אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "דאנערשטאג"

3,707 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 2 יאָר
פארברייטערט
(פארברייטערט)
שורה 1: שורה 1:
[[טעקע:Nuremberg chronicles - f 4v.png|קליין|לינקס|אין דאנערשטאג זענען באשאפן געווארן די פישן און פייגלען.]]
'''דאנערשטאג''' איז דער פינפטער [[טאג]] אין [[וואך]], ציילנדיג צו [[שבת]].
'''דאנערשטאג''' איז דער פינפטער [[טאג]] אין [[וואך]], ציילנדיג צו [[שבת]].


שורה 20: שורה 21:


די אידן וועלכע זענען געווען פון די [[מעמדות]] ווען דער בית המקדש איז געשטאנען פלעגן [[תענית|פאסטן]] אין דעם טאג אויף די מעוברות און מיניקות{{הערה|{{בבלי|תענית|כז|ב}}}}.
די אידן וועלכע זענען געווען פון די [[מעמדות]] ווען דער בית המקדש איז געשטאנען פלעגן [[תענית|פאסטן]] אין דעם טאג אויף די מעוברות און מיניקות{{הערה|{{בבלי|תענית|כז|ב}}}}.
די חכמים האבן איינגעפירט אז אן [[אלמנה]] זאל [[חתונה]] האבן דאנערשטאג{{הערה|{{משנה|כתובות|א|א}}}}, צווישן אנדערע צוליב די ברכה פון "פרו ורבו" וואס איז געזאגט געווארן אין דעם טאג פאר די [[פיש]]{{הערה|זעט די סוגיא אין {{בבלי|כתובות|ה|א}}}}. היינט איז מעשים בכל יום אז מען מאכט די חתונה אויך אין אנדערע טעג פון וואך, צוליב פארשידענע טעמים{{הערה|זעט: פסקי הלכות יד דוד, חלק שלישי עמוד ל"ח; ערוך השולחן, אבן העזר סימן ס"ד סעיף ז'.}}.


