אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:דוב מטשעהרין"
ק (החלפת טקסט – "זוהן" ב־"זון") |
(וויקיפּעדיע אנטיק) |
||
| (7 מיטלסטע ווערסיעס פון 2 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
ר' דוב מדאשיב איז געווען פון די חבורה פון [[רבי נחמן מברסלב]]. | |||
ער איז געווען א פייערדיגער חסיד פון זיין רבין, א גרויסע עושר אין אוקריינא, און האט טייל גענומען און אסאך ברסלבער אונטערנעמונגען, ווי בויען די קלויז אין אומאן און אין ברסלב, דרוקן ברסלעבער ספרים, און בכלל אויסהאלטן דער שטוב פון [[רבי נתן מברסלב]], און אלע זיינע אונטערנעמונגען. | |||
ר' דוב | == וויאזוי ער איז דערנענטערט געווארן צו רבי נחמן == | ||
ר' דוב איז ארגינעל געווען פון די חבורה פון ר' יודל ממעדוועדיבווקא, פון די תלמידים פון [[רבי פנחס מקאריץ]], זיינע עלטערין האבן געוואונט ארום מעדווידעבווקא, ער איז געווארן א איידעם אין דאשיב און האט דארט געוואונט [[קעסט]] ביי זיין שווער. נאך א שטיק צייט האט ער געמוזט צוריק גיין צו זיינע עלטערין, ר' יודל האט איהם דאן געזאגט, די פארסט צוריק דארט נעבן דיין שטעטל אין מעדווידעבווקע האט זיך לעצטענס אריין געצויגן א נייער רבי [[רבי נחמן מברסלב]] איך האלט זאלסט נישט אריין גיין צו איהם, פארוואס דארפסטו זיך זיכן נייע וועגן ?. | |||
ר' דוב האט געפאלגט וואס זיין ראש החבורה האט געזאגט, און אהיים קומענדיג איז ער די ערשטע צייטן נישט געגאנגען זעהן רבי נחמן. דורך א שטיק צייט עס איהם געווארן ענק אין זיינע וועגן וויאזוי צו דינען השי"ת, ער פלעגט זייער וועלן אויפשטיין אינמיטן נאכט און זאגט [[תיקון חצות]] ווי די ערשטע חסידים פלעגן זיך פירן, און ער האט עס נישט געקענט דורך פירן. ער האט פרויבירט זיך געבן א עצה, ער האט געדונגען א גוי זאל איהם וועגן יעדע נאכט ווען עס ווערט האלבער נאכט, אבער עס האט נישט גענוצט, זיין גוף האט געדארפט נאך שלאפן, ווען דער גוי איז אוועק געגאנגען האט ער זיך צוריק געלייגט, האט ער געזאגט פארן גוי ער זאל נישט אוועק גיין ביז ווילאנג ער וועט אויפשטיין זיך אנטועהן די מלבושים, אזוי האט ער טאקע געטוהן, אבער עס האט ווייטער נישט געטויגט, ער האט זיך געדרייט א גאנצען טאג מידער הייט, די קאפ האט וויי געטוהן, ער האט געפילט ער האלט עס נישט אויס. | |||
דא האט ער אויך געהאלטן עטליכע יאהר נאך די חתונה און קיין קינדער האט ער נישט געהאט, דאס האט זייער צובראכן. ער איז אריין צו רבי נחמן און זיך אויסגערענט דאס הארץ פאר איהם. רבי נחמן האט איהם אויסגעלערנט זאכן וואס ער דארף צו וויסן צו קענען פונקציאנירן און ווייטער דינען השי"ת דערמיט ווי עס שטייט שפעטער. | |||
ר' | ר' דוב האט געשפריט גרויס לעבן ביי זיין נייער רבי, ער האט געמאכט ביי זיך ער בלייבט דא, א שטיק צייט שפעטער ווען ער איז שוין צוריק געפארן קיין דאשיב האט ער געפרעגט זיין רבי רבי נחמן ווי זאל ער טוהן מיט זיינע חברים ר' יודל און ר' שמואל אייזיק פון דאשיב, זיי וולען ווערן בייז אויף אויהם ווען זיי וועלן הערן אז ער איז אריין צו רבי נחמן. זאגט איהם רבי נחמן שרעק זיך נישט פאר זיי, פיהר דיך אויף מיט תמימות און פשיטות, און זאג זיין דעם אמת וואס די שפירסט און וואס די האלטץ. | ||
