אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "פרשת פקודי"

11 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 1 יאָר
ק
ק (←‏הפטורה: הגהה)
שורה 53: שורה 53:


== הפטורה ==
== הפטורה ==
די [[הפטורה]] פון פרשת פקודי איז אין [[ספר מלכים|ספר מלכים א']]. די ספרדים און תימנים ליינען אין {{תנ"ך|מלכים א|ז|מ|נ|לאנג=יא|אן=ספר}}{{הערה|{{שיתופתא|1=Mishneh_Torah,_The_Order_of_Prayer/5?selectedunittext=3|2=רמב"ם - סדר התפילה ה׳, ד'}}.}}, ווי [[שלמה המלך|שלמה]] בויט דעם [[ערשטע בית המקדש|בית המקדש]] (די הפטורה פון ויקהל ביי די אשכנזים); די איטאליענער ליינען ווי ביי די ספרדים און תימנים, און ענדיגן ביי {{תנ"ך|מלכים א|ז|נא|לאנג=יא|אן=פרק}}, און נאך פיל אשכז'ישע קהילות{{הערה|זעט [[#ווייטער|ווייטער]]}} ביי {{תנ"ך|מלכים א|ח|א|לאנג=יא|אן=ספר}}{{הערה|[[אבודרהם]] {{שיתופתא|Abudarham,_Hebrew_Calendar,_Order_of_Parashiot_and_Haftarot/24|סדר העיבור, סדר הפרשיות וההפטרות}}.}}. די אשכנזים ליינען פון {{תנ"ך|מלכים א|ז|נא|לאנג=יא|אן=ספר}} - און די פאזנע קהלה פון {{תנ"ך|מלכים א|ח|א|לאנג=יא|אן=ספר}}, ביז {{תנ"ך|מלכים א|ח|כא|לאנג=יא|אן=ספר}}, איבער די פארענדיגונג פון דאס בויען און [[חנוכת המקדש]]. ביי די [[ראמאניאטן|ראָמאַניאטן]] ליינט מען {{תנ"ך|מלכים א|ז|כז|מז|לאנג=יא}}{{הערה|[https://alhatorah.org/Haftarat_Pekudei/0/he הפטרת פקודי] אויפ'ן על התורה זייטל. עס ווערן געברענגט דארט נאך וואריאציעס.}}.
די [[הפטורה]] פון פרשת פקודי איז אין [[ספר מלכים|ספר מלכים א']]. די ספרדים און תימנים ליינען אין {{תנ"ך|מלכים א|ז|מ|נ|לאנג=יא|אן=ספר}}{{הערה|{{שיתופתא|1=Mishneh_Torah,_The_Order_of_Prayer/5?selectedunittext=3|2=רמב"ם - סדר התפילה ה׳, ד'}}.}}, ווי [[שלמה המלך|שלמה]] בויט דעם [[ערשטע בית המקדש|בית המקדש]] (די הפטורה פון ויקהל ביי די אשכנזים); די איטאליענער ליינען ווי ביי די ספרדים און תימנים, און ענדיגן ביי {{תנ"ך|מלכים א|ז|נא|לאנג=יא|אן=פרק}}, און נאך פיל אשכנז'ישע קהילות{{הערה|זעט [[#ווייטער|ווייטער]]}} ביי {{תנ"ך|מלכים א|ח|א|לאנג=יא|אן=ספר}}{{הערה|[[אבודרהם]] {{שיתופתא|Abudarham,_Hebrew_Calendar,_Order_of_Parashiot_and_Haftarot/24|סדר העיבור, סדר הפרשיות וההפטרות}}.}}. די אשכנזים ליינען פון {{תנ"ך|מלכים א|ז|נא|לאנג=יא|אן=ספר}} - און די פאזנע קהלה פון {{תנ"ך|מלכים א|ח|א|לאנג=יא|אן=ספר}}, ביז {{תנ"ך|מלכים א|ח|כא|לאנג=יא|אן=ספר}}, איבער די פארענדיגונג פון דאס בויען און [[חנוכת המקדש]]. ביי די [[ראמאניאטן|ראָמאַניאטן]] ליינט מען {{תנ"ך|מלכים א|ז|כז|מז|לאנג=יא}}{{הערה|[https://alhatorah.org/Haftarat_Pekudei/0/he הפטרת פקודי] אויפ'ן על התורה זייטל. עס ווערן געברענגט דארט נאך וואריאציעס.}}.


