אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:ארטיקל (גראמאטיק)"

ק
החלפת טקסט – "{{דעסקריפציע||ענגליש=" ב־"{{דעסקריפציע||ענגליש = "
ק (החלפת טקסט – "לעכער" ב־"ליכער")
ק (החלפת טקסט – "{{דעסקריפציע||ענגליש=" ב־"{{דעסקריפציע||ענגליש = ")
 
(8 מיטלסטע ווערסיעס פון 3 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
{{דעסקריפציע||ענגליש = word used with a noun to indicate the type of reference being made by the noun; one of word classes|העב=מילה שמצביעה על שם במשפט ומגדירה את מצב היידוע שלו, למשל ה' הידיעה בעברית או the ו־a באנגלית|דייטש=Sprachbestandteil, der stets ein Nomen begleitet|}}
ווען מ'ווייסט פון וועלכן אביעקט מען רעדט, ניצט מען א געוויסיקן ארטיקל (דער, די, דאס, דעם); אנדערש ניצט מען אן אומגעוויסיקן ארטיקל (אַ, אַן), אבער נאר אין איינצאל—אין מערצאל האט יידיש נישט קיין אומגעוויסיקן ארטיקל.
ווען מ'ווייסט פון וועלכן אביעקט מען רעדט, ניצט מען א געוויסיקן ארטיקל (דער, די, דאס, דעם); אנדערש ניצט מען אן אומגעוויסיקן ארטיקל (אַ, אַן), אבער נאר אין איינצאל—אין מערצאל האט יידיש נישט קיין אומגעוויסיקן ארטיקל.


שורה 5: שורה 6:


און אין [[איינצאל]] (לשון יחיד) ווי פאלגנד:
און אין [[איינצאל]] (לשון יחיד) ווי פאלגנד:
* נארמאל אויב דאס [[זאכווארט]] געפינט זיך אין דער אנהייב פון דעם זאַץ, קומט '''דער''' פארן מענלעכן מין, '''די''' פארן ווייבלעכן מין און '''דאס''' פאר'ן נייטראלן מין. (דער מאן, די פרוי, דאס קינד), און דאס הייסט "[[נאָמינאַטיוו]]".
* נארמאל אויב דאס [[זאכווארט]] געפינט זיך אין דער אנהייב פון דעם זאַץ, קומט '''דער''' פארן מענליכן מין, '''די''' פארן ווייבליכן מין און '''דאס''' פאר'ן נייטראלן מין. (דער מאן, די פרוי, דאס קינד), און דאס הייסט "[[נאָמינאַטיוו]]".
* אויב קומט דאס ווארט באשרייבן "וועמען", דאן קומט '''דעם''' אין א מענלעכע פארם (איך נעם דעם מאן), '''די''' אין א ווייבליכער פארם (איך נעם די פרוי) '''דאס''' אין א נייטראלער פארם (איך נעם דאס קינד). און דאס הייסט "[[אַקוזאַטיוו]]".
* אויב קומט דאס ווארט באשרייבן "וועמען", דאן קומט '''דעם''' אין א מענליכע פארם (איך נעם דעם מאן), '''די''' אין א ווייבליכער פארם (איך נעם די פרוי) '''דאס''' אין א נייטראלער פארם (איך נעם דאס קינד). און דאס הייסט "[[אַקוזאַטיוו]]".


* אויב קומט דאס זאכווארט מיט א שייכות צו א פריעריקן ווארט, ווי צום ביישפיל: מיט, צו, אונטער אד"ג, קומט '''דעם''' אין מענלעכן מין, '''דער''' אין א ווייבלעכן מין און '''דעם''' אין נייטראלן מין. (איך גיי מיט דעם (אדער אין קורצן "מיטן") מאן, איך גיי צו דער מאמע, איך בין אונטער דעם (אונטערן) קינד).
* אויב קומט דאס זאכווארט מיט א שייכות צו א פריעריקן ווארט, ווי צום ביישפיל: מיט, צו, אונטער אד"ג, קומט '''דעם''' אין מענליכן מין, '''דער''' אין א ווייבליכן מין און '''דעם''' אין נייטראלן מין. (איך גיי מיט דעם (אדער אין קורצן "מיטן") מאן, איך גיי צו דער מאמע, איך בין אונטער דעם (אונטערן) קינד).


