מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
102,362
רעדאגירונגען
(פארראכטן פּאראמעטער) |
ק (החלפת טקסט – "געבויעט" ב־"געבויט") |
||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
'''תקופת שמואל''' איז די שיטה פון דער אמורא שמואל אנבאלאנגט די לענג פון די פיר תקופות. דאס אנהייבן זאגן "ותן טל ומטר", און די צייט פון מאכן ברכת החמה ווענדן זיך ביידע אין תקופת שמואל. די שיטה איז | '''תקופת שמואל''' איז די שיטה פון דער אמורא שמואל אנבאלאנגט די לענג פון די פיר תקופות. דאס אנהייבן זאגן "ותן טל ומטר", און די צייט פון מאכן ברכת החמה ווענדן זיך ביידע אין תקופת שמואל. די שיטה איז געבויט בעיקר אויף א מימרא פון שמואל אין מסכת עירובין, וואו עס איז מבואר איז א יאר 365 און 6 שעה, און יעדער פון די פיר תקופות איז 91 טעג און 7.5 שעה. | ||
די שיטה איז אפיציעל אומפונקטליך, ווייל עס איז בעיקר געמאכט פאר די המון עם וואס קען נישט דערהייבן שווערערע חשבונות; די סנהדרין האט געהאט א באזונדערע פונקטליכערע חשבון, "תקופת רב אדא", וואס מען האט נישט ארויס געגעבן פארן ברייטן המון. די חשבון אויסצורעכענען ווען א געוויסע תקופה וועט זיין ווערט געברענגט אין די ראשונים. | די שיטה איז אפיציעל אומפונקטליך, ווייל עס איז בעיקר געמאכט פאר די המון עם וואס קען נישט דערהייבן שווערערע חשבונות; די סנהדרין האט געהאט א באזונדערע פונקטליכערע חשבון, "תקופת רב אדא", וואס מען האט נישט ארויס געגעבן פארן ברייטן המון. די חשבון אויסצורעכענען ווען א געוויסע תקופה וועט זיין ווערט געברענגט אין די ראשונים. | ||
| שורה 29: | שורה 29: | ||
די ערשטע תקופת ניסן לויט שמואל איז געווען מיטוואך אנהייב נאכט, דאס הייסט דינסטאג אווענט 6:00. די מולד פון יענער ניסן איז לויט אים געווען א וואך דערויף, 9 שעה און 642 חלקים אין טאג{{הערה|ברייתא דסוד העיבור אין '''מסכת כותים''' עם פירוש מצרף ומטהר להגר"ח קניבסקי, בני ברק תשכ"ה; {{רמב"ם||יסודי התורה|ט|ג}}}}. | די ערשטע תקופת ניסן לויט שמואל איז געווען מיטוואך אנהייב נאכט, דאס הייסט דינסטאג אווענט 6:00. די מולד פון יענער ניסן איז לויט אים געווען א וואך דערויף, 9 שעה און 642 חלקים אין טאג{{הערה|ברייתא דסוד העיבור אין '''מסכת כותים''' עם פירוש מצרף ומטהר להגר"ח קניבסקי, בני ברק תשכ"ה; {{רמב"ם||יסודי התורה|ט|ג}}}}. | ||
דער סמ"ג{{הערה|עשין מז}} איז מסביר אז די לבנה האט זיך פארזוימט א וואך צוליב די סכסוך מיט די זון וואס האט געפירט צו דעם אז זי זאל קלענער ווערן. תוספות לערנט אז שמואל האלט ווי רבי אליעזר אז בתשרי נברא העולם, און די ערשטע מולד (תשרי שנת ב') איז מולד איז געווען פרייטאג פון בריאת העולם, און די נומער פון 7 טעג, 9 שעה און 642 חלקים איז | דער סמ"ג{{הערה|עשין מז}} איז מסביר אז די לבנה האט זיך פארזוימט א וואך צוליב די סכסוך מיט די זון וואס האט געפירט צו דעם אז זי זאל קלענער ווערן. תוספות לערנט אז שמואל האלט ווי רבי אליעזר אז בתשרי נברא העולם, און די ערשטע מולד (תשרי שנת ב') איז מולד איז געווען פרייטאג פון בריאת העולם, און די נומער פון 7 טעג, 9 שעה און 642 חלקים איז געבויט אויך א חשבון צוריק צו וועגס{{הערה|{{בבלי|ראש השנה|ח|א|מפרש=תוספות|ד"ה=לתקופות}}}}. אנדערע האלטן אז די די מולד איז געווען מיטוואך פון ששת ימי בראשית, און די זון איז באשאפן געווארן אינמיטן זיין גאנג, אויסזעענדיג ווי די תקופה האט געווען א וואך פריער{{הערה|'''יסוד עולם''' לרבינו יצחק הישראלי מאמר ד פרק יד; רבי אברהם ישעיה קרליץ, '''חזון איש''', חלק אורח חיים, מועד, בני ברק, תשל"ד, סימן קלח אות א}}. | ||
==די פונקטליכקייט פון דער חשבון== | ==די פונקטליכקייט פון דער חשבון== | ||
תקופת שמואל איז אפיציעל אומפונקטליך; א יאר לויט דעם איז ארום 11 מינוט לענגער ווי די נומערן פון די רמב"ם און היינטיגע וויסנשפאליכער, און ארום 4.6 מינוט לענגער ווי לויט רב אדא. פילע ראשונים{{הערה|שו"ת התשב"ץ ח"א סימן קח; ספר העיבור לרבי אברהם בן חייא הנשיא מאמר שלישי שער חמישי; ספר העיבור להאבן עזרא, ליק, תרל"ד, דף ח עמוד ב, און אין זיין פירוש הארוך אויף שמות פרק יב פסוק ב; }} זענען מסביר אז דאס איז אזוי צו פארגרינגערן דאס מאכן די חשבונות פארן המון עם, אינדערצייט וואס די פונקטליכערע תקופת רב אדא איז געווען באקאנט בלויז פאר די סנהדרין. א מימרא אין רב אדא'ס ברייתא לויטעט: {{ציטוטון|תקופת רב אדא בצנעא, ותקופת שמואל בפרהסיא}}. דער חזון איש{{הערה|רבי אברהם ישעיה קרליץ, '''חזון איש''', חלק אורח חיים, מועד, בני ברק, תשל"ד, סימן קלח אות ד; לויט ווי ס'איז עס מסביר רבי חיים קנייבסקי, '''שקל הקדש''', בני ברק, תשנ"ז, הלכות קידוש החודש פרק י סעיף קטן יח}} שרייבט אז אזוי האט מען עס מקובל מסיני: א פונקטליכע פאר די סנהדרין, און א גרינגערע פארן המון. ער געבט צו אז אין אלגעמיין {{ציטוטון|אינו מפסיד אם הקביעות של גבולי הצמצום יהיה בקירוב כדי שיוכלו לקיים מצוות המעשיות אף חלושי הדעת}}. דער תקופה איז נויטיג פארן המון עם כדי צו וויסן ווען אנצוהייבן זאגן "ותן טל ומטר"{{הערה|שם=שמינית}}. | תקופת שמואל איז אפיציעל אומפונקטליך; א יאר לויט דעם איז ארום 11 מינוט לענגער ווי די נומערן פון די רמב"ם און היינטיגע וויסנשפאליכער, און ארום 4.6 מינוט לענגער ווי לויט רב אדא. פילע ראשונים{{הערה|שו"ת התשב"ץ ח"א סימן קח; ספר העיבור לרבי אברהם בן חייא הנשיא מאמר שלישי שער חמישי; ספר העיבור להאבן עזרא, ליק, תרל"ד, דף ח עמוד ב, און אין זיין פירוש הארוך אויף שמות פרק יב פסוק ב; }} זענען מסביר אז דאס איז אזוי צו פארגרינגערן דאס מאכן די חשבונות פארן המון עם, אינדערצייט וואס די פונקטליכערע תקופת רב אדא איז געווען באקאנט בלויז פאר די סנהדרין. א מימרא אין רב אדא'ס ברייתא לויטעט: {{ציטוטון|תקופת רב אדא בצנעא, ותקופת שמואל בפרהסיא}}. דער חזון איש{{הערה|רבי אברהם ישעיה קרליץ, '''חזון איש''', חלק אורח חיים, מועד, בני ברק, תשל"ד, סימן קלח אות ד; לויט ווי ס'איז עס מסביר רבי חיים קנייבסקי, '''שקל הקדש''', בני ברק, תשנ"ז, הלכות קידוש החודש פרק י סעיף קטן יח}} שרייבט אז אזוי האט מען עס מקובל מסיני: א פונקטליכע פאר די סנהדרין, און א גרינגערע פארן המון. ער געבט צו אז אין אלגעמיין {{ציטוטון|אינו מפסיד אם הקביעות של גבולי הצמצום יהיה בקירוב כדי שיוכלו לקיים מצוות המעשיות אף חלושי הדעת}}. דער תקופה איז נויטיג פארן המון עם כדי צו וויסן ווען אנצוהייבן זאגן "ותן טל ומטר"{{הערה|שם=שמינית}}. | ||
| שורה 37: | שורה 37: | ||
דער רמ"ע מפאנו שרייבט אז שמואל האט זיך גערעכנט אז שפעטערע סנהדרין'ס וועלן כסדר צוריק רוקן די תקופה לויט ווי מען דארף, אבער גענוג חשוב'ע בתי דינים דערפאר זענען נישט נאכגעקומען{{הערה|'''אלפסי זוטא''', ברכות פ"ט}}. שמואל האט מעגליך אויך מייסד געווען א סדר וויאזוי אראפצורעכענען א טאג יעדעס יאר צוויי צי וויפיל, כדי צו פאררעכטן דעם חשבון, און די פרטים זענען פארגעסן געווארן דורכאויס די יארן{{הערה|יוסף משה גינזבורג, '''עתים לבינה''', ווארשא, תרנ"א, זייט 272}}. | דער רמ"ע מפאנו שרייבט אז שמואל האט זיך גערעכנט אז שפעטערע סנהדרין'ס וועלן כסדר צוריק רוקן די תקופה לויט ווי מען דארף, אבער גענוג חשוב'ע בתי דינים דערפאר זענען נישט נאכגעקומען{{הערה|'''אלפסי זוטא''', ברכות פ"ט}}. שמואל האט מעגליך אויך מייסד געווען א סדר וויאזוי אראפצורעכענען א טאג יעדעס יאר צוויי צי וויפיל, כדי צו פאררעכטן דעם חשבון, און די פרטים זענען פארגעסן געווארן דורכאויס די יארן{{הערה|יוסף משה גינזבורג, '''עתים לבינה''', ווארשא, תרנ"א, זייט 272}}. | ||
אין שמואל'ס צייטן (ארום שנת ד' אלפים) איז תקופת ניסן געווען איבער 5 טעג גערוקט פון תקופת רב אדא, און 4 פון די אבזערוויטע גלייכנאכט. טייל האבן מחדש געווען אז די חשבון איז | אין שמואל'ס צייטן (ארום שנת ד' אלפים) איז תקופת ניסן געווען איבער 5 טעג גערוקט פון תקופת רב אדא, און 4 פון די אבזערוויטע גלייכנאכט. טייל האבן מחדש געווען אז די חשבון איז געבויט אויף תקופת תשרי וואס האט יענע צייטן יא אויסגעפאלן נאנט צום אסטראנאמישן, ווייל מען וואלט נישט אנגענומען א חשבון וואס איז קענטיג נישט ריכטיג. רבי משה חיים רימיני האט גערעכנט לויט די אסטראנאמיע פון זיין צייט, און געטראפן אז אז די אסראנאמישע תקופה האט זיך געטראפן מיט שמואל'ס אום שנת 244 למספרם (ד' אלפים ד'). ער שרייבט אז שמואל האט גערעכנט פון תשרי ווייל ער פסק'נט ווי רבי אליעזר אז בתשרי נברא העולם{{הערה|רבי משה חיים רימיני, '''מחר חדש''', פירינצי, תקנ"ד, דף ג}}. יעקב לעווינגער האט איבערגעמאכט די חשבונות לויט די היינטיגע וויסנשאפט, און געטראפן אז דאס האט פארסירט איבסל איידער שמואל'ס צייטן, נעמליך אין יאר 158, (ג'תתקי"ח), אין די צייטן פון חנניה בן אחי רבי יהושע. ער האלט אז די חשבון איז געבויט אויף תקופת תשרי ווייל מען האט עס צוערשט געניצט לגבי דאס זאגן "ותן טל ומטר", וואס ווענד זיך אויף תקופת תשרי{{הערה|שם=שמינית}}. | ||
==דער יוליאנער קאלענדער== | ==דער יוליאנער קאלענדער== | ||
רעדאגירונגען