אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:לאנדאנער אונטערגרונט"
קפיצה לניווט
קפיצה לחיפוש
ברוך (שמועס | ביישטייערונגען) ק (בילד אוועקגענומען) |
ק (החלפת טקסט – "{{דעסקריפציע||ענגליש=" ב־"{{דעסקריפציע||ענגליש = ") |
||
| (13 מיטלסטע ווערסיעס פון 6 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע||ענגליש = public rapid transit system in London, UK|דייטש=U-Bahn-System von London|}} | |||
{{אינפאקעסטל באן ליניע | {{אינפאקעסטל באן ליניע | ||
|נאמען = לאנדאנער אונטערגרונט | |נאמען = לאנדאנער אונטערגרונט | ||
| שורה 29: | שורה 30: | ||
|קורץ =}} | |קורץ =}} | ||
דער '''לאנדאנער אונטערגרונט''' איז א באן סיסטעם וואס באדינט דעם גרעסטן טייל פון [[גרויסלאנדאן]], [[ענגלאנד]], און | דער '''לאנדאנער אונטערגרונט''' איז א באן סיסטעם וואס באדינט דעם גרעסטן טייל פון [[גרויסלאנדאן]], [[ענגלאנד]], און עטליכע ארומיגע געגנטן. ער איז די עלצטע אונטערגרונטיקע באן סיסטעם אין דער וועלט. די ערשטע ליניע איז געווען די מעטראפאליטאנע באן (היינט איז דאס א טייל פון דער [[האמערסמיט און סיטי ליניע]]), וואס האט געעפנט [[10 יאנואר]] [[1863]].<ref name="history">{{ cite web | title = History | publisher = טראנספארט פאר לאנדאן | url=http://www.tfl.gov.uk/corporate/modesoftransport/londonunderground/1604.aspx | accessdate = 2007-03-31 }}</ref> אין אמת'ן 55% פון דער נעצווערק איז איבער דער ערד. רוב מענטשן אין לאנדאן רופן אים "דער טיוב" (Tube) ווייל די טיפע טונעלן זעען אויס ווי א רערל (אויף ענגליש tube). | ||
דער אונטערגרונט האט 275 [[סטאנציע]]ס און די ליניעס זענען לאנג אינגאנצן 408 ק"מ,<ref name="facts">{{ cite web | title = Key facts | publisher = טראנספארט פאר לאנדאן | url = http://www.tfl.gov.uk/corporate/modesoftransport/londonunderground/1608.aspx | accessdate =2007-03-31 }}</ref> אזוי איז דאס די לענגסטע אונטערגרונטיקע באן אויף דער וועלט. אחוץ די היינטיגע סטאנציעס זענען אויך דא אסאך [[פארמאכטע לאנדאנער אונטערגרונט סטאנציעס|פארמאכטע סטאנציעס]]. אין 2005–2006 האבן 971 מיליאן פאסאזשירן געפארן, און אין 2006–2007 מער ווי א ביליאן. אין מערץ 2007 האט מען געמאלדן אז יעדן טאג זענען דא מער ווי דריי מיליאן פאסזאשירן (אויף ארבעטסטעג א דורכשניט פון 3.4 מיליאן).<ref name="billionpassengers">{{ cite press release | title = Tube carries one billion passengers for first time | publisher = טראנספארט פאר לאנדאן | date =[[2007-03-28]] | url = http://www.tfl.gov.uk/corporate/media/newscentre/4770.aspx | accessdate =2007-04-02 }}</ref> | דער אונטערגרונט האט 275 [[סטאנציע]]ס און די ליניעס זענען לאנג אינגאנצן 408 ק"מ,<ref name="facts">{{ cite web | title = Key facts | publisher = טראנספארט פאר לאנדאן | url = http://www.tfl.gov.uk/corporate/modesoftransport/londonunderground/1608.aspx | accessdate =2007-03-31 }}</ref> אזוי איז דאס די לענגסטע אונטערגרונטיקע באן אויף דער וועלט. אחוץ די היינטיגע סטאנציעס זענען אויך דא אסאך [[פארמאכטע לאנדאנער אונטערגרונט סטאנציעס|פארמאכטע סטאנציעס]]. אין 2005–2006 האבן 971 מיליאן פאסאזשירן געפארן, און אין 2006–2007 מער ווי א ביליאן. אין מערץ 2007 האט מען געמאלדן אז יעדן טאג זענען דא מער ווי דריי מיליאן פאסזאשירן (אויף ארבעטסטעג א דורכשניט פון 3.4 מיליאן).<ref name="billionpassengers">{{ cite press release | title = Tube carries one billion passengers for first time | publisher = טראנספארט פאר לאנדאן | date =[[2007-03-28]] | url = http://www.tfl.gov.uk/corporate/media/newscentre/4770.aspx | accessdate =2007-04-02 }}</ref> | ||
זייט 2003 איז דער אונטערגרונט א טייל פון [[טראנספארט פאר לאנדאן]] (TfL), דער פארוואלטער פון פילצאליקע טראנספארט פונקציעס אין לאנדאן, למשל די בארימטע רויטע [[טאפלדעקבוס]]ן. פריער איז דער פארוואלטער געווען לאנדאן אונטערגרונט | זייט 2003 איז דער אונטערגרונט א טייל פון [[טראנספארט פאר לאנדאן]] (TfL), דער פארוואלטער פון פילצאליקע טראנספארט פונקציעס אין לאנדאן, למשל די בארימטע רויטע [[טאפלדעקבוס]]ן. פריער איז דער פארוואלטער געווען לאנדאן אונטערגרונט באגרעניצט, אן אונטערגעזעלשאפט פון לאנדאנער רעגיאנאלער טראנספארט. | ||
