מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
102,006
רעדאגירונגען
החלפות (, קאטעגאריע, דעה , , ), אראפגענומען איבריגע לינקס
(אידיש) |
(החלפות (, קאטעגאריע, דעה , , ), אראפגענומען איבריגע לינקס) |
||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דרעפט}} | {{דרעפט}} | ||
<!-- הייבט אן רעדאגירן אונטער די שורה --> | <!-- הייבט אן רעדאגירן אונטער די שורה --> | ||
'''אֱלִיעֶזֶר''', אויך באקאנט ווי '''דַּמֶּשֶׂק אֱלִיעֶזֶר''', איז געווען דער [[שקלאפעריי|קנעכט]] פון [[אברהם אבינו]]. די נאמען פון אליעזר ווערט דערמאנט נאר איינמאל אין די תורה, פאר [[ברית בין הבתרים]]{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|טו|ב}}}}, אבער [[חז"ל]] צייכענען אן אז ער איז דער קנעכט וואס ווערט דערמאנט אין {{תנ"ך|בראשית|כד}}, וואס רעדט וועגן דאס זוכן א כלה פאר [[יצחק]], דער זון פון אברהם. פארשידענע [[מדרש]]ים פון | '''אֱלִיעֶזֶר''', אויך באקאנט ווי '''דַּמֶּשֶׂק אֱלִיעֶזֶר''', איז געווען דער [[שקלאפעריי|קנעכט]] פון [[אברהם אבינו]]. די נאמען פון אליעזר ווערט דערמאנט נאר איינמאל אין די תורה, פאר [[ברית בין הבתרים]]{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|טו|ב}}}}, אבער [[חז"ל]] צייכענען אן אז ער איז דער קנעכט וואס ווערט דערמאנט אין {{תנ"ך|בראשית|כד}}, וואס רעדט וועגן דאס זוכן א כלה פאר [[יצחק]], דער זון פון אברהם. פארשידענע [[מדרש]]ים פון חז"ל טוען אין די מעשה. | ||
== זיין פערזענליכקייט == | == זיין פערזענליכקייט == | ||
=== זיין גרויסקייט לויט חז"ל === | === זיין גרויסקייט לויט חז"ל === | ||
{{ציטוטון|אמר רבי שמואל בר נחמני אמר רבי יונתן שלשה שאלו שלא כהוגן לשנים השיבוהו כהוגן לאחד השיבוהו שלא כהוגן ואלו הן אליעזר עבד אברהם ו[[שאול בן קיש]] ו[[יפתח הגלעדי]] אליעזר עבד אברהם דכתיב והיה הנערה אשר אמר אליה הטי נא כדך וגו' יכול אפילו חיגרת אפילו סומא השיבו כהוגן ונזדמנה לו רבקה.}}{{ביאור|דריי האבן געבעטן נישט צו דער זאך, צוויי האט מען גענטפערט צו דער זאך, און איינעם נישט: אליעזר עבד אברהם און [[שאול בן קיש]] און [[יפתח הגלעדי]]. אליעזר עבד אברהם ווייל עס שטייט "והיה הנערה אשר אמר אליה הטי נא כדך וגו'" וואלט מען געקענט מיינען אז ער בעט אפילו אויב די מיידל איז הינקעדיג אדער בלינד, אבער מען האט אים גענטפערט צו דער זאך און געשיקט רבקה.}}{{הערה|{{בבלי|תענית|ד|א}}}}. | {{ציטוטון|אמר רבי שמואל בר נחמני אמר רבי יונתן שלשה שאלו שלא כהוגן לשנים השיבוהו כהוגן לאחד השיבוהו שלא כהוגן ואלו הן אליעזר עבד אברהם ו[[שאול בן קיש]] ו[[יפתח הגלעדי]] אליעזר עבד אברהם דכתיב והיה הנערה אשר אמר אליה הטי נא כדך וגו' יכול אפילו חיגרת אפילו סומא השיבו כהוגן ונזדמנה לו רבקה.}}{{ביאור|דריי האבן געבעטן נישט צו דער זאך, צוויי האט מען גענטפערט צו דער זאך, און איינעם נישט: אליעזר עבד אברהם און [[שאול בן קיש]] און [[יפתח הגלעדי]]. אליעזר עבד אברהם ווייל עס שטייט "והיה הנערה אשר אמר אליה הטי נא כדך וגו'" וואלט מען געקענט מיינען אז ער בעט אפילו אויב די מיידל איז הינקעדיג אדער בלינד, אבער מען האט אים גענטפערט צו דער זאך און געשיקט רבקה.}}{{הערה|{{בבלי|תענית|ד|א}}}}. | ||
