אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "מולד"

קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
77 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 1 יאָר
ק
שורה 85: שורה 85:


===ביי אנדערע פעלקער===
===ביי אנדערע פעלקער===
רבי אברהם בן חייא הנשיא און רבי יצחק הישראלי פארגלייכן דאס וואס אנדערע פעלקער האבן געוואוסט אנבאלאנגט די לענג פון די חודש, כדי ארויסצוברענגן די פינקטליכקייט פון די חשבון פון חז"ל.
רבי אברהם בן חייא הנשיא און רבי יצחק הישראלי פארגלייכן דאס וואס אנדערע פעלקער האבן געוואוסט אנבאלאנגט די לענג פון די חודש, כדי ארויסצוברענגען די פינקטליכקייט פון די חשבון פון חז"ל.


רבי אברהם דעטאלירט די פארשידענע מיינונגען פון די אלגעמיינע פארשער, ווי צוערשט האבן די פרסיים און כשדיים געהאלטן פון א חודש פון 29.5 טעג מיט א 36'סטל טאג (720 חלקים), דערנאך האבן זיי עס פארבעסערט צו 29.5 מיט א 33'סטל טאג (786 חלקים ווייניגער א משהו), און דערנאך צו 29.5 און 11 15'טלעך פון א שעה (792 חלקים), ביז היפארכוס און בטלמיוס האבן ענדגילטיג אויפגעוויזן אז דער ריכטיגער צייט־אפשניט איז גאר נאנט 29.5 און 793 חלקים – דאס וואס חז"ל האבן מקבל געווען מסיני{{הערה|[[#ראבח|ראב"ח]], מאמר שני השער השני}}.
רבי אברהם דעטאלירט די פארשידענע מיינונגען פון די אלגעמיינע פארשער, ווי צוערשט האבן די פרסיים און כשדיים אנגענומען א חודש פון 29.5 טעג מיט א 36'סטל טאג (720 חלקים), דערנאך האבן זיי עס פארבעסערט צו 29.5 מיט א 33'סטל טאג (786 חלקים ווייניגער א משהו), און דערנאך צו 29.5 און עלף 15'טלעך פון א שעה (792 חלקים), ביז [[היפארכוס]] און [[תלמי (אסטראנאמער)|בטלמיוס]] האבן ענדגילטיג אויפגעוויזן אז דער ריכטיגער צייט־אפשניט איז גאר נאנט 29.5 און 793 חלקים – דאס וואס חז"ל האבן מקבל געווען מסיני{{הערה|[[#ראבח|ראב"ח]], מאמר שני השער השני}}.


רבי יצחק שילדערט די חשבונות פון בטלמיוס, וואו ער האט צעטיילט 127,007 טעג און איין שעה וואס זענען געווען צווישן צוויי ליקוי חמה'ס, אויף די 4267 חדשים וואס זענען געווען צווישן זיי, און ער איז אנגעקומען צו א צייט־אפשניט פון בערך א 13'טל חלק ווייניגער פון כ"ט י"ב תשצ"ג. ער פירט אויס די חכמים האבן מקבל געווען די לענג פון די חודש בנבואה, און די אלגעמיינע פארשער קענען נישט מיט פילע חשבונות אנקומען צו אזא פונקטליכקייט{{הערה|דארט=יסוד|דארט {{היברובוקס|2=מאמר שני פרק יב|3=32673|page=127}}.}}.
רבי יצחק שילדערט די חשבונות פון בטלמיוס, וואו ער האט צעטיילט 127,007 טעג און איין שעה וואס זענען געווען צווישן צוויי [[ליקוי חמה]]'ס, אויף די 4267 חדשים וואס זענען געווען צווישן זיי, און ער איז אנגעקומען צו א צייט־אפשניט פון בערך א 13'טל חלק ווייניגער פון כ"ט י"ב תשצ"ג. ער פירט אויס אז די חכמים האבן מקבל געווען די לענג פון די חודש בנבואה, און די אלגעמיינע פארשער קענען נישט מיט פילע חשבונות אנקומען צו אזא פונקטליכקייט{{הערה|דארט=יסוד|דארט {{היברובוקס|2=מאמר שני פרק יב|3=32673|page=127}}.}}.


