מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
102,362
רעדאגירונגען
ק
החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע"
ק (צמא לדעת האט אריבערגעפירט בלאט דרעפט:חשון צו חשון אן לאזן א ווייטערפירונג) |
ק (החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע") |
||
| (5 מיטלסטע ווערסיעס פון 2 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע|צווייטער חודש ציילנדיג פון תשרי, אכטער ציילנדיג פון ניסן}}{{לוח חודשי עברי בחמש שנים|2}} | {{דעסקריפציע|צווייטער חודש ציילנדיג פון תשרי, אכטער ציילנדיג פון ניסן}}{{לוח חודשי עברי בחמש שנים|2}} | ||
'''חשון''' (פולער נאמען: '''מרחשון''') איז דער [[2 (נומער)|צווייטער]] [[חודש]] אין דער [[אידישער לוח|אידישער יאר]], ציילנדיג פון [[תשרי]], און דער [[8 (נומער)|אכטער]] חודש ציילנדיג פון [[ניסן]]. | '''חשון''' (פולער נאמען: '''מרחשון''') איז דער [[2 (נומער)|צווייטער]] [[חודש]] אין דער [[אידישער לוח|אידישער יאר]], ציילנדיג פון [[תשרי]], און דער [[8 (נומער)|אכטער]] חודש ציילנדיג פון [[ניסן]]. | ||
| שורה 18: | שורה 17: | ||
אין די תקופה פון [[גלות בבל]] און [[שיבת ציון]] איז דער נאמען אריינגעקומען אויך אין אידישע באנוץ, ווי די נעמען פון אלע חדשים{{הערה|שם=ירושלמי}}. פארהאן ווער עס טייטשט עס "גערויש", צוליב די בלעטער וועלכע פאלן פון די ביימער און רוישן אין די ווינטן{{הערה|שם משמעון, יורה דעה סי' ו'}}. ביי [[חסידים]] האט מען מרמז געווען אז דער נאמען צייגט אויף {{טערמין|מרחשוון שפוותא|די ליפן מורמלען}}, קומענדיג נאך חודש תשרי מיט אירע פילע [[תפילה|תפילות]] און קבלות{{הערה|ישמח ישראל, ראש חודש מרחשון, בשם [[רבי ישראל האפשטיין|דער קאזשניצער מגיד]]; אהבת ישראל, פרשת וירא אות פ"ד, בשם [[רבי ישראל פון רוזשין]]; אמרי אמת, בראשית תרצ"ב, בשם [[רבי שמחה בונם באנהארד|רבי בונם פון פרשיסחא]].}}. | אין די תקופה פון [[גלות בבל]] און [[שיבת ציון]] איז דער נאמען אריינגעקומען אויך אין אידישע באנוץ, ווי די נעמען פון אלע חדשים{{הערה|שם=ירושלמי}}. פארהאן ווער עס טייטשט עס "גערויש", צוליב די בלעטער וועלכע פאלן פון די ביימער און רוישן אין די ווינטן{{הערה|שם משמעון, יורה דעה סי' ו'}}. ביי [[חסידים]] האט מען מרמז געווען אז דער נאמען צייגט אויף {{טערמין|מרחשוון שפוותא|די ליפן מורמלען}}, קומענדיג נאך חודש תשרי מיט אירע פילע [[תפילה|תפילות]] און קבלות{{הערה|ישמח ישראל, ראש חודש מרחשון, בשם [[רבי ישראל האפשטיין|דער קאזשניצער מגיד]]; אהבת ישראל, פרשת וירא אות פ"ד, בשם [[רבי ישראל פון רוזשין]]; אמרי אמת, בראשית תרצ"ב, בשם [[רבי שמחה בונם באנהארד|רבי בונם פון פרשיסחא]].}}. | ||
