אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:קענסער"

4 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 2 יאָר
ק
החלפת טקסט – "[[פּ" ב־"[[פ"
ק (בוט העברות האט באוועגט בלאט קענסער צו רוי:קענסער אן לאזן א ווייטערפירונג: סינון)
ק (החלפת טקסט – "[[פּ" ב־"[[פ")
שורה 16: שורה 16:


== דיאגנאז ==
== דיאגנאז ==
די אפטיילונג פון רפואה וואס גיט זיך אפ מיט קענסער ווערט אנגערופן [[אנקאלאגיע]], און ווען א פאמיליע דאקטער וועט פארדאכטן אז א מענטש ליידט פון קענסער וועט ער דעם פאציענט רעקאמענדירן צו זען א '''אנקאלאג''' וואס וועט פאר אלעם באטראכטן די סימפטאמען, און אויב איז פאראן אן ערנסטער פארדאכט אויף קענסער וועט ער דאס פעסשטעלן מיטן הילף פון א [[פּאַטאָלאָג]] וועט ער וועט ערשטנס נעמען אן אינערלעך בילד פונעם קערפער צי א ([[קאמפיוטירטע טאמאגראפיע|CT]]) אדער א ([[מאגנעטיש רעזאנאנץ אימאזשירן|MRI]]). נאכדעם וואס ער באשטעטיגט דורכן בילד אז עס איז טאקע פאראן א אומגעוואונטשענער געוואוקס דארף מען נאכגיין צו וויסן צוויי וויכטיגע פונקטן. די צוויי פונקטן זענען: איינס, צי איז דאס א וואקסנדער קענסער אדער א שטילער קענסער, צוויי, פון וואנעט איז דער מקור פונעם געוואוקס ד.ה. פון וואספארא צעל האט ער זיך צושפרייט. דאס ווערט געטון דורך בודק זיין א צעל פונעם געוואוקס. דער צעל ווערט ארויסגענומען דורך אַ [[ביאָפּסיע]] (מוסטער פון אַ לעבעדיקן מענטש) אָדער כירורגיע (מוסטער דורך אַן אָפּעראַציע), אויך א בלוט-פראבע וועט ווערן באנוצט אין געוויסע פעלער צו דיאגנאזירן קענסער.  
די אפטיילונג פון רפואה וואס גיט זיך אפ מיט קענסער ווערט אנגערופן [[אנקאלאגיע]], און ווען א פאמיליע דאקטער וועט פארדאכטן אז א מענטש ליידט פון קענסער וועט ער דעם פאציענט רעקאמענדירן צו זען א '''אנקאלאג''' וואס וועט פאר אלעם באטראכטן די סימפטאמען, און אויב איז פאראן אן ערנסטער פארדאכט אויף קענסער וועט ער דאס פעסשטעלן מיטן הילף פון א [[פאַטאָלאָג]] וועט ער וועט ערשטנס נעמען אן אינערלעך בילד פונעם קערפער צי א ([[קאמפיוטירטע טאמאגראפיע|CT]]) אדער א ([[מאגנעטיש רעזאנאנץ אימאזשירן|MRI]]). נאכדעם וואס ער באשטעטיגט דורכן בילד אז עס איז טאקע פאראן א אומגעוואונטשענער געוואוקס דארף מען נאכגיין צו וויסן צוויי וויכטיגע פונקטן. די צוויי פונקטן זענען: איינס, צי איז דאס א וואקסנדער קענסער אדער א שטילער קענסער, צוויי, פון וואנעט איז דער מקור פונעם געוואוקס ד.ה. פון וואספארא צעל האט ער זיך צושפרייט. דאס ווערט געטון דורך בודק זיין א צעל פונעם געוואוקס. דער צעל ווערט ארויסגענומען דורך אַ [[ביאָפּסיע]] (מוסטער פון אַ לעבעדיקן מענטש) אָדער כירורגיע (מוסטער דורך אַן אָפּעראַציע), אויך א בלוט-פראבע וועט ווערן באנוצט אין געוויסע פעלער צו דיאגנאזירן קענסער.  


== די באהאנדלונג ==
== די באהאנדלונג ==
שורה 29: שורה 29:


== די סיבה ==
== די סיבה ==
דאָס ניט־רעגולירטע צעוואַקסן זיך וואָס איז כאַראַקטעריסטיש פאַר קענסער ווערט אַרויסגערופן דורכן שאָדן צו [[די ען איי|די־ען־איי]], וואָס דערפירט צו [[מוטאַציעס]]<ref>mutations</ref> אין [[גענעס]] (genes) וואָס קאָדירן די [[פּראָטעיִנען]] וואָס קאָנטראָלירן די קעמערלעך־ (צעלן־)צעטיילונג. אַ סך מוטאַציעס קענען זיין נויטיג צו פאַרוואַנדלען אַ נאָרמאַל קעמערל אין אַ בייזוואוּקסיג (malignant) קעמערל. די מוטאַציעס קענען אַרויסגערופן ווערן דורך כעמיקאַלן אָדער פיזישע גורמים וואָס הייסן [[קאַרצינאָגענען]] (carcinogens), דורכן אויסגעשטעלט ווערן אויף ראַדיִאָאַקטיווע מאַטעריאַלן, אָדער געוויסע [[ווירוס]]ן וואָס קענען אַריינגעבן זייער [[די־ען־איי]] אין מענטשליכן גענאָם. די מוטאַציעס קענען געשען סתּם, אָדער קענען איבערגעגעבן בירושה דורך מוטאַציעס אין די אייער־ אָדער זרע־די־ען־איי.  
דאָס ניט־רעגולירטע צעוואַקסן זיך וואָס איז כאַראַקטעריסטיש פאַר קענסער ווערט אַרויסגערופן דורכן שאָדן צו [[די ען איי|די־ען־איי]], וואָס דערפירט צו [[מוטאַציעס]]<ref>mutations</ref> אין [[גענעס]] (genes) וואָס קאָדירן די [[פראָטעיִנען]] וואָס קאָנטראָלירן די קעמערלעך־ (צעלן־)צעטיילונג. אַ סך מוטאַציעס קענען זיין נויטיג צו פאַרוואַנדלען אַ נאָרמאַל קעמערל אין אַ בייזוואוּקסיג (malignant) קעמערל. די מוטאַציעס קענען אַרויסגערופן ווערן דורך כעמיקאַלן אָדער פיזישע גורמים וואָס הייסן [[קאַרצינאָגענען]] (carcinogens), דורכן אויסגעשטעלט ווערן אויף ראַדיִאָאַקטיווע מאַטעריאַלן, אָדער געוויסע [[ווירוס]]ן וואָס קענען אַריינגעבן זייער [[די־ען־איי]] אין מענטשליכן גענאָם. די מוטאַציעס קענען געשען סתּם, אָדער קענען איבערגעגעבן בירושה דורך מוטאַציעס אין די אייער־ אָדער זרע־די־ען־איי.  


אַ סך פאָרמעס קענסער זענען פאַרבונדן מיט סביבה'דיגע פאַקטאָרן ווי למשל טאַבאק־רויך, באַשטראַלונג, אַלקאָהאָל און געוויסע ווירוסן. כאטש טייל פון זיי קען מען אויסמיידן, איז נישטאָ קיין אופן אין גאַנצן צו פאַרמיידן די קראַנקייט, און פאָלקסגעזונט־פּראָגראַמען (ווי צ"ב וואַקצינירונג) זענען וויכטיג איבער דער וועלט.
אַ סך פאָרמעס קענסער זענען פאַרבונדן מיט סביבה'דיגע פאַקטאָרן ווי למשל טאַבאק־רויך, באַשטראַלונג, אַלקאָהאָל און געוויסע ווירוסן. כאטש טייל פון זיי קען מען אויסמיידן, איז נישטאָ קיין אופן אין גאַנצן צו פאַרמיידן די קראַנקייט, און פאָלקסגעזונט־פּראָגראַמען (ווי צ"ב וואַקצינירונג) זענען וויכטיג איבער דער וועלט.