ווען די פרשה געפאלט אין איינע פון די [[ארבע פרשיות]], ליינט מען דעם דעזיגנירטן הפטורה.
ווען די פרשה געפאלט אין איינע פון די [[ארבע פרשיות]], ליינט מען דעם דעזיגנירטן הפטורה.
שורה 62: שורה 62:
* אין די איבריגע עיבור יארן ווערט די פרשה געליינט אן איינע פון די ארבע פרשיות - "[[שבת הפסקה]]"
* אין די איבריגע עיבור יארן ווערט די פרשה געליינט אן איינע פון די ארבע פרשיות - "[[שבת הפסקה]]"


{{אנקער|ווייטער|דער}} ארגינעלער מנהג ביי די אשכנזים איז געווען צו ליינען {{תנ"ך|מלכים א|ז|נא}} - "ותשלם כל המלאכה", וועלכע איז א פארזעצונג פון די אשכנז'ישע הפטורה פון ויקהל אין {{תנ"ך|מלכים א|ז|מ}} - "ויעש חירום" (וואס די ספרדים ליינען פאר פקודי), און אסאך קהילות פירן זיך אין איינקלאנג{{הערה|{{היברובוקס|1=אור זרוע|2=חלק ב|3=14580|page=165|2=[[אור זרוע]] חלק ב|3=14580|page=165|לינק טעקסט=סימן שצג}}, און {{היברובוקס|[[תרומת הדשן (ספר)|תרומת הדשן]]|לקט יושר - או"ח|8859|page=153|עמ=קנג}}, וועלכע שליסן דירעקט אויס דאס ליינען "ויעש חירום" אום פקודי; [[רבי מרדכי יפה]], '''לבוש החור''', [[s:לבוש_אורח_חיים_תרפה#סעיף_ו|סי' תרפה ס"ו]]. זעט אויך {{היברובוקס|יהודה ליב שיסלוביץ|מסורת הקריאה|33823|page=161|שנת הוצאה=תרמ"ו|עמ=162}}.}}. דער [[רבי שלום מנוישטאדט|מהר"ש]] שרייבט אבער{{הערה|סימן קמ"ז.}}, אז זינט די הפטורה פון "ותשלם" ווערט שוין געליינט פאר די הפטורה פון צווייטן טאג [[סוכות]] (אין [[חוץ לארץ|חו"ל]], וואס דאן ליינט מען פון {{תנ"ך|מלכים א|ח|ב}}), זאל מען ליינען די הפטורה פון "ויעש חירום" אום פקודי, וויבאלד ווען פקודי קומט אויס שבת הפסקה וועט ויקהל שטענדיג זיין אין איינע פון די ארבע פרשיות, און עס וועט נישט אויסקומען צו ליינען ויעש חירום איבער די יאר. דער מהר"ש ווייזט אן צוצולייגן די צוויי פסוקים {{תנ"ך|מלכים א|ז|נא|אן=ספר}}-{{תנ"ך|מלכים א|ח|א|אן=ספר}} וואס רעדן זיך פון די "גמר מלאכה" - ווי אין אונזער פרשה (און די צוויי פסוקים ווערן נישט געליינט אום סוכות). דער [[מהרי"ל]]{{הערה|{{היברובוקס|2=ספר מהרי"ל|3=8918|page=115|לינק טעקסט=מנהגים שרשיות מארבע פרשיות}}.}} און [[אליה רבה]]{{הערה|{{שלחן ערוך|אורח חיים|תרפה|מפרש=אליה רבה|סק=כג}}.}} ברענגען אראפ און נעמען אן די ווערטער פון מהר"ש.
{{אנקער|ווייטער|דער}} ארגינעלער מנהג ביי די אשכנזים איז געווען צו ליינען {{תנ"ך|מלכים א|ז|נא}} - "ותשלם כל המלאכה", וועלכע איז א פארזעצונג פון די אשכנז'ישע הפטורה פון ויקהל אין {{תנ"ך|מלכים א|ז|מ}} - "ויעש חירום" (וואס די ספרדים ליינען אין פקודי), און אסאך קהילות פירן זיך אין איינקלאנג{{הערה|{{היברובוקס|1=אור זרוע|2=חלק ב|3=14580|page=165|2=[[אור זרוע]] חלק ב|3=14580|page=165|לינק טעקסט=סימן שצג}}, און {{היברובוקס|[[תרומת הדשן (ספר)|תרומת הדשן]]|לקט יושר - או"ח|8859|page=153|עמ=קנג}}, וועלכע שליסן דירעקט אויס דאס ליינען "ויעש חירום" אום פקודי; [[רבי מרדכי יפה]], '''לבוש החור''', [[s:לבוש_אורח_חיים_תרפה#סעיף_ו|סי' תרפה ס"ו]]. זעט אויך {{היברובוקס|יהודה ליב שיסלוביץ|מסורת הקריאה|33823|page=161|שנת הוצאה=תרמ"ו|עמ=162}}.}}. דער [[רבי שלום מנוישטאדט|מהר"ש]] שרייבט אבער{{הערה|סימן קמ"ז.}}, אז זינט די הפטורה פון "ותשלם" ווערט שוין געליינט אלס די הפטורה פון צווייטן טאג [[סוכות]] (אין [[חוץ לארץ|חו"ל]], וואס דאן ליינט מען פון {{תנ"ך|מלכים א|ח|ב}}), זאל מען ליינען די הפטורה פון "ויעש חירום" אום פקודי, וויבאלד ווען פקודי קומט אויס שבת הפסקה וועט ויקהל שטענדיג זיין אין איינע פון די ארבע פרשיות, און עס וועט נישט אויסקומען צו ליינען ויעש חירום דורכאויס די יאר. דער מהר"ש ווייזט אן צוצולייגן די צוויי פסוקים {{תנ"ך|מלכים א|ז|נא|אן=ספר}}-{{תנ"ך|מלכים א|ח|א|אן=ספר}} וואס רעדן זיך פון די "גמר מלאכה" - ווי אין אונזער פרשה (און די צוויי פסוקים ווערן נישט געליינט אום סוכות). דער [[מהרי"ל]]{{הערה|{{היברובוקס|2=ספר מהרי"ל|3=8918|page=115|לינק טעקסט=מנהגים שרשיות מארבע פרשיות}}.}} און [[אליה רבה]]{{הערה|{{שלחן ערוך|אורח חיים|תרפה|מפרש=אליה רבה|סק=כג}}.}} ברענגען אראפ און נעמען אן די ווערטער פון מהר"ש.


