מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
102,362
רעדאגירונגען
אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "עשרה נסיונות"
קפיצה לניווט
קפיצה לחיפוש
אביסל פארברייטערט
ק (הגהה) |
(אביסל פארברייטערט) |
||
| שורה 15: | שורה 15: | ||
!לויט [[מדרש אגדה (באבער)]]{{הערה|{{HebrewBooks||פרשת לך פי"ב|33177||עמוד=42|ללא}}}}!! לויט דער [[רמב"ם]]{{הערה|אין [[פירוש המשניות פונעם רמב"ם|פירוש המשניות]], אבות, פרק ה', משנה ג'. דער רמב"ם לערנט אז עס ווערן נאר גערעכנט די נסיונות וועלכע זענען דערמאנט אין די תורה. דער [[רשב"ץ]] מערקט אן אין זיין ספר מגן אבות אויף די משנה, אז די שיטה שטימט מיט די רייד פון [[מדרש תנחומא]] [[:s:מדרש תנחומא וירא כב|וירא כב]], אז די נסיונות האבן זיך אנגעהויבן מיט "לך לך מארצך" און געענדיגט מיט "לך לך אל ארץ המוריה".}} | !לויט [[מדרש אגדה (באבער)]]{{הערה|{{HebrewBooks||פרשת לך פי"ב|33177||עמוד=42|ללא}}}}!! לויט דער [[רמב"ם]]{{הערה|אין [[פירוש המשניות פונעם רמב"ם|פירוש המשניות]], אבות, פרק ה', משנה ג'. דער רמב"ם לערנט אז עס ווערן נאר גערעכנט די נסיונות וועלכע זענען דערמאנט אין די תורה. דער [[רשב"ץ]] מערקט אן אין זיין ספר מגן אבות אויף די משנה, אז די שיטה שטימט מיט די רייד פון [[מדרש תנחומא]] [[:s:מדרש תנחומא וירא כב|וירא כב]], אז די נסיונות האבן זיך אנגעהויבן מיט "לך לך מארצך" און געענדיגט מיט "לך לך אל ארץ המוריה".}} | ||
!לויט [[רבנו תם]]{{הערה|ספר הישר חלק החידושים סי' קמג}}!! לויט [[רבינו יונה גירונדי|רבינו יונה]] !! לויט [[רבי עובדיה מברטנורא]]{{הערה|אזוי שטייט אויך אין אבות דרבי נתן נוסחא ב, פרק ל"ו, לויט מגן אבות פון [[רבי יום-טוב צהלון|מהרי"ט צהלון]]; און אזוי איז אין [[בית הבחירה למאירי]] אויף אבות.}} | !לויט [[רבנו תם]]{{הערה|ספר הישר חלק החידושים סי' קמג}}!! לויט [[רבינו יונה גירונדי|רבינו יונה]] !! לויט [[רבי עובדיה מברטנורא]]{{הערה|אזוי שטייט אויך אין אבות דרבי נתן נוסחא ב, פרק ל"ו, לויט מגן אבות פון [[רבי יום-טוב צהלון|מהרי"ט צהלון]]; און אזוי איז אין [[בית הבחירה למאירי]] אויף אבות.}} | ||
!לויט [[רבינו בחיי בן אשר|רבינו בחיי]]{{הערה|{{HebrewBooks||אין זיין פירוש אויף אבות, פרק ה' משנה ד'|9712||עמוד=109|ללא}}. אויך די שיטה שטימט מיט די רייד פון [[מדרש תנחומא]] [[:s:מדרש תנחומא וירא כב|וירא כב]], אז די נסיונות האבן זיך אנגעהויבן מיט "לך לך מארצך" און געענדיגט מיט "לך לך אל ארץ המוריה".}} | !לויט [[רבינו בחיי בן אשר|רבינו בחיי]]{{הערה|1={{HebrewBooks||אין זיין פירוש אויף אבות, פרק ה' משנה ד'|9712||עמוד=109|ללא}}. אויך די שיטה שטימט מיט די רייד פון [[מדרש תנחומא]] [[:s:מדרש תנחומא וירא כב|וירא כב]], אז די נסיונות האבן זיך אנגעהויבן מיט "לך לך מארצך" און געענדיגט מיט "לך לך אל ארץ המוריה".|שם=בחיי}} | ||
