35,369
רעדאגירונגען
(קרדיט + קטגוריות) |
ק (קאארדינאט) |
||
| (9 מיטלסטע ווערסיעס פון 4 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{Coord|40.68920917|-74.04442528|display=title}}{{דעסקריפציע||ענגליש = sculpture on Liberty Island in New York Harbor in New York City, New York, United States|העב=פסל שבאי החירות בניו־יורק|דייטש=neoklassizistische Kolossalstatue bei New York|}} | |||
[[טעקע:Statue of Liberty, NY.jpg|קליין|300px|סטאטוע פון ליבערטי [[העבריש]]; [[חופש מאיר את העולם]]]] | [[טעקע:Statue of Liberty, NY.jpg|קליין|300px|סטאטוע פון ליבערטי [[העבריש]]; [[חופש מאיר את העולם]]]] | ||
די '''סטאטוע פון ליבערטי''' ([[ענגליש]]: ''Liberty Enlightening the World'' אדער ''Statue of Liberty'', ווערטלעך: "[[מאנומענט]] פון פרייהייט" [[העבאריש]]: '''חירות מאירה את העולם''' העבריש: [[חופש מאיר את העולם]]) איז א סטאטוע וועלכע זיצט אויפן [[ליבערטי אינזל]] אין [[ניו יארק סיטי|ניו יארק]] און איז א סימבאל פון פרייהייט. די סטאטוע איז פראקלאמירט געווארן אין 1886 אין דער שטאט ניו יארק. דער מאנומענט באשטייט פון צוויי קליינע אינזלען, [[ליבערטי אינזל]] און [[עליס איילענד|עליס אינזל]], וועלכע געפינען זיך אין די העכערע טייל פונעם ניו יארק בעי אינעם [[אטלאנטישער אקעאן|אטלאנטישן אקעאן]] צווישן ניו יארק און [[ניו דזשערסי]]. דער מאנומענט איז אויפגעשטעלט געווארן אויפ'ן ליבערטי אינזל און עליס איילענד איז שפעטער געווארן א טייל פון די מאנומענט. | די '''סטאטוע פון ליבערטי''' ([[ענגליש]]: ''Liberty Enlightening the World'' אדער ''Statue of Liberty'', ווערטלעך: "[[מאנומענט]] פון פרייהייט" [[העבאריש]]: '''חירות מאירה את העולם''' העבריש: [[חופש מאיר את העולם]]) איז א סטאטוע וועלכע זיצט אויפן [[ליבערטי אינזל]] אין [[ניו יארק סיטי|ניו יארק]] און איז א סימבאל פון פרייהייט. די סטאטוע איז פראקלאמירט געווארן אין 1886 אין דער שטאט ניו יארק. דער מאנומענט באשטייט פון צוויי קליינע אינזלען, [[ליבערטי אינזל]] און [[עליס איילענד|עליס אינזל]], וועלכע געפינען זיך אין די העכערע טייל פונעם ניו יארק בעי אינעם [[אטלאנטישער אקעאן|אטלאנטישן אקעאן]] צווישן ניו יארק און [[ניו דזשערסי]]. דער מאנומענט איז אויפגעשטעלט געווארן אויפ'ן ליבערטי אינזל און עליס איילענד איז שפעטער געווארן א טייל פון די מאנומענט. | ||
די סטאטוע פון ליבערטי און איר פארעם איז איינגעקריצט אין די מוחות פון רוב מענטשן אין די וועלט וועלכע ווייסן צו זאגן פון אמעריקע. די סטאטוע איז א מאנומענטל סקולפטור וועלכע סימבאליזירט פרייהייט אין די וועלט. איר פארמאלן נאמען איז ליבערטי ענלייטענינג די ווארלד (פרייהייט וועלכע באלייכט די וועלט) און איז אזוי גערופן געווארן דורך די ארכיטעקטן וועלכע האבן דאס געבויט. די פארעם פון די סטאטוע איז א מענטשליכע פרוי געשטעל וועלכע ראטעוועט זיך ארויס פון די קייטן פון טיראניע וועלכע ליגט אויף אירע פיס. איר רעכטע האנט האלט אין דער הייעך א ברענענדיגע פאקל וועלכע רעפרעזענטירט פרייהייט און אין איר לינקן האנט האלט זי א טעוועלע וועלכע האט אין זיך אריינגעקריצט די דאטום יולי 4 776' (אין רוימישע נומערן), די טאג ווען די פאראייניגטע שטאטן האט דערקלערט איר | די סטאטוע פון ליבערטי און איר פארעם איז איינגעקריצט אין די מוחות פון רוב מענטשן אין די וועלט וועלכע ווייסן צו זאגן פון אמעריקע. די סטאטוע איז א מאנומענטל סקולפטור וועלכע סימבאליזירט פרייהייט אין די וועלט. איר פארמאלן נאמען איז ליבערטי ענלייטענינג די ווארלד (פרייהייט וועלכע