| שורה 15: | שורה 14: | ||
==זיין באטייליגונג אין די מלחמה פון די פיר קעניגן == | ==זיין באטייליגונג אין די מלחמה פון די פיר קעניגן == | ||
ווען אברהם איז ארויס צו ראטעווען [[לוט]] ביי די [[מלחמה פון די פיר מלכים מיט די פינף]], שטייט געשריבן {{ציטוטון|"וַיָּרֶק אֶת חֲנִיכָיו יְלִידֵי בֵיתוֹ שְׁמֹנָה עָשָׂר וּשְׁלֹשׁ מֵאוֹת"}}{{ביאור|און ער האט אנגטון מיט געווער זיינע תלמידים פון זיין היים, 318 מענטשן.}}{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|יד|יד}}.}}. דער [[מדרש]] ברענגט די | ווען אברהם איז ארויס צו ראטעווען [[לוט]] ביי די [[מלחמה פון די פיר מלכים מיט די פינף]], שטייט געשריבן {{ציטוטון|"וַיָּרֶק אֶת חֲנִיכָיו יְלִידֵי בֵיתוֹ שְׁמֹנָה עָשָׂר וּשְׁלֹשׁ מֵאוֹת"}}{{ביאור|און ער האט אנגטון מיט געווער זיינע תלמידים פון זיין היים, 318 מענטשן.}}{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|יד|יד}}.}}. דער [[מדרש]] ברענגט די דעה פון [[בר קפרא]] איז דאס מיינט אליעזר אליינס, וואס זיין נאמען איז ב[[גימטריה]]: 318{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|מג|ב}}. אבער אין {{בבלי|סוכה|לא|א}} ווייזט אויס אז אברהם האט יא געהאט 318 קנעכט. זעט אויך אין [[רבי בחיי בן אשר|רבנו בחיי]]{{הערה|בראשית יד, יד}} וואס טייטשט אז אברהם האט טאקע פארמאגט 318 קנעכט, נאר אלס די דין פון "איש הירא ורך הלבב" ({{תנ"ך|דברים|כ|ח}}) איז ער למעשה ארויס קעמפן נאר מיט אליעזר.}}. | ||
==זיין באטייליגונג אין דער רייזע צו עקידת יצחק== | ==זיין באטייליגונג אין דער רייזע צו עקידת יצחק== | ||
ווען אברהם אבינו איז געגאנגען מיט [[יצחק]] זיין זון צו די [[עקידת יצחק|עקידה]], שטייט געשריבן {{ציטוטון|"וַיִּקַּח אֶת שְׁנֵי נְעָרָיו אִתּוֹ"}}{{ביאור|און ער האט גענומען זיינע צוויי יונגען מיט אים.}}{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|כב|ג}}.}}, און [[חז"ל]] האבן ערקלערט אז {{הערה|[[מדרש זוטא]] קהלת, פרשה ט.}} דאס מיינט מען אליעזר דער קנעכט פון אברהם, און [[ישמעאל]] זון פון אברהם. | ווען אברהם אבינו איז געגאנגען מיט [[יצחק]] זיין זון צו די [[עקידת יצחק|עקידה]], שטייט געשריבן {{ציטוטון|"וַיִּקַּח אֶת שְׁנֵי נְעָרָיו אִתּוֹ"}}{{ביאור|און ער האט גענומען זיינע צוויי יונגען מיט אים.}}{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|כב|ג}}.}}, און [[חז"ל]] האבן ערקלערט אז{{הערה|[[מדרש זוטא]] קהלת, פרשה ט.}} דאס מיינט מען אליעזר דער קנעכט פון אברהם, און [[ישמעאל]] זון פון אברהם. | ||
==ביים געפונען א כלה פאר יצחק== | ==ביים געפונען א כלה פאר יצחק== | ||
[[ | [[טעקע:Eliezer and Rebekah.png|שמאל|ממוזער|250px|אליעזר און רבקה, מאלעריי פון גוסטב דורה]] | ||