מען פירט זיך צו [[קריאת התורה|ליינען אין דער תורה]] יעדן [[מאנטאג]] און דאנערשטאג ביי שחרית, כדי עס זאל נישט אריבערגיין דריי טעג פון וואך אן [[תורה]]{{הערה|{{רמב"ם|תפלה|יב|א}}}}. דאס איז איינגעפירט געווארן דורך [[משה רבינו]]{{הערה|{{רמב"ם|תפלה|יב|א}}; ספר הפרדס, מהדורת עהרענרייך עמוד של"ח.}}, אדער דורך [[עזרא|עזרא הסופר]]{{הערה|{{ירושלמי|מגילה|ד|א}}; [[מסכת סופרים]], פרק עשירי.}}. מען האט באשטימט דווקא מאנטאג און דאנערשטאג, ווייל משה רבינו איז ארויפגעגאנגען באקומען די [[לוחות הברית|צווייטע לוחות]] אין דאנערשטאג און אראפגעקומען אין מאנטאג, און די טעג זענען דעריבער ימי רצון{{הערה|{{בבלי|בבא קמא|פב|א|מפרש=תוספות|ד"ה=כדי}}; לבוש, אורח חיים סימן קל"ד סעיף א'.}}.
מען פירט זיך צו [[קריאת התורה|ליינען אין דער תורה]] יעדן [[מאנטאג]] און דאנערשטאג ביי שחרית, כדי עס זאל נישט אריבערגיין דריי טעג פון וואך אן [[תורה]]{{הערה|{{רמב"ם|תפלה|יב|א}}}}. דאס איז איינגעפירט געווארן דורך [[משה רבינו]]{{הערה|{{רמב"ם|תפלה|יב|א}}; ספר הפרדס, מהדורת עהרענרייך עמוד של"ח.}}, אדער דורך [[עזרא|עזרא הסופר]]{{הערה|{{ירושלמי|מגילה|ד|א}}; [[מסכת סופרים]], פרק עשירי.}}. מען האט באשטימט דווקא מאנטאג און דאנערשטאג, ווייל משה רבינו איז ארויפגעגאנגען באקומען די [[לוחות הברית|צווייטע לוחות]] אין דאנערשטאג און אראפגעקומען אין מאנטאג, און די טעג זענען דעריבער ימי רצון{{הערה|{{בבלי|בבא קמא|פב|א|מפרש=תוספות|ד"ה=כדי}}; לבוש, אורח חיים סימן קל"ד סעיף א'.}}.
שורה 43: שורה 46:
==אין אלגעמיינע קולטורן==
==אין אלגעמיינע קולטורן==
"יעדע מאנטאג און דאנערשטאג" איז א [[אידיש]]ע פראזע וואס באצייכנט עפעס וואס איז אפט{{הערה|1={{צייגט וועב|url = https://www.yiddishculturaldictionary.org| title = A Yiddish Cultural Dictionary}}|כיוון=שמאל}}.
"יעדע מאנטאג און דאנערשטאג" איז א [[אידיש]]ע פראזע וואס באצייכנט עפעס וואס איז אפט{{הערה|1={{צייגט וועב|url = https://www.yiddishculturaldictionary.org| title = A Yiddish Cultural Dictionary}}|כיוון=שמאל}}.
אין [[מדינת ישראל]] איז דאנערשטאג דער לעצטער טאג פון דער [[ארבעט]]-וואך, חוץ פון פלעצער וואו עס איז איינגעפירט צו ארבעטן [[פרייטאג]].
אין טייל איסלאמישע לענדער איז דאנערשטאג א רוה טאג, אין צוגאב צו פרייטאג. אמאל איז אזוי געווען איינגעפירט אין רוב איסלאמישע לענדער, אבער שפעטער איז באשלאסן געווארן אין א גרויס טייל פון זיי צו באשטימען דעם שבת אלס רוה טאג אויפן ארט פון דאנערשטאג, זיך מער צו פארגלייכן מיט די קאלענדארן פון אייראפע און די פאראייניגטע שטאטן.
אין [[אויסטראליע]] און אין [[נארוועגיע]] זענען די [[געשעפט]]ן אפן דאנערשטאג ביז שפעטער ווי געווענליך.
אין דער [[סאוויעטן פארבאנד]] אין די [[1970ער]] און [[1980ער]] איז דאנערשטאג געווען א "פיש טאג", ווען [[רעסטאראן|רעסטוראנטן]] האבן געדארפט סערווירן פיש אנשטאט פליישיגס{{הערה|1={{citation|first1=Irina |last1=Petrosian|first2= David |last2=Underwood|year=2006|isbn=1-4116-9865-7|title=Armenian Food: Fact, Fiction & Folklore|series=Armenian Research Center collection|edition=2|url= https://books.google.com/books?id=0oXYX9Qzx9oC&pg=PA115|page=115}}|כיוון=שמאל}}.
אין די [[פאראייניגטע קעניגרייך]], זענען אלע אלגעמיינע וואלן זינט 1935 אפגעהאלטן געווארן אין א דאנערשטאג. דאס איז אנגענומען געווארן אלס טראדיציע, כאטש לויטן געזעץ קענען די וואלן פארקומען אין אלע טעג פון וואך חוץ פון שבת און זונטאג{{הערה|1={{cite act| title = Representation of the People Act 1983| article = 1| articletype = Schedule| date = 1996| year = 1996| url = http://www.legislation.gov.uk/ukpga/1983/2/schedule/1/part/I/1996-11-01| access-date = 3 November 2016}}|כיוון=שמאל}}. אויך לאקאלע וואלן ווערן געווענליך אויסגעפירט אין דער ערשטער דאנערשטאג פון [[מאי]]{{הערה|1={{Cite web |title=General elections - UK Parliament |url=https://www.parliament.uk/about/how/elections-and-voting/general/}}|כיוון=שמאל}}.
[[טענקסגיווינג דעי]] איז אן אמעריקאנער ציווילער האלידעי וואס ווערט אלעמאל אפגעראכטן אין דער פערטער דאנערשטאג פון [[נאוועמבער]].


==רעפערענצן==
==רעפערענצן==