באלייכט די וועלט) און איז אזוי גערופן געווארן דורך די ארכיטעקטן וועלכע האבן דאס געבויט. די פארעם פון די סטאטוע איז א מענטשליכע פרוי געשטעל וועלכע ראטעוועט זיך ארויס פון די קייטן פון טיראניע וועלכע ליגט אויף אירע פיס. איר רעכטע האנט האלט אין דער הייעך א ברענענדיגע פאקל וועלכע רעפרעזענטירט פרייהייט און אין איר לינקן האנט האלט זי א טעוועלע וועלכע האט אין זיך אריינגעקריצט די דאטום יולי 4 776' (אין רוימישע נומערן), די טאג ווען די פאראייניגטע שטאטן האט דערקלערט איר זעלבסטשטענדיגקייט. | ||
די געשטעל איז געקליידעט אין אמאליגע לאנגע קליידער ביז דער ערד און פארמאגט א קרוין אויפ'ן קאפ מיט 7 שפיצן וועלכע רעפרעזענטירט די 7 אקעאנען און קאנטינענטן פון די וועלט (אקעאנען: [[ארקטישער אקעאן|ארקטיק]], [[אנטארקטישער אקעאן]], דרום און צפון [[אטלאנטישער אקעאן|אטלאנטיק]], דרום און צפון [[פאציפיק]], און [[אינדישער אקעאן]]. קאנטינענטן: צפון און דרום [[אמעריקע]], [[אייראפע]], [[אזיע]], [[אפריקע]], [[אנטארקטיקע]] און [[אויסטראליע]]). אינעם קרוין איז פאראן 25 פענסטער וועלכע רעפרעזענטירן די 25 נאטורליכע מינעראלן וואס די ערד פארמאגט. | די געשטעל איז געקליידעט אין אמאליגע לאנגע קליידער ביז דער ערד און פארמאגט א קרוין אויפ'ן קאפ מיט 7 שפיצן וועלכע רעפרעזענטירט די 7 אקעאנען און קאנטינענטן פון די וועלט (אקעאנען: [[ארקטישער אקעאן|ארקטיק]], [[אנטארקטישער אקעאן]], דרום און צפון [[אטלאנטישער אקעאן|אטלאנטיק]], דרום און צפון [[פאציפיק]], און [[אינדישער אקעאן]]. קאנטינענטן: צפון און דרום [[אמעריקע]], [[אייראפע]], [[אזיע]], [[אפריקע]], [[אנטארקטיקע]] און [[אויסטראליע]]). אינעם קרוין איז פאראן 25 פענסטער וועלכע רעפרעזענטירן די 25 נאטורליכע מינעראלן וואס די ערד פארמאגט. | ||
| שורה 8: | שורה 9: | ||
די סטאטוע איז 151 פיס הויך (46 מעטער) און ליגט אויף א געבויטע פלאטפארמע וועלכע ברענגט איר הייך צו 305 פיס (93 מעטער). די געבוי באשטייט פון אייזערנע זיילן באדעקט מיט אויסגעהאקטע קופער. די אייזערנע פארעם איז געבויט געווארן דורך דער פראנצויזישער אינזשעניר אלעקסאנדרע-גוסטאוו אייפעל וועלכער האט אויך געבויט די וועלט בארימטע [[אייפעל טורעם]] אין פאריז. די פלאטפארמע אויף וועלכע די סטאטוע זיצט איז געבויט געווארן דורך אן אמעריקאנער אינזשעניר ריטשארד מאריס האנט. די פלאטפארמע באשטייט פון א טורעם געבוי וועלכע זיצט אויף א גרויסע געביידע אין פארעם פון א שטערן. די גאנצע פלאטפארמע איז געבויט מיט צעמענט און די שטערן געביידע פארמאגט שטיינער פון א היסטארישן מויער וועלכע איז געבויט געווארן אויף דעם אינזל צו פארטיידיגן ניו יארק אין דער 1812 קריג. די אינזל איז דעמאלט גערופן געווארן פארט וואוד. | די סטאטוע איז 151 פיס הויך (46 מעטער) און ליגט אויף א געבויטע פלאטפארמע וועלכע ברענגט איר הייך צו 305 פיס (93 מעטער). די געבוי באשטייט פון אייזערנע זיילן באדעקט מיט אויסגעהאקטע קופער. די אייזערנע פארעם איז געבויט געווארן דורך דער פראנצויזישער אינזשעניר אלעקסאנדרע-גוסטאוו אייפעל וועלכער האט אויך געבויט די וועלט בארימטע [[אייפעל טורעם]] אין פאריז. די פלאטפארמע אויף וועלכע די סטאטוע זיצט איז געבויט געווארן דורך אן אמעריקאנער אינזשעניר ריטשארד מאריס האנט. די פלאטפארמע באשטייט פון א טורעם געבוי וועלכע זיצט אויף א גרויסע געביידע אין פארעם פון א שטערן. די גאנצע פלאטפארמע איז געבויט מיט צעמענט און די שטערן געביידע פארמאגט שטיינער פון א היסטארישן מויער וועלכע איז געבויט געווארן אויף דעם אינזל צו פארטיידיגן ניו יארק אין דער 1812 קריג. די אינזל איז דעמאלט גערופן געווארן פארט וואוד. | ||
