35,369
רעדאגירונגען
ק
דעסקריפציע: אמעריקאנישע אוויאציע-פיאנערן
ק (טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: וכדו' ← וכדומה, דוקא ← דווקא) |
ק (דעסקריפציע: אמעריקאנישע אוויאציע-פיאנערן) |
||
| (7 מיטלסטע ווערסיעס פון 5 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע|אמעריקאנישע אוויאציע-פיאנערן}} | |||
{{רעווידירן}}{{מערערע בילדער | {{רעווידירן}}{{מערערע בילדער | ||
| align = left | | align = left | ||
| שורה 13: | שורה 14: | ||
[[טעקע:WrightBrothersHome.jpg|250px|קליין|לינקס|רייט ברידער היים אין דעיטאָן אַרום 1900. ווילבור און אָרוויל האבן געבויט די באדעקטע [[גאניק]] אין די 1890ער יארן.]] | [[טעקע:WrightBrothersHome.jpg|250px|קליין|לינקס|רייט ברידער היים אין דעיטאָן אַרום 1900. ווילבור און אָרוויל האבן געבויט די באדעקטע [[גאניק]] אין די 1890ער יארן.]] | ||
די '''רייט ברידער''', '''ווילבור''' און '''אָרוויל ('''{{שפראך-en|Wilbur and Orville Wright}}''')''' זענען געווען צוויי אמעריקאנער ברידער וואס ווערן קרעדיטירט אין די [[היסטאריע פון אוויאציע]] אלס די [[ערפינדער]] פון [[פליגער]]. | די '''רייט ברידער''', '''ווילבור''' און '''אָרוויל ('''{{שפראך-en|Wilbur and Orville Wright}}''')''' זענען געווען צוויי אמעריקאנער ברידער וואס ווערן קרעדיטירט אין די [[היסטאריע פון אוויאציע]] אלס די [[ערפינדער]] פון [[פליגער]]. | ||
== פריע קאַריערע און פאָרשונג == | == פריע קאַריערע און פאָרשונג == | ||
די צוויי רייט ברידער, ווילבור און אָרוויל, האבן אינאיינעם געוואוינט אין Dayton, [[אהייא]] אינאיינעם מיט א שוועסטער (אויך האבן זיי געהאט צוויי עלטערע ברידער, אבער די צוויי האבן געוואוינט עקסטער), זייער טאטע האט געדינט אלס א בישאף אין א [[קריסטליכע]] קירכע, זייער מאמע איז אין 1889 געשטארבן פון [[טובערקולאז]] און די משפחה האט זיך געפירט זייער אייגענעם לעבן אין א הייזל אין Dayton. | די צוויי רייט ברידער, ווילבור און אָרוויל, האבן אינאיינעם געוואוינט אין Dayton, [[אהייא]] אינאיינעם מיט א שוועסטער (אויך האבן זיי געהאט צוויי עלטערע ברידער, אבער די צוויי האבן געוואוינט עקסטער), זייער טאטע האט געדינט אלס א בישאף אין א [[קריסטליכע]] קירכע, זייער מאמע איז אין 1889 געשטארבן פון [[טובערקולאז]] און די משפחה האט זיך געפירט זייער אייגענעם לעבן אין א הייזל אין Dayton. | ||
| שורה 21: | שורה 19: | ||
אין א צופאל וואס האט מעגליך געטוישט די אויסגאנג פון היסטאריע, איז פאר ווילבור ארויסגעהאקט געווארן די אויבערשטע רייע פון [[ציינער]] ביי די 18 יאר בשעת'ן שפילן עפעס א [[ספארט]], און צוליב דעם האט ער אפגעלייגט זיינע פלענער פון גיין שטודירן אין א [[קאלעדזש]] נאר איז געבליבן כלוא בבית פאר די קומענדיגע דריי יאר און עווענטועל געגרינדעט א [[ביציקל]] שאפ אינאיינעם מיט זיין ברודער אין Dayton. אין זייער זייטיגע צייט האבן זיי גענוצט די שאפ זיך אפצוגעבן מיט זייער האבי, וואס איז געווען צו ערצייגן פארגעשריטענע גליידערס צו קענען נוצן פאר געהעריגע טראנספארטאציע. | אין א צופאל וואס האט מעגליך געטוישט די אויסגאנג פון היסטאריע, איז פאר ווילבור ארויסגעהאקט געווארן די אויבערשטע רייע פון [[ציינער]] ביי די 18 יאר בשעת'ן שפילן עפעס א [[ספארט]], און צוליב דעם האט ער אפגעלייגט זיינע פלענער פון גיין שטודירן אין א [[קאלעדזש]] נאר איז געבליבן כלוא בבית פאר די קומענדיגע דריי יאר און עווענטועל געגרינדעט א [[ביציקל]] שאפ אינאיינעם מיט זיין ברודער אין Dayton. אין זייער זייטיגע צייט האבן זיי גענוצט די שאפ זיך אפצוגעבן מיט זייער האבי, וואס איז געווען צו ערצייגן פארגעשריטענע גליידערס צו קענען נוצן פאר געהעריגע טראנספארטאציע. | ||
ס'זענען פארהאן עטליכע סיבות פארוואס די רייט ברידער זענען געווען מער דערפאלגרייך ווי אנדערע וועלכע האבן עס שטודירט און פרובירט לענגער ווי זיי, די צוויי הויפט סיבות זענען: ערשטנס, אינדערצייט וואס אנדערע זענען שוין געווען עקסייטעד אז ס'איז דא א גליידער און מ'דארף נאר טרעפן א פאסיגע ענדזשין וואס זאל עס קענען שלעפן, האבן די Wrights ענדערש געלייגט א | ס'זענען פארהאן עטליכע סיבות פארוואס די רייט ברידער זענען געווען מער דערפאלגרייך ווי אנדערע וועלכע האבן עס שטודירט און פרובירט לענגער ווי זיי, די צוויי הויפט סיבות זענען: ערשטנס, אינדערצייט וואס אנדערע זענען שוין געווען עקסייטעד אז ס'איז דא א גליידער און מ'דארף נאר טרעפן א פאסיגע ענדזשין וואס זאל עס קענען שלעפן, האבן די Wrights ענדערש געלייגט א דגש צו אהערשטעלן א גליידער אויף וועלכע מ'קען האבן גוטע קאנטראל אין אלע ריכטונגען (ארויף אראפ און זייטיג), די אויפטרעף פון די פאסיגע ענדזשין האט שוין נאכגעפאלגט. צווייטנס, האבן די Wrights זייער פארזיכטיג געטעסט יעדע מאדעל אויף פארשידענע אופנים, הויפטזעכליך דורך א Wind-tunnel וואס זיי האבן אויפגעשטעלט אין זייער היים, דורפירנדיג טויזנטער קלענערע און גרעסערע טעסטס. אבער מער איבער דעם אין א נאכפאלגנדע חלק אין די סעריע איבער Aerodynamics. | ||
די ברידער האבן באקומען כסדר'דיגע מאטיוואציע און אסאך פראקטישע אנווייזונגען פון א אינדזשעניר מיטן נאמען Octave Chanute מיט וועם זיי האבן פארטוישט הונדערטע בריוון דורכאויס די יארן. | די ברידער האבן באקומען כסדר'דיגע מאטיוואציע און אסאך פראקטישע אנווייזונגען פון א אינדזשעניר מיטן נאמען Octave Chanute מיט וועם זיי האבן פארטוישט הונדערטע בריוון דורכאויס די יארן. | ||
| שורה 48: | שורה 46: | ||
טשארלי האט טאקע סוקסעספול באוויזן אהערצושטעלן דעם ענדזשין אין א קנאפע צוויי וואכן, און די Wrights האבן זיך געגרייט עס צו נוצן אינעם קומענדיגן פראבע-סעזאן, אינעם זומער פון 1903. | טשארלי האט טאקע סוקסעספול באוויזן אהערצושטעלן דעם ענדזשין אין א קנאפע צוויי וואכן, און די Wrights האבן זיך געגרייט עס צו נוצן אינעם קומענדיגן פראבע-סעזאן, אינעם זומער פון 1903. | ||
