מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
102,362
רעדאגירונגען
(קרדיט + קטגוריות) |
ק (החלפת טקסט – "{{דעסקריפציע||ענגליש=" ב־"{{דעסקריפציע||ענגליש = ") |
||
| (19 מיטלסטע ווערסיעס פון 5 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
'''אַלף־בית''' איז דער נאָמען פון די [[לשון קודש|לשון־קודשדיקע]] אותיות באַזירט אויף די ערשטע צוויי אותיות (דהיינו: [[אַלף]] און [[בית]]). מיטן דאָזיקער שריפט שרייבט מען [[לשון קודש|לשון־קודש]], [[יידיש]], [[העברעאיש]], [[לאַדינאָ]] (דזשודעזמאָ), [[אַראַמיש]] (ביי [[ | {{דעסקריפציע||ענגליש = alphabet of Hebrew, Yiddish, Judaeo-Spanish, and other languages|העב=שיטת כתב שמית|דייטש=Alphabet der hebräischen Sprache|}} | ||
'''אַלף־בית''' איז דער נאָמען פון די [[לשון קודש|לשון־קודשדיקע]] אותיות באַזירט אויף די ערשטע צוויי אותיות (דהיינו: [[אַלף]] און [[בית]]). מיטן דאָזיקער שריפט שרייבט מען [[לשון קודש|לשון־קודש]], [[יידיש]], [[העברעאיש]], [[לאַדינאָ]] (דזשודעזמאָ), [[אַראַמיש]] (ביי [[איד]]ן) און אַנדערע שפּראַכן וואָס אידן באַניצן אָדער האָבן באַניצט. | |||
== העברעאישער אַלף־בית == | == העברעאישער אַלף־בית == | ||
אין [[לשון־קודש]] און מאָדערנעם [[העברעאיש]] ניצט מען די | אין [[לשון־קודש]] און מאָדערנעם [[העברעאיש]] ניצט מען די פאלגנדע אותיות (סוף־פאָרמען (סופיות) ווערן געשריבן פאַר געהעריקע אותיות): | ||
{| class="wikitable" style="text-align:center;" | {| class="wikitable" style="text-align:center;" | ||
| שורה 41: | שורה 42: | ||
|} | |} | ||
מתחילה | מתחילה זענען אלע אותיות געווען אין לשון־קודש [[קאָנסאָנאַנט]]ן, דאָס הייסט אַז ער האָט אַ קאָנסאָנאַנט שריפט. אין אַ שרייבונג מיט פּינטעלעך באַניצט מען די סיסטעם פון [[נקודות]] צו באַצייכענען [[וואקאל|וואָקאַלן]]. פונדעסטוועגן, קענען עטליכע אותיות ([[אמות קריאה]]) שפּילן אויך די ראָלעס פון וואָקאַלן, דער עיקר, וואָס איז אינעם פולן כוח אַנטוויקלט געוואָרן אין [[כתיב מלא]] אויסלייג־סיסטעם פון מאָדערנעם העברעאיש. | ||
ס'איז דאָ אויך פּינטלעך, וואָס צייכענען ענדערונגען אין קלאַנגען פון קאָנסאָנאַנטן: [[דגש]], [[רפה]] און דאָס שׂין־פּינטל. | ס'איז דאָ אויך פּינטלעך, וואָס צייכענען ענדערונגען אין קלאַנגען פון קאָנסאָנאַנטן: [[דגש]], [[רפה]] און דאָס שׂין־פּינטל. | ||
| שורה 57: | שורה 58: | ||
|שטומער אַלף<br />פּתח־אַלף<br />קמץ־אַלף||<br />a<br />o||<br />[a]<br />[ɔ] אָדער [ʊ] | |שטומער אַלף<br />פּתח־אַלף<br />קמץ־אַלף||<br />a<br />o||<br />[a]<br />[ɔ] אָדער [ʊ] | ||
|- | |- | ||
! scope="row" |בּ<br /> | ! scope="row" |בּ<br />ב | ||
|בּית<br /> | |בּית<br />בית||b<br />v||[b]<br />[v] | ||
|- | |- | ||
! scope="row" |ג | ! scope="row" |ג | ||
|גימל||g|| | |גימל||g||געווענליך [g] | ||
|- | |- | ||
! scope="row" |ד | ! scope="row" |ד | ||
| שורה 84: | שורה 85: | ||
|יוד<br />חיריק־יוד||i און y<br />i||[ɪ] און [j]<br />[ɪ] | |יוד<br />חיריק־יוד||i און y<br />i||[ɪ] און [j]<br />[ɪ] | ||
|- | |- | ||
! scope="row" |כּ<br /> | ! scope="row" |כּ<br />כ<br />ך | ||
|כּף<br /> | |כּף<br />כף<br />לאַנגער כף||k<br />kh<br />kh||[k]<br />[x]<br />[x] | ||
|- | |- | ||
! scope="row" |ל | ! scope="row" |ל | ||
| שורה 112: | שורה 113: | ||
|- | |- | ||
! scope="row" |ר | ! scope="row" |ר | ||
|ריש||r||[ʁ], [ʀ] אָדער | |ריש||r||[ʁ], [ʀ] אָדער ענליכע | ||
|- | |- | ||
! scope="row" |ש<br />שׂ | ! scope="row" |ש<br />שׂ | ||
| שורה 131: | שורה 132: | ||
|צוויי יודן||ey||[eɪ] אָדער [aɪ] | |צוויי יודן||ey||[eɪ] אָדער [aɪ] | ||
|- | |- | ||
! scope="row" | | ! scope="row" |יי | ||
|פּתח צוויי יודן||ay||[aɪ] אָדער [aː] | |פּתח צוויי יודן||ay||[aɪ] אָדער [aː] | ||
|- | |- | ||
| שורה 147: | שורה 148: | ||
|} | |} | ||
די אותיות בֿ, ח, כּ, שׂ, תּ און תֿ ווערן באַניצט בלויז אין ווערטער פון סעמיטישן אָפּשטאַם. די קאָמבינאַציעס וו, יי, | די אותיות בֿ, ח, כּ, שׂ, תּ און תֿ ווערן באַניצט בלויז אין ווערטער פון סעמיטישן אָפּשטאַם. די קאָמבינאַציעס וו, יי, יי און וי שרייבט מען צומאָל אַלץ דיגראַפן ([[ליגאַטור]]ן): וו, יי, יי און וי. | ||
== | == אידישקייט == | ||
לויט דעם יידישן רעליגיעזן בקיאות האָט [[גאָט]] באַשאַפן די [[וועלט]] מיט די אותיות. | לויט דעם יידישן רעליגיעזן בקיאות האָט [[גאָט]] באַשאַפן די [[וועלט]] מיט די אותיות. | ||
| שורה 160: | שורה 161: | ||
[[קאַטעגאָריע:לשון קודש]] | [[קאַטעגאָריע:לשון קודש]] | ||
[[קאַטעגאָריע:אלף בית]] | [[קאַטעגאָריע:אלף בית]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||
[[he:אלפבית עברי]] | |||
רעדאגירונגען