אין 2011 האט מען פארמאכט די סטאטוע אויף א יאר ביזן 28סטן אקטאבער 2012, כדי צו פאררעכטן די טרעפן און איינשטעלן | אין 2011 האט מען פארמאכט די סטאטוע אויף א יאר ביזן 28סטן אקטאבער 2012, כדי צו פאררעכטן די טרעפן און איינשטעלן עטליכע זיכערהייט זאכן. ליבערטי אינזל האט מען געלאזט אפן. אבער א טאג נאכהער האט מען פארמאכט ליבערטי אינזל צוליב [[הוראגאן סענדי]], און ער בלייבט פארמאכט צום קהל ביזן 4טן יולי 2013. | ||
== סטאטוע פאקטן == | == סטאטוע פאקטן == | ||
| שורה 54: | שורה 55: | ||
די סטאטוע איז זייער פונקטליך נאכגעמאכט די עכטע און עס פארמאגט שטיגן מיט וועלכע מען קען ארויפגיין ביז'ן קרוין וואו עס איז פאראן עטליכע פענסטער. די סטאטוע איז אבער פארשלאסן געווארן שוין אין 912' נאכדעם וואס אינזשענירן האבן באשלאסן אז עס איז נישט גענוג פארזיכערט און שטארק. | די סטאטוע איז זייער פונקטליך נאכגעמאכט די עכטע און עס פארמאגט שטיגן מיט וועלכע מען קען ארויפגיין ביז'ן קרוין וואו עס איז פאראן עטליכע פענסטער. די סטאטוע איז אבער פארשלאסן געווארן שוין אין 912' נאכדעם וואס אינזשענירן האבן באשלאסן אז עס איז נישט גענוג פארזיכערט און שטארק. | ||
נאך סעפטעמבער 11 2001 האבן די געביידע פארוואלטער באשלאסן אראפצונעמען די סטאטוע און איבערבויען די געביידע מיט מער שטאקן. די סטאטוע איז געגעבן געווארן במתנה צו דער [[ברוקלין]] | נאך סעפטעמבער 11 2001 האבן די געביידע פארוואלטער באשלאסן אראפצונעמען די סטאטוע און איבערבויען די געביידע מיט מער שטאקן. די סטאטוע איז געגעבן געווארן במתנה צו דער [[ברוקלין]] מוזעאום אלס אנדענק פון די העלדישע פייערלעשערס, פאליציי אפיצירן, און עמוירדזשענסי ארבייטער וועלכע זענען אומגעקומען אין די וואורלד טרעיד צענטער אטאקעס. | ||
נאך א סטאטוע פון ליבערטי געפינט זיך אין [[בירמינגהאם]], [[אלאבאמא]] וועלכע איז געבויט געווארן דורך א לעבנס פארזיכערונג פירמע וועלכע האט זיך גערופן ליבערטי נעשאנעל לייף אינשורענס. די סטאטוע איז אויך געבויט געווארן אין פראנקרייך און איז בערך א דריטל די גרויס פון די עכטע סטאטוע פון ליבערטי. די סטאטוע איז ארויפגעשטעלט געווארן אויף די לייף אינשורענס פירמע געביידע. שפעטער האט מען אראפגענומען די סטאטוע און עס געשטעלט אין א שטאטישע פארק וועלכע מען האט א נאמען געגעבן ליבערטי פארק. אלע מאטאריסטן וועלכע פארן אויפ'ן 459 אינטערסטעיט הייעוועי קענען קלאר זען דעם סטאטו בייטאג און ביינאכט דורך לעקטער וועלכע באלייכטן איר. | נאך א סטאטוע פון ליבערטי געפינט זיך אין [[בירמינגהאם]], [[אלאבאמא]] וועלכע איז געבויט געווארן דורך א לעבנס פארזיכערונג פירמע וועלכע האט זיך גערופן ליבערטי נעשאנעל לייף אינשורענס. די סטאטוע איז אויך געבויט געווארן אין פראנקרייך און איז בערך א דריטל די גרויס פון די עכטע סטאטוע פון ליבערטי. די סטאטוע איז ארויפגעשטעלט געווארן אויף די לייף אינשורענס פירמע געביידע. שפעטער האט מען אראפגענומען די סטאטוע און עס געשטעלט אין א שטאטישע פארק וועלכע מען האט א נאמען געגעבן ליבערטי פארק. אלע מאטאריסטן וועלכע פארן אויפ'ן 459 אינטערסטעיט הייעוועי קענען קלאר זען דעם סטאטו בייטאג און ביינאכט דורך לעקטער וועלכע באלייכטן איר. | ||
| שורה 65: | שורה 66: | ||
[[קאַטעגאָריע:אמעריקאנישע היסטאריע]] | [[קאַטעגאָריע:אמעריקאנישע היסטאריע]] | ||
[[קאַטעגאָריע:סטאטועס]] | [[קאַטעגאָריע:סטאטועס]] | ||
[[קאטעגאריע:אויף יידיש]] | [[קאטעגאריע:אויף יידיש]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||
[[he:פסל החירות]] | |||