די חבורה האט זיך | ר' בער איז צוריג געפארן קיין דאשיב, ער האט באגעגענט די גאנצע חבורה, ער האט גלייך אנגעהויבן צו דאווענען און לערנען מיט ברען און לעבן אזוי ווי די ערשטע ברעסלבער חסידים האבן זיך געפירט, ער האט געפאטשט ביין דאוונען מיט פרייליכקייט און שמחה, יעדער האט איהם געפרעגט וואס איז געשעהן מיט אייך ? האט ער פאר יעדען דערציילט ער איז דא א יונגערמאן אין מעדוועדיבקא ער הייסט רבי נחמן, ער איז א וואונדער איד, ער איז א קלוגער איינס אין דער וועלט, ער לערנט אויס צו דיענען השי"ת פאר יעדען לויט זיין וועג, און איך בין געווארן זיין חסיד. די חבורה האט געזעהן אז ר' דוב איז טאקע דערהויבן געווארן און האבן געמאכט ביי זיך אז אויב איז דאס טאקע אזא גוט פלאץ אויב איז רבי נחמן אזא גרויסער רבי אפשר דארפן מיר אויך גיין צו איהם, האבן זיי געמאכט ביי זיך אז אלע הייבן זיך גלייך אויף און פארן אריבער קיין מעדוועדיבקא זעהן וואס איז דאס רבי נחמן מיט זיין נייער וועג. | ||
די חבורה האט זיך ארויס געלזאט אין וועג פון דאשיב קיין מעדוועדיווקא, אלע זענען געווען ארימעלייט און האבן נישט געהאט געלד צו דינגען א פיהר מיט א וואגען זענען זיי געגאנגען צופיס, דער וועג איז געווען לאנג, אינמיטן וועג האבן זיי זיך געשטעלט רועהן אין די שטאט [[טירהאוויע]] זיי האבן דארט געטראפען דער מגיד פון טיראוויץ [[יקותיאל לאנדא מטירהאוויצא]] און זיינע חסידים און משפחה וואס אסאך פון זיי זענען געווען פון דיחסידים פון רבי נחמן און זיי זענען אויך מיטגעקומען מיט די נסיעה און זענען געקומען צו רבי נחמן, צוביסלעך איז דער גאנצער חבורה געווארן די חסידים פון רבי נחמן. | |||
== הנהגות וואס רבי נחמן האט איהם געלערנט == | |||
פון גרויס צובראכענקייט האט ער מחליט געווען ער וועט פרויבירן אריין גיין צו רבי נחמן. ער איז געפארן אויף מעדווידעבווקע און האט זיך אויסגערעדט זיין שווער הארץ פארן רבין, קודם האט ער געזאגט רבי איך האב נישט קיין קינדער, זאגט איהם רבי נחמן, די עצה צו האבן קינדער איהר זאלט גיעבן צדקה, זאגט ער פארן רבי אז איך האב נישט קיין געלד, זאגט איהם דער רבי האב אמונה אין גאט גלייב אז השי"ת איז מלא כל הארץ כבודו, דאס ווערט פארעכענט אזוי ווי צדקה, ווי עס שטייט ויאמן בה' ויחשבה לו צדקה. | |||
דערנאך האט ער אויסגערעדט זיין גאנץ הארץ פאר רבי נחמן, און רבי נחמן האט צו איהם גערעדט זיסע טרייסט רייד, און איהם געשטארקט מיט חיות, ער האט געשפירט אז ער נעמט איהם איבער, ער האט אפגעמאכט, ער בלייבט דא, ער וועט הערן וואס רבי נחמן זאגט. | |||
ר' נחמן האט איהם אויך געלערנט עס רזאל נישט אויפגעבן זיין ארבייט, ער זאל עוסק זיין ווייטער אין פרנסה, נאר ער זאל זיין געווארנט צו געבן א פיפטעל פון זיין פרנסה פאר ארימעלייט, דאס הייסט פון אלע געלטער וואס ער פארדינעט זאל ער גיבן א פיפטעל געלד פאר צדקה, ער האט אזוי געטוהן זיין גאנץ לעבן, ער איז געווארן א ריזן עושר, און זיך פארמאסטן מיט די גרעסטע אידישע רייכע לייט פון אוקריינא. | איינמאל קומט צו גיין די מאמע פון ר' דוב און פארציילט פאר רבי נחמן אז ר' דוב איז פאר'עקשנ'ט און וויל דווקא אויפשטיין חצות, און דאס שאדט איהם דערנאך, זיין קאפ טוט וויי און ער ווערט אינגאנצען פארמישט, רבי נחמן האט איהם דאן געלערנט אז אפילו מען מוז זאגט חצות, אבער דאס איז נישט דער עיקר, ער האט איהם געזאגט: שלאף און עס נאר היט די צייט, ער האט איהם געזאגט פיר זיך אויף אזוי, דערנאך קום צוריק צו מיר, א שטיק צייט דערויף האט איהם רבי נחמן געזאגט קענסט אויפשטיין חצות אבער נישט זייגער צוועלף, דיי חצות וועט זיין דריי אזייגער, אזוי האט ער זיך געפירט זיין גאנץ לעבן, און די מעטשן פון זיין שטאט האבן געוואוסט ווען ר' דוב קומט אין שוהל איז דאן דריי אזייגער. | ||