|- | |- | ||
| זיין פאר'מיאוס'ן [[עבודה זרה]] און בטחון אין באשעפער | | זיין פאר'מיאוס'ן [[עבודה זרה]] און בטחון אין באשעפער | ||
| שורה 151: | שורה 151: | ||
די מיינונגען זענען צעטיילט איבער דעם ציל פון די נסיונות, און פון נסיונות בכלל: טייל מקורות באטאנען אז די נסיונות זענען נישט געווען געצילט אויסצופרובירן אברהם זעלבסט און זיך איבערצייגן אין זיין אמונה, נאר צו ווייזן פאר די גאנצע וועלט די אמונה שלימה פון אברהם אבינו און זיין אהבת ה', דערמיט צו בארעכטיגן אין די אויגן פון מענטשן די גוטע זאכן וואס השי"ת האט אים געגעבן און צוגעזאגט{{הערה|זעט רש"י, בראשית, כב, יב; [[רמב"ם]], מורה נבוכים, ג, כד; רד"ק, כב, א (דער רד"ק לייגט צו אז דאס איז געווען נישט בלויז מודיע צו זיין פאר אלע מענטשן אין זיין דור, נאר אויך פאר די קומענדיגע דורות וועלכע גלייבן וואס שטייט אין די תורה). טייל פון זיי באזירן עס אויף די רייד פון [[חז"ל]] ({{מדרש רבה|בראשית|נה|ב}}. זעט אויך {{זוהר|א|קמ|א}}) ווי עס ווערט גע'דרש'נט דער פסוק "ה' צַדִּיק יִבְחָן" ({{תנ"ך|תהילים|יא|ה}}). זעט רבנו בחיי, בראשית, כב, א; אברבנאל, בראשית, יב, י; [[רבי נפתלי צבי יהודה בערלין|נצי"ב]], העמק דבר, כב, א; [[רבי קלונימוס קלמן הלוי פון קראקא]], מאור ושמש, פרשת בא, ד"ה וְיֵרָאֶה לומר.}}, אדער אויך צו ענטפערן פאר די מלאכים וועלכע האבן טענות{{הערה|און דערפאר האט דער מלאך געזאגט "עתה ידעתי" און נישט פריער, ר"ח פלטיאל און תוספות השלם אויף בראשית כב.}}, און פארשווייגן דעם מידת הדין וואס איז מקטרג{{הערה|רוקח און חזקוני אויף בראשית כב}}. טייל מפרשים טייטשן לויט דעם דאס ווארט "נסה" ווי "נשא", אויפגעהויבן{{הערה|ראב"ע, בראשית, כב, א, בשם יש אומרים}}, אדער פון לשון נס וואס טייטשט א [[פאן]]{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|נה|א}}; רבי יצחק אברבנאל אויף בראשית כב}}, אדער פון לשון אויפהייבן א קול, צו גרויסן זיין נאמען אויף דער וועלט אז מען זאל זאגן "ווער איז נאך ווי אברהם וועלכער האט מקריב געווען זיין איינציג קינד אויפן מזבח"{{הערה|מושב זקנים, ריב"א און תוספות השלם אויף בראשית כב.}}, אדער א לשון פון א צייכן און סימן, צו מודיע זיין פאר דער וועלט דער ענין פון [[שכר ועונש]]{{הערה|הכתב והקבלה, בראשית כב}}. | די מיינונגען זענען צעטיילט איבער דעם ציל פון די נסיונות, און פון נסיונות בכלל: טייל מקורות באטאנען אז די נסיונות זענען נישט געווען געצילט אויסצופרובירן אברהם זעלבסט און זיך איבערצייגן אין זיין אמונה, נאר צו ווייזן פאר די גאנצע וועלט די אמונה שלימה פון אברהם אבינו און זיין אהבת ה', דערמיט צו בארעכטיגן אין די אויגן פון מענטשן די גוטע זאכן וואס השי"ת האט אים געגעבן און צוגעזאגט{{הערה|זעט