן קאָמיטעט. זיין בן-יחיד גריגאָרי איז אומגעקומען אויפן פראָנט אין 1942. דאָס האָט פאַרקיצט דעם דיכטערס יאָרן און ער איז געשטאָרבן אין מאָסקווע אין 1946.
זיינע ביכער
- לידער און פּאָעמען, כאַרקאָוו, 1918
- העראָיק, האָמעל, 1921
- פון צוויי קוואַלן, פּעטראָגראַד, 1924
- בפאת נכר, תל-אָביב, 1938
- לבן: מצבה לבני גרישה רודין, תל אביב, 1943
- אלישע רודין, שירים והגיונות, חיים לנסקי, שירים רשימות ומכתבים, ירושלים, 1954
דרויסנדיגע לינקס
- רשימה פון אלישע ראָדינס פּובליקאַציעס אין דער נאַציאָנאַלער ביבליאָטעק פון מדינת ישראל
- אברהם סוצקעווער, פגישות עם אלישע רודין (העברעיש)
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!