דער נאמען ווערט ארויסגעזאגט דורך די [[תימן|תימנים]] '''מְרַח־שְׁוָן''', וואס שטימט מיטן בבל'ישן מקור, אין און עטליכע [[אשכנזים|אשכנז'ישע]] כתבי יד פון [[ראשונים|תקופת הראשונים]] טרעפט מען "שוון" אלס קיצור דערפון{{הערה|צום ביישפיל [https://www.nli.org.il/he/manuscripts/NNL_ALEPH990025281370205171/NLI?volumeItem=2#$FL135970692 סידור מנהג אשכנז המערבי] פון די פריע ה' אלפים יארן}}. אין רוב פלעצער זאגט מען עס אבער ארויס '''מַר־חֶשְוָן''', וואס האט ווארשיינליך צוגעברענגט אז "מר" זאל ווערן באטראכט ווי א פרעפיקס און אוועקפאלן{{הערה|ארי זיבוטפסקי, [https://www1.biu.ac.il/File/Parasha/zibotevski.pdf חשוון, מר-חשוון או מרח-שוון?], דף שבועי אוניברסיטת בר-אילן 1288, בראשית תשע"ט}}. דעם קיצור "חשון" טרעפט מען אין כתבי יד פון בעפאר [[אחרונים|תקופת האחרונים]]{{הערה|[https://digital.bodleian.ox.ac.uk/objects/71daf959-48ba-43e8-8608-aad9dfa4a9cb/surfaces/a476018e-2777-4ae1-8641-a9135790ccf1/ קאלאפאן] פון יאר | דער נאמען ווערט ארויסגעזאגט דורך די [[תימן|תימנים]] '''מְרַח־שְׁוָן''', וואס שטימט מיטן בבל'ישן מקור, אין און עטליכע [[אשכנזים|אשכנז'ישע]] כתבי יד פון [[ראשונים|תקופת הראשונים]] טרעפט מען "שוון" אלס קיצור דערפון{{הערה|צום ביישפיל [https://www.nli.org.il/he/manuscripts/NNL_ALEPH990025281370205171/NLI?volumeItem=2#$FL135970692 סידור מנהג אשכנז המערבי] פון די פריע ה' אלפים יארן}}. אין רוב פלעצער זאגט מען עס אבער ארויס '''מַר־חֶשְוָן''', וואס האט ווארשיינליך צוגעברענגט אז "מר" זאל ווערן באטראכט ווי א פרעפיקס און אוועקפאלן{{הערה|ארי זיבוטפסקי, [https://www1.biu.ac.il/File/Parasha/zibotevski.pdf חשוון, מר-חשוון או מרח-שוון?], דף שבועי אוניברסיטת בר-אילן 1288, בראשית תשע"ט}}. דעם קיצור "חשון" טרעפט מען אין כתבי יד פון בעפאר [[אחרונים|תקופת האחרונים]]{{הערה|[https://digital.bodleian.ox.ac.uk/objects/71daf959-48ba-43e8-8608-aad9dfa4a9cb/surfaces/a476018e-2777-4ae1-8641-a9135790ccf1/ קאלאפאן פון MS. Huntington 513] פון יאר ה'ר"ט; [https://digital.bodleian.ox.ac.uk/objects/0b9a5ad6-47dd-4b80-aa95-414b58388744/surfaces/289bb551-39e7-4c29-82d9-e1166ab25014 קאלאפאן פון MS. Canon. Or. 53] פון יאר ה'רי"א, ביידע אינעם [[באדלעיאן ביבליאטעק]]}}. דער פרעפיקס "מר" איז געווארן געטייטשט "טראפ", ווי "הֵן גּוֹיִם כְּמַר מִדְּלִי"{{הערה|{{תנ"ך|ישעיה|מ|טו}}}}, צוליב די רעגנס וועלכע הייבן אן טראפן{{הערה|פרי חדש, אבן העזר סימן קכ"ו ס"ק כ"ב}}, אדער טייטשט עס "ביטער", ווייל עס איז א חודש אן קיין [[יום טוב]]{{הערה|מועד לכל חי פרק כ"ו אות ד'; קמח סלת, עמ' קנ"ד; שדי חמד, אסיפת דינים מערכת חתן וכלה אות כ"ג.