דאס וואס די ראשונים געבן איבער אנבאלאנגט די מיינונג פון בטלמיוס שטאמט פון דער לאטיינישער איבערזעצונג פון בטלמיוס'נס אלמאגאסט, וואס איז אנדערש פונעם ארגענעלעם. אינעם ארגענעלן איז געברענגט געווארן די צייט־אפשניט אלץ 29:31:50:8:20 טעג (אין סעקסאגעסימאלן), וואס איז גענוי ווי חז"ל, אבער שטימט נישט מיט די חשבון דעטאלירט אינעם אלמאגאסט זעלבסט. ווידער אין די לאטיינישע איבערזעצונג איז עס פארראכטן געווארן צו 29:31:50:8:9:20, וואס שטימט יא מיטן חשבון אינעם אלמאגאסט{{הערה|שם=כללי|אביגדור אמיתי, [http://daf-yomi.com/data/uploadedfiles/DY_item/39443-sfile.pdf כיצד טעות בסיפרה אחת שינתה תפיסה שלימה]}}.
דאס וואס די ראשונים געבן איבער אנבאלאנגט די מיינונג פון בטלמיוס שטאמט פון דער לאטיינישער איבערזעצונג פון זיין ווערק אלמאגאסט, וואס איז אנדערש פונעם אריגינעלן. אין די אריגינעלע ווערסיע ווערט די צייט־אפשניט געברענגט אלס 29:31:50:8:20 טעג (אין סעקסאגעסימאלן), וואס איז גענוי ווי חז"ל, אבער שטימט נישט מיט דער חשבון דעטאלירט אינעם אלמאגאסט זעלבסט. ווידער אין די לאטיינישע איבערזעצונג איז עס פארראכטן געווארן צו 29:31:50:8:9:20, וואס שטימט יא מיטן חשבון אינעם אלמאגאסט{{הערה|שם=כללי|אביגדור אמיתי, [http://daf-yomi.com/data/uploadedfiles/DY_item/39443-sfile.pdf כיצד טעות בסיפרה אחת שינתה תפיסה שלימה]}}.


למעשה, איז אנדעקט געווארן דורך ארכיאלאגן אז א בבל'ישע אסטראנאם מיטן נאמען קידינו האט שוין געהאלטן אז די לענג פון די חודש איז גענוי ווי חז"ל זאגן, און אויך דער סעקסאגעסימאלן אויסדרוק שטאמט פון אים{{הערה|1={{Cite book|last=Neugebauer|first=Otto E.|title=Astronomical Cuneiform Texts|year=1956|isbn=9781461255093|volume=I|publication-place=London|pages=12,13}}|כיוון=שמאל}}. ווי עס שיינט, האבן היפארכוס און בטלמיוס אנגעהאלטן זיין מיינונג טראצדעם וואס לויט זייערע חשבונות איז עס א משהו אנדערש. שטעלט זיך ארויס אז אין די צייט פון חז"ל אין דער לענג פונעם חודש געווען באקאנט פאר פיל פעלקער{{הערה|שם=כללי}}.
למעשה, איז אנדעקט געווארן דורך ארכעאלאגן אז א בבל'ישער אסטראנאמער מיטן נאמען קידינו האט שוין געהאלטן אז די לענג פון דער חודש איז גענוי ווי חז"ל זאגן, און אויך דער סעקסאגעסימאלער אויסדרוק שטאמט פון אים{{הערה|1={{Cite book|last=Neugebauer|first=Otto E.|title=Astronomical Cuneiform Texts|year=1956|isbn=9781461255093|volume=I|publication-place=London|pages=12,13}}|כיוון=שמאל}}. ווי עס שיינט, האבן היפארכוס און בטלמיוס אנגעהאלטן זיין מיינונג, טראצדעם וואס לויט זייערע חשבונות איז עס א משהו אנדערש. עס שטעלט זיך ארויס אז אין די צייט פון חז"ל איז דער לענג פונעם חודש געווען באקאנט פאר פיל פעלקער{{הערה|שם=כללי}}.


===די מקור פון בהר"ד===
===די מקור פון בהר"ד===

נאוויגאציע מעניו