{| align="center" style="border: 1px solid #B8C7D9; background:#f5faff; width:500px; "  cellspacing="0"  
{| align="center" style="border: 1px solid #B8C7D9; background:#f5faff; width:500px; "  cellspacing="0"  
שורה 17: שורה 18:
|style="background-color:#cedff2;" |'''דאַטיוו'''
|style="background-color:#cedff2;" |'''דאַטיוו'''
|-
|-
|'''יחיד, זכר (מענלעך)'''
|'''יחיד, זכר (מענליך)'''
|דער
|דער
|דעם
|דעם
שורה 83: שורה 84:
* נעמען פון פערזאנען קומען אָן ארטיקלען, משה און ניט דער משה, סיידן מען ניצט אן אדיעקיוו ווי דער רויטער משה.
* נעמען פון פערזאנען קומען אָן ארטיקלען, משה און ניט דער משה, סיידן מען ניצט אן אדיעקיוו ווי דער רויטער משה.
* נעמען פון שטעט קומען אָן ארטיקלען, ירושלים און ניט דער ירושלים, סיידן מען ניצט אן אדיעקיוו ווי דער שיינער ירושלים. אבער נעמען פון בערג און טייכן קומט יא מיט אן ארטיקל: דער חרמון, דער ירדן פליסט.
* נעמען פון שטעט קומען אָן ארטיקלען, ירושלים און ניט דער ירושלים, סיידן מען ניצט אן אדיעקיוו ווי דער שיינער ירושלים. אבער נעמען פון בערג און טייכן קומט יא מיט אן ארטיקל: דער חרמון, דער ירדן פליסט.
* נעמען פון לענדער קומען אפטמאל אן דעם ארטיקל. למשל, אין ענגלאנד, אין ישראל. אבער א לאנד וואס געהערט צום ווייבלעכן מין מוז האבן דעם ארטיקל נאך "אין", למשל: אין דער שווייץ, אין דער ליטע.
* נעמען פון לענדער קומען אפטמאל אן דעם ארטיקל. למשל, אין ענגלאנד, אין ישראל. אבער א לאנד וואס געהערט צום ווייבליכן מין מוז האבן דעם ארטיקל נאך "אין", למשל: אין דער שווייץ, אין דער ליטע.
* גאט, משיח, אידן אדג"ל קומען א סך מאל אן ארטיקלען. סיידן מען ניצט אן אדיעקיוו ווי דער אלמעכטיקער גאט.
* גאט, משיח, אידן אדג"ל קומען א סך מאל אן ארטיקלען. סיידן מען ניצט אן אדיעקיוו ווי דער אלמעכטיקער גאט.
* ראשי תיבותן פאר נעמען פון פערזאנען אדג"ל קומען א מאל מיט און א מאל אן אן ארטיקל: דער רמב"ם, דער של"ה, רש"י, ייווא, תנ"ך, שולן אאז"וו.
* ראשי תיבותן פאר נעמען פון פערזאנען אדג"ל קומען א מאל מיט און א מאל אן אן ארטיקל: דער רמב"ם, דער של"ה, רש"י, ייווא, תנ"ך, שולן אאז"וו.
שורה 89: שורה 90:


== לשון קודש ווערטער ==
== לשון קודש ווערטער ==
רוב לשון-קודש ווערטער, געהערן צום מענלעכן מין. דוגמאות: דער שבת, דער טעות, דער יום-טוב, דער פּורים, דער חודש, דער סך-הכּל, דער נס, דער פּרוכת, דער טלית, דער ביקור-חולים. י
רוב לשון-קודש ווערטער, געהערן צום מענליכן מין. דוגמאות: דער שבת, דער טעות, דער יום-טוב, דער פּורים, דער חודש, דער סך-הכּל, דער נס, דער פּרוכת, דער טלית, דער ביקור-חולים. י
      
      
העברעישע ווערטער וואס ענדיקן זיך מיט א "ה" געהערן צו לשון נקבה. ווי צב"ש די עליה, די מלחמה, די חכמה, די חיה, די נבואה, אדג"ל.  
העברעישע ווערטער וואס ענדיקן זיך מיט א "ה" געהערן צו לשון נקבה. ווי צב"ש די עליה, די מלחמה, די חכמה, די חיה, די נבואה, אדג"ל.  
שורה 102: שורה 103:


[[קאַטעגאָריע:יידיש גראמאטיק]]
[[קאַטעגאָריע:יידיש גראמאטיק]]
[[קאַטעגאָריע:אומבאקוקט]]
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]]  
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]]  
{{קרד/ויקי/יידיש}}
{{קרד/ויקי/יידיש}}
[[he:תווית (לשון)]]