}}, אדער פון לשון חשיבות, ווייל דער [[קביעות פון יאר]] איז געוואנדן אין די לענג פון דעם חודש{{הערה|געברענגט אין שאלות ותשובות נחלת שבעה, סי' ד', וועלכער ווארפט עס אפ אז מר איז א חלק פונעם נאמען.}}. אנדערע האבן אבער אפגעווארפן, אז דער נאמען איז ארויפגעקומען פון בבל און ווערט נישט געטייטשט אין [[לשון קודש]]{{הערה|בצל החכמה, חלק ב' סי' ס'}}. | ||
דער חודש דארף ווערן געשריבן "מרחשון" אין א [[גט]]{{הערה|{{שלחן ערוך|אבן העזר|קכו|מפרש=רמ"א}}, סעיף ז'}}, ווי אויך אין א [[כתובה]] און אנדערע [[שטר]]ות{{הערה| נחלת שבעה, שטרות סי' ד'}}. אויב האט מען עס געשריבן "מרחשוון", מיט צוויי ו', איז עס אויך כשר{{הערה|ראש פינה, אבן העזר סי' קכ"ו; {{ערוך השולחן|אבן העזר|קכו|יז}}.}}. אויב האט מען געשריבן "מר חשון", אפגעטיילט אין צוויי ווערטער, איז עס ספק אויב עס איז כשר{{הערה|זעט: {{ערוך השולחן|אבן העזר|קכו|יז}}, אז במקום עיגון קען מען מיקל זיין}}. אויב האט מען עס געשריבן "חשון" איז עס כשר, ווייל אזוי רופט מען עס ביי מענטשן{{הערה|גט פשוט, אבן העזר סי' קכו, ס"ק ז}}. | דער חודש דארף ווערן געשריבן "מרחשון" אין א [[גט]]{{הערה|{{שלחן ערוך|אבן העזר|קכו|מפרש=רמ"א}}, סעיף ז'}}, ווי אויך אין א [[כתובה]] און אנדערע [[שטר]]ות{{הערה| נחלת שבעה, שטרות סי' ד'}}. אויב האט מען עס געשריבן "מרחשוון", מיט צוויי ו', איז עס אויך כשר{{הערה|ראש פינה, אבן העזר סי' קכ"ו; {{ערוך השולחן|אבן העזר|קכו|יז}}.}}. אויב האט מען געשריבן "מר חשון", אפגעטיילט אין צוויי ווערטער, איז עס ספק אויב עס איז כשר{{הערה|זעט: {{ערוך השולחן|אבן העזר|קכו|יז}}, אז במקום עיגון קען מען מיקל זיין}}. אויב האט מען עס געשריבן "חשון" איז עס כשר, ווייל אזוי רופט מען עס ביי מענטשן{{הערה|גט פשוט, אבן העזר סי' קכו, ס"ק ז}}. | ||
| שורה 28: | שורה 27: | ||
דער [[גלגל המזלות|מזל]] פון דעם חודש איז [[מזל עקרב]]{{הערה|1=[[ספר יצירה]] [https://shitufta.org.il/Otzar_Midrashim,_Sefer_Yetzirah/5?selectedunittext=14 פרק ה' משנה י"ד]|שם=יצירה}}, צוליב א שטערן גרופע וואס האט אמאל געדינט אלס הינטערגרונט צו די [[זון]] אין דעם חודש{{ביאור|די נעמען פון די מזלות וואס ווערן דא דערמאנט, זענען געבארגטע טערמינען פאר פאזיציעס פון דער זון איבערן {{קישור שפה|עברית|מישור המילקה|עקליפטיק}}, אבער די עצם שטערן גרופעס נאך וועמען זיי הייסן זענען שוין פון לאנג אפגערוקט{{הערה|{{רמב"ם|יסודי התורה|ג|ז}}}}.