== היסטאריע == | == היסטאריע == | ||
דער ערשטער אפטייל פון דער מעטראפאליטאנער באן און פון דעם לאנדאנער אונטערגרונט איז געווען צווישן [[לאנדאן פאדינגטאן סטאנציע|פאדינגטאן]] און [[פארינגדאן סטאנציע|פארינגדאן]], די ערשטע אונטערגרונטיקע שטאטישע באן פאר פאסאזשירן אויף דער וועלט. די ערשטע פאסאזשירן זענען געפארן [[10טן יאנואר]] [[1863]].<ref name="history"/> 41,000 פאסאזשירן זענען געפארן יענעם טאג, מיט א באן יעדן 10 מינוט; ביז 1880 האט די פארברייטערטע "מעט" געפירט 40 מיליאן פאסאזשירן א יאר. נאכער האט מען געעפנט אנדערער ליניעס גאנץ גיך; אין 1884 איז דער "אינער קרייז" (היינט די [[קרייז ליניע]]) שוין געווען קאמפלעט. | דער ערשטער אפטייל פון דער מעטראפאליטאנער באן און פון דעם לאנדאנער אונטערגרונט איז געווען צווישן [[לאנדאן פאדינגטאן סטאנציע|פאדינגטאן]] און [[פארינגדאן סטאנציע|פארינגדאן]], די ערשטע אונטערגרונטיקע שטאטישע באן פאר פאסאזשירן אויף דער וועלט. די ערשטע פאסאזשירן זענען געפארן [[10טן יאנואר]] [[1863]].<ref name="history"/> 41,000 פאסאזשירן זענען געפארן יענעם טאג, מיט א באן יעדן 10 מינוט; ביז 1880 האט די פארברייטערטע "מעט" געפירט 40 מיליאן פאסאזשירן א יאר. נאכער האט מען געעפנט אנדערער ליניעס גאנץ גיך; אין 1884 איז דער "אינער קרייז" (היינט די [[קרייז ליניע]]) שוין געווען קאמפלעט. | ||
| שורה 45: | שורה 46: | ||
<!-- | <!-- | ||
===אריין אין 20סטן יארהונדערט=== | ===אריין אין 20סטן יארהונדערט=== | ||
אין אנהייב דעם 20סטן יארהונדערט, איז געווען פאר פאסאזשירן נישט באקוועם מיט זעקס | אין אנהייב דעם 20סטן יארהונדערט, איז געווען פאר פאסאזשירן נישט באקוועם מיט זעקס אומאפהענגיגע אפערירער וואס האבן געפירט פארשידענע אונטערגרונט ליניעס; אפטמאל האבן די פאסאזשירן געדארפט גיין צו פיס א שיין שטיק וועג כדי צו טוישן צווישן די ליניעס. The costs associated with running such a system were also heavy, and as a result many companies looked to financiers who could give them the money they needed to expand into the lucrative suburbs as well as electrify the earlier steam operated lines. The most prominent of these was [[טשארלס יערקעס]], an American [[tycoon]] who between 1900 and 1902 acquired the [[Metropolitan and Metropolitan District Railways#Metropolitan District Railway|Metropolitan District Railway]] and the as yet unbuilt [[Charing Cross, Euston & Hampstead Railway]] (later to become part of the [[נארדערן ליניע]]). | ||
Yerkes also acquired the Great Northern & Strand Railway, the Brompton & Piccadilly Circus Railway (jointly to become the [[Great Northern, Piccadilly & Brompton Railway]], the core of the [[פיקאדילי ליניע]]) and the Baker Street & Waterloo Railway (to become the [[בעקערלו ליניע]]) to form [[Underground Electric Railways Company|Underground Electric Railways of London Company Ltd]] (UERL) on [[9 April]] [[1902]]. That company also owned three tramway companies and went on to buy the [[London General Omnibus Company]], creating an organisation colloquially known as the Combine. On [[1 January]] [[1913]] the UERL absorbed two other independent tube lines, the C&SLR and the Central London Railway, the latter having opened an important east-west cross-city line from Bank to Shepherd's Bush on [[30 July]] [[1900]]. The Central London Railway was nicknamed the "Twopenny Tube" for its flat fare and cylindrical tunnels; the "tube" nickname was eventually transferred to the Underground system as a whole. | Yerkes also acquired the Great Northern & Strand