מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
102,362
רעדאגירונגען
צוגעלייגט מקורות, פארברייטערט
(פארברייטערט) |
(צוגעלייגט מקורות, פארברייטערט) |
||
| שורה 17: | שורה 17: | ||
דער יאר קען זיך [[ראש השנה|אנהייבן]] אין פיר טעג פון דער וואך, לויטן כלל פון [[לא אד"ו ראש]]. לויט דעם וואלט געווען 24 סארט יארן, די פיר מעגליכע טאג פון אנהייב פארדאפלט מיט די זעקס מעגליכע לענג פון יאר; אין פאקט, אבער, זענען די פיר ערלויבטע טעג נישט אלע פאסיג פאר יעדע מעגליכע לענג פון יאר, ווייל דער כלל פון לא אד"ו ראש גייט אן אויך אויפן קומענדיגן יאר{{ביאור|צום ביישפיל, אויב ראש השנה פון דעם יאר געפאלט אין דינסטאג, קען עס נישט זיין קיין שנה חסרה, ווייל אין דעם פאל וועט דער קומענדיגער ראש השנה אויסקומען פרייטאג (אויב איז דער יעצטיגער יאר א געווענליכער) אדער זונטאג (אויב איז דער יעצטיגער יאר אן עיבור יאר). {{ש}}דער חשבון גייט אז 350 טעג צוטיילן זיך אויף גלאטע פופציג וואכן, און די זעלבע מיט 378 טעג אויף 54 וואכן. דאס באדייט אז א שנה חסרה לאזט איבער רעשט דריי טעג אין א געווענליך יאר (און דער קומענדיגער ראש השנה געפאלט דריי טעג שפעטער אין וואך) און פינף טעג אין אן עיבור יאר; א שנה כסדרה לאזט איבער רעשט פיר טעג אין א געווענליך יאר און זעקס טעג אין אן עיבור יאר; א שנה שלימה לאזט איבער רעשט פינף טעג אין א געווענליך יאר און גארנישט אין אן עיבור יאר. {{ש}}פון דעם קומט ארויס אז ווען ראש השנה געפאלט אין דינסטאג, קען דער יאר נאר זיין כסדרה; ווען ראש השנה געפאלט אין מאנטאג אדער שבת, אדער ווען עס געפאלט אין דאנערשטאג אין אן עיבור יאר, קען דער יאר נאר זיין חסרה אדער שלימה; ווען ראש השנה געפאלט אין דאנערשטאג אין א געווענליך יאר, קען דער יאר נאר זיין כסדרה אדער שלימה.}}. די באגרעניצונגען לאזן איבער בלויז פערצן סארטן יארן, וועלכע ווערן אויך גערופן קביעות'ער. | דער יאר קען זיך [[ראש השנה|אנהייבן]] אין פיר טעג פון דער וואך, לויטן כלל פון [[לא אד"ו ראש]]. לויט דעם וואלט געווען 24 סארט יארן, די פיר מעגליכע טאג פון אנהייב פארדאפלט מיט די זעקס מעגליכע לענג פון יאר; אין פאקט, אבער, זענען די פיר ערלויבטע טעג נישט אלע פאסיג פאר יעדע מעגליכע לענג פון יאר, ווייל דער כלל פון לא אד"ו ראש גייט אן אויך אויפן קומענדיגן יאר{{ביאור|צום ביישפיל, אויב ראש השנה פון דעם יאר געפאלט אין דינסטאג, קען עס נישט זיין קיין שנה חסרה, ווייל אין דעם פאל וועט דער קומענדיגער ראש השנה אויסקומען פרייטאג (אויב איז דער יעצטיגער יאר א געווענליכער) אדער זונטאג (אויב איז דער יעצטיגער יאר אן עיבור יאר). {{ש}}דער חשבון גייט אז 350 טעג צוטיילן זיך אויף גלאטע פופציג וואכן, און די זעלבע מיט 378 טעג אויף 54 וואכן. דאס באדייט אז א שנה חסרה לאזט איבער רעשט דריי טעג אין א געווענליך יאר (און דער קומענדיגער ראש השנה געפאלט דריי טעג שפעטער אין וואך) און פינף טעג אין אן עיבור יאר; א שנה כסדרה לאזט איבער רעשט פיר טעג אין א געווענליך יאר און זעקס טעג אין אן עיבור יאר; א שנה שלימה לאזט איבער רעשט פינף טעג אין א געווענליך יאר און גארנישט אין אן עיבור יאר. {{ש}}פון דעם קומט ארויס אז ווען ראש השנה געפאלט אין דינסטאג, קען דער יאר נאר זיין כסדרה; ווען ראש השנה געפאלט אין מאנטאג אדער שבת, אדער ווען עס געפאלט אין דאנערשטאג אין אן עיבור יאר, קען דער יאר נאר זיין חסרה אדער שלימה; ווען ראש השנה געפאלט אין דאנערשטאג אין א געווענליך יאר, קען דער יאר נאר זיין כסדרה אדער שלימה.}}. די באגרעניצונגען לאזן איבער בלויז פערצן סארטן יארן, וועלכע ווערן אויך גערופן קביעות'ער. | ||
אין די ראשונים ווערט געברענגט א טאבעלע פון 61 מעגליכקייטן, צו טרעפן דעם קביעות פון די ניינצן יאר אין סיי וועלכע מחזור העיבור, באזירט אויף דער צייט פון דער [[מולד]] תשרי פון דער ערשטער יאר אין מחזור{{הערה|יסוד עולם, מאמר ד' פרק י'. זעט: צבי הירש יפה, קורות חשבון העבור פרק כ"ט, אז דער [[ריצב"א]] האט פארפאסט דעם חשבון.}}. | |||
== סימן און קאלענדאר == | == סימן און קאלענדאר == | ||
עס איז איינגעפירט צו באצייכענען דעם קביעות מיט דריי אותיות, וועלכע צייגן אויף די פאלגנדע פונקטן וואס זענען גענוג צו באשטימען דעם גאנצן אויסשטעל פון יאר: | עס איז איינגעפירט צו באצייכענען דעם קביעות מיט דריי אותיות{{הערה|ספר העיבור, מאמר ב' שער ט'; יסוד עולם, מאמר ד' פרק י'; אבודרהם, סדר העיבור שער קביעות השנים.}}, וועלכע צייגן אויף די פאלגנדע פונקטן וואס זענען גענוג צו באשטימען דעם גאנצן אויסשטעל פון יאר: | ||
# ב/ג/ה/ז – דער טאג אין וואך ווען [[ראש השנה]] פאלט אויס. | # ב/ג/ה/ז – דער טאג אין וואך ווען [[ראש השנה]] פאלט אויס. | ||
# ש/כ/ח – צי דער יאר איז '''ש'''לימה, '''כ'''סדרה אדער '''ח'''סרה. | # ש/כ/ח – צי דער יאר איז '''ש'''לימה, '''כ'''סדרה אדער '''ח'''סרה. | ||
# א/ג/ה/ז – דער טאג אין וואך ווען עס געפאלט דער ערשטער טאג [[פסח]], וואס געבט אויך ארויס צי דער יאר איז אן עיבור יאר. | # א/ג/ה/ז – דער טאג אין וואך ווען עס געפאלט דער ערשטער טאג [[פסח]], וואס געבט אויך ארויס צי דער יאר איז אן עיבור יאר. טייל לייגן אבער באזונדער צו דעם אות מ' צו באצייכענען אן עיבור יאר{{הערה|{{רמב"ם|קידוש החודש|ח|י|מפרש=המפרש}}}}. | ||
צום ביישפיל, דער קביעות [[בחג יאר|בחג]] באדייט א יאר וואס הייבט זיך אן אין מאנטאג, עס איז חסרה, און פסח הייבט זיך אן אין דינסטאג. | צום ביישפיל, דער קביעות [[בחג יאר|בחג]] באדייט א יאר וואס הייבט זיך אן אין מאנטאג, עס איז חסרה, און פסח הייבט זיך אן אין דינסטאג. | ||