אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:זשעראר ראבינאוויטש"

די השׂגה פון "צעשטערערישקייט" ווייזט זיך אַרויס צו זיין אַ טייערער באַגריף אויסצוטייטשן דעם [[נאַציזם]], וואָס פאַרבלייבט נאָך אַלץ דאָס רעטעניש פון דער מערבד'יגער קולטור. אין זיין בוך ''מכּוח דער מענטשליכער צעשטערערישקייט, פראַגמענטן וועגן דעם בעהעמאָט'', האָט זשעראַר ראַבינאָוויטש געצייכנט און שטודירט די גרעניצן אויף וועלכע דער פּאָליטישער, סאָציאָלאָגישער און פילאָסאָפישער געדאַנק שטויסן זיך אָן ווען זיי פּרובירן דערגיין אַ טאָלק אינעם נאַציזם דורך האָבעסעס לעוויאַטאַן–מעטאַפאָר. ער לייגט פאָר צו באַטראַכטן די פראַגע פון נאַציזם, לויט פראַנץ נוימאַנס עצה, אין דער בחינה פונעם בעהעמאָט, דעם היפּוך פונעם לעוויאַטאַן. דער בעהעמאָט איז אַ מאָדעל פון אַנטסדרונג, פון כאַאָס און פאַרברעכערישער הנאה. זשעראַר ראַבינאָוויטש אַנאַליזירט די נאַצישע "כימערע" מיט איר פאַרהעלדישן געוואַלט, דערהייבן אָנפאַלערישקייט און אויסראָטן אַלע מאָראַלישע נאָרמעס. די דאָזיקע נאַצישע כימערע באַשטייט פון טוערישן גאַנגסטעריזם, פּויערישער עפּאָפּעע אין אַ געצנדינערישן גייסט, מעדיצינישן ביִאָלאָגיזם און אינסטרומענטאַלער שׂכלדיקייט. דורכן באַגריף "צעשטערערישקייט" קען ראַבינאָוויטש אַרומרעדן און שטודירן דעם הויפּטטעזיס פונעם סאָציאָלאָג זיגמונט באַומאַן, בעיקר אין זיין וויכטיגסט ווערק. באַומאַן טייטשט אויס דעם נאַציזם פונעם קוקווינקל פון אַ באַזונדערער שׂכלדיקייט, די שׂכלדיקייט פונעם אינסטרומענטאַלן פאַרשטאַנד און פון דער אינסטרומענטאַלער טוּונג. אויב מען זאָל רעדן אין פרוידיאַנישע טערמינען, קומט ראַבינאָוויטש אַרויס מיט אַ פילאָסאָפישן אַרויסזאָג לויט וועלכן לעוויאַטאַן וואָלט געקענט זיין דער נאָמען פון אַ צושטאַנד פון "אומברענגערישע פאַרבינדונגען" מחמת צו פיל צוואַנג, און בעהעמאָט — דער נאָמען פון אַ צושטאַנד פון "טויטגיריקע פונאַנדערבינדונגען". דערביי דאַרף קלאָר זיין — ניואַנסירט ער — אַז, אחוץ דעם, זענען פארהאן לעבנס–פאַרבינדונגען און –פונאַנדערבינדונגען : "די שיידליניע ציט זיך נישט צווישן דעם ברירה–פּאָרל פראַבינדונג/פונאַנדערבינדונג, נאָר צווישן דער קרענקליכער סכעמע אָדער דער עראָטישער דינאַמיק וואָס באַלעבן זיי". דער באַגריף צעשטערערישקייט דערלויבט זשעראַר ראַבינאָווישן צו דערקענען, אַרטיקולירן און באַטראַכטן די ענלעכקייטן און אַנדערשקייטן צווישן די דערמעגלעכנדיקע באַדינגונגען און די פּראַקטישע דרכים פונעם דריטן חורבן און פונעם פאָלקסמאָרד איבער די טוטסיס און די מעסיקע הוטוס אין רואַנדאַ אין 1994. זשעראַר ראַבינאָוויטש גייט יעצט ווייטער אָן מיט זיינע פאָרשונגען איבערן באַגריף "צעשטערערישקייט", דורך זיינע אַרבעטן וועגן נאַציזם, וועגן דעם פאָלקסמאָרד איבער די טוטסיס און די מעסיקע הוטוס אין רואַנדאַ און וועגן דער אונטערוועלט און די מאַפיעס, ווי אויך וועגן די אָפּרופן פונעם נאַציזם אין די אויסדרוקן פון היינטיגן פונאַנדערפאַל פון געזעלשאַפטליכן צוזאַמענבונד.

דעם אַריינקלער אין דער עטיק פון אַנטוישונג פאַרטיפט און אילוסטרירט ראַבינאָוויטש דורך זיינע אַנאַליזן איבערן [[הומאָר]], דאָס דאָזיקע צירונג פון דער קולטוראַרבעט, וואָס ליגט אינעם מענטש. אין זיין בוך ''וואָס הערט זיך שלעכטס? — ייִדישער הומאָר, אַ גייסטיקע קונסט'', טראַכט ער אַריין אין דער ספּעציפישקייט פון ייִדישן הומאָר, דעם סימן און באַווייז פון דער ייִדישער קולטור און פון ייִדישן מהות, אויף וועלכע עס ווירקט אַ כאַראַקטעריסטישע אינעווייניקסטע שפּאַנונג, די שפּאַנונג פון אַ צונויפגלידערונג צווישן אַנטוישונג אין מענטשלעכקייט און משיחישן בטחון. אין אַ נייער ווערק, ''אייך זעט דאָס אויס קאָמיש ? (וואַריאַציעס וועגן געלעכטער)'', איז זשעראַר ראַבינאָוויטש ממשיך דעם אַריינקלער אין הומאָר און אין זיין עטישער שליחות. דורך אַן אַנאַליז פון די חילוקים און מיטשטימונגען צווישן די צוויי גרויסע הומאָר–טראַדיציעס — די פון ייִדישן הומאָר און די פון ענגלישן, באַלייכט ראַבינאָוויטש די באַדינגונגען וואָס דערמעגליכן הומאָר, און אַנאַליזירט זיין ציוויליזירנדיקע און ניכטער–עמאַנציפּירנדיקע ווירקונג.