Railway, the Brompton & Piccadilly Circus Railway (jointly to become the [[Great Northern, Piccadilly & Brompton Railway]], the core of the [[פיקאדילי ליניע]]) and the Baker Street & Waterloo Railway (to become the [[בעקערלו ליניע]]) to form [[Underground Electric Railways Company|Underground Electric Railways of London Company Ltd]] (UERL) on [[9 April]] [[1902]]. That company also owned three tramway companies and went on to buy the [[London General Omnibus Company]], creating an organisation colloquially known as the Combine. On [[1 January]] [[1913]] the UERL absorbed two other independent tube lines, the C&SLR and the Central London Railway, the latter having opened an important east-west cross-city line from Bank to Shepherd's Bush on [[30 July]] [[1900]]. The Central London Railway was nicknamed the "Twopenny Tube" for its flat fare and cylindrical tunnels; the "tube" nickname was eventually transferred to the Underground system as a whole. | ||
| שורה 84: | שורה 85: | ||
===באן=== | ===באן=== | ||
דער אונטערגרונט באדינט 270 [[אונטערגרונט סטאנציע|סטאנציעס]].<ref name="Key Facts"/><ref name="WWD-LU">{{cite web |url=http://www.tfl.gov.uk/corporate/about-tfl/what-we-do/london-underground |title=About TfL – וואס טוען מיר – לאנדאנער אונטערגרונט |publisher=טראנספארט פאר לאנדאן |date= | דער אונטערגרונט באדינט 270 [[אונטערגרונט סטאנציע|סטאנציעס]].<ref name="Key Facts"/><ref name="WWD-LU">{{cite web |url=http://www.tfl.gov.uk/corporate/about-tfl/what-we-do/london-underground |title=About TfL – וואס טוען מיר – לאנדאנער אונטערגרונט |publisher=טראנספארט פאר לאנדאן |date= | ||
|accessdate={{ר}}4טן יוני 2014}}</ref> פערצן אונטערגרונט סטאנציעס זענען אינדרויסן פון גרויס-לאנדאן, פון וואס פינעף ([[אמערשאם סטאנציע|אמערשאם]], [[טשאלפאנט און לאטימער סטאנציע|טשאלפאנט און לאטימער]], [[טשעשאם אונטערגרונט סטאנציע|טשעשאם]], און [[טשארליוואוד סטאנציע|טשארליוואוד]] אויף דער מעטראפאליטאן ליניע, און [[עפינג אונטערגרונט סטאנציע|עפינג]] אויף דער צענטראל ליניע), זענען נאך דעם [[M25 אויטאסטראד|M25 ארום-לאנדאן אויטאסטראד]]. פון די 32 [[לאנדאנער בארא]]ס, זעקס ([[לאנדאנער בארא פון בעקסלי|בעקסלי]], [[לאנדאנער בארא פון בראמלי|בראמלי]], [[לאנדאנער בארא פון קרוידן|קרוידן]], [[ | |accessdate={{ר}}4טן יוני 2014}}</ref> פערצן אונטערגרונט סטאנציעס זענען אינדרויסן פון גרויס-לאנדאן, פון וואס פינעף ([[אמערשאם סטאנציע|אמערשאם]], [[טשאלפאנט און לאטימער סטאנציע|טשאלפאנט און לאטימער]], [[טשעשאם אונטערגרונט סטאנציע|טשעשאם]], און [[טשארליוואוד סטאנציע|טשארליוואוד]] אויף דער מעטראפאליטאן ליניע, און [[עפינג אונטערגרונט סטאנציע|עפינג]] אויף דער צענטראל ליניע), זענען נאך דעם [[M25 אויטאסטראד|M25 ארום-לאנדאן אויטאסטראד]]. פון די 32 [[לאנדאנער בארא]]ס, זעקס ([[לאנדאנער בארא פון בעקסלי|בעקסלי]], [[לאנדאנער בארא פון בראמלי|בראמלי]], [[לאנדאנער בארא פון קרוידן|קרוידן]], [[קעניגליכע בארא פון קינגסטאן אויפן טעמז|קינגסטאן]], [[לאנדאנער בארא פון לואישעם|לואישעם]] און [[לאנדאנער בארא פון סאטן|סאטן]]) זענען נישט באדינט פון דער אונטערגרונט נעצווערק, און [[לאנדאנער בארא פון העקני|העקני]] האט [[אלד סטריט סטאנציע|אלד סטריט]] און [[מאנאר הויז אונטערגרונט סטאנציע|מאנאר הויז]] ממש ביים גרעניץ. | ||
[[טעקע:London Underground with Greater London map.svg|800px|א געאגראפישע לאנדאנער אונטערגרונט מאפע וואס ווייזט די גרייס פונעם נעצווערק ([[אמערשאם]] און [[טשעשאם]] סטאנציעס, אויבן לינקס, פעלן)]] | [[טעקע:London Underground with Greater London map.svg|800px|א געאגראפישע לאנדאנער אונטערגרונט מאפע וואס ווייזט די גרייס פונעם נעצווערק ([[אמערשאם]] און [[טשעשאם]] סטאנציעס, אויבן לינקס, פעלן)]] | ||
