מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
102,362
רעדאגירונגען
ק
החלפת טקסט – "{{דעסקריפציע||ענגליש=" ב־"{{דעסקריפציע||ענגליש = "
ק (החלפת טקסט – "{{דעסקריפציע||ענגליש=" ב־"{{דעסקריפציע||ענגליש = ") |
|||
| (4 מיטלסטע ווערסיעס פון 3 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע||ענגליש = mathematical object used to count, label, and measure|דייטש=abstraktes mathematisches Objekt|}} | |||
'''צאל''' (אדער '''נומער''') ווערט געניצט צו ציילן און מעסטן פארשידענע אייגנקייטן. | '''צאל''' (אדער '''נומער''') ווערט געניצט צו ציילן און מעסטן פארשידענע אייגנקייטן. | ||
| שורה 9: | שורה 10: | ||
=== נאטירלעכע צאל === | === נאטירלעכע צאל === | ||
{{הויפט ארטיקל|נאטירלעכע צאל}} | {{הויפט ארטיקל|נאטירלעכע צאל}} | ||
די מערסטע באקאנטע צאל זענען די נאטירלעכע צאל אדער ציילן צאל: איינס, צוויי, דריי, ... . | די מערסטע באקאנטע צאל זענען די נאטירלעכע צאל אדער ציילן צאל: איינס, צוויי, דריי, ... . | ||
אין דער באזע צען נומערן סיסטעם, וואס מען ניצט היינטיגע טעג פאר כמעט אלע אריטמעטישע אפעראציעס, שרייבט מען די סימבאלן פאר די נאטירלעכע צאל מיט צען [[ציפער]]ן: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, און 9. | אין דער באזע צען נומערן סיסטעם, וואס מען ניצט היינטיגע טעג פאר כמעט אלע אריטמעטישע אפעראציעס, שרייבט מען די סימבאלן פאר די נאטירלעכע צאל מיט צען [[ציפער]]ן: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, און 9. אין דער דאזיגער באזע צען סיסטעם, האט דער רעכטער ציפער פון א נאטירליכער צאל א פלאץ ווערט פון איינס, און יעדער אנדערער ציפער האט א פלאץ ווערט וואס איז צען מאל אזויפיל ווי דער פלאץ ווערט פונעם ציפער צו זיין רעכט. דער סימבאל פארן סכום פון אלע נאטירלעכע צאל איז '''N''', אויך געשריבן <math>\mathbb{N}</math>. | ||
=== גאנצע צאל === | === גאנצע צאל === | ||
{{הויפט ארטיקל|גאנצע צאל}} | {{הויפט ארטיקל|גאנצע צאל}} | ||
א גאנצע צאל איז א גאנצער נומער און נישט קיין [[ברוכצאל]]. א גאנצע צאל קען זיין א פאזיטיווער נומער (א [[נאטירליכער נומער]]) ([[1 (נומער)|1]], [[2 (נומער)|2]], [[3 (נומער)|3]], …) אדער א נעגאטיווער נומער (−1, −2, −3, ...) אינקלודיוו א [[נול]]. א גאנצע צאל איז די גרופע {...3, 2, 1, 0, 1{{ | א גאנצע צאל איז א גאנצער נומער און נישט קיין [[ברוכצאל]]. א גאנצע צאל קען זיין א פאזיטיווער נומער (א [[נאטירליכער נומער]]) ([[1 (נומער)|1]], [[2 (נומער)|2]], [[3 (נומער)|3]], …) אדער א נעגאטיווער נומער (−1, −2, −3, ...) אינקלודיוו א [[נול]]. א גאנצע צאל איז די גרופע {...3, 2, 1, 0, 1{{ר}}−, 2{{ר}}−, 3{{ר}}−...}. (למשל א 1/2 צו א 1/3 זענען נישט קיין 'גאנצע צאלן') | ||
געווענליך באצייכנט מען דעם [[סכום]] פון גאנצע צאלן מיטן אות <math>\mathbb {Z}</math>. | געווענליך באצייכנט מען דעם [[סכום]] פון גאנצע צאלן מיטן אות <math>\mathbb {Z}</math>. | ||
| שורה 30: | שורה 31: | ||
=== אימאגינערע צאל === | === אימאגינערע צאל === | ||
דער סימבאל | דער סימבאל ''i'' ווערט געניצט פארן [[קוואדראט ווארצל]] פון 1- . אן [[אימאגינערע צאל]] איז פארמירט פון א רעאלע צאל געטאפלט מיט ''i''. | ||
מאטעמאטיקער האבן אויסגעטראכט דעם נומער | מאטעמאטיקער האבן אויסגעטראכט דעם נומער ''i'' ווייל ס'עקזיסטירט נישט קיין רעאלע צאל וואס מען קען [[קוואדראטצאל|קוואדראטירן]] צו מאכן 1-. מען קען האנדלען אימאגינערע צאל גענוי ווי רעאלע. | ||
למשל: | למשל: | ||
* 2'''i''' + 3'''i''' = (2 + 3)'''i''' = 5'''i''' | * 2'''i''' + 3'''i''' = (2 + 3)'''i''' = 5'''i''' | ||
* 5'''i''' - 3'''i''' = (5 - 3)'''i''' = 2'''i''' | * 5'''i''' - 3'''i''' = (5 - 3)'''i''' = 2'''i''' | ||
* ווען מען טאפלט צוויי אימאגינערע צאל, דארף מען געדענקען אז | * ווען מען טאפלט צוויי אימאגינערע צאל, דארף מען געדענקען אז '''i''' × '''i''' (i<sup>2</sup>) איז -1. דעריבער | ||
:.5'''i''' × 3'''i''' = ( 5 × 3 ) × ( '''i''' × '''i''' ) = 15 × (-1) = -15 | :.5'''i''' × 3'''i''' = ( 5 × 3 ) × ( '''i''' × '''i''' ) = 15 × (-1) = -15 | ||
| שורה 45: | שורה 46: | ||
די ערשטע צען צאָלן האבן באזונדערע נעמען. אזוי ווי מען איז געוואוינט צו א צענדליגע סיסטעם פון ציילן, זענען די אנדערע נעמען געבויט אויף די נעמען און די טאפלונגען פון צען (הונדערט, טויזנט). | די ערשטע צען צאָלן האבן באזונדערע נעמען. אזוי ווי מען איז געוואוינט צו א צענדליגע סיסטעם פון ציילן, זענען די אנדערע נעמען געבויט אויף די נעמען און די טאפלונגען פון צען (הונדערט, טויזנט). | ||
{| border="1" cellpadding="2" cellspacing="1" | |||
{| border="1" cellpadding="2" cellspacing="1" | |||
!bgcolor=#EEEEEE|צאל | !bgcolor=#EEEEEE|צאל | ||
!bgcolor=#EEEEEE|יידיש | !bgcolor=#EEEEEE|יידיש | ||
| שורה 132: | שורה 132: | ||
{{שטומף|מאטעמאטיק}} | {{שטומף|מאטעמאטיק}} | ||
[[קאַטעגאָריע: | [[קאַטעגאָריע:עלעמענטארע ארטיקלען צו פארברייטערן]] | ||
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
[[HE:מספר]] | |||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||