צוריק קיין פאריז איז דער עולם אויך נישט געשלאפן, די חברה האבן פעסט געארבעט זיך צו ארויפצוכאפן אויפן וואגן. די גרעסטע שאנס פאר סוקסעס האט ווארשיינליך געהאט א פראנצויזישער אפיציר מיטן נאמען Ferdinand Ferber. פערבער האט שוין ערצייגט עטליכע רעלאטיוו סוקסעספולע גליידערס און שוין געהאלטן גאנץ ווייט אין די ארבעט צו טרעפן א גוטע מאטאר פאר זיי. פערבער איז אויך געווען אין נאענטע פארבינדונג מיט Chanute און פון אים געהערט די פארשריט וואס די Wrights מאכן. Chanute האט אויך ארויסגעגעבן סודות\יסודות אויף וועלכע די Wrights האבן | צוריק קיין פאריז איז דער עולם אויך נישט געשלאפן, די חברה האבן פעסט געארבעט זיך צו ארויפצוכאפן אויפן וואגן. די גרעסטע שאנס פאר סוקסעס האט ווארשיינליך געהאט א פראנצויזישער אפיציר מיטן נאמען Ferdinand Ferber. פערבער האט שוין ערצייגט עטליכע רעלאטיוו סוקסעספולע גליידערס און שוין געהאלטן גאנץ ווייט אין די ארבעט צו טרעפן א גוטע מאטאר פאר זיי. פערבער איז אויך געווען אין נאענטע פארבינדונג מיט Chanute און פון אים געהערט די פארשריט וואס די Wrights מאכן. Chanute האט אויך ארויסגעגעבן סודות\יסודות אויף וועלכע די Wrights האבן געבויט און פערבער האט עס אנאליזירט און באטראכט צו נוצן. | ||
ער איז שוין אבער אנגעקומען צו שפעט אינעם שפיל…... | ער איז שוין אבער אנגעקומען צו שפעט אינעם שפיל…... | ||
| שורה 90: | שורה 88: | ||
וואס אן אמת, איז די ארגומענט פון די צד שכנגד געווען גאנץ מסתבר, די Wrights זענען ממש געווען אבסעסד מיטן האלטן פרטים פון זייערע גליידערס אלס א שטרענגע געהיימניס, אפילו אין די נאכפאלגנדע יארן ביז 1908 ווען ס'האט זיך אפאר מאל געמאכט אז אוויאטארן האבן אפגעשטאט א וויזיט ביי זיי, האבן זיי נאר געצייגט עטליכע חלקים פון די פלייער אויף איין מאל, קיינמאל נישט די גאנצע געבוי. זיי האבן געהאלטן אז נאר אזוי זענען זיי פארזיכערט פון קאנקורענץ. | וואס אן אמת, איז די ארגומענט פון די צד שכנגד געווען גאנץ מסתבר, די Wrights זענען ממש געווען אבסעסד מיטן האלטן פרטים פון זייערע גליידערס אלס א שטרענגע געהיימניס, אפילו אין די נאכפאלגנדע יארן ביז 1908 ווען ס'האט זיך אפאר מאל געמאכט אז אוויאטארן האבן אפגעשטאט א וויזיט ביי זיי, האבן זיי נאר געצייגט עטליכע חלקים פון די פלייער אויף איין מאל, קיינמאל נישט די גאנצע געבוי. זיי האבן געהאלטן אז נאר אזוי זענען זיי פארזיכערט פון קאנקורענץ. | ||
אזוי צו אזוי, צו מ'האט יא געגלייבט צו נישט געגלייבט, האבן די מעכאניזמס וואס די Wrights האבן | אזוי צו אזוי, צו מ'האט יא געגלייבט צו נישט געגלייבט, האבן די מעכאניזמס וואס די Wrights האבן געבויט, זייער גוט געשטימט, און כמעט יעדער וואס האט געארבעט אויף צו ערצייגן עראפלאנען, האט אריבערגעטוישט רוב פון די בלו-פרינטס צו נאכמאכן די Wright מאדעלן, לויט די אינפא מיט וואס Chanute האט זיי געפיטערט. | ||