אליעזר, וואס ווערט נישט דערמאנט מיט זיין נאמען, נאר ווערט באטיטלט דורכאויס די גאנצע מעשה "עבד אברהם"-קנעכט פון אברהם, איז געשיקט געווארן דורך אברהם צו זיין פאמיליע אין [[חרן]] כדי צו געפונען א ווייב פאר יצחק, וויבאלד ער האט נישט געוואלט אז זיין זון זאל הייראטן א [[ארץ כנען|כנענישע]] מויד. | אליעזר, וואס ווערט נישט דערמאנט מיט זיין נאמען, נאר ווערט באטיטלט דורכאויס די גאנצע מעשה "עבד אברהם"-קנעכט פון אברהם, איז געשיקט געווארן דורך אברהם צו זיין פאמיליע אין [[חרן]] כדי צו געפונען א ווייב פאר יצחק, וויבאלד ער האט נישט געוואלט אז זיין זון זאל הייראטן א [[ארץ כנען|כנענישע]] מויד. | ||
אליעזר האט מיטגענומען אסאך מתנות, [[צירונג | אליעזר האט מיטגענומען אסאך מתנות, [[צירונג]]ען און [[זילבער]]נע און [[גאלד]]נע כלים. ער איז ארויס קיין [[ארם נהריים]] און איז אנגעקומען צו [[חרן]], דארט האט ער געזוכט א פלאץ איבער צו נעכטיגן, עסן און טרינקען. אליעזר האט באשלאסן צו ווארטן נעבן ברונעם אינדערויסן פון שטאט, ווייל ער האט געוואלט זען ווער וועט זיין די וואס וועט אנטרונקען אים און זיינע קעמלען, און זי וועט זיין א געלונגענע שידוך פאר יצחק. נאך וואס ער האט געווארט א וויילע נעבן ברונעם איז צוגעקומען א שיינע מיידל וואס האט צוגעשטימט צו אים העלפן מיטן שעפן וואסער און אנטרונקען די קעמלען, און אליעזר האט באשלאסן אז זי איז פאסיג צו זיין די ווייב פון יצחק. צו ארויס ווייזן זיין דאנק האט איר אליעזר געגעבן א {{ציטוטון|נֶזֶם זָהָב, בֶּקַע מִשְׁקָלוֹ, וּשְׁנֵי צְמִידִים עַל יָדֶיהָ, עֲשָׂרָה זָהָב מִשְׁקָלָם}}{{ביאור| א גאלדענעם נאזבאנד וואס וועגט א בקע, און צוויי מעניעס אויף אירע הענט, וואס וועגט צען גאלד שטיק.}}{{הערה| בראשית כד, כב}} [[רבקה אמנו|רבקה]] האט אים באקענט געמאכט ווער זי און איר פאמיליע זענען און האט אים איינגעלאדנט צו נעכטיגן ביי זייער הויז. | ||
רבקה האט זיך געאיילט זיך צוריק צוקערן צו איר הויז און אינפארמירן איר פאמיליע וועגן דעם גאסט. ווען איר ברידער [[לבן]] האט געזען די גאלד וואס זי האט געברענגט איז ער ארויס געפינען אליעזר און אים באגלייטן צו זייער הויז. אליעזר האט פארציילט פאר די הויזגעזונד פון רבקה וועגן די ציל פון זיין קומען און וועגן זיין האר און האט געבעטן צו נעמען רבקה פאר יצחק. די הויזגעזונד פון רבקה האבן איינגעשטימט איר צו געבן אלס ווייב פאר יצחק מיטן באדינג אז די מיידל זאל איינשטימען: {{ציטוטון|וַיֹּאמְרוּ, נִקְרָא לַנַּעֲרָ, וְנִשְׁאֲלָה אֶת פִּיהָ. וַיִּקְרְאוּ לְרִבְקָה וַיֹאמְרוּ אֵלֶיהָ, הֲתֵלְכִי עִם-הָאִישׁ הַזֶּה? וַתֹּאמֶר, אֵלֵךְ}}{{ביאור|און זיי האבן געזאגט, לאמיר רופן די מיידל, און איר פרעגן וואס זי זאגט. און זיי האבן גערופן רבקה און געזאגט צו איר, צו וועסטו גיין מיט דעם מענטש? און זי האט געזאגט, איך וועל גיין.