רבי נחמן האט איהם אויך געלערנט עס רזאל נישט אויפגעבן זיין ארבייט, ער זאל עוסק זיין ווייטער אין פרנסה, נאר ער זאל זיין געווארנט צו געבן א פיפטעל פון זיין פרנסה פאר ארימעלייט, דאס הייסט פון אלע געלטער וואס ער פארדינעט זאל ער גיבן א פיפטעל געלד פאר צדקה, ער האט אזוי געטוהן זיין גאנץ לעבן, ער איז געווארן א ריזן עושר, און זיך פארמאסטן מיט די גרעסטע אידישע רייכע לייט פון אוקריינא. | |||
זיין מנהג געבן א פופטעל האט ער אנגעהאלטן זיין גאנץ לעבן, ער האט אמאל געזאגט: "מיט מיין חומש האב איך קיין מורא נישט אפילו פאר דעם בית דין של מעלה, עס וועט מיר נאך ארויס קומען"." | זיין מנהג געבן א פופטעל האט ער אנגעהאלטן זיין גאנץ לעבן, ער האט אמאל געזאגט: "מיט מיין חומש האב איך קיין מורא נישט אפילו פאר דעם בית דין של מעלה, עס וועט מיר נאך ארויס קומען"." | ||
| שורה 31: | שורה 32: | ||
== זיינע מעלות == | == זיינע מעלות == | ||
רבי נחמן האט איהם געלויבט פאר זיינע גוטע זוטן, ער האט אמאל געזאגט אויף איהם ער האט מורא פון גאט אזוי שטארק ווי א מענטש האט מורא פון די רויסישע סאלדאטן ווען זיין שמייעסן. | |||
== זיין הויזגעזונד == | == זיין הויזגעזונד == | ||
זיי איידעם איז געווען דער באקאנטער רייכער מאן פון אוקריינא | זיי איידעם איז געווען דער באקאנטער רייכער מאן פון אוקריינא [[רבי אברהם בערנ'יו]], א זון פון [[אדל די טאכטער פון רבי נחמן מברסלב]] א אייניקעל פון זיין רבי רבי נחמן מברסלב. | ||
[[קאטעגאריע:ברסלבער]] | [[קאטעגאריע:ברסלבער]] | ||
[[קאטעגאריע:אויף יידיש]] | [[קאטעגאריע:אויף יידיש]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||
[[קאַטעגאָריע:אויף ווייניג אדער קיין אנדערע וויקי|01]] | |||
[[קאַטעגאָריע:וויקיפּעדיע אנטיק]] | |||
יעצטיגע רעוויזיע זינט 10:38, 14 יאנואר 2024
ר' דוב מדאשיב איז געווען פון די חבורה פון רבי נחמן מברסלב.
ער איז געווען א פייערדיגער חסיד פון זיין רבין, א גרויסע עושר אין אוקריינא, און האט טייל גענומען און אסאך ברסלבער אונטערנעמונגען, ווי בויען די קלויז אין אומאן און אין ברסלב, דרוקן ברסלעבער ספרים, און בכלל אויסהאלטן דער שטוב פון רבי נתן מברסלב, און אלע זיינע אונטערנעמונגען.
וויאזוי ער איז דערנענטערט געווארן צו רבי נחמן
ר' דוב איז ארגינעל געווען פון די חבורה פון ר' יודל ממעדוועדיבווקא, פון די תלמידים פון רבי פנחס מקאריץ, זיינע עלטערין האבן געוואונט ארום מעדווידעבווקא, ער איז געווארן א איידעם אין דאשיב און האט דארט געוואונט קעסט ביי זיין שווער. נאך א שטיק צייט האט ער געמוזט צוריק גיין צו זיינע עלטערין, ר' יודל האט איהם דאן געזאגט, די פארסט צוריק דארט נעבן דיין שטעטל אין מעדווידעבווקע האט זיך לעצטענס אריין געצויגן א נייער רבי רבי נחמן מברסלב איך האלט זאלסט נישט אריין גיין צו איהם, פארוואס דארפסטו זיך זיכן נייע וועגן ?.
