אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "כהושעת אלים"

'''כְּהוֹשַׁעְתָּ אֵלִים''' איז א [[הושענות]] [[פיוט]] וואס ווערט געזאגט אלס א טייל פונעם מנהג [[הושענא|הושענות]] אום [[סוכות]], לויט די מנהגי [[אשכנזים|אשכנז]] און [[נוסח איטאליע|איטאליע]]. אינעם פיוט, בעטן די מתפללים פונעם באשעפער אז ער זאל זיי העלפן, פונקט ווי ער האט געהאלפן זייערע עלטערן אסאך מאל דורכאויס די אידישע היסטאריע, איבערהויפט ביי [[יציאת מצרים]]. עס איז אנגענומען אז עס איז פארפאסט געווארן דורך [[רבי אלעזר הקליר]], וואס ווי געשאצט האט ער געוואוינט אין [[ארץ ישראל]] אין די שפעטע [[ד'ש' יארן]]{{הערה|[[יונה פרנקל]], '''מחזור לסוכות, שמיני עצרת ושמחת תורה לפי מנהגי בני אשכנז לכל ענפיהם''', ירושלים תשמ"א, [https://www.hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=21140&st=&pgnum=40 מבוא, עמ' לט].}}.

די צענטראלע טעמע פונעם פיוט איז געשטעלט אויפן געדאנק אז ווען דאס אידיש פאלק געפינט זיך אין א צרה, איז כביכול אויך דער אויבערשטער מיט זיי צוזאמען אין די צרה, און דערפאר ווען דער באשעפער העלפט פאר די אידן העלפט ער כביכול אויך זיך. דער געדאנק ערשיינט עטליכע מאל אין מדרשי חז"ל, און איז באזירט אויף די פסוקים {{ציטוטון|עִמּוֹ אָנֹכִי בְצָרָה|{{תנ"ך|תהלים|צא|טו}}}} און {{ציטוטון|בְּכָל צָרָתָם לוֹ צָר|{{תנ"ך|ישעיהו|סג|ט}}}}, ווי אויך אויף אסאך דרשות פון פסוקים{{הערה|[[מכילתא דרבי ישמעאל]], פרשתא דפסחא, {{ויקיטקסט|מכילתא_על_שמות_יב#פסוק_מ_(כל_הפרק)(כל_הפסוק)|פרק י"ב, פסוק מ}}}}. דער געדאנק איז ספעציעל פארבינדן צום מנהג פון הושענות נאך פון פריערדיגע צייטן: אין צייט פון [[בית המקדש]], ווען מען האט ארומגענומען דעם [[מזבח]] מיט די הושענות, פלעגט מען אויסרופן (לויט [[רבי יהודה]]) "אני והו והוא הושיעה נא"{{הערה|{{משנה|סוכה|ד|ה}}}}, אן אויסרוף וואס ווערט געטייטשט לויט די אויבנדערמאנטע געדאנק, אז עס מיינט צו בעטן דעם באשעפער ער זאל העלפן נישט נאר כלל ישראל נאר אויך זיך אליין{{הערה|{{ירושלמי|סוכה|ד|ג}}; {{בבלי|סוכה|מה|א|מפרש=תוספות|ד"ה=אני}}.}}. דער פייטן האט דעריבער צוגעשטעלט דעם פיוט צו דעם אויסרוף, ווייטער צו פארברייטערן אויף די טעמע{{הערה|ראבי"ה, חלק שני סימן ת"ש; {{תנ"ך|בראשית|ג|יב|מפרש=ריקאנטי}}.}}.