}}. אין די [[ים המלח מגילות]] פון דער כת פון קומראן איז [[מזל קשת]] דער מזל פון חודש חשון. | דער [[גלגל המזלות|מזל]] פון דעם חודש איז [[מזל עקרב]]{{הערה|1=[[ספר יצירה]] [https://shitufta.org.il/Otzar_Midrashim,_Sefer_Yetzirah/5?selectedunittext=14 פרק ה' משנה י"ד]|שם=יצירה}}, צוליב א שטערן גרופע וואס האט אמאל געדינט אלס הינטערגרונט צו די [[זון]] אין דעם חודש{{ביאור|די נעמען פון די מזלות וואס ווערן דא דערמאנט, זענען געבארגטע טערמינען פאר פאזיציעס פון דער זון איבערן {{קישור שפה|עברית|מישור המילקה|עקליפטיק}}, אבער די עצם שטערן גרופעס נאך וועמען זיי הייסן זענען שוין פון לאנג אפגערוקט{{הערה|{{רמב"ם|יסודי התורה|ג|ז}}}}.}}. אין די [[ים המלח מגילות]] פון דער כת פון קומראן איז [[מזל קשת]] דער מזל פון חודש חשון. | ||
לויט דער [[זוהר]], איז חודש חשון קעגן [[שבט בנימין]]{{הערה|{{זוהר|א|קעג|א}}. אזוי שטייט אויך אין מגלה עמוקות, פרשת בא דרוש ד'; רסיסי לילה אות ל"ט; ויקח משה, נאך פרשת ויחי}}. לויט אנדערע, איז עס קעגן [[שבט מנשה]]{{הערה|{{ילקוט שמעוני|שמות|תיח}}; {{היברובוקס|רבי יוסף ג’יקטיליה|שערי אורה|20243|סוף שער ה'| | לויט דער [[זוהר]], איז חודש חשון קעגן [[שבט בנימין]]{{הערה|{{זוהר|א|קעג|א}}. אזוי שטייט אויך אין מגלה עמוקות, פרשת בא דרוש ד'; רסיסי לילה אות ל"ט; ויקח משה, נאך פרשת ויחי}}. לויט אנדערע, איז עס קעגן [[שבט מנשה]]{{הערה|{{ילקוט שמעוני|שמות|תיח}}; {{היברובוקס|רבי יוסף ג’יקטיליה|שערי אורה|20243|סוף שער ה'|page=135}}; מאמר כליל תכלת להאר"י, סוף ספר יצירה; פירוש הגר"א, סוף ספר יצירה; פרי צדיק, מאמרי ראש חודש אייר.}}, אדער קעגן [[שבט נפתלי]]{{הערה|[https://maagarim.hebrew-academy.org.il/Pages/PMain.aspx?mishibbur=939001&page=4 קידוש ירחים לחודש מרחשון] פון רבי פינחס ברבי יעקב הכהן; סידור בית יעקב להיעב"ץ, שער המים.}}, אדער קעגן [[שבט אשר]]{{הערה|{{היברובוקס|רבי אברהם בן עזריאל|ערוגת הבושם|20833|חלק א' עמוד 289|page=308}}}}, אדער קעגן [[שבט שמעון]]{{הערה|יערות דבש חלק א', סוף דרוש ב'}}. | ||
חודש חשון איז קעגן דעם אות [[נ]]{{הערה|שם=יצירה}}. | חודש חשון איז קעגן דעם אות [[נ]]{{הערה|שם=יצירה}}. | ||
| שורה 47: | שורה 46: | ||
אויב רעגנט נישט ביז שפעטער אין חודש, הייבן אן די "יחידים" צו פאסטן [[תענית גשמים]]{{הערה|שם=תענית}}. | אויב רעגנט נישט ביז שפעטער אין חודש, הייבן אן די "יחידים" צו פאסטן [[תענית גשמים]]{{הערה|שם=תענית}}. | ||