רש"י, בראשית, כב, יב; [[רמב"ם]], מורה נבוכים, ג, כד; רד"ק, כב, א (דער רד"ק לייגט צו אז דאס איז געווען נישט בלויז מודיע צו זיין פאר אלע מענטשן אין זיין דור, נאר אויך פאר די קומענדיגע דורות וועלכע גלייבן וואס שטייט אין די תורה). טייל פון זיי באזירן עס אויף די רייד פון [[חז"ל]] ({{מדרש רבה|בראשית|נה|ב}}. זעט אויך {{זוהר|א|קמ|א}}) ווי עס ווערט גע'דרש'נט דער פסוק "ה' צַדִּיק יִבְחָן" ({{תנ"ך|תהילים|יא|ה}}). זעט רבנו בחיי, בראשית, כב, א; אברבנאל, בראשית, יב, י; [[רבי נפתלי צבי יהודה בערלין|נצי"ב]], העמק דבר, כב, א; [[רבי קלונימוס קלמן הלוי פון קראקא]], מאור ושמש, פרשת בא, ד"ה וְיֵרָאֶה לומר.}}, אדער אויך צו ענטפערן פאר די מלאכים וועלכע האבן טענות{{הערה|און דערפאר האט דער מלאך געזאגט "עתה ידעתי" און נישט פריער, ר"ח פלטיאל און תוספות השלם אויף בראשית כב.}}, און פארשווייגן דעם מידת הדין וואס איז מקטרג{{הערה|רוקח און חזקוני אויף בראשית כב}}. טייל מפרשים טייטשן לויט דעם דאס ווארט "נסה" ווי "נשא", אויפגעהויבן{{הערה|ראב"ע, בראשית, כב, א, בשם יש אומרים}}, אדער פון לשון נס וואס טייטשט א [[פאן]]{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|נה|א}}; רבי יצחק אברבנאל אויף בראשית כב}}, אדער פון לשון אויפהייבן א קול, צו גרויסן זיין נאמען אויף דער וועלט אז מען זאל זאגן "ווער איז נאך ווי אברהם וועלכער האט מקריב געווען זיין איינציג קינד אויפן מזבח"{{הערה|מושב זקנים, ריב"א און תוספות השלם אויף בראשית כב.}}, אדער א לשון פון א צייכן און סימן, צו מודיע זיין פאר דער וועלט דער ענין פון [[שכר ועונש]]{{הערה|הכתב והקבלה, בראשית כב}}. | ||
דאקעגן, שרייבן טייל מקורות אז דער ציל פון די נסיונות איז געווען אויסצופרובירן אברהם צי ער וועט [[בחירה|אויסוועלן]] מקיים צו זיין דעם באפעל פון השי"ת, און אים צוגעבן שכר דערנאך{{הערה|[[רבי אברהם אבן עזרא|אבן עזרא]], בראשית, כב, א. ער ווייזט דאס אויף מיט דעם וואס ביי א חלק פון די נסיונות (ווי עקידת יצחק) איז נישט אנוועזנד געווען קיין אנדערע מענטש.}}. דאס ווערט ערקלערט דורך טייל, אז די מטרה פון א נסיון איז דער רצון ה' אז די צדיקים זאלן אויספירן זייער גוטע מחשבה און ארויסברענגען זייער צדקות מן הכוח אל הפועל, כדי השי"ת זאל זיי געבן שכר פאר א גוטע מעשה און נישט בלויז דער שכר וואס קומט פאר א גוטע הארץ{{הערה|רמב"ן, פירוש הר"ן און ספורנו אויף {{תנ"ך|בראשית|כב}}. דער ספורנו לייגט צו, אז מיט דעם גלייכט זיך דער מענטש מער צו השי"ת וועלכער איז א גוטער בפועל, און דער ציל פון בריאת האדם איז געווען אז דער מענטש זאל זיך גלייכן צו השי"ת אויף וויפיל מעגליך | דאקעגן, שרייבן טייל מקורות אז דער ציל פון די נסיונות איז געווען אויסצופרובירן אברהם צי ער וועט [[בחירה|אויסוועלן]] מקיים צו זיין דעם באפעל פון השי"ת, און אים צוגעבן שכר דערנאך{{הערה|[[רבי אברהם אבן עזרא|אבן עזרא]], בראשית, כב, א. ער ווייזט דאס אויף מיט דעם וואס ביי א חלק פון די נסיונות (ווי עקידת יצחק) איז נישט אנוועזנד געווען קיין אנדערע מענטש.