צוריק קיין דעיטאן האבן זיך די ברידער גענומען העפטיג ארבעטן איינצוקעשן זייער ערפינדונג. צום אלעם ערשט האבן זיי זיך געאיילט צו פיילן פאר Patent רעכטן איבער די פארגעשריטענסטע לענדער אויף די וועלט, אריינגערעכנט אמעריקע, ענגלאנד און (פארשטייט זיך) פראנקרייך. | צוריק קיין דעיטאן האבן זיך די ברידער גענומען העפטיג ארבעטן איינצוקעשן זייער ערפינדונג. צום אלעם ערשט האבן זיי זיך געאיילט צו פיילן פאר Patent רעכטן איבער די פארגעשריטענסטע לענדער אויף די וועלט, אריינגערעכנט אמעריקע, ענגלאנד און (פארשטייט זיך) פראנקרייך. | ||
| שורה 104: | שורה 102: | ||
ביז אריין אין 1905 האבן זיי געארבעט אויף צו מאכן זייער פלייער בעסער, שטערקער און מער פארגעשריטן, דערגרייכנדיג דערביי אסאך מיילסטאונס וו.צ.ב. מאכן א פולע סירקל מיט די פלייער און אויך די באוואוסטע רעקארד-פלייט אין October 1905 פון גאנצע 38 מינוט. | ביז אריין אין 1905 האבן זיי געארבעט אויף צו מאכן זייער פלייער בעסער, שטערקער און מער פארגעשריטן, דערגרייכנדיג דערביי אסאך מיילסטאונס וו.צ.ב. מאכן א פולע סירקל מיט די פלייער און אויך די באוואוסטע רעקארד-פלייט אין October 1905 פון גאנצע 38 מינוט. | ||
== עפנטלעך | == עפנטלעך ווייזונג == | ||
נאכן אזויפיל צוזאמפליען ביז אין 1905 אריין זענען שוין די Wright ברידער געווען קאנפידענט אז זייער מאשין איז א דבר השלם הראוי לעלות על שלחן מלכים, זיי האבן שוין ניטאמאל געשפענדעט קיין עקסטערע צייט צום פליען מער. זיי האבן יעצט - ווי געשריבן - געלייגט זייער גאנצע געוויכט אויף שאפן גוטע קאנטראקטס, וואס איז זיי - ווי אויבן ערווענט - גאנץ שווער אנגעקומען. | נאכן אזויפיל צוזאמפליען ביז אין 1905 אריין זענען שוין די Wright ברידער געווען קאנפידענט אז זייער מאשין איז א דבר השלם הראוי לעלות על שלחן מלכים, זיי האבן שוין ניטאמאל געשפענדעט קיין עקסטערע צייט צום פליען מער. זיי האבן יעצט - ווי געשריבן - געלייגט זייער גאנצע געוויכט אויף שאפן גוטע קאנטראקטס, וואס איז זיי - ווי אויבן ערווענט - גאנץ שווער אנגעקומען. | ||
די ברידער האבן זיך צוטיילט די ראלעס, אינדערצייט וואס ווילבאר האט זיך ארייינגעלייגט צו שאפן קונים אין די אייראפעאישע קאנטינענט, האט אורוויל באקומען די אויפגאבע צו טרעפן קונים אין די אמעריקאנע מארקעט, מער ספעציפיש - פרובירן צו שאפן די אמעריקאנע מיליטער אלס א קונה. | די ברידער האבן זיך צוטיילט די ראלעס, אינדערצייט וואס ווילבאר האט זיך ארייינגעלייגט צו שאפן קונים אין די אייראפעאישע קאנטינענט, האט אורוויל באקומען די אויפגאבע צו טרעפן קונים אין די אמעריקאנע מארקעט, מער ספעציפיש - פרובירן צו שאפן די אמעריקאנע מיליטער אלס א קונה. | ||
| שורה 147: | שורה 145: | ||
[[קאַטעגאָריע:אמעריקאנער]] | [[קאַטעגאָריע:אמעריקאנער]] | ||
[[קאַטעגאָריע:ערפינדערס]] | [[קאַטעגאָריע:ערפינדערס]] | ||
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||
[[he:האחים רייט]] | |||
[[קאַטעגאָריע:וויקידאטא דעסקריפציע]] | |||