ר' דוב האט געפאלגט וואס זיין ראש החבורה האט געזאגט, און אהיים קומענדיג איז ער די ערשטע צייטן נישט געגאנגען זעהן רבי נחמן. דורך א שטיק צייט עס איהם געווארן ענק אין זיינע וועגן וויאזוי צו דינען השי"ת, ער פלעגט זייער וועלן אויפשטיין אינמיטן נאכט און זאגט תיקון חצות ווי די ערשטע חסידים פלעגן זיך פירן, און ער האט עס נישט געקענט דורך פירן. ער האט פרויבירט זיך געבן א עצה, ער האט געדונגען א גוי זאל איהם וועגן יעדע נאכט ווען עס ווערט האלבער נאכט, אבער עס האט נישט גענוצט, זיין גוף האט געדארפט נאך שלאפן, ווען דער גוי איז אוועק געגאנגען האט ער זיך צוריק געלייגט, האט ער געזאגט פארן גוי ער זאל נישט אוועק גיין ביז ווילאנג ער וועט אויפשטיין זיך אנטועהן די מלבושים, אזוי האט ער טאקע געטוהן, אבער עס האט ווייטער נישט געטויגט, ער האט זיך געדרייט א גאנצען טאג מידער הייט, די קאפ האט וויי געטוהן, ער האט געפילט ער האלט עס נישט אויס.
דא האט ער אויך געהאלטן עטליכע יאהר נאך די חתונה און קיין קינדער האט ער נישט געהאט, דאס האט זייער צובראכן. ער איז אריין צו רבי נחמן און זיך אויסגערענט דאס הארץ פאר איהם. רבי נחמן האט איהם אויסגעלערנט זאכן וואס ער דארף צו וויסן צו קענען פונקציאנירן און ווייטער דינען השי"ת דערמיט ווי עס שטייט שפעטער.
ר' דוב האט געשפריט גרויס לעבן ביי זיין נייער רבי, ער האט געמאכט ביי זיך ער בלייבט דא, א שטיק צייט שפעטער ווען ער איז שוין צוריק געפארן קיין דאשיב האט ער געפרעגט זיין רבי רבי נחמן ווי זאל ער טוהן מיט זיינע חברים ר' יודל און ר' שמואל אייזיק פון דאשיב, זיי וולען ווערן בייז אויף אויהם ווען זיי וועלן הערן אז ער איז אריין צו רבי נחמן. זאגט איהם רבי נחמן שרעק זיך נישט פאר זיי, פיהר דיך אויף מיט תמימות און פשיטות, און זאג זיין דעם אמת וואס די שפירסט און וואס די האלטץ.
ר' בער איז צוריג געפארן קיין דאשיב, ער האט באגעגענט די גאנצע חבורה, ער האט גלייך אנגעהויבן צו דאווענען און לערנען מיט ברען און לעבן אזוי ווי די ערשטע ברעסלבער חסידים האבן זיך געפירט, ער האט געפאטשט ביין דאוונען מיט פרייליכקייט און שמחה, יעדער האט איהם געפרעגט וואס איז געשעהן מיט אייך ? האט ער פאר יעדען דערציילט ער איז דא א יונגערמאן אין מעדוועדיבקא ער הייסט רבי נחמן, ער איז א וואונדער איד, ער איז א קלוגער איינס אין דער וועלט, ער לערנט אויס צו דיענען השי"ת פאר יעדען לויט זיין וועג, און איך בין געווארן זיין חסיד. די חבורה האט געזעהן אז ר' דוב איז טאקע דערהויבן געווארן און האבן געמאכט ביי זיך אז אויב איז דאס טאקע אזא גוט פלאץ אויב איז רבי נחמן אזא גרויסער רבי אפשר דארפן מיר אויך גיין צו איהם, האבן זיי געמאכט ביי זיך אז אלע הייבן זיך גלייך אויף און פארן אריבער קיין מעדוועדיבקא זעהן וואס איז דאס רבי נחמן מיט זיין נייער וועג.