}}. דאס ווערט ערקלערט דורך טייל, אז די מטרה פון א נסיון איז דער רצון ה' אז די צדיקים זאלן אויספירן זייער גוטע מחשבה און ארויסברענגען זייער צדקות מן הכוח אל הפועל, כדי השי"ת זאל זיי געבן שכר פאר א גוטע מעשה און נישט בלויז דער שכר וואס קומט פאר א גוטע הארץ{{הערה|רמב"ן, פירוש הר"ן און ספורנו אויף {{תנ"ך|בראשית|כב}}; זעט אויך ספר העיקרים ד, יג. דער ספורנו לייגט צו, אז מיט דעם גלייכט זיך דער מענטש מער צו השי"ת וועלכער איז א גוטער בפועל, און דער ציל פון בריאת האדם איז געווען אז דער מענטש זאל זיך גלייכן צו השי"ת אויף וויפיל מעגליך.}}, און אויך איז דער בעל מידה טובה בכוח נישט אויף די זעלבע מדריגה ווי דער וואס האט עס אויסגעפירט בפועל און האט עס דערמיט געמאכט פאר זיינס א שטארקע אייגנשאפט{{הערה|אמרי שפר לרבי יהודה בן [[מהר"ם חלאווה]], אויף בראשית כב, וועלכער ערקלערט אזוי אויך די כוונה פון ראב"ע; אור ה', מאמר ב כלל א פרק א. אזוי שרייבט אויך דער ר"ן אויף "עתה ידעתי" ({{תנ"ך|בראשית|כב|יב}}): {{ציטוטון|עתה נתחזקה תכונתך ביראתי ואהבתי}}.}}. | ||
==אין פיוטים== | ==אין פיוטים== | ||
| שורה 157: | שורה 157: | ||
==אין אגדה און מחשבה== | ==אין אגדה און מחשבה== | ||
אין די ספרי מחשבה ווערט געגעבן א חשוב ארט פאר די עשרה נסיונות, מיט דעם וואס זיי סימבאליזירן די כוחות פון יעדער איד צו שטיין אין די נסיונות וועלכע קומען אויף אים. | אין די ספרי מחשבה ווערט געגעבן א חשוב ארט פאר די עשרה נסיונות, מיט דעם וואס זיי סימבאליזירן די כוחות פון יעדער איד צו שטיין אין די נסיונות וועלכע קומען אויף אים. טייל שרייבן אז דורך דעם וואס אברהם אבינו איז בייגעשטאנען זיינע נסיונות, האבן זיינע קינדער זוכה געווען און גע'ירש'נט פון אים דעם כוח זיך צו שטארקן קעגן דעם יצר הרע{{הערה|צום ביישפיל, זעט: [[רבי חיים פון וואלאזשין]], '''רוח חיים''', אבות פרק ה' משנה ג'; [[רבי יהודה אריה לייב אלטער]], '''[[שפת אמת (ספר)|שפת אמת]]''', פרשת וירא, תרמ"ב, ד"ה במדרש; תרמ"ה, ד"ה בפרשת; תולדות, תרל"ב, ד"ה גם עשרה.}}. | ||
דער רבינו בחיי שרייבט אז קעגן די עשרה נסיונות האבן אידן זוכה געווען צו צען נסים ביי די [[צען מכות|מכות]] אין מצרים, צען נסים ביים [[קריעת ים סוף]], און די [[עשרת הדברות]]{{הערה|שם=בחיי}}. דער שפת אמת ערקלערט אז די צען נסיונות האבן אוועקגעשטעלט די הנהגה פון אידישן פאלק, נישט אנדערש ווי דער וועלט איז באשאפן געווארן מיט עשרה מאמרות{{הערה|שפת אמת, פרשת וירא תרל"ט}}. | |||
==דרויסנדע לינקס== | ==דרויסנדע לינקס== | ||