}}. אז רבקה האט איינגעשטימט צו הייראטן יצחק, איז זי ארויס אין וועג מיט אליעזר און איר [[זייגן|זייגערינע]]. פאר איר גיין, האבן איר די הויזגעזונד געבענטשט: {{ציטוטון|אֲחֹתֵנוּ, אַתְּ הֲיִי לְאַלְפֵי רְבָבָה, וְיִירַשׁ זַרְעֵךְ אֵת שַׁעַר שֹׂנְאָיו}}{{ביאור|אונזער שוועסטער, דו זאלסט זיין אויף צענדליגע טויזנטער, און דיינע קינדער זאלן אייננעמען די טויער פון זיינע פיינט.}}. | רבקה האט זיך געאיילט זיך צוריק צוקערן צו איר הויז און אינפארמירן איר פאמיליע וועגן דעם גאסט. ווען איר ברידער [[לבן]] האט געזען די גאלד וואס זי האט געברענגט איז ער ארויס געפינען אליעזר און אים באגלייטן צו זייער הויז. אליעזר האט פארציילט פאר די הויזגעזונד פון רבקה וועגן די ציל פון זיין קומען און וועגן זיין האר און האט געבעטן צו נעמען רבקה פאר יצחק. די הויזגעזונד פון רבקה האבן איינגעשטימט איר צו געבן אלס ווייב פאר יצחק מיטן באדינג אז די מיידל זאל איינשטימען: {{ציטוטון|וַיֹּאמְרוּ, נִקְרָא לַנַּעֲרָ, וְנִשְׁאֲלָה אֶת פִּיהָ. וַיִּקְרְאוּ לְרִבְקָה וַיֹאמְרוּ אֵלֶיהָ, הֲתֵלְכִי עִם-הָאִישׁ הַזֶּה? וַתֹּאמֶר, אֵלֵךְ}}{{ביאור|און זיי האבן געזאגט, לאמיר רופן די מיידל, און איר פרעגן וואס זי זאגט. און זיי האבן גערופן רבקה און געזאגט צו איר, צו וועסטו גיין מיט דעם מענטש? און זי האט געזאגט, איך וועל גיין.}}. אז רבקה האט איינגעשטימט צו הייראטן יצחק, איז זי ארויס אין וועג מיט אליעזר און איר [[זייגן|זייגערינע]]. פאר איר גיין, האבן איר די הויזגעזונד געבענטשט: {{ציטוטון|אֲחֹתֵנוּ, אַתְּ הֲיִי לְאַלְפֵי רְבָבָה, וְיִירַשׁ זַרְעֵךְ אֵת שַׁעַר שֹׂנְאָיו}}{{ביאור|אונזער שוועסטער, דו זאלסט זיין אויף צענדליגע טויזנטער, און דיינע קינדער זאלן אייננעמען די טויער פון זיינע פיינט.}}. | ||
| שורה 48: | שורה 47: | ||
==דרויסנדע לינקס== | ==דרויסנדע לינקס== | ||
{{ויקישיתוף בשורה|Category:Eliezer}} | {{ויקישיתוף בשורה|Category:Eliezer}} | ||
* לוי מנדלזון, [https://he.chabad.org/library/article_cdo/aid/2366411 אליעזר עבד אברהם: גם תלמיד חכם - גם מנהל משק] , וועבזייטל בית [[חב"ד]] | * לוי מנדלזון, [https://he.chabad.org/library/article_cdo/aid/2366411 אליעזר עבד אברהם: גם תלמיד חכם - גם מנהל משק], וועבזייטל בית [[חב"ד]] | ||
*הרב אהרן לוי, [https://www.hidabroot.org/article/240927 מה אפשר ללמוד מאליעזר עבד אברהם], וועבזייטל [[הידברות (ארגאניזאציע)|הידברות]] | *הרב אהרן לוי, [https://www.hidabroot.org/article/240927 מה אפשר ללמוד מאליעזר עבד אברהם], וועבזייטל [[הידברות (ארגאניזאציע)|הידברות]] | ||
| שורה 57: | שורה 56: | ||
{{רעפערענצן}} | {{רעפערענצן}} | ||
[[ | [[:קאטעגאריע:אישים בספר בראשית]] | ||
[[ | [[:קאטעגאריע:אברהם]] | ||
[[ | [[:קאטעגאריע:צדיקים שנכנסו בחייהם לגן עדן]] | ||
[[ | [[:קאטעגאריע:עבדים]] | ||
[[ | [[:קאטעגאריע:אישים בפרשת חיי שרה]] | ||
[[en:Eliezer#The son of Moses]] | [[en:Eliezer#The son of Moses]] | ||
[[fr:Éliézer#Éliézer de Damas]] | [[fr:Éliézer#Éliézer de Damas]] | ||