לויט טייל פוסקים דארף מען זיך פארקוקן איידער מען דאוונט [[מוסף]] פון ראש חודש חשון, וויבאלד עס איז שוין אריבער מער ווי דרייסיג טעג פון די פאריגע תפילה{{טור|אורח חיים|ק|מפרש=ב"ח}}. | לויט טייל פוסקים דארף מען זיך פארקוקן איידער מען דאוונט [[מוסף]] פון ראש חודש חשון, וויבאלד עס איז שוין אריבער מער ווי דרייסיג טעג פון די פאריגע תפילה{{הערה|{{טור|אורח חיים|ק|מפרש=ב"ח}}}}. | ||
אין דעם חודש הייבן אן די [[ישיבה|ישיבות]] א פרישן זמן, נאך די טעג פון [[בין הזמנים]]. לויט א מקור אין [[חסידות|ספרי חסידות]], איז עס אזוי איינגעפירט געווארן ווייל חשון און [[אייר]] זענען מסוגל צו באגרייפן דעת תורה, מער ווי אנדערע חדשים{{הערה|מאור ושמש, סוף פרשת שמיני}}. אין [[פראנקפורט]] האט מען זיך געפירט צו [[ברכת החודש|בענטשן דעם חודש]] מיט א גמרא ניגון{{הערה|מנהגי פרנקפורט - מועדים, עמוד ק'}}. | אין דעם חודש הייבן אן די [[ישיבה|ישיבות]] א פרישן זמן, נאך די טעג פון [[בין הזמנים]]. לויט א מקור אין [[חסידות|ספרי חסידות]], איז עס אזוי איינגעפירט געווארן ווייל חשון און [[אייר]] זענען מסוגל צו באגרייפן דעת תורה, מער ווי אנדערע חדשים{{הערה|מאור ושמש, סוף פרשת שמיני}}. אין [[פראנקפורט]] האט מען זיך געפירט צו [[ברכת החודש|בענטשן דעם חודש]] מיט א גמרא ניגון{{הערה|מנהגי פרנקפורט - מועדים, עמוד ק'}}. | ||
| שורה 59: | שורה 58: | ||
לויט געוויסע מקורות, וועט לעתיד לבוא זיין דער יום טוב [[סוכות]] אין חודש חשון{{הערה|יערות דבש, חלק ב' דרוש י"ב. זעט אויך {{ילקוט שמעוני|מלכים א|קפד}}, אז דער חודש וועט פארמאגן א יום טוב לעתיד לבוא.}}. | לויט געוויסע מקורות, וועט לעתיד לבוא זיין דער יום טוב [[סוכות]] אין חודש חשון{{הערה|יערות דבש, חלק ב' דרוש י"ב. זעט אויך {{ילקוט שמעוני|מלכים א|קפד}}, אז דער חודש וועט פארמאגן א יום טוב לעתיד לבוא.}}. | ||
== | ==דרויסנדיגע לינקס== | ||
* שמואל חגי, [http://www.daat.ac.il/daat/kitveyet/mahanaim/mar-2.htm מר-חשוון במסורת ישראל] | * שמואל חגי, [http://www.daat.ac.il/daat/kitveyet/mahanaim/mar-2.htm מר-חשוון במסורת ישראל] | ||
* [[אליהו כי טוב]], [http://www.daat.ac.il/daat/toshba/maagal/heshvan.htm חודש מרחשוון] אין ספר התודעה | * [[אליהו כי טוב]], [http://www.daat.ac.il/daat/toshba/maagal/heshvan.htm חודש מרחשוון] אין ספר התודעה | ||
| שורה 71: | שורה 70: | ||
{{חדשים}} | {{חדשים}} | ||
[[קאַטעגאָריע:חשון|*]] | [[קאַטעגאָריע:חשון|*]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]] | ||
[[קאַטעגאָריע:חדשים]] | [[קאַטעגאָריע:חדשים]] | ||
[[HE:חשוון]] | [[HE:חשוון]] | ||