[[File:Why London Underground is nicknamed The Tube.jpg|קליין|א [[נארדערן ליניע]] טיף-ניווא צוג קומט ארויס פון א טונעל צפון פון [[הענדאן צענטראל אונטערגרונט סטאנציע|הענדאן צענטראל סטאנציע]].]] | [[File:Why London Underground is nicknamed The Tube.jpg|קליין|א [[נארדערן ליניע]] טיף-ניווא צוג קומט ארויס פון א טונעל צפון פון [[הענדאן צענטראל אונטערגרונט סטאנציע|הענדאן צענטראל סטאנציע]].]] | ||
לאנדאנער אונטערגרונט'ס עלף ליניעס האבן אינגאנצן א לענג פון 402 ק"מ,<ref name="Key Facts"/> מיט דעם איז די דריטע [[רשימה פון מעטרא סיסטעמען|לענגסטע מעטרא סיסטעם אין דער וועלט]]. די ליניעס זענען צוזאמענגעשטעלט פון דער אונטער-אייבערפלאך נעץ און די טיף-רערל ליניעס.<ref name="Key Facts">{{cite web |url=http://www.tfl.gov.uk/corporate/about-tfl/what-we-do/london-underground/facts-and-figures |title=About TfL – What we do – London Underground – Facts & figures |publisher=טראנספארט פאר לאנדאן |date= |accessdate={{ר}}17טן יוני 2014}}</ref> די [[קרייז ליניע|קרייז]], [[דיסטריקט ליניע|דיסטריקט]], [[האמערסמיט און סיטי ליניע|האמערסמיט און סיטי]], און [[מעטראפאליטאן ליניע]]ס פארמירן די אונטער-אייבערפלאך נעץ, מיט באן טונעלן גראד אונטערן אייבערפלאך און אן | לאנדאנער אונטערגרונט'ס עלף ליניעס האבן אינגאנצן א לענג פון 402 ק"מ,<ref name="Key Facts"/> מיט דעם איז די דריטע [[רשימה פון מעטרא סיסטעמען|לענגסטע מעטרא סיסטעם אין דער וועלט]]. די ליניעס זענען צוזאמענגעשטעלט פון דער אונטער-אייבערפלאך נעץ און די טיף-רערל ליניעס.<ref name="Key Facts">{{cite web |url=http://www.tfl.gov.uk/corporate/about-tfl/what-we-do/london-underground/facts-and-figures |title=About TfL – What we do – London Underground – Facts & figures |publisher=טראנספארט פאר לאנדאן |date= |accessdate={{ר}}17טן יוני 2014}}</ref> די [[קרייז ליניע|קרייז]], [[דיסטריקט ליניע|דיסטריקט]], [[האמערסמיט און סיטי ליניע|האמערסמיט און סיטי]], און [[מעטראפאליטאן ליניע]]ס פארמירן די אונטער-אייבערפלאך נעץ, מיט באן טונעלן גראד אונטערן אייבערפלאך און אן ענליכע גרייס צו די ביי בריטישע הויפטליניעס. די האמערסמיט און סיטי און קרייז ליניעס טיילן סטאנציעס און דעם גרעסטן טייל פון די שינעס מיט אנאנד, ווי אויך מיט די מעטראפאליטאן און דיסטריקט ליניעס. די [[בעקערלו ליניע|בעקערלו]], [[צענטראל ליניע|צענטראל]], [[יובילי ליניע|יובילי]], [[נארדערן ליניע|נארדערן]], [[פיקאדילי ליניע|פיקאדילי]], [[וויקטאריע ליניע|וויקטאריע]] און [[וואטערלו און סיטי ליניע]]ס זענען טיף-ניווא רערלעך, מיט קלענערע צוגן וואס פארן אין צוויי קיילעכדיקע טונעלן (''tubes'') מיט א דיאמעטער בערך 3.56 מעטער. <!--These lines have the exclusive use of a pair of tracks, except for the Piccadilly line, which shares track with the District line between Acton Town and Hanger Lane Junction and with the Metropolitan line between Rayners Lane and Uxbridge, and the Bakerloo line, which shares track with [[London Overground]] services north of Queen's Park.<ref name="map">{{cite web |url= http://carto.metro.free.fr/cartes/metro-london/ |title=Detailed London Transport Map |accessdate=1 December 2012 |work=carto.metro.free.fr}}</ref> Fifty-five per cent of the system runs on the surface, and there are {{convert|20|mi}} of [[cut-and-cover]] tunnel and {{convert|93|mi}} of tube tunnel.<ref name="Key Facts"/> א סך פון די of the central London underground stations on deep-level tube lines are higher than the running lines to assist deceleration when arriving and acceleration when departing.{{sfnp|Croome|Jackson|1993|pp=26, 33, 38, 81}} Trains generally run on the left-hand track, although in some places the tunnels are above each other, for example the Central line east of St Paul's station, or the running tunnels are on the right, for example on the Victoria line between Warren Street and King's Cross St. Pancras to allow [[cross-platform interchange]] with the Northern line between northbound and southbound trains at [[Euston tube station|יוסטאן]].<ref name="map"/>{{sfnp|Croome|Jackson|1993|pp=327–328} | ||