די רבנים פון [[ירושלים]] האבן אגענומען, אז וויבאלד אין [[ארץ ישראל]] איז נישט פארהאן א צווייטע טאג סוכות צו ליינען דערין "ותשלם", איז דער אריגינעלער טעם צו טוישן און ליינען "ויעש חירום" נישט פעליג דארט, און דער הויפט הפטורה איז ותשלם. דאך האבן טייל אנגענומען צו אנהייבן פריער און ליינען "אויך" ויעש חירום, נישט צו מבטל זיין די אלטע מנהג{{הערה|איבערהויפט אז די ספרדים פירן זיך אויך אזוי. זעט דעם בריוו פונעם [[אדר"ת]] וואו ער שרייבט אז [[רבי שמואל סאלאנט]] האט צוגעשטימט דערצו, געברענגט אין {{אוצר החכמה|2={{אנקער|מוסף|מוסף}} שבת קודש - 25|3=187896|page=18|באנד=פקודי|שנת הוצאה=תשס"ג|מו"ל=[[יתד נאמן]]|עמ=18}}.}}. טייל זאגן אז אין א [[זשה יאר]], די איינציגסטע עיבור יאר אין וועלכע עס זענען פארהאן צוויי שבתים אום חנוכה, וואס אין צווייטן שבת פון חנוכה ליינט מען ויעש חירום, זאל מען לויט אלע מנהגים ליינען נאר ותשלם{{הערה|{{היברובוקס|[[רבי שלמה זלמן גייגער]]|דברי קהלת|6822|page=444}}. ספעציעל אין ארץ ישראל ווי מען האט אנגענומען ותשלם אלס הויפט הפטורה; אזוי איז געשטאנען אין טייל זשה יארן אין "לוח ארץ ישראל" (טיקוצ'ינסקי), און אזוי האבן גע'פסק'נט [[רבי שלמה זלמן אויערבאך]] (זעט {{היברובוקס|2=בירור הלכה|3=51654|page=186|באנד=ו'|לינק טעקסט=או"ח סימן תכח}}), און [[רבי יוסף שלום אלישיב]] (געברענגט אין [[#מוסף|מוסף שבת]]) צווישן אנדערע.}}.
די רבנים פון [[ירושלים]] האבן אנגענומען, אז וויבאלד אין [[ארץ ישראל]] איז נישט פארהאן א צווייטע טאג סוכות צו ליינען דערין "ותשלם", איז דער אריגינעלער טעם צו טוישן און ליינען "ויעש חירום" נישט פעליג דארט, און דער הויפט הפטורה איז ותשלם. דאך האבן טייל אנגענומען צו אנהייבן פריער און ליינען "אויך" ויעש חירום, נישט צו מבטל זיין די אלטע מנהג{{הערה|איבערהויפט אז די ספרדים פירן זיך אויך אזוי. זעט דעם בריוו פונעם [[אדר"ת]] וואו ער שרייבט אז [[רבי שמואל סאלאנט]] האט צוגעשטימט דערצו, געברענגט אין {{אוצר החכמה|2={{אנקער|מוסף|מוסף}} שבת קודש - 25|3=187896|page=18|באנד=פקודי|שנת הוצאה=תשס"ג|מו"ל=[[יתד נאמן]]|עמ=18}}.}}. טייל זאגן אז אין א [[זשה יאר]], די איינציגסטע עיבור יאר אין וועלכע עס זענען פארהאן צוויי שבתים אום חנוכה, וואס אין צווייטן שבת פון חנוכה ליינט מען ויעש חירום, זאל מען לויט אלע מנהגים ליינען נאר ותשלם{{הערה|{{היברובוקס|[[רבי שלמה זלמן גייגער]]|דברי קהלת|6822|page=444}}. ספעציעל אין ארץ ישראל וואו מען האט אנגענומען ותשלם אלס הויפט הפטורה; אזוי איז געשטאנען אין טייל זשה יארן אין "לוח ארץ ישראל" (טיקוצ'ינסקי), און אזוי האבן גע'פסק'נט [[רבי שלמה זלמן אויערבאך]] (זעט {{היברובוקס|2=בירור הלכה|3=51654|page=186|באנד=ו'|לינק טעקסט=או"ח סימן תכח}}), און [[רבי יוסף שלום אלישיב]] (געברענגט אין [[#מוסף|מוסף שבת]]) צווישן אנדערע.}}.


==שבת חזק==
==שבת חזק==