די חבורה האט זיך ארויס געלזאט אין וועג פון דאשיב קיין מעדוועדיווקא, אלע זענען געווען ארימעלייט און האבן נישט געהאט געלד צו דינגען א פיהר מיט א וואגען זענען זיי געגאנגען צופיס, דער וועג איז געווען לאנג, אינמיטן וועג האבן זיי זיך געשטעלט רועהן אין די שטאט טירהאוויע זיי האבן דארט געטראפען דער מגיד פון טיראוויץ יקותיאל לאנדא מטירהאוויצא און זיינע חסידים און משפחה וואס אסאך פון זיי זענען געווען פון דיחסידים פון רבי נחמן און זיי זענען אויך מיטגעקומען מיט די נסיעה און זענען געקומען צו רבי נחמן, צוביסלעך איז דער גאנצער חבורה געווארן די חסידים פון רבי נחמן.
הנהגות וואס רבי נחמן האט איהם געלערנט
פון גרויס צובראכענקייט האט ער מחליט געווען ער וועט פרויבירן אריין גיין צו רבי נחמן. ער איז געפארן אויף מעדווידעבווקע און האט זיך אויסגערעדט זיין שווער הארץ פארן רבין, קודם האט ער געזאגט רבי איך האב נישט קיין קינדער, זאגט איהם רבי נחמן, די עצה צו האבן קינדער איהר זאלט גיעבן צדקה, זאגט ער פארן רבי אז איך האב נישט קיין געלד, זאגט איהם דער רבי האב אמונה אין גאט גלייב אז השי"ת איז מלא כל הארץ כבודו, דאס ווערט פארעכענט אזוי ווי צדקה, ווי עס שטייט ויאמן בה' ויחשבה לו צדקה.
דערנאך האט ער אויסגערעדט זיין גאנץ הארץ פאר רבי נחמן, און רבי נחמן האט צו איהם גערעדט זיסע טרייסט רייד, און איהם געשטארקט מיט חיות, ער האט געשפירט אז ער נעמט איהם איבער, ער האט אפגעמאכט, ער בלייבט דא, ער וועט הערן וואס רבי נחמן זאגט.
איינמאל קומט צו גיין די מאמע פון ר' דוב און פארציילט פאר רבי נחמן אז ר' דוב איז פאר'עקשנ'ט און וויל דווקא אויפשטיין חצות, און דאס שאדט איהם דערנאך, זיין קאפ טוט וויי און ער ווערט אינגאנצען פארמישט, רבי נחמן האט איהם דאן געלערנט אז אפילו מען מוז זאגט חצות, אבער דאס איז נישט דער עיקר, ער האט איהם געזאגט: שלאף און עס נאר היט די צייט, ער האט איהם געזאגט פיר זיך אויף אזוי, דערנאך קום צוריק צו מיר, א שטיק צייט דערויף האט איהם רבי נחמן געזאגט קענסט אויפשטיין חצות אבער נישט זייגער צוועלף, דיי חצות וועט זיין דריי אזייגער, אזוי האט ער זיך געפירט זיין גאנץ לעבן, און די מעטשן פון זיין שטאט האבן געוואוסט ווען ר' דוב קומט אין שוהל איז דאן דריי אזייגער.
רבי נחמן האט איהם אויך געלערנט עס רזאל נישט אויפגעבן זיין ארבייט, ער זאל עוסק זיין ווייטער אין פרנסה, נאר ער זאל זיין געווארנט צו געבן א פיפטעל פון זיין פרנסה פאר ארימעלייט, דאס הייסט פון אלע געלטער וואס ער פארדינעט זאל ער גיבן א פיפטעל געלד פאר צדקה, ער האט אזוי געטוהן זיין גאנץ לעבן, ער איז געווארן א ריזן עושר, און זיך פארמאסטן מיט די גרעסטע אידישע רייכע לייט פון אוקריינא.
זיין מנהג געבן א פופטעל האט ער אנגעהאלטן זיין גאנץ לעבן, ער האט אמאל געזאגט: "מיט מיין חומש האב איך קיין מורא נישט אפילו פאר דעם בית דין של מעלה, עס וועט מיר נאך ארויס קומען"."
זיינע מעלות
רבי נחמן האט איהם געלויבט פאר זיינע גוטע זוטן, ער האט אמאל געזאגט אויף איהם ער האט מורא פון גאט אזוי שטארק ווי א מענטש האט מורא פון די רויסישע סאלדאטן ווען זיין שמייעסן.
זיין הויזגעזונד
זיי איידעם איז געווען דער באקאנטער רייכער מאן פון אוקריינא רבי אברהם בערנ'יו, א זון פון אדל די טאכטער פון רבי נחמן מברסלב א אייניקעל פון זיין רבי רבי נחמן מברסלב.
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!