--> | --> | ||
| שורה 249: | שורה 250: | ||
===שעה'ן פון אפעראציע=== | ===שעה'ן פון אפעראציע=== | ||
אין די וואכנטעג ארבעט נישט דער אונטערגרונט 24 שעה'ן אין טאג ווייל רוב ליניעס האבן נאר צוויי גערעלסן (איינער אין יעדער ריכטונג) דעריבער דארף ער זיין פארמאכט ביינאכט אויף אויסהאלטונג. די ערשטע באנען הייבן אן בערך 5:00 פארטאגס ביז 1:00 נאך האלבער נאכט. פרייטאג צו נאכט, שבת צו נאכט און ניי יאר ביי נאכט ארבעטן יא | אין די וואכנטעג ארבעט נישט דער אונטערגרונט 24 שעה'ן אין טאג ווייל רוב ליניעס האבן נאר צוויי גערעלסן (איינער אין יעדער ריכטונג) דעריבער דארף ער זיין פארמאכט ביינאכט אויף אויסהאלטונג. די ערשטע באנען הייבן אן בערך 5:00 פארטאגס ביז 1:00 נאך האלבער נאכט. פרייטאג צו נאכט, שבת צו נאכט און ניי יאר ביי נאכט ארבעטן יא עטליכע ליניעס. די סוף וואך באדינונג ווערט גערופן "[[נאכט טיוב]]". | ||
| שורה 276: | שורה 277: | ||
==== שטחים אן דינסט ==== | ==== שטחים אן דינסט ==== | ||
פון די 32 [[לאנדאנער בארא]]ס, זעקס זענען נישט באדינט פונעם אונטערגרונט. פינף דערפון זענען דרום פון דעם [[טעמז]]: [[לאנדאנער בארא פון בעקסלי|בעקסלי]], [[לאנדאנער בארא פון בראמלי|בראמלי]], [[לאנדאנער בארא פון סאטן|סאטן]], [[ | פון די 32 [[לאנדאנער בארא]]ס, זעקס זענען נישט באדינט פונעם אונטערגרונט. פינף דערפון זענען דרום פון דעם [[טעמז]]: [[לאנדאנער בארא פון בעקסלי|בעקסלי]], [[לאנדאנער בארא פון בראמלי|בראמלי]], [[לאנדאנער בארא פון סאטן|סאטן]], [[קעניגליכע בארא פון קינגסטאן|קינגסטאן]] און [[לאנדאנער בארא פון קרוידן|קרוידאן]]. איינע פון די סיבות איז אז אין דרום לאנדאן איז שוין געווען א גרויסע נעצווערק פון עלעקטרישע באנען, וואס זענען א חשובער טייל פון די דרום'דיקע באנען אין ענגלאנד. | ||
די זעקסטע בארא אן דינסט איז [[לאנדאנער בארא פון העקני|העקני]], וואס איז אבער באדינט פונעם נייעם [[לאנדאנער איבערגרונט]], א נייע באן סיסטעם וואס פירט די [[נארד לאנדאן ליניע]] און, זייט מאי 2010, די באנייטע [[מזרח לאנדאן ליניע]]. | די זעקסטע בארא אן דינסט איז [[לאנדאנער בארא פון העקני|העקני]], וואס איז אבער באדינט פונעם נייעם [[לאנדאנער איבערגרונט]], א נייע באן סיסטעם וואס פירט די [[נארד לאנדאן ליניע]] און, זייט מאי 2010, די באנייטע [[מזרח לאנדאן ליניע]]. | ||
| שורה 293: | שורה 294: | ||
{{טראנספארט אין לאנדאן}} | {{טראנספארט אין לאנדאן}} | ||
[[קאַטעגאָריע:לאנדאנער אונטערגרונט|*]] | [[קאַטעגאָריע:לאנדאנער אונטערגרונט|*]] | ||
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||
[[he:הרכבת התחתית של לונדון]] | |||
יעצטיגע רעוויזיע זינט 18:40, 26 אקטאבער 2023
| לאנדאנער אונטערגרונט | |
| |
|---|---|
| צענטראל ליניע-צוג ביי לאנקאסטער גייט | |
| אינפא | |
| טיפ | אונטערגרונט באן |
| לאקאציע | גרויסלאנדאן, טשילטערן, עפינג פארעסט, טרי ריווערס און וואטפארד |
| צאל סטאנציעס | 272 אפערירט (262 פארמאגט) |
| צאל ליניעס | 11 |
| טעגליכע צאל פאסאזשירן | 1.8 מיל. (יולי 2021)[1] |
| אפעראציע | |
| געעפנט | 10טן יאנואר 1863 |
| פארוואלטער | טראנספארט פאר לאנדאן |
| טעכניש | |
| ליניע-לענג | 402 ק"מ |
| אפשטאַנד | 1,435 מ"מ |
| עלעקטריפיקאציע | 630V DC פערטע שינע |
דער לאנדאנער אונטערגרונט איז א באן סיסטעם וואס באדינט דעם גרעסטן טייל פון גרויסלאנדאן, ענגלאנד, און עטליכע ארומיגע געגנטן. ער איז די עלצטע אונטערגרונטיקע באן סיסטעם אין דער וועלט. די ערשטע ליניע איז געווען די מעטראפאליטאנע באן (היינט איז דאס א טייל פון דער האמערסמיט און סיטי ליניע), וואס האט געעפנט 10 יאנואר 1863.[2] אין אמת'ן 55% פון דער נעצווערק איז איבער דער ערד. רוב מענטשן אין לאנדאן רופן אים "דער טיוב" (Tube) ווייל די טיפע טונעלן זעען אויס ווי א רערל (אויף ענגליש tube).
דער אונטערגרונט האט 275 סטאנציעס און די ליניעס זענען לאנג אינגאנצן 408 ק"מ,[3] אזוי איז דאס די לענגסטע אונטערגרונטיקע באן אויף דער וועלט. אחוץ די היינטיגע סטאנציעס זענען אויך דא אסאך פארמאכטע סטאנציעס. אין 2005–2006 האבן 971 מיליאן פאסאזשירן געפארן, און אין 2006–2007 מער ווי א ביליאן. אין מערץ 2007 האט מען געמאלדן אז יעדן טאג זענען דא מער ווי דריי מיליאן פאסזאשירן (אויף ארבעטסטעג א דורכשניט פון 3.4 מיליאן).[4]
זייט 2003 איז דער אונטערגרונט א טייל פון טראנספארט פאר לאנדאן (TfL), דער פארוואלטער פון פילצאליקע טראנספארט פונקציעס אין לאנדאן, למשל די בארימטע רויטע טאפלדעקבוסן. פריער איז דער פארוואלטער געווען לאנדאן אונטערגרונט באגרעניצט, אן אונטערגעזעלשאפט פון לאנדאנער רעגיאנאלער טראנספארט.
היסטאריע
דער ערשטער אפטייל פון דער מעטראפאליטאנער באן און פון דעם לאנדאנער אונטערגרונט איז געווען צווישן פאדינגטאן און פארינגדאן, די ערשטע אונטערגרונטיקע שטאטישע באן פאר פאסאזשירן אויף דער וועלט. די ערשטע פאסאזשירן זענען געפארן 10טן יאנואר 1863.[2] 41,000 פאסאזשירן זענען געפארן יענעם טאג, מיט א באן יעדן 10 מינוט; ביז 1880 האט די פארברייטערטע "מעט" געפירט 40 מיליאן פאסאזשירן א יאר. נאכער האט מען געעפנט אנדערער ליניעס גאנץ גיך; אין 1884 איז דער "אינער קרייז" (היינט די קרייז ליניע) שוין געווען קאמפלעט.
אין אנהייב האט מען געגראבן די טונעלן דורך שנייד-און-דעק. די שיטה האט מען געניצט אויך פאר דער דיסטריקט ליניע, וועגן דעם האט געדארפט אראפרייסן אסאך הייזער צווישן פאדינגטאן און בייזוואטער.
שפעטער האט מען פארבעסערט די מעטאדן און מען האט געגראבן די שפעטערדיגע טונעלן פיל טיפער, וואס הייסט טיפער-ניווא טונעלירן.
אינפראסטרוקטור
באן
דער אונטערגרונט באדינט 270 סטאנציעס.[5][6] פערצן אונטערגרונט סטאנציעס זענען אינדרויסן פון גרויס-לאנדאן, פון וואס פינעף (אמערשאם, טשאלפאנט און לאטימער, טשעשאם, און טשארליוואוד אויף דער מעטראפאליטאן ליניע, און עפינג אויף דער צענטראל ליניע), זענען נאך דעם M25 ארום-לאנדאן אויטאסטראד. פון די 32 לאנדאנער באראס, זעקס (בעקסלי, בראמלי, קרוידן, קינגסטאן, לואישעם און סאטן) זענען נישט באדינט פון דער אונטערגרונט נעצווערק, און העקני האט אלד סטריט און מאנאר הויז ממש ביים גרעניץ.
לאנדאנער אונטערגרונט'ס עלף ליניעס האבן אינגאנצן א לענג פון 402 ק"מ,[5] מיט דעם איז די דריטע לענגסטע מעטרא סיסטעם אין דער וועלט. די ליניעס זענען צוזאמענגעשטעלט פון דער אונטער-אייבערפלאך נעץ און די טיף-רערל ליניעס.[5] די קרייז, דיסטריקט, האמערסמיט און סיטי, און מעטראפאליטאן ליניעס פארמירן די אונטער-אייבערפלאך נעץ, מיט באן טונעלן גראד אונטערן אייבערפלאך און אן ענליכע גרייס צו די ביי בריטישע הויפטליניעס. די האמערסמיט און סיטי און קרייז ליניעס טיילן סטאנציעס און דעם גרעסטן טייל פון די שינעס מיט אנאנד, ווי אויך מיט די מעטראפאליטאן און דיסטריקט ליניעס. די בעקערלו, צענטראל, יובילי, נארדערן, פיקאדילי, וויקטאריע און וואטערלו און סיטי ליניעס זענען טיף-ניווא רערלעך, מיט קלענערע צוגן וואס פארן אין צוויי קיילעכדיקע טונעלן (tubes) מיט א דיאמעטער בערך 3.56 מעטער.
ליניעס
דער אונטערגרונט האט 11 ליניעס. ביז 2007 איז געווען נאך א צוועלפטע ליניע, די מזרח לאנדאן ליניע, וואס איז געעפנט אום מאי 2010 אלס א טייל פון דער לאנדאנער איבערגרונט.
די פאלגנדע טאבעלע איז כולל יעדע ליניע; איר קאליר אויף די אפיציעלע טיוב מאפעס, ווען יעדע ליניע האט אנגעהויבן ארבעטן, דער ערשטער טייל געעפנט, זייט ווען די ליניע האט איר היינטיגן נאמען און וואסארא טונעל די ליניע ניצט.
| נאמען | מאפע קאליר | ערשט אפערירט |
ערשטער אפטייל געעפנט* |
נאמען זייט |
טיף | לענג /ק"מ |
לענג /מיילן |
סטאנציעס | רייזעס א יאר (000s) |
דורכשניט רייזעס א מייל (000s) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| בעקערלו ליניע | ברוין | 1906 | 1906 | 1906 | טיף ניווא | 23.2 | 14.5 | 25 | 95,947 | 6,617 |
| צענטראלע ליניע | רויט | 1900 | 1856 | 1900 | טיף ניווא | 74 | 46 | 49 | 183,582 | 3,990 |
| קרייז ליניע | געל | 1884 | 1863 | 1949 | אונטער איבערפלאך | 22.5 | 14 | 27 | 68,485 | 4,892 |
| דיסטריקט ליניע | גרין | 1868 | 1858 | 1868-1905 | אונטער איבערפלאך | 64 | 40 | 60 | 172,879 | 4,322 |
| האמערסמיט און סיטי ליניע | ראזע | 1863 | 1858 | 1988 | אונטער איבערפלאך | 26.5 | 16.5 | 28 | 45,845 | 2,778 |
| יוביליי ליניע | גרא | 1979 | 1879 | 1979 | טיף ניווא | 36.2 | 22.5 | 27 | 127,584 | 5,670 |
| מעטראפאליטאן ליניע | מאדזשענטא | 1863 | 1863 | 1863 | אונטער איבערפלאך | 66.7 | 41.5 | 34 | 53,697 | 1,294 |
| נארדערן ליניע | שווארץ | 1890 | 1867 | 1937 | טיף ניווא | 58 | 36 | 50 | 206,734 | 5,743 |
| פיקאדילי ליניע | טונקל בלוי | 1906 | 1869 | 1906 | טיף ניווא | 71 | 44.3 | 52 | 176,177 | 3,977 |
| וויקטאריע ליניע | העל בלוי | 1968 | 1968 | 1968 | טיף ניווא | 21 | 13.25 | 16 | 161,319 | 12,175 |
| וואטערלו און סיטי ליניע | טיל | 1898 | 1898 | 1898 | טיף ניווא | 2.5 | 1.5 | 2 | 9,616 | 6,410 |
| * וואו מ'ווייזט א יאר איידער דעם יאר "ערשט אפערירט", איז פשט אז די ליניע איז שוין געווען אפערירט אויף אן אנדער רוטע. | ||||||||||
דער אונטערגרונט באדינט 270 סטאנציעס, כולל 14 סטאנציעס וואס זענען דרויסן פון גרויסלאנדאן.
זאנע 1 (צענטראלע זאנע) פון דעם אונטערגרונט און (DLR) נעצווערק אין א מער געטרייען אויסלייג ווי די באוואוסטע טיוב מאפע
שעה'ן פון אפעראציע
אין די וואכנטעג ארבעט נישט דער אונטערגרונט 24 שעה'ן אין טאג ווייל רוב ליניעס האבן נאר צוויי גערעלסן (איינער אין יעדער ריכטונג) דעריבער דארף ער זיין פארמאכט ביינאכט אויף אויסהאלטונג. די ערשטע באנען הייבן אן בערך 5:00 פארטאגס ביז 1:00 נאך האלבער נאכט. פרייטאג צו נאכט, שבת צו נאכט און ניי יאר ביי נאכט ארבעטן יא עטליכע ליניעס. די סוף וואך באדינונג ווערט גערופן "נאכט טיוב".
נאכט טיוב
אום 19טן אויגוסט 2016, האט לאנדאנער אונטערגרונט איינגעפירט א 24-שעה באדינונג אויף די וויקטאריע און צענטראל ליניעס, אנהייבנדיג פרייטאג אינדערפרי כסדר ביז זונטאג ביינאכט. אין נאוועמבער 2016 האט די נאכט טיוב אנגעהויבן אויך אויף די פיקאדילי, נארדערן און יובילי ליניעס. די באדינונג אפערירט:
- צענטראל ליניע: צווישן אילינג בראדוויי און היינאלט אדורך ניובערי פארק און צווישן ווייט סיטי און לאוטאן. קיין באדינונג נישט אויפן מערב רייזליפ צווייג, צווישטן וואודפארד און היינאלט אדער צווישן לאוטאן און עפינג.
- נארדערן ליניע: צווישן מארדן און עדזשווער / היי בארנעט אדורך טשארינג קראס. קיין באדינונג נישט אויף די מיל היל איסט און באנק צווייגן.
- פיקאדילי ליניע: צווישן קאקפאסטערס אין היטרוי טערמינאלן 2, 3 און 5. קיין באדינונג נישט קיין טערמינאל 4 אדער צווישן אקטאן שטאט און אקסברידזש.
- יובילי ליניע: גאנצע ליניע – סטראטפארד קיין סטאנמאר.
- וויקטאריע ליניע: גאנצע ליניע – וואלטאמסטא צענטראל קיין בריקסטאן.
צוויי ערליי אונטערגרונט באנען: די גרעסערע אונטער-איבערפלאך באנען און די קלענערע טיוב באנען. א מעטראפאליטאנע ליניע A אינווענטאר באן (לינקס) יאגט איבער א פיקאדילי ליניע 1973 אינווענטאר באן (רעכטס) אין א בייגערעלס ביי ריינערס ליין.
שטחים אן דינסט
פון די 32 לאנדאנער באראס, זעקס זענען נישט באדינט פונעם אונטערגרונט. פינף דערפון זענען דרום פון דעם טעמז: בעקסלי, בראמלי, סאטן, קינגסטאן און קרוידאן. איינע פון די סיבות איז אז אין דרום לאנדאן איז שוין געווען א גרויסע נעצווערק פון עלעקטרישע באנען, וואס זענען א חשובער טייל פון די דרום'דיקע באנען אין ענגלאנד.
די זעקסטע בארא אן דינסט איז העקני, וואס איז אבער באדינט פונעם נייעם לאנדאנער איבערגרונט, א נייע באן סיסטעם וואס פירט די נארד לאנדאן ליניע און, זייט מאי 2010, די באנייטע מזרח לאנדאן ליניע.
אינטערנאציאנאלע פארבינדונגען
דער אונטערגרונט באדינט היטרא ערפארט פאר נאציאנאלע און אינטערנאציאנאלע פליען; און סט פאנקראס אינטערנאציאנאל פאר אייראסטאר באנען אין דער אייראפעאישער יבשה.
ליפטן און עסקאלאטארן
אין אנהייב האט מען געקענט צוקומען צו די טיפע פעראנען אין א ליפט. אין 1911 האט מען אריינגעשטעלט דעם ערשטן עסקאלאטאר אויפן לאנדאנער אונטערגרונט אין ערלס קארט, צווישן די פיקאדילי ליניע פעראנען און די דיסטריקט ליניע פעראנען.
ארומפארן
רעפערענצן
- ↑ Transport for London (2021-08-23). "Public Transport Journeys by Type of Transport". London Datastore. Retrieved 2021-09-14.
- ↑ 2.0 2.1 "History". טראנספארט פאר לאנדאן. Retrieved 2007-03-31.
- ↑ "Key facts". טראנספארט פאר לאנדאן. Retrieved 2007-03-31.
- ↑ "Tube carries one billion passengers for first time" (Press release). טראנספארט פאר לאנדאן. 2007-03-28. Retrieved 2007-04-02.
{{cite press release}}: Check date values in:|date=(help) - ↑ 5.0 5.1 5.2 "About TfL – What we do – London Underground – Facts & figures". טראנספארט פאר לאנדאן. Retrieved 17טן יוני 2014.
{{cite web}}: Check date values in:|accessdate=(help) - ↑ "About TfL – וואס טוען מיר – לאנדאנער אונטערגרונט". טראנספארט פאר לאנדאן. Retrieved 4טן יוני 2014.
{{cite web}}: Check date values in:|accessdate=(help)
.svg){kind=small}
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!