אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:קאירא גניזה"

ק
החלפת טקסט – "וויכטיקייט" ב־"וויכטיגקייט"
ק (החלפת טקסט – "ײַ" ב־"יי")
ק (החלפת טקסט – "וויכטיקייט" ב־"וויכטיגקייט")
שורה 1: שורה 1:
די '''קאַיִר גניזה''' איז אַ זאַמלונג פון בערך 300,000 [[כתב יד|כּתבי־ידות]] פון דער [[בן־עזרא שול]] אין [[פוסטאט|פוסטאַט]] לעבן מאָדערנעם [[קאירא|קאַיִר]]. [[ייִדן]] האָבן פאַרנומען פרומע און וועלטלעכע טעקסטן אין דער [[גניזה]] אַן ערך צווישן יאר 870 לויט דער [[איצטיקע צייט-רעכענונג|איצטיקער צייט־רעכענונג]] און דעם [[19טער י"ה|19טן יאָרהונדערט]].
די '''קאַיִר גניזה''' איז אַ זאַמלונג פון בערך 300,000 [[כתב יד|כּתבי־ידות]] פון דער [[בן־עזרא שול]] אין [[פוסטאט|פוסטאַט]] לעבן מאָדערנעם [[קאירא|קאַיִר]]. [[ייִדן]] האָבן פאַרנומען פרומע און וועלטלעכע טעקסטן אין דער [[גניזה]] אַן ערך צווישן יאר 870 לויט דער [[איצטיקע צייט-רעכענונג|איצטיקער צייט־רעכענונג]] און דעם [[19טער י"ה|19טן יאָרהונדערט]].


עטלעכע [[אייראפע|אייראָפּעער]] זענען געפאָרן אין דער שול און האבן באַמערקט די אַלטע כּתבי־ידות אָבער נישט דעם באַטרעף. די וויכטיקייט פון דער קאַיִר גניזה האָט דער ייִדישער היסטאָריקער [[סאלאמאן שעכטער|זלמן שעכטער]] איינגעזען. ער איז געפאָרן אין [[מצרים]] און האָט די בלעטער צוריקגעטראָגן. היינט זענען די דאָקומענטן אין כּלערליי אוניווערסיטעטן (איבערהויפּט אין [[אוניווערסיטעט פון קעמברידזש|קעמברידזש]]).
עטלעכע [[אייראפע|אייראָפּעער]] זענען געפאָרן אין דער שול און האבן באַמערקט די אַלטע כּתבי־ידות אָבער נישט דעם באַטרעף. די וויכטיגקייט פון דער קאַיִר גניזה האָט דער ייִדישער היסטאָריקער [[סאלאמאן שעכטער|זלמן שעכטער]] איינגעזען. ער איז געפאָרן אין [[מצרים]] און האָט די בלעטער צוריקגעטראָגן. היינט זענען די דאָקומענטן אין כּלערליי אוניווערסיטעטן (איבערהויפּט אין [[אוניווערסיטעט פון קעמברידזש|קעמברידזש]]).


==אינהאַלטן פון גניזה==
==אינהאַלטן פון גניזה==
[[טעקע:Manuscript page by Maimonides Arabic in Hebrew letters.jpg|thumb|כּתב־יד געשריבן דורך רמב"ם אין [[אידישע אראביש|ייִדישן אראביש]].]]
[[טעקע:Manuscript page by Maimonides Arabic in Hebrew letters.jpg|thumb|כּתב־יד געשריבן דורך רמב"ם אין [[אידישע אראביש|ייִדישן אראביש]].]]


מען קען כּמעט נישט מגזם זיין די וויכטיקייט פון דער קאַיִר גניזה צו [[יידישע געשיכטע|ייִדישער געשיכטע]]. אַנטיקע [[פיוט|פּיוטים]] און [[תפילות|תּפילות]] האָבן זיך געפונען אין דער גניזה. די סאַמע עלטסטע כּתבי־יד פון [[תלמוד|תּלמוד]] במציאות זענען געווען אין דער גניזה.  
מען קען כּמעט נישט מגזם זיין די וויכטיגקייט פון דער קאַיִר גניזה צו [[יידישע געשיכטע|ייִדישער געשיכטע]]. אַנטיקע [[פיוט|פּיוטים]] און [[תפילות|תּפילות]] האָבן זיך געפונען אין דער גניזה. די סאַמע עלטסטע כּתבי־יד פון [[תלמוד|תּלמוד]] במציאות זענען געווען אין דער גניזה.  


מע האָט געפונען פאַרלוירנע ביכער, אריינרעכענענדיג פראַגמענטן פון [[בן סירא|ספר בן סירא]], דער [[דמשק דאקומענט|דמשק דאָקומענט]] (אויכעט געפינט זיך אין [[קומראן|קומראַן]]) און בריוו צווישן אידן און די [[כּוזרים]] (זע [[חסדאי אבן שפרוט|חסדאי אבן שפרוטס]] [[כוזרי|דער כּוזרי]]). אויף זייער אַ סך בלעטער האָט מען אָנגעשריבן וועגן געשעפט. כּתבי־יד געשריבן דורך [[רמב"ם]] ווערט אַנטדעקט געוואָרן.
מע האָט געפונען פאַרלוירנע ביכער, אריינרעכענענדיג פראַגמענטן פון [[בן סירא|ספר בן סירא]], דער [[דמשק דאקומענט|דמשק דאָקומענט]] (אויכעט געפינט זיך אין [[קומראן|קומראַן]]) און בריוו צווישן אידן און די [[כּוזרים]] (זע [[חסדאי אבן שפרוט|חסדאי אבן שפרוטס]] [[כוזרי|דער כּוזרי]]). אויף זייער אַ סך בלעטער האָט מען אָנגעשריבן וועגן געשעפט. כּתבי־יד געשריבן דורך [[רמב"ם